Serafín

Serafíns overstap, inmiddels zeven jaar geleden, van de Radicale Partij van Lerroux naar de socialisten, was een afgewogen carrièrezet. Serafín zag geen toekomst in een partij die draaide om één man en waarvan de achterban beperkt bleef tot één stad. Het socialisme daarentegen bloeide overal in Europa op en kreeg zelfs in Spanje een poot aan de grond. En wat Serafín Maragall als republikein nooit had weten te bereiken, zal hem als socialist misschien wel lukken: een zetel in het parlement. Vóór de vergadering dankte don Garrido hem voor zijn steun, en beloofde zich in te zetten om Serafín op de socialistische kieslijst van Madrid te krijgen.

Serafín sukkelt een beetje weg, terwijl don Garrido zijn nieuwe post als voorzitter van de Catalaanse UGT accepteert en de leden toespreekt over zijn plannen. Er moet een wet komen die een minimum vaststelt voor het dagloon dat arbeiders ontvangen. Arbeiders moeten worden beschermd tegen willekeurig ontslag. Er moeten goedkope woningen worden gebouwd. De staat moet betaalbare voedselprijzen garanderen. En er moet een einde gemaakt worden aan het caciquisme, zodat er in het parlement meer socialisten worden gekozen. Het zijn weliswaar eisen waar het kapitalisme zich hard tegen zal verzetten, maar vergeleken met de gewapende revolutie en de dictatuur van het proletariaat — zoals de communisten en de vorige voorzitter die voorstaan — vallen ze weer mee.

Deze vergadering wordt gehouden in Mataró en dat is niet voor niets. De staking alhier moet kracht worden bijgezet. Arbeiders uit de andere fabrieken moeten zich solidair verklaren en de straat op gaan. Er wordt gedacht aan een grote demonstratie op het Catalunyaplein, aan de Ramblas. Het zou mooi zijn als de arbeiders uit Mataró hiervoor naar Barcelona zouden willen afreizen.

Serafín kijkt rond en schat de bereidheid tot actievoeren van de mannen in. De meesten zijn textielwerkers bij bedrijven die redelijke arbeidsvoorwaarden kennen. De UGT kan hun niets concreets bieden. Wat don Garrido daarom tracht te verkopen is hoop op een betere toekomst voor hun kinderen.

Hoop is veel waard, maar kost niets.

Een sprankje hoop was ook wat Serafín in het bordeel had gekregen van Enriqueta. Toen hij die nacht naar huis terugkeerde, had hij een strohalm om zich aan vast te klampen. Zij zou beschikken over een geneesmiddel dat Lorenzo kon genezen, een medicijn tegen de tuberculose, dat ze al vaker met succes had toegepast. De geneeswijze was illegaal in Spanje en daarom had ze hem er niet meteen alles over willen vertellen. Details zou hij pas de volgende avond krijgen in een theatercafé. ‘En vertel het voorlopig aan niemand,’ had ze gezegd. ‘Zelfs niet aan je vrouw — voorál niet aan je vrouw. Hoe moeilijk dat ook voor je is.’

Serafín wachtte haar dus op in het theatercafé. De voorstelling was al begonnen en het café leeggelopen, toen Enriqueta binnenkwam. Voordat ze begon te vertellen moesten ze eerst wat drinken, en toen nog wat. Pas na een uur drinken en praten over andere onderwerpen begon ze over haar voorstel.

Ze waarschuwde hem eerst: ‘Besef dat mensen je ongenadig zullen veroordelen als ze ontdekken dat ik je heb geholpen.’ Ze pakte zijn hand, verstrengelde haar vingers in de zijne en keek hem diep aan. ‘Sommigen noemen het zwarte magie, maar dat is gewoon kortzichtigheid. Mensen kunnen zo kortzichtig zijn, vind je niet, Serafín?’

Serafín knikte.

Ze legde de geneeswijze langzaam uit. Hoe ze de kennis had opgedaan, welke ziekten ze eerder al had genezen, hoeveel het zou kosten — het was ontzettend duur — , wat ze ervoor nodig had, wat ze precies zou gaan doen. Ze bouwde haar verhaal zorgvuldig op en steeds als ze iets vertelde waarvan ze wist dat Serafín het niet wilde horen kneep ze met haar vingers stevig in zijn hand, als om aan te geven dat ze verbonden waren in de nare aspecten van haar plan. Ongetwijfeld had ze het al vele malen eerder verteld.

Serafín huiverde bij elk woord, maar hij bleef wel luisteren.