Einstein

Onlangs stierf de Amerikaanse kerngeleerde Yvonne Brill. The New York Times plaatste een necrologie die als volgt begon: ‘Ze kookte heerlijke boeuf stroganoff, volgde haar man van de ene baan naar de andere en nam acht jaar vrij van haar werk om drie kinderen groot te brengen. “Ze was de beste moeder van de wereld,” aldus haar zoon Matthew.’

Pas in de tweede alinea wordt vermeld welke baanbrekende uitvindingen Brill allemaal deed en hoe die de wereld veranderden. Nou, u kunt wel nagaan: er kwam narigheid van dat stuk. Je hoeft geen rabiate feministe te zijn om je te verbazen over een openingszin met boeuf stroganoff bij de dood van een kerngeleerde. The New York Times kreeg de spreekwoordelijke storm van kritiek over zich heen en verwijderde ijlings het gewraakte vleesgerecht uit de online versie van het stuk.

Ook verschenen er op internet parodieën, en een parodie is vaak treffender dan blinde woede. Deze bijvoorbeeld, onder de kop ‘uitvinder relativiteitstheorie einstein overleden’: ‘Hij zette elke avond het vuilnis buiten, hielp zijn kinderen bij hun huiswerk en bakte de lekkerste pannenkoeken ter wereld. “Hij was er altijd voor ons,” aldus zijn dochter Margot. Maar dat is niet alles. Albert Einstein, die afgelopen dinsdag overleed, was niet alleen een liefhebbend vader en echtgenoot; tussen de bedrijven door vond hij ook nog eens de indertijd spraakmakende relativiteitstheorie uit.’ Einde citaat.

Raak! Schaam je, New York Times! Wij willen geen kerngeleerden in een gebloemd schort opgediend krijgen!

Hoewel, dat laatste is eerlijk gezegd niet helemaal waar. Ik zie haar vóór me, Yvonne Brill. Daar staat ze, achter het fornuis. Met één hand roert ze in die boeuf stroganoff, met de andere hand aait ze het bolletje van haar zoontje en intussen staat ze te piekeren over de fijne kneepjes van satellietcommunicatie. Een uiterst herkenbaar beeld, behalve dan die satellietcommunicatie, maar u begrijpt wat ik bedoel: die vrouw stond daar te multitasken, al heette dat nog niet zo in de jaren zeventig, toen ze haar belangrijkste vindingen deed. Diezelfde jaren zeventig waarin vrouwelijke kerngeleerden het bovendien lang niet zo makkelijk hadden als nu: je werd laatdunkend bejegend door je mannelijke collega’s en er bestonden bijvoorbeeld ook nog geen vaatwastabletten of zakjes voorgesneden sla. Ik krijg postuum respect voor dat mens.

Trouwens, ik ben benieuwd naar haar recept voor boeuf stroganoff. Ik hoop maar niet dat ze er paprika in deed, dat zou me van haar tegenvallen.

Kortom: het is natuurlijk fout en seksistisch, maar door die boeuf stroganoff is Brill wél voor mij gaan leven.

Nu Einstein nog.