Wit

Wit is geen kleur waar je vrolijk van wordt. Tegenwoordig wordt er niet raar meer opgekeken als je op een begrafenis met een boeket rode of gele bloemen komt aanzetten, maar, zoals we recentelijk nog hebben kunnen zien, blijft wit bij koninklijke begrafenissen toch de kleur van de rouw. Ook bij bruiloften was wit vroeger een plechtige kleur; de bruid droeg een witte jurk om haar maagdelijkheid te accentueren en haar bruidsboeket bestond uit witte bloemen, vaak tuberozen of lelietjes-der-dalen. Bruiden die voor het huwelijk zwanger waren geraakt mochten niet in het wit trouwen; zij moesten tot hun schande kleur bekennen. De goeie ouwe tijd noemen we dat.

Tuiniers hebben vaak moeite met witte bloemen in de tuin; ze weten dat wit respectabel is en dat niemand kritiek zal durven uiten als ze witbloeiende planten toepassen, maar ze ondervinden er toch problemen mee. Want wit is niet gemakkelijk te plaatsen. Een grote groep witbloeiende floxen of margrieten trekt wel alle aandacht maar werkt tegelijkertijd als een wit gat; bij het zien van grote blokken witte bloemen besef je dat wit inderdaad geen kleur is, maar het tegenovergestelde van zwart. Gelukkig zijn er maar weinig bloemen die zo solide wit zijn als floxen of margrieten. De witte madonnalelie wordt verlevendigd door gele meeldraden en door rode vegen langs de buitenkant van het bloemblad, en de witte herfstanemoon heeft een groen hart, omgeven door gele meeldraden. Sommige planten, zoals gipskruid en fluitenkruid, hebben zulke luchtige bloeiwijzen dat het wit zijn hardheid verliest.

Wie witte bloemen wil gebruiken zonder het gevaar te lopen witte gaten te creëren, doet er goed aan om wit te verdunnen met groen. Plant de witbloeiende tulp ‘Purissima’ niet als een blok, zoals de Keukenhof ons leert, maar houd een flinke afstand tussen de bollen aan en meng ze met het blad van andere planten zodat de witte bloemen boven een zee van groen komen te zweven. Vermijd gevuldbloemige witte rozen en kies variëteiten waarvan de gele meeldraden zichtbaar zijn. En zorg ervoor dat een witbloeiende clematis afsteekt tegen een donkergroene coniferenhaag.

En wat is er meer geschikt om wit te verdunnen dan een zee van groen gras? Witbloeiende kievitsbloemen in een groen grasveld vallen al van meters ver op en kleuren als vanzelfsprekend bij gele paardenbloemen en blauwe ereprijs. Zelfs ’s nachts, bij maanlicht, blijven de witte kievitsbloemen in een grasveld zichtbaar, als sterren aan de hemel. En daarmee hebben we gelijk een van de belangrijkste goede eigenschappen van witte bloemen aangeroerd: ze blijven ’s nachts zichtbaar.

Veel witte nachtbloeiers, zoals siertabak bijvoorbeeld, hebben trompetvormige bloemen met een sterke geur. Die trompetvorm is bedoeld voor de nachtvlinders die, aangetrokken door de geur, met hun lange roltong naar nectar komen zoeken en en passant de bloemen bevruchten. En voor bloemen die ’s nachts bloeien heeft het natuurlijk geen zin om gekleurd te zijn.

Plant nachtbloeiers naast uw terras, zodat u op zwoele zomernachten van de geur en van de zoemende nachtvlinders kunt genieten. Laat de tuinverlichting uit, want anders vliegen die vlinders tegen de lamp, in plaats van naar de geurende bloemen.

De laatste jaren is de camellia in de mode gekomen; men heeft ontdekt dat deze exotische winterbloeier onze winters met vlag en wimpel doorkomt. Het glimmend grachtengroene blad lijdt zelden onder de vorst. Camellia’s zijn er in verschillende schakeringen van rood en roze. En in het wit. En natuurlijk geeft een witbloeiende camellia de meeste status aan de tuin. Maar winterbloeiers hebben één nadeel: hun blad mag dan wel tegen vorst bestand zijn – hun bloemen kunnen bevriezen. Dan worden ze bruin. En wit is met veel andere kleuren te combineren, maar niet met bruin.