32

'Professor Seldon, kom binnen,' zei hoofdbibliothecaris Tryma Acarnio met een ijzige toon in zijn stem. Hari Seldon ging, vergezeld van Wanda en Palver het indrukwekkende kantoor van de hoofdbibliothecaris binnen.

'Dank u, hoofdbibliothecaris,' zei Seldon terwijl hij ging zitten en Acarnio over het grote bureau aankeek. 'Mag ik u mijn kleindochter Wanda en mijn vriend Stettin Palver voorstellen? Wanda is een zeer waardevol lid van het Psychohistorie Project, haar specialiteit ligt op het terrein van de mathematica. En Stettin, tja, Stettin is zich aan het ontwikkelen tot een eersteklas psychohistoricus... als hij tenminste niet als mijn lijfwacht moet werken.' Seldon grinnikte beminnelijk.

'Ja, nou, dat is allemaal wel mooi en aardig, professor,' zei Acarnio, die verbijsterd stond van Seldons goede humeur. Hij had verwacht dat de professor zou binnenkruipen, smekend om nog een kans op speciale privileges in de bibliotheek. 'Maar ik begrijp niet waarover u me wilt spreken. Ik neem aan dat u begrijpt dat ons standpunt duidelijk is: we kunnen niet toestaan dat een bibliotheek zich verbindt met iemand die zo uiterst impopulair is bij het grote publiek. We zijn per slot van rekening een openbare bibliotheek en we moeten aan de gevoelens van het publiek denken.' Acarnio leunde weer achterover... misschien zou het kruipen nú beginnen.

'Ik heb begrepen dat ik niet in staat was om u te overtuigen. Maar ik dacht dat misschien wanneer u het van een paar van de jongere leden van het Project hoorde - psychohistorici van morgen, als het ware - u een beter idee zou krijgen van wat een vitale rol het Project - en de Encyclopedia in het bijzonder - in onze toekomst zal spelen. Luistert u alstublieft naar wat Wanda en Stettin te zeggen hebben.'

Acarnio wierp een kille blik op de twee jonge mensen die aan beide kanten van Seldon zaten. 'Goed dan,' zei hij, terwijl hij nadrukkelijk naar de tijdstrip op de muur keek. 'Vijf minuten, meer niet. Ik moet een bibliotheek leiden.'

'Hoofdbibliothecaris,' begon Wanda, 'zoals mijn grootvader u ongetwijfeld zal hebben uitgelegd is de psychohistorie een uiterst waardevol werktuig dat kan worden gebruikt om onze cultuur te behouden. Ja, behouden,' herhaalde ze toen ze zag dat Acarnio's ogen zich opensperden toen ze het woord uitsprak. 'Er is overdreven veel aandacht geschonken aan de vernietiging van het Imperium. Daarbij is de echte waarde van de psychohistorie over het hoofd gezien. Want met psychohistorie kunnen we niet alleen de onvermijdelijke neergang van onze beschaving voorspellen, maar kunnen we ook stappen ondernemen om die beschaving te behouden. Daar gaat de hele Encyclopedia Galactica om. En daarom hebben we uw hulp nodig en de hulp van uw grootse bibliotheek.'

Acarnio kon een glimlach niet onderdrukken. De jonge vrouw bezat een onmiskenbare charme. Ze was zo ernstig, zo welbespraakt. Hij staarde haar aan, zoals ze daar voor hem zat, haar blonde haar achterovergekamd in een vrij strenge, geleerde stijl, een die haar aantrekkelijke gezicht niet kon verbergen maar het eerder juist benadrukte. Wat ze zei begon logisch te klinken. Misschien had Wanda Seldon gelijk... misschien had hij dit probleem vanuit de verkeerde hoek bekeken. Als het meer een kwestie was van behouden dan van vernietigen...

'Hoofdbibliothecaris,' begon Stettin Palver, 'deze grootse bibliotheek bestaat al duizenden jaren. Hij vertegenwoordigt de enorme macht van het Imperium, misschien nog wel meer dan het keizerlijk paleis. Want in het paleis huist slechts de leider van het Imperium, terwijl de bibliotheek onderdak biedt aan de totale omvang aan Imperiale kennis, cultuur en geschiedenis. De waarde daarvan valt niet uit te drukken.

