24
Tennis was een van Hari's favoriete sporten, maar in plaats van ernaar te kijken speelde hij liever zelf. Daarom keek hij ongeduldig toe hoe keizer Cleon, gekleed in sportkleding, over de baan sprong om de bal terug te slaan. Eigenlijk was het keizerlijk tennis, zo genoemd omdat het favoriet was bij keizers, een versie van het spel waarin een computerracket werd gebruikt waarvan je de hoek iets kon veranderen door de juiste druk op het handvat uit te oefenen. Hari had verscheidene keren geprobeerd de techniek onder de knie te krijgen, maar had gemerkt dat het werken met een computerracket een heleboel ervaring vereiste. En Hari Seldons tijd was veel te kostbaar voor iets dat zo onbeduidend was.
Cleon sloeg de bal onhoudbaar terug en won. Hij dribbelde onder een zorgvuldig applaus van de toekijkende functionarissen de baan af, waarop Seldon tegen hem zei: 'Gefeliciteerd, sire. U hebt uitstekend gespeeld.'
Onverschillig zei Cleon: 'Vindt u, Seldon? Ze zorgen er allemaal voor dat ze me laten winnen. Daar is geen lol aan.'
Seldon zei: 'In dat geval, sire, zou u uw tegenstanders kunnen opdragen beter te spelen.'
'Dat heeft geen zin. Ze zouden toch zorgen dat ze verloren. En als ze toch zouden winnen, zou ik verliezen nog minder leuk vinden dan wanneer ik op zo'n zinloze manier win. Keizer te zijn heeft zijn nadelen, Seldon. Daar was Joranum wel achter gekomen, als het hem ooit was gelukt om er een te worden.'
Hij verdween in zijn privé-douchevertrekken en kwam na enige tijd weer naar buiten, afgeboend, gedroogd en wat formeler gekleed. 'En nu, Seldon,' zei hij, de anderen wegwuivend, 'lijkt de tennisbaan me afgezonderd genoeg en het is heerlijk weer. Laten we dus niet naar binnen gaan. Ik heb het Mycogeense bericht van die Sunmaster Veertien gelezen. Is het genoeg?'
'Zeker, sire. Zoals u hebt gelezen, is Joranum aangeklaagd als een Mycogeense afvallige en wordt hij in de krachtigste termen van godslastering beschuldigd.'
'En is dat zijn einde?'
'Het is fataal voor zijn naam, sire. Er zullen nog maar weinigen zijn die zijn idiote verhaal dat de premier een robot is zullen accepteren. Bovendien is Joranum onthuld als een leugenaar en een poseur, en, erger nog, een die betrapt is.'
'Betrapt, ja,' zei Cleon bedachtzaam. 'U bedoelt dat achterbaksheid ook sluw is en zelfs bewonderd zou kunnen worden, terwijl het dom is om betrapt te worden en dat dat nooit bewonderd wordt.'
'U weet het bondig te zeggen, sire.'
'Dan vormt Joranum geen gevaar meer.'
'Daar kunnen we niet zeker van zijn, sire. Hij kan zich zelfs nu nog herstellen. Hij beschikt nog steeds over een organisatie en sommigen van zijn volgelingen zullen loyaal blijven. In het verleden wemelt het van de voorbeelden van mannen en vrouwen die zijn teruggekeerd na rampen die zo groot zijn als deze... of groter.'
'Laten we hem in dat geval executeren, Seldon.'
Seldon schudde zijn hoofd. 'Dat raad ik u niet aan, sire. U wilt toch geen martelaar van hem maken of uzelf als een despoot laten overkomen?'
Cleon fronste zijn voorhoofd. 'Nu klinkt u net als Demerzel. Als ik krachtig in actie wil komen, mompelt hij het woord "despoot". Vóór mij zijn er keizers geweest die krachtig in actie zijn gekomen en die daarom bewonderd werden en bekendstaan als sterk en vastberaden.'
'Ongetwijfeld, sire, maar dit zijn moeilijke tijden. Zo is een executie onnodig. U kunt uw doel bereiken op een manier die u verlicht en welwillend zal doen lijken.'
'Welwillend zal doen lijken?'
'Welwillend zal doen zijn, sire. Ik versprak me. Joranum executeren zou gezien worden als wraak, wat men onwaardig zou vinden. Als keizer moet u zich vriendelijk, zelfs vaderlijk opstellen jegens de ideeën van uw hele volk. U maakt geen onderscheid, want u bent de keizer van iedereen.'
'Waar hebt u het over?'
'Ik bedoel, sire, dat Joranum de gevoelens van de Mycogenen heeft gekwetst en dat u met afschuw bent vervuld van zijn heiligschennis, aangezien hij een van hen is. Wat kunt u beter doen dan Joranum aan de Mycogenen uitleveren en hen hem laten straffen? U zult worden toegejuicht om uw gepaste keizerlijke betrokkenheid.'
'En zullen de Mycogenen hem dan executeren?'
'Misschien, sire. Hun wetten jegens godslastering zijn uiterst streng. In het gunstigste geval zullen ze hem veroordelen tot levenslange dwangarbeid.'
Cleon glimlachte. 'Heel mooi. Ik word toegejuicht om mijn menselijkheid en tolerantie en zij doen het vuile werk.'
'Dat zou zo zijn, sire, als u Joranum inderdaad aan hen zou uitleveren. Maar dan zou hij nog steeds een martelaar worden.'
'Nu brengt u me in verwarring. Wat wilt u dan dat ik doe?'
'Geef Joranum de keus. Zeg dat uw betrokkenheid bij het welzijn van het hele volk in uw Imperium u ertoe aanzet hem uit te leveren aan de Mycogenen, zodat zij hem kunnen berechten, maar dat uw menslievendheid u doet vrezen dat de Mycogenen te streng zullen oordelen. Laat hem daarom als alternatief ervoor kiezen naar Nishaya te worden verbannen, de kleine en afgelegen wereld waar hij beweert vandaan te komen, en daar de rest van zijn bestaan in rust en duisternis te leven. Natuurlijk zorgt u ervoor dat hij bewaakt wordt.'
'En dat lost de zaak op?'
'Beslist. Als Joranum ervoor kiest terug te keren naar Mycogen, pleegt hij in feite zelfmoord en ik denk niet dat hij het zelfmoordtype is. Hij zal vast voor Nishaya kiezen, en hoewel dat de verstandigste keus is, is het ook de minst heldhaftige. Als vluchteling kan hij in Nishaya nauwelijks een beweging leiden die tot doel heeft het Imperium over te nemen. Zijn gevolg zal beslist uiteenvallen. Een martelaar zouden ze met een heilig vuur kunnen volgen, maar het wordt moeilijk om een lafaard te volgen.'
'Verbazingwekkend! Hoe hebt u dit allemaal bedacht, Seldon?' Er klonk duidelijk bewondering in Cleons stem.
Seldon zei: 'Nou, het leek me logisch om ervan uit te gaan dat...'
'Laat maar,' zei Cleon abrupt. 'Waarschijnlijk vertel je me toch niet de waarheid of anders begrijp ik er toch niets van. Maar laat ik je dit zeggen: Demerzel moet opstappen. Het is gebleken dat deze recente crisis te veel voor hem was en ik ben het met hem eens dat het tijd voor hem wordt om met pensioen te gaan. Maar ik kan het niet zonder premier stellen, dus vanaf dit moment ben jij dat.'
'Sire!' riep Seldon met een mengeling van verbazing en afgrijzen uit.
'Premier Hari Seldon,' zei Cleon kalm. 'De keizer wenst het zo.'