4. Bijna gesnapt

Toen we donderdag in de schoolbus stapten, had ik mijn handen vol. Jennifer moest een project voor maatschappijleer doen en ze had ervoor gekozen een groot, getekend werkstuk te maken, maar ze had voor die keus een goede reden gehad. Een van haar vriendinnen, Paula Gordon, die goed in tekenen was, was bij ons thuis gekomen en had eigenlijk het meeste werk gedaan. Jennifer deed net of ze hem helemaal zelf had gemaakt en toen ze hem donderdagochtend aan oom Reuben liet zien, was hij er zo verrukt van of het iets was wat een beroemde schilder als Rembrandt, of die schilder die voor zijn vriendin zijn oor had afgesneden, kon hebben gemaakt. Ik vond de nestkastjes die William helemaal alleen maakte stuk voor stuk twee keer zoveel waard en toch hoorde ik ze oom Reuben nooit noemen, laat staan roemen.
Zoals gewoonlijk koesterde Jennifer zich in de complimenten die haar vader als rijst bij een bruiloft over haar uitstrooide. Toen we klaar waren om naar school te gaan, was ze heel bezorgd of ze haar kostbare project wel onbeschadigd op school zou krijgen. Ze verraste me door bij de deur te blijven staan en met haar liefste stemmetje te vragen of ik haar een gunst wilde bewijzen. Ik zag dat ze er wel voor zorgde het te vragen waar oom Reuben bij was.
'Je weet hoe ruw de kinderen in de bus zijn, Raven. Ik moet mijn werkstuk beschermen. Wil jij alsjeblieft mijn boeken, schriften en mijn lunchtrommeltje voor me dragen? Alsjeblieft? Dan doe ik een andere keer iets voor jou,' beloofde ze, 
terwijl ze met haar wimpers naar oom Reuben wapperde, Wat kon ik anders doen dan toestemmen? Ik voelde me net slaaf toen ik achter haar aan liep, met mijn armen vol met zowel mijn boeken en lunchtrommeltje als de hare. Ze paradeerde over de stoep en de bus in, waarbij ze haar werkstuk zo hoog hield dat iedereen het kon zien.
'Maak eens plaats voor Raven. Ze draagt mijn spullen voor me,' kondigde ze aan.
Dat was niet nodig. Ik zat altijd naast Clarence Dunsen. Ze wilde alleen dat iedereen wist dat ze me dingen voor haar kon laten doen.
Toen we op school kwamen, nam ze tot mijn verbazing alleen de boeken en schriften van me over die ze voor haar ochtendlessen nodig had.
'Breng al het andere maar mee bij de lunch. Ik moet dit tot maatschappijleer meeslepen,' zei ze, waar haar vriendinnen met magere glimlachjes en lachende ogen bij stonden.
'Waarom breng je het niet gewoon vast naar maatschappijleer?' vroeg ik.
'En dan kans lopen dat iemand het saboteert? Dank je feestelijk. Weten jullie nog wat er bij biologie met de mierenhoop van Robert Longo is gebeurd?' vroeg ze haar entourage. Ze knikten allemaal. 'Iemand goot er water in en verdronk alle mieren.'
'Wie zou dat nou gedaan hebben,' zei ik droogjes.
'Bedankt, Raven,' zei ze, terwijl ze de boeken voor haar ochtendlessen van me overnam en wegschoot voor ik kon weigeren.
Ik sleepte haar spullen samen met de mijne mee naar de eerste les.
'Hoe komt het dat jij vandaag twee lunches hebt?' vroeg Terri Johnson me onder Engelse les. Ik vertelde het haar en ze trok haar wenkbrauwen hoog op, waardoor haar voorhoofd vol rimpeltjes kwam te zitten.
'Ze probeert alleen indruk te maken,' zei ik, maar Terri keek nog steeds argwanend.
