Serafín

Bijna een jaar duurde Serafíns relatie met Enriqueta, maar lust werd verslaving, verslaving werd gewoonte, en gewoonte werd plichtmatigheid. Het bleek steeds lastiger haar te zien, vooral ook omdat zíj het druk had. Zomaar bij haar langsgaan — zoals hij in het begin vaak had gedaan — was niet meer mogelijk. Wilde hij haar thuis treffen, dan dienden ze van tevoren af te spreken. Ze was minder geconcentreerd wanneer hij haar dingen vertelde en ze verwarde uitspraken van anderen met die van hem. Op een van de dagen dat hij had willen afspreken, maar zij niet had gekund, zag hij haar van een afstand in de haven, ruziënd met een koopman. Er klonk verwijt in hun woordenwisseling, een verwijt dat hij herkende als bitterheid en teleurstelling tussen voormalige geliefden. Op zeker moment leek de twist uit de hand te lopen: de koopman zwaaide met zijn vlakke hand door de lucht, deze vervaarlijk dicht bij haar gezicht brengend. Serafín moest zijn impuls tussenbeide te komen onderdrukken; hij had immers zijn reputatie te beschermen.

Langzamerhand drong het tot Serafín door dat Enriqueta haar aandacht verdeelde over meerdere mannen, en eerder dan met jaloezie reageerde hij met berusting. Bovendien bleek macht Serafín Maragall meer op te winden dan vrouwen. Na minder dan een jaar in de gemeenteraad werd hij benoemd tot wethouder van Publieke Werken. Het comfortabel achteroverleunen en hard en verontwaardigd schreeuwen voldeed niet meer; hij bekleedde nu een publieke functie met grote verantwoordelijkheid. Nadat hij enige koudwatervrees had overwonnen, begon hij openlijk te genieten van de invloed die hij kon uitoefenen op de inrichting en het leven in de stad; de volgende jaren zouden zich voor Serafín kenmerken door zijn steeds verder doordringen tot het centrum van de politieke macht in Barcelona.

Al met al doofde zijn verlangen naar Enriqueta langzaam uit. Van een afspraak in een havencafé — waar hij haar koud meedeelde dat hij het de volgende maand te druk voor haar zou hebben en zij antwoordde dat ze daar alle begrip voor had — meende hij lange tijd dat het de allerlaatste keer zou zijn dat ze elkaar ooit nog zouden zien.

Er braken turbulente tijden aan in de Catalaanse hoofdstad. Volgend op hun bestorming van Cu-Cut organiseerden de Barcelonese officiers zich in een belangenvereniging, in feite een voorloper van de latere junta’s. Ze dreigden met opstand en eisten van de regering wetten die de Spaanse staat en het leger beschermden tegen belediging. De premier slaagde er niet in hun activisme te beteugelen en trad af. Zijn opvolger restte geen keuze dan de alom gehate, door de opstandige officiers geëiste Wet op de Jurisdicties door het parlement te loodsen. Hierin werden hoge straffen gesteld op de belediging van de Spaanse staat en met name ook van het Spaanse leger, en kwam de jurisdictie hierover in handen van de militaire rechtbanken. In Barcelona had de invoering van deze wet enorme politieke consequenties; een breed verbond van Catalaanse nationalisten, socialisten, republikeinen tot en met de uiterst conservatieve carlisten organiseerde massademonstraties tegen de wet en eiste grotere zelfstandigheid voor Catalonië. Solidaridad Catalana noemden ze deze gemeenschappelijke beweging, verenigd in afkeer van de vastgeroeste, bangelijke Madrileense politiek.

Alejandro Lerroux, Spaans nationalist bij uitstek, moest echter niets hebben van deze brede Catalaanse samenwerking, nota bene met rechtse partijen als de Lliga en de carlisten. Hij was tijdens de ongeregeldheden in Parijs geweest, waar hij met succes had gepleit voor het vrijlaten van Vallina en Malato — de verantwoordelijken voor de mislukte aanslag die in de Franse hoofdstad op de koning was gepleegd —, en was net pas teruggekomen. Hij veroordeelde de Solidaridad Catalana scherp en nam het op voor het leger.