Is het niet logisch dat we proberen een eerbetoon aan deze grootse bewaarplaats voor te bereiden? Dat is nou precies de Encyclopedia Galactica... een enorme samenvatting van alle kennis die binnen deze muren ligt opgeslagen. Denkt u daar eens aan!'

Plotseling leek het Acarnio allemaal zo duidelijk. Hoe had hij zich door de raad (vooral door die zuurpruim Gennaro Mummery) kunnen laten overhalen Seldons privileges in te trekken? Las Zenow, een man wiens beoordelingsvermogen hij hoog aansloeg, was een hartelijk voorstander van Seldons Encyclopedia geweest.

Hij keek weer naar de drie mensen die voor hem zaten te wachten op zijn beslissing. De raad zou zijn uiterste best moeten doen om iets negatiefs te vinden over de leden van het Project, als de jonge mensen die nu in zijn kantoor zaten een representatief voorbeeld waren van het soort mensen waarmee Seldon werkte.

Acarnio kwam overeind en liep met gefronst voorhoofd door zijn kantoor, alsof hij zijn gedachten op orde wilde brengen. Hij pakte een melkwitte kristallen bol van een tafel en woog hem in zijn handpalm.

'Trantor,' begon Acarnio bedachtzaam, 'zetel van het Imperium, centrum van de hele Galaxis. Verbazingwekkend, als je erover nadenkt... We hebben professor Seldon wellicht te snel beoordeeld. Nu dat u uw Project, die Encyclopedia Galactica in een dergelijk licht hebt geplaatst,' - hij knikte kort naar Wanda en Palver - 'besef ik hoe belangrijk het is dat u hier met uw werk mag doorgaan. En natuurlijk dat een aantal van uw collega's eveneens wordt toegelaten.'

Seldon glimlachte dankbaar en kneep in Wanda's hand.

'Het is niet slechts ter meerdere eer en glorie van het Imperium dat ik dit aanbeveel,' vervolgde Acarnio, die kennelijk genoot van de gedachte (en het geluid van zijn eigen stem). 'U bent beroemd, professor Seldon. Of de mensen u nu zien als een excentriekeling of een genie, iedereen schijnt een mening over u te hebben. Als een academicus van uw naam verbonden is aan de Galactische Bibliotheek, kan dat ons prestige als een bastion van een intellectueel streven van de hoogste orde alleen maar vergroten. De schittering van uw aanwezigheid zou kunnen worden gebruikt om de financiën binnen te krijgen die nodig zijn om onze collecties te moderniseren, onze staf te vergroten en onze deuren langer voor het publiek open te stellen...

En het vooruitzicht van de Encyclopedia Galadica zelf... wat een monumentaal project! Stelt u zich de reactie eens voor wanneer het volk hoort dat de Galactische Bibliotheek betrokken is bij een project dat bedoeld is om de pracht te benadrukken van onze beschaving... onze glorieuze geschiedenis, onze briljante prestaties, onze fantastische culturen. En dan te bedenken dat ik, hoofdbibliothecaris Tryma Acarnio, de verantwoordelijke man ben die ervoor moet zorgen dat dit grootse project kan starten...' In gedachten verzonken staarde Acarnio gespannen in de kristallen bol.

'Ja, professor Seldon.' Acarnio rukte zich los uit zijn overpeinzingen en kwam weer terug naar het hier en nu. 'U en uw collega's zullen alle privileges krijgen... en een reeks kantoren om in te werken.' Hij zette de kristallen bol terug op de tafel en liep met ruisende gewaden terug naar zijn bureau.

'Het zal natuurlijk nog enige moeite kosten om de raad te overtuigen, maar ik ben vol vertrouwen dat ik die wel aan kan. Laat dat maar aan mij over.'

Seldon, Wanda en Palver keken elkaar triomfantelijk aan, terwijl er een glimlach rond hun mondhoeken speelde. Tryma Acarnio gebaarde dat ze konden gaan, wat ze deden, de hoofdbibliothecaris in zijn stoel alleen latend, dromend van de glorie en eer die de bibliotheek onder zijn auspiciën ten deel zou vallen.