'Dat had ze ook aan een van haar slavinnen kunnen vragen. Die meiden zouden haar graag een gunst bewijzen. Ik heb het zelf gezien. Ik weet niet wat ze in haar schild voert, maar zoals mijn oma me altijd voorhoudt, een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken,' voegde ze eraan toe.
Ik lachte, maar later begon ik er toch over na te denken. Vlak voor het eind van de les keek ik naar wat ik dacht dat Jennifers lunchtrommeltje was, maar toen zag ik dat mijn naam erop stond. Waarom zou dat zijn, vroeg ik me af.
Ik maakte open wat ik veronderstelde dat Jennifers lunchtrommeltje was. Meestal hadden we hetzelfde. Dat wist ik, omdat ik tante Clara had geholpen de lunches klaar te maken. In het hare zat een heel klein pakje in vetvrij papier. Ik keek op om te zien of mevrouw Broadhurst niet mijn kant uit keek en wikkelde het vetvrije papier er toen af.
Ik kreeg een koude rilling van schrik. Dit had ik al eens eerder gezien. Ik wist wat een stickie was. In mijn oude flatje had ik marihuana gezien en geroken. Lila Thomas had ooit geprobeerd me het met haar te laten roken.
Ik keek naar Terri. Ze zag meteen aan mijn gezicht dat er iets mis was. Ik liet mijn hand langs mijn zij zakken, keek naar de lerares en deed mijn hand open. Toen ik weer naar Terri keek, knikte ze tevreden. Vijf minuten voor het einde van de les werd duidelijk waarom Jennifer in werkelijkheid had gewild dat ik haar lunch zou dragen.
'Neem me niet kwalijk, mevrouw Broadhurst,' zei de vrijwilligster van de leerlingenadministratie vanuit onze deuropening. 'Meneer Moore wil dat Raven Flores meteen bij hem komt. En ze moet al haar spullen meebrengen,' zei ze verder.
'Raven,' zei ze, en knikte naar me. Ik keek naar Terri, die bezorgd begon te kijken. Ik glimlachte en gaf haar een knipoog om haar gerust te stellen.
Ik graaide alles bij elkaar, wierp nog een blik op Terri en volgde de vrijwilligster. Toen ik de klas uitliep, propte ik het vertvrije papier met het stickie in mijn bh. Dat had ik meisjes op mijn oude school zien doen. Daar zou niemand kijken. Het was heel ernstig om een leerling te fouilleren. Mannelijke leraren waren als de dood om zoiets zelfs maar voor te stellen en dat wisten de meisjes.
Meneer Moore stond bij zijn bureau toen ik zijn kantoor binnenkwam. Hij keek me strak aan en knikte toen naar de vrijwilligster.
'Doe de deur dicht,' zei hij tegen haar. Ze keek met belangstelling naar me, ging weg en deed de deur achter zich dicht. 'Ga zitten,' beval hij en knikte naar de stoel. Ik ging gauw zitten en hij torende boven me uit.
'Het is altijd mijn beleid geweest om mijn problemen zoveel mogelijk binnenshuis te houden,' begon hij, terwijl hij een snelle blik op me wierp om mijn reactie te peilen. 'Dat wil niet zeggen dat ik ouders niet vertel wat er gebeurt. Daar ben ik toe verplicht, maar de rest van de wereld hoeft onze vuile was niet te zien.'
'Wat wilt u van me?' wilde ik weten.
Zijn wenkbrauwen schoten omhoog van verbazing over mijn vermetelheid. 'Ik weet dat je een slechte achtergrond en opvoeding hebt gehad, en dat kan slecht gedrag verklaren, maar je bent nu op een leeftijd dat je voor je daden verantwoordelijk wordt gehouden, jongedame. Dat kan ik je verzekeren.'
Ik keek weg, vestigde mijn aandacht op een van zijn plaquettes, en wachtte.