De machts- en richtingenstrijd die hierop ontstond tussen Lerroux en Salmerón leidde tot ernstige spanningen binnen de Republikeinse Unie, spanningen die zich algauw vertaalden naar straatgeweld. Knokpartijen tussen lerrouxisten en aanhangers van Solidaridad werden beschietingen, en beschietingen werden liquidaties en bomaanslagen. De lerrouxisten vielen bijeenkomsten binnen van Solidaridad Catalana en van de Republikeinse Unie, ze bedreigden politici en bijna vermoordden ze zelfs Francesc Cambó, de leider van de Lliga. (Overigens is de plek van de lerrouxisten — hun agressie inmiddels ontgroeid — ingenomen door een nieuwe, wellicht nog gewelddadigere generatie van anarchisten: een andere naam, een ideologie met net iets andere accenten, maar uiteindelijk precies hetzelfde gedrag.)

Serafín kon zich, als wethouder, niet meer mengen in de straatgevechten van zijn vrienden, en moest zich een weg zoeken te midden van de wisselende coalities en belangen om zijn baan en zijn invloed te behouden.

Tijdens de culminatie van het Barcelonese geweld in de zomer van 1907, toen er geen dag meer voorbijging zonder een nieuwe bomaanslag, trok Lerroux zich terug uit de Republikeinse Unie. Maandenlang leek hij van de aardbodem verdwenen, om begin 1908 op te duiken in Santander en te verkondigen dat hij een nieuwe partij had opgericht die concurreerde met de Republikeinse Unie van Salmerón: de Radicale Republikeinen. Dit was de eerste keer in zijn politieke loopbaan dat Serafín duidelijk stelling moest nemen, zich moest uitspreken over wie hij steunde: Lerroux of Salmerón? Hij besloot trouw te blijven aan Lerroux en het bleek al snel dat hij de juiste keuze had gemaakt. Salmerón kwam onverwachts te overlijden, de Radicale Republikeinen draineerden de Republikeinse Unie en enkele maanden later werd deze laatste zelfs opgeheven.

Niet alleen de politieke verantwoordelijkheden veranderden Serafín, met name ook het vaderschap maakte hem tot een volwassener persoon. Had hij de zorg voor zijn zoon Lorenzo, toen deze nog een zuigeling was, zuiver beschouwd als een last, als een taak die hij zo snel en efficiënt mogelijk moest vervullen, geleidelijk aan ging hij zich daadwerkelijk interesseren voor zijn opvoeding. Hij las hem verhaaltjes voor, nam hem mee naar het park, naar de dierentuin op de citadel, naar de kermis… Hij werd een echte huisvader en er kwam een einde aan zijn nachtelijke escapades op de Parallel. Tijdens Irenes zwangerschap van Paola, vier jaar later, was Serafín daadwerkelijk een hele steun voor haar.

Net als Serafín ooit, begon Lorenzo al heel jong te spreken en was hij uitermate pienter. In zijn groei bleef hij wat achter, maar dat baarde Serafín geen zorgen. Dit zou de jongen later wel inhalen. De politicus kon niet wachten tot zijn zoon oud genoeg was om hem de wereld uit te leggen, hem mee te nemen naar vergaderingen en politieke bijeenkomsten, uiteindelijk misschien zelfs discussies met hem te voeren.

Irene werd met het verstrijken van de jaren meer vrouw, kreeg meer zelfvertrouwen en minder last van de tergende schaamtegevoelens die katholieke vrouwen zo genadeloos kwellen, al bleven er altijd dingen die hij haar niet kon vragen. Een jaar na de geboorte van Paola werd ze prompt weer zwanger.

De jaren vlogen voorbij. Achteraf bezien was dit de gelukkigste tijd uit Serafín Maragalls leven.

Wreed onderbroken op een fatale avond in 1911.