4

Die middag ging Amaryl naar Hari Seldons kantoor in de Streelinguniversiteit. Dat op zich was al ongewoon, want Amaryl verliet zijn eigen kantoor vrijwel nooit, zelfs niet om in de gang met een collega te praten.

'Hari,' zei Amaryl met gefronst voorhoofd en een verwarde blik, 'er is iets heel vreemds gebeurd. Iets heel opvallends.'

Seldon keek met grote droefheid op naar Amaryl. Die was nog maar drieënvijftig jaar oud, maar hij zag er veel ouder uit: krom, met een bijna doorzichtige huid. Toen hij ertoe was gedwongen, had hij een doktersonderzoek ondergaan en de doktoren hadden hem allemaal aangeraden zijn werk een tijdje (sommigen zeiden permanent) te laten liggen en te gaan uitrusten. Dat was het enige, zeiden de doktoren, dat zijn gezondheid zou kunnen verbeteren. Anders... Seldon schudde zijn hoofd. 'Haal hem bij zijn werk vandaan en hij gaat des te sneller dood... en des te ongelukkiger. We hebben geen keus.'

En op dat moment besefte Seldon dat hij zo diep in gedachten verzonken was, dat hij Amaryl niet hoorde praten. Hij zei: 'Het spijt me, Yugo. Ik ben er niet helemaal met mijn gedachten bij. Begin nog eens.'

Amaryl zei: 'Ik vertelde je dat er iets heel vreemds is gebeurd. Iets heel opvallends.'

'Wat dan, Yugo?'

'Het kwam door Wanda. Ze was naar me toe gekomen om te praten... heel verdrietig, erg van streek.'

'Waarom?'

'Kennelijk komt het door de nieuwe baby.'

'O ja,' zei Hari met meer dan slechts een spoortje schuld in zijn stem.

'Dat zei ze, waarna ze op mijn schouder uithuilde... Ik moest er zelf ook van huilen, Hari. Toen dacht ik dat ik haar zou kunnen opvrolijken door haar de primaire radiant te laten zien.' Daar aarzelde Amaryl even, alsof hij zijn volgende woorden zorgvuldig overdacht.

'Ga door, Yugo. Wat is er gebeurd?'

'Nou, ze keek naar alle lichtjes en ik had een deel uitvergroot, sectie 42R254, om precies te zijn. Ken je die?'

Seldon glimlachte. 'Nee, Yugo, ik ken de formules niet zo goed uit mijn hoofd als jij.'

'Nou, dat zou je toch moeten,' zei Amaryl streng. 'Hoe kun je nou goed werk leveren als... Maar laat maar. Wat ik wil zeggen is dat Wanda naar een deel ervan wees en zei dat het niet goed was. Het was niet mooi.'

'Waarom niet? We hebben allemaal onze persoonlijke voorkeuren en afkeren.'

'Ja, natuurlijk, maar ik bleef erover tobben en heb wat tijd eraan besteed om alles te controleren, en Hari, er was inderdaad iets fout mee. De programmering was onjuist en dat gebied, precies het gebied dat Wanda had aangewezen, klopte niet. En echt, het was niet mooi.'

Seldon ging stijf, met gefronste wenkbrauwen rechtop zitten. 'Als ik het goed begrijp, Yugo, wees ze op goed geluk iets aan en zei dat het niet klopte, wat inderdaad zo bleek te zijn?'

'Ja. Ze wees het aan, maar niet op goed geluk. Ze deed het heel weloverwogen.'

'Maar dat is onmogelijk.'

'Toch is het zo gegaan. Ik was erbij.'

'Ik zeg niet dat het niet is gebeurd. Ik zeg dat het gewoon stom toeval was.'

'Echt? Denk je dat je met al je kennis van de psychohistorie een blik zou kunnen werpen op een nieuw stelsel met formules en me zou kunnen zeggen dat een gedeelte ervan niet klopt?'

Seldon zei: 'Maar hoe kwam je erop, Yugo, om juist dat bewuste gedeelte van de formules uit te vergroten? Waarom koos je juist voor dàt gedeelte?'

Amaryl haalde zijn schouders op. 'Dàt was toeval... als je wilt. Ik speelde maar wat met de knoppen.'

'Dat kan geen toeval zijn,' mompelde Seldon. Even was hij in gedachten verzonken en stelde toen de vraag die de psychohistorische revolutie ontketende die Wanda had aangezwengeld. Hij vroeg: 'Yugo, koesterde je vooraf al argwaan over die formules? Had je redenen om aan te nemen dat er iets mee mis zou kunnen zijn?'

Amaryl speelde met de sjerp van zijn unipak en leek zich te schamen. 'Ja, ik denk het wel. Weet je...'

'Je dénkt het wel?'

'Ik weet het wel zeker. Het leek of ik het me herinnerde toen ik alles instelde - het is een nieuwe sectie, weet je - het was net of mijn vingers over de toetsen gleden. Op dat moment leek alles in orde, maar ik denk dat ik er in gedachten niet tevreden over was. Ik herinner me dat ik vond dat het er verkeerd uitzag, maar ik had andere dingen te doen en ik liet het er maar bij zitten. Maar toen Wanda toevallig precies dat gedeelte aanwees waar ik ontevreden over was, besloot ik het te controleren. Anders zou ik het gewoon hebben laten voorbijgaan als een opmerking van een kind.'

'En je zette juist dat gedeelte van de formules aan om aan Wanda te laten zien. Alsof het door je onderbewustzijn spookte.'

Amaryl haalde zijn schouders op. 'Wie weet?'

'En vlak daarvoor waren jullie heel dicht bij elkaar geweest, hadden jullie elkaar omarmd, allebei huilend.'

Amaryl haalde weer zijn schouders op en zag er nog verlegener uit.

Seldon zei: 'Ik denk dat ik weet wat er is gebeurd, Yugo. Wanda heeft je gedachten gelezen.'

Amaryl schrok op alsof hij was gebeten. 'Dat is onmogelijk!'

Langzaam zei Seldon: 'Ik heb eens iemand gekend die zulke ongebruikelijke krachten bezat.' En hij dacht droevig aan Eto Demerzel, of, zoals Seldon hem in het geheim had gekend, Daneel. 'Maar die was méér dan een mens. Zijn vermogen om gedachten te lezen, de gedachten van andere mensen aan te voelen, mensen ertoe over te halen iets bepaalds te doen... dat was een mentale kracht. Ik denk dat Wanda op de een of andere manier misschien ook die kracht bezit.'

'Dat kan ik niet geloven,' zei Amaryl koppig.

'Ik wel,' zei Seldon, 'maar ik weet niet wat ik ermee aan moet.' Vaag voelde hij het gerommel van een revolutie in het psychohistorische onderzoek, maar slechts vaag.