51

ELIZA LIEP RUSTIG NAAR HET PODIUM AAN HET ENE EIND VAN DE zaal. Met een snelle blik op haar horloge stelde ze vast dat het 11:35 uur was.

Nog vijfentwintig minuten.

Ze richtte zich tot het gezelschap. ‘Straks gaan we naar boven. Maar eerst wil ik jullie mijn plannen voor de nabije toekomst voorleggen.’ Ze liet een korte stilte vallen en begon met haar uitleg.

‘Het afgelopen decennium hebben we dramatische veranderingen gezien in de financiële markten. Futures, ooit een middel dat producenten gebruikten om zich voor een bepaalde periode in te dekken tegen prijs- en valutaschommelingen, worden nu gebruikt in een kansspel waarbij niet bestaande commodity’s worden verhandeld tegen prijzen die geen enkele relatie hebben tot de realiteit. We zagen dit een paar jaar geleden toen de olie een prijs bereikte van honderdvijftig dollar per vat. Dat prijsniveau had niets te maken met het aanbodvolume, dat die tijd juist ongekend hoog was. Uiteindelijk is die ballon gebarsten en zijn de prijzen ingestort.’

Ze zag dat veel van de aanwezigen dit voorbeeld herkenden.

‘Dit valt vooral de Verenigde Staten aan te rekenen,’ verduidelijkte ze. ‘In 1999 en 2000 is daar wetgeving aangenomen die de weg heeft geplaveid voor dit soort desastreuze speculaties. Die wetten waren feitelijk een herroeping van regels die zijn geformuleerd in de jaren dertig van de vorige eeuw, met de bedoeling een herhaling van de grote beurscrash te voorkomen. Het lag voor de hand dat de beurskoersen als gevolg hiervan wereldwijd fors daalden.’

Ze zag dat enkele clubleden haar vragend aankeken.

‘Voor wetten die hebzucht en onverantwoordelijk gedrag plaatsen boven fatsoenlijk werk en opoffering moet vanzelfsprekend een prijs worden betaald.’ Ze zweeg even. ‘Maar dergelijke wetgeving biedt ook kansen.’

Het was doodstil in de zaal.

‘Tussen 26 augustus en 11 september 2001 is een groep speculanten in het diepste geheim short gegaan op een lijst van achtendertig aandelen waarvan je zou mogen verwachten dat ze fors in waarde zouden dalen bij een aanval op de Verenigde Staten. Ze plaatsten hun orders via de Canadese en Duitse effectenbeurzen. Het ging om bedrijven zoals United Airlines, American Airlines, Boeing, Lockheed Martin, Bank of America, Morgan Stanley Dean Witter en Merrill Lynch. In Europa richtten ze zich op verzekeringsmaatschappijen zoals Munich Re, Swiss Re en AXA. Op de vrijdag voorafgaand aan de aanslagen werden tien miljoen aandelen Merrill Lynch verkocht. Op een doorsnee vrijdag zijn dat er nooit meer dan vier miljoen. Zowel United Airlines als American Airlines gaf tijdens de dagen voor de aanslag ongebruikelijk veel speculatieve activiteit te zien. Dat gold voor geen enkele andere luchtvaartmaatschappij.’

‘En wat zou dat dan moeten betekenen?’ vroeg een van de clubleden.

‘Een Israëlische denktank die zich richt op terrorismebestrijding heeft onderzoek gedaan naar het effectenportfolio van Osama bin Laden. Die heeft aan de aanslagen op 11 september bijna twintig miljoen dollar verdiend.’

Malone hoorde het geluid van een helikopter en zag een Westland Lynx van de Royal Navy op geringe hoogte overvliegen.

‘De NAVO,’ zei Stephanie.

Op bevel van Stephanie hadden de mannen die de vrouw op de binnenplaats hadden omcirkeld hun wapens laten zakken.

‘Ik heb gedaan wat je hebt gevraagd,’ riep Stephanie haar toe in het Frans.

De zelfmoordterroriste antwoordde niet. Ze stond een meter of vijftien meter verderop en bleef de galerijen rondom de Cour d’Honneur angstvallig in de gaten houden. Ze leek zenuwachtig en haar handen bewogen voortdurend.

‘Wat wil je?’ vroeg Stephanie haar.

Malone bleef de vrouw scherp observeren en toen ze even de andere kant op keek, stak hij zijn hand in zijn zak. Zijn vingers vonden de Beretta die Stephanie hem een paar uur eerder had gegeven.

‘Ik ben hier om iets duidelijk te maken,’ riep de vrouw in het Frans. ‘Aan iedereen die de haat tegen ons aanwakkert.’

Hij greep het wapen vast.

Ze bleef schichtig heen en weer kijken en de hand met de afstandsbediening bewoog mee.

‘Wie bedoel je met “ons”?’ vroeg Stephanie.

Malone wist dat zijn voormalige baas het spel speelde volgens het boekje. Houd de aanvaller bezig. Wees geduldig. Wacht op de juiste gelegenheid.

De vrouw richtte haar ogen op Stephanie. ‘Frankrijk moet weten dat we niet genegeerd kunnen worden.’

Malone wachtte tot ze haar visuele inspectie van de met kasseien bestrate binnenplaats weer zou hervatten.

‘Wie bedoel je met...’

De hand met de afstandsbediening schoot naar links.