'Verbazend,' zei Seldon toen ze veilig in hun grondwagen zaten. 'Jullie hadden hem bij ons vorige gesprek moeten zien.

Hij zei dat ik "een bedreiging vormde voor het wezen van het Imperium zelf" of iets dergelijks. En vandaag, na slechts enkele minuutjes met jullie...'

'Het was niet zo moeilijk, opa,' zei Wanda toen ze een knop indrukte en de grondwagen het verkeer in leidde. Ze liet zich achterover zakken nadat de autopiloot het overnam. Wanda had hun bestemming op het bedieningspaneel ingetoetst. 'Hij is een man die graag gewichtig doet. We hoefden alleen maar de positieve punten van de Encyclopedia naar voren te brengen, waarna zijn ego het verder overnam.'

'Het moment dat Wanda en ik binnenstapten was hij al verkocht,' zei Palver van achteren. 'Nu we samen druk op hem uitoefenden was het een fluitje van een cent.' Palver leunde naar voren en kneep hartelijk in Wanda's schouder. Glimlachend stak ze haar hand omhoog en klopte op de zijne.

'Ik moet zo gauw mogelijk de encyclopedisten op de hoogte brengen,' zei Seldon. 'Hoewel er nog maar tweeëndertig over zijn, zijn het goede en harde werkers. Ik zal hen in de bibliotheek installeren en dan neem ik de volgende hindernis: kredieten. Misschien is de samenwerking met de bibliotheek net wat ik nodig heb om de mensen ervan te overtuigen ons financieel te steunen. Eens zien... Ik bel Terep Bindris weer op en neem jullie met me mee. Hij deed heel vriendelijk tegen me, in het begin althans. Maar hoe zal hij ons nu kunnen weerstaan?'

Uiteindelijk stopte de grondwagen buiten het psychohistoriegebouw in Streeling. De zijpanelen schoven open, maar Seldon maakte niet meteen aanstalten om uit te stappen. Hij draaide zich naar Wanda toe. 'Wanda, je weet nu wat jij en Stettin bij Acarnio konden bereiken. Jullie kunnen samen vast ook een paar kredieten uit een paar financiële weldoeners persen.

Ik weet hoe vervelend je het vindt om je geliefde primaire radiant alleen te laten, maar deze bezoekjes geven jullie de kans te oefenen, jullie vaardigheden aan te scherpen, er een idee van te krijgen wat jullie kunnen.'

'Goed, opa, al ben ik er zeker van dat je zult merken dat het verzet tegen je verzoeken verminderd is nu je het fiat van de bibliotheek hebt gekregen.'

'Er is nog een reden waarom ik het belangrijk vind dat jullie samen naar buiten gaan en erop uit trekken... Stettin, ik geloof dat je zei dat je soms net zo'n geest als de jouwe "voelde" maar hem niet kon identificeren.'

'Ja,' antwoordde Palver. 'Ik heb flitsen gehad, maar elke keer was het in een menigte. En in de vierentwintig jaar dat ik heb geleefd, kan ik me zo'n flits slechts vier of vijf keer herinneren.'

'Maar, Stettin,' zei Seldon met een zachte, intense stem, 'elke flits was mogelijk de geest van een ander mens als jij en Wanda... een andere mentaal. Wanda heeft zulke flitsen nooit gevoeld want ze heeft eerlijk gezegd een beschermd leven geleid. De paar keer dat ze buiten in een menigte was, zullen er wel geen andere mentalen in de buurt zijn geweest.

Dat is dus nog een reden, misschien wel de belangrijkste, waarom jullie eropuit moeten, met of zonder mij. We moeten andere mentalen vinden. Jullie zijn samen sterk genoeg om een enkel persoon iets op te dringen. Een grote groep van jullie, die als één geheel samenwerkt, zal de macht hebben om een heel Imperium iets op te dringen!'

Daarna zwaaide Hari Seldon zijn benen naar opzij en hees zich de grondwagen uit. Wanda en Palver keken hem na toen hij kreupel het pad naar het psychohistoriegebouw opliep. Ze waren zich slechts vaag bewust van de enorme verantwoordelijkheid die Hari Seldon zo-even op hun jonge schouders had gelegd.