Als er iets onrechtmatigs in je lunchtrommeltje zit, wil ik dat je het er nu uithaalt, het op mijn bureau legt, en naar je les gaat. Dan zullen we het er later over hebben en geloof me, dat is een grote dienst die ik je bewijs.'
Mijn hart bonsde en toen glimlachte ik. Ik boog me voorover,
deed mijn lunchtrommeltje open en haalde er langzaam mijn boterhammen en de koek uit. Toen keerde ik het trommelt' en legde het naast het eten. Ik wachtte.
'En dat trommeltje?' vroeg hij, en knikte naar het andere.
'Dat is van mijn nichtje, al staat mijn naam er om de een of andere reden op. Ik bewees haar een gunst. Ze had haar handen vol aan haar boeken en haar project voor maatschappijleer.'
'Hoe weet ik of dat het hare is, als jouw naam erop staat?' vroeg hij.
'Dat weet u niet, maar we hebben dezelfde lunch, dus het geeft niet,' zei ik en haalde er de boterhammen en de koek uit Ik keerde ook haar trommeltje om en wachtte.
Zijn ogen gingen van de onschuldige inhoud naar mijn boeken en toen naar mij.
'Mag ik tenminste weten waar u naar zoekt?' vroeg ik.
'Dat doet er niet toe,' zei hij. 'Stop het er allemaal maar weer in.'
Ik deed het langzaam. 'Ik vind het niet eerlijk dat ik zomaar apart word genomen,' zei ik. 'Het is gênant om zo uit de les te worden gehaald.'
Zijn schouders schoten omhoog alsof ik een elastiekje in zijn gezicht had geschoten. 'Ik heb hier een heel zware verantwoordelijkheid,' zei hij. 'Er liggen heel wat jonge levens in mijn handen en' - hij pakte een dikke map op - 'ik heb je gegevens van je vorige school gelezen. Eerlijk gezegd, als je alles hebt gedaan wat erin staat, zou ik overwegen je voor de kinderrechter te dagen. Het verbaast me niets dat je moeder in de gevangenis zit.'
'Ik heb niets verkeerds gedaan,' kaatste ik terug.
'Dat zullen we nog wel eens zien.'
'Wie heeft u gezegd dat ik iets had gedaan?'
'Dat gaat je niets aan. Maar goed, ga maar terug naar je lessen,' beval hij, terwijl hij op de map met gegevens van mijn vorige school tikte. 'Ik hou je in de gaten.'
Ik stond snel op en ging zijn kantoor uit. De bel was gegaan, dus moest de secretaresse me een briefje geven omdat ik te laat was voor de volgende les. Toen ik daar binnenkwam, keek Terri vol verwachting op. Ik knikte en glimlachte om haar te laten weten dat alles in orde was. Na de les vertelde ik haar wat ik had gedaan en wat er was gebeurd.
'Ze heeft geprobeerd me erin te luizen en me in de problemen te brengen.'
'Dat verbaast me niets. Jennifer en haar vriendinnen brengen andere mensen altijd in de problemen,' zei Terri. 'Je kunt maar beter goed uitkijken.'
•Doe ik ook, maar ze zal wel merken dat zij ook maar beter goed kan uitkijken,' zei ik.
Bij de lunch kwamen Jennifer en haar vriendinnen naar mijn tafeltje toe.
'Geef mij mijn lunch maar,' zei ze.
'Ik weet niet welke van jou is,' zei ik. 'Om de een of andere reden staat mijn naam op allebei de trommeltjes. Het is maar goed dat we allebei hetzelfde hebben.' Ik gaf het haar. Ze keek naar de meisjes en toen naar mij.
'Ik hoorde dat je bij de directeur moest komen,' zei ze. 'Waarom wilde hij je zien?' Ze glimlachte naar de meisjes. 'Ik hoop dat je mijn ouders niet in verlegenheid hebt gebracht.'