Terwijl ze haar hoofd naar de galerij aan de overkant draaide, haalde Malone zijn pistool tevoorschijn en richtte de loop.

Sam had zich aan de zijkant achter het podium verstopt, waar niemand hem kon zien. Terwijl de rest van de bedienden de zaal had verlaten was hij erin geslaagd ongemerkt binnen te blijven. De bedoeling was dat een van hen beiden de clubleden zou afluisteren. Hij had gezien dat Meagan had geprobeerd zich in een gunstige positie te manoeuvreren, maar de andere bedienden hadden haar gevraagd mee te helpen met het wegrijden van een aantal serveerwagens. Met een gefrustreerde blik had ze hem laten weten dat hij het dan maar moest doen, waarop hij zijn schuilplaats had opgezocht.

Er was ook geen beveiligingspersoneel meer. Die hadden zich allemaal buiten opgesteld. Er bestond immers geen gevaar dat een indringer zich vanaf het bijna zestig meter hoge observatieplatform toegang kon verschaffen.

Hij had naar de woorden van Eliza Larocque geluisterd en wist precies waar ze het over had. Short gaan betekende dat je een aandeel verkocht dat je niet bezat, in de hoop het later weer te kunnen terugkopen tegen een lagere prijs. De bedoeling was op die manier te profiteren van een verwachte prijsdaling.

Dat was in veel opzichten een riskante onderneming. Allereerst moest je het aandeel waarop je short wilde gaan lenen van de eigenaar en vervolgens tegen de op dat moment geldende prijs verkopen. Als de prijs eenmaal was gedaald, kocht je het terug en retourneerde het aan de eigenaar. Het prijsverschil kon je dan in je zak steken. Als de prijs echter steeg in plaats van daalde, moest je de aandelen terugkopen tegen die hogere prijs waardoor je verlies leed. Maar wist degene die short ging dat de prijs van een aandeel zou dalen en wist hij zelfs exact wanneer dat zou gebeuren, dan was er geen enkel risico op verlies. Dan waren de winstmogelijkheden gigantisch.

Dat was een van de vormen van financiële manipulatie waarvoor Meagan en hij op hun websites hadden gewaarschuwd.

Hij had binnen de Secret Service ooit wel geruchten gehoord over mogelijke financiële manipulaties door Bin Laden, maar dergelijke zaken waren geheim en alleen op het allerhoogste niveau van de organisatie bekend. Misschien hadden zijn blogs over dat onderwerp de bazen er wel toe gebracht hem onder druk te zetten. Wat Eliza Larocque hier vertelde, bevestigde datgene waarover hij op zijn website had gespeculeerd en wat hij al heel lang vermoedde.

Hij was dichter bij de waarheid geweest dan hij zich ooit had gerealiseerd.

Ashby luisterde met grote belangstelling naar het betoog van Larocque. Langzaam begon hij te vermoeden wat ze in haar schild voerde. Hoewel ze het inhuren van Peter Lyon aan hem had overgelaten had ze hem niets verteld over de reikwijdte van haar plan.

‘Het probleem met Bin Laden,’ vervolgde ze, ‘was dat hij twee dingen over het hoofd zag. Allereerst zijn de Amerikaanse beurzen vier volle handelsdagen na de aanslagen gesloten geweest. En ten tweede bestaan er geautomatiseerde waarschuwingssystemen om short selling op grote schaal te detecteren. Via een van die systemen, “blue sheeting”, worden de handelsvolumes bijvoorbeeld constant geanalyseerd en kunnen potentiële bedreigingen worden geïdentificeerd. Die vier dagen gaven de marktautoriteiten voldoende tijd om te ontdekken dat er sprake was van verdachte beursactiviteiten, in ieder geval in de Verenigde Staten. Maar in de rest van de wereld bleven de markten actief en werden de winsten snel weggesluisd voordat iemand iets in de gaten kreeg.’

Ashby herinnerde zich de periode vlak na de aanslagen van 11 september 2001. Larocque had gelijk. Munich Re, de op één na de grootste herverzekeraar van Europa, verloor na de vernietiging van het World Trade Center bijna twee miljard dollar en de waarde van de aandelen kelderde. Iemand met voorkennis had door short te gaan miljoenen kunnen verdienen.

Hij herinnerde zich ook wat er op andere markten was gebeurd. De Dow Jones was veertien procent gedaald, Standard & Poor’s 500 twaalf procent, NASDAQ zestien procent. En die trend was wereldwijd nog weken na de aanslag zichtbaar geweest. Ook zijn eigen portefeuille had een flinke klap gekregen – het begin van een neergang die hij nauwelijks meer had kunnen stuiten.

En wat ze zei over derivaten was volkomen waar. Het was domweg gokken met geleend geld. Rentestanden, valuta, aandelen, faillissementen - daar werd allemaal op gegokt door investeringsmaatschappijen, banken en effectenhuizen. Zijn financieel adviseur had hem ooit verteld dat er op iedere willekeurige dag wereldwijd meer dan achthonderd biljoen euro op het spel stond.

En nu hoorde hij dat er een manier was om van dat spel te profiteren.

Had hij dat maar eerder geweten.

De vrouw zag het wapen van Malone. Ze keek hem strak aan.

‘Toe maar,’ riep hij in het Frans. ‘Doe het dan.’

Ze drukte op de afstandsbediening.

Er gebeurde niets.

Ze drukte opnieuw.

Geen explosie.

Verbijsterd keek ze om zich heen.