jcb

Wikipedia kan voorlezen! U wist het misschien al, maar ik moest er via mijn kinderen achter komen. Beurtelings snikkend, brullend en slap van het lachen trof ik ze aan bij de computer, waar juist een mij onbekende mannenstem luidkeels het lemma ‘eiersnijder’ uit de roemruchte online-encyclopedie voordroeg.

Het was een op zijn zachtst gezegd nogal opmerkelijke stem. Toonloos en nasaal, wat lallend ook, met de onbeholpen voortstrompelende dictie van iemand die zeer onlangs heeft leren lezen en nog steeds een beetje verbaasd is dat hij zoiets wonderbaarlijks zomaar zelf kan. Eerlijk gezegd klonk hij nogal als Willempie, het in de jaren zeventig spraakmakende, scheef dichtgeknoopte typetje van André van Duin.

Met die ontroerend buitenissige stem bracht hij teksten uit als: ‘Ook rauwe champignons kunnen uitstekend met een eiersnijder in schijfjes worden gesneden. Dit levert een aanmerkelijke tijdsbesparing op, benevens uniforme plakjes champignon. Helaas bekort deze praktijk de levensduur van de eiersnijder aanzienlijk.’

We bléven er zowat in. U moet het beslist zelf even horen. Opgetogen gingen mijn kinderen en ik op zoek naar meer van dit moois. De artiest in kwestie, die door het Wikipedia-leven gaat als ‘jcb’, bleek vrijwillig en belangeloos duizenden lemmata te hebben ingesproken. Hij houdt er nogal particuliere voorkeuren op na. Zo heeft hij een duidelijk zwak voor keukenattributen (beluister vooral ‘Appelboor’, ‘Botermesje’ en ‘Aardappelstamper’, maar ook ‘Knolselderij’ en ‘Karnen’ zijn beslist niet onaardig) en marginale plaatsnamen (‘Gieltjesdorp is een buurtschap behorende tot de gemeente Stichtse Vecht in de provincie Utrecht. Het ligt tussen Portengen en Haarzuilens...’), de een na de ander voorgedragen met de grootst mogelijke inzet en ernst.

Er zijn ook nog andere Wiki-voorlezers, maar die nemen hun werk aanmerkelijk minder serieus. Zo is er ene ‘Lucid’, van wie ik alleen de lemmata ‘kut’, ‘pus’ en ‘fuck’ ben tegengekomen. En iemand die zich ‘Bossebobojo’ noemt, leest de wetenswaardigheden omtrent het verschijnsel ‘Kattenbak’ weliswaar met een sonore bariton voor, maar kan halverwege een proestlach toch nauwelijks onderdrukken.

Nee, dan jcb. Toegegeven, aan bepaalde onderwerpen waagt hij zich niet. Over ‘Kernfusie’ en ‘Vastgoedmarkt’ zwijgt hij als het graf. Zijn collega-voorlezers trouwens ook. Niemand durft aan dergelijke ingewikkelde onderwerpen blijkbaar zijn handen vuil te maken. Maar gelukkig blijft er nog veel moois over. Ik doe er zuinig mee. Elke dag één woordje van jcb en ik kan er weer helemaal tegen.

Het lemma ‘Kwik, Kwek en Kwak’ ga ik, denk ik, bewaren voor écht moeilijke tijden. ‘Taartschep’ en ‘Extreem strijken’ ook. Ik kan haast niet wachten.