'Nee hoor, alles was in orde,' zei ik en zoog aan het rietje in mijn pakje melk. 'Hij wilde alleen weten wat we voor de lunch hadden. Hij zei dat hij had gehoord dat wij de lekkerste boterhammen hadden,' voegde ik eraan toe en hapte in mijn brood.
Zelfs haar vriendinnen moesten lachen. Ze kookte van woede en haar gezicht werd zo rood dat ik dacht dat het bloed als een geiser uit haar kruin zou spuiten. Toen draaide ze zich ab- rupt om en beende weg. Terri en de meisjes aan mijn tafeltje lachten zo hard dat anderen in de kantine ophielden met praten om naar ons te kijken.
'Ik geloof dat jij ook iets van een vos hebt,' zei Terri.
'Wat anders? Zij en ik zijn toch nichtjes?' zei ik en daar moest iedereen toen weer om lachen.
Maar het was nog niet voorbij, nog niet, nog niet helemaal.
Die zaterdag ging Jennifer vlak na het ontbijt met haar vriendinnen op stap, zoals meestal op zaterdag. Tante Clara probeerde haar over te halen mij mee te nemen, maar ze stribbelde tegen en beklaagde zich.
'Ze heeft heel andere vriendinnen dan ik,' jeremieerde ze.
'Wat houdt dat in?' vroeg oom Reuben snel, terwijl hij me strak aankeek. 'Wie zijn haar vriendinnen dan?'
Jennifer haalde haar schouders op. 'Ze gaat om met zwarten Ik denk omdat ze zo donker is.'
'Nee,' zei ik, 'ik ga om met gekleurde mensen die toevallig aardig zijn en geen snobs.'
'O en wil je daarmee zeggen dat mijn vriendinnen snobs zijn?'
Ik haalde mijn schouders op. 'Omdat ik nieuw op school ben, waarschuwt iedereen me voor ze,' zei ik zo nonchalant mogelijk.
Ze keek of ze water zag branden. Voor ze een antwoord kon hakkelen, sprak tante Clara. 'Jullie zouden met elkaar moeten optrekken,' zei ze. 'Jullie zijn bijna even oud.'
'Ik wil niet dat Jennifer met onruststokers omgaat,' zei oom Reuben.
'Ik ga niet met onruststokers om,' hield ik vol. 'Het is precies andersom.'
'Waarom kan ze niet met Jennifer mee en ook onder jonge mensen zijn?' vroeg tante Clara zacht.
'Het geeft niet. Ik red me prima,' zei ik.
Ik weet trouwens niet waarom tante Clara voorstelde dat ik mee zou gaan. Ze wist dat oom Reuben thuis zou zijn en erop zou letten of ik mijn huishoudelijke karweitjes wel deed. Jennifer zou geen vinger uitsteken en ze zou zeker niet op me hebben willen wachten.
Vlak nadat Jennifer was vertrokken, begonnen tante Clara en ik aan onze wekelijkse schoonmaak van het huis. William wilde helpen met stofzuigen, maar oom Reuben gaf hem een standje.
'Dat is vrouwenwerk,' grauwde hij. 'Laten zij dat maar doen. Waarom ga je niet honkballen of voetballen in plaats van altijd maar op je kamer te zitten?' klaagde hij, waarop William natuurlijk weer naar zijn kamer ging.
Ik keek naar tante Clara om te zien of ze het voor William zou opnemen, maar ze keek snel de andere kant uit en ging verder met schoonmaken. We gingen naar boven om aan de slaapkamers te beginnen en ik begon zoals gewoonlijk aan Jennifers rommel. Die was erger dan ooit nu ze wist dat ik het meeste schoonmaakwerk moest doen. Tante Clara had medelijden met me en kwam me helpen met Jennifers kamer. Ze begon het bed op te maken. Toen ze het kussen opnam, verstijfde ze en keek omlaag. Ik ging door met kleren oprapen die met duidelijk genoegen overal waren neergesmeten. Er hing zelfs een blouse