43
Pelorat zei ook: 'Robots?' bijna op dezelfde manier als Trevize toen hij het nieuws vernam. Toen glimlachte hij. 'Jij hebt gelijk gehad, Golan, en ik had niet aan je moeten twijfelen.'
'Ik kan me niet herinneren dat jij aan mij getwijfeld hebt, Janov.'
'Weet je, ouwe makker, ik vond dat ik het niet moest verwoorden. Maar in mijn hart vond ik het fout om Aurora te verlaten als daar een kans was een overlevende robot aan te treffen. Maar ik weet nu dat jij precies wist dat je hier een veel betere buit zou aantreffen.'
'Dat is niet zo, Janov. Ik heb het echt niet geweten. Het was maar een gok. Blits heeft me verteld dat ze naar hun mentale krachtvelden te oordelen nog steeds functioneren. En het lijkt mij dat ze niet perfect kunnen functioneren als er geen mensen zijn die voor hen zorgen. Maar ze kan geen mensen daarbeneden voelen, dus we zoeken nog steeds.'
Pelorat bestudeerde zorgvuldig de monitor. 'Zo te zien lijkt het me een en al bos.'
'Het is inderdaad voor een heel groot deel bos, er zijn ook open plekken die grasland kunnen zijn. Maar de moeilijkheid is dat ik geen steden zie en geen nachtelijke verlichting, en ik vang ook alleen maar thermale straling op.'
'Dus toch geen mensen?'
'Ik weet het niet. Blits is in de keuken bezig zich te concentreren. Ik heb een denkbeeldige meridiaan getrokken zodat de computer nu met lengte en breedte kan werken. Blits heeft een klein apparaatje waarop ze drukt telkens als ze ongewone robotische activiteiten bespeurt. Ik vermoed dat je bij robots niet van neuronische activiteiten kunt spreken en zeker niet van menselijk denken. Het apparaat is met de computer verbonden die ons zodoende een heleboel breedte- en lengtegraden verschaft. Wij laten hem een goede landingsplek uitkiezen.'
Pelorat keek ongelukkig, is het wel verstandig om zoiets aan de computer over te laten?'
'Waarom niet, Janov? Het is een heel competente computer. En ik heb er geen flauw idee van wat de geschiktste plek is. Dan kan het toch geen kwaad om de computer te laten beslissen?'
Pelorat klaarde op. 'Dat doet me aan iets denken, Golan. In sommige van de oudste legenden laten mensen hun lot beslissen door kubusjes op de grond te gooien.'
'O, en wat heb je daaraan?'
'Elk vlak van zo'n kubus bevat een beslissing - ja - nee misschien - uitstellen - enzovoort. En het vlak dat boven komt te liggen, dat advies dus, wordt opgevolgd. Ze sturen ook weieens een bal door een schijf met een reeks van openingen en elke opening markeert een keuze. Volgens sommige mythologen hebben we hier eerder met gokspelletjes te maken dan met loterijen, maar als je het mij vraagt, is dat allebei ongeveer hetzelfde.'
'Je kunt inderdaad zeggen dat we een gokje wagen bij de landingsplaats,' bekende Trevize.
Blits was net op tijd binnen om deze laatste opmerking te horen. Ze zei: 'Er hoeft niets gegokt te worden. Ik heb verschillende "misschien" ingedrukt en één keer "ja". En daar gaan we naar toe, naar "ja".'
'Waarom ben je zo zeker?' vroeg Trevize.
'Ik heb een flits van menselijk denken opgevangen. Menselijk denken. Geen twijfel mogelijk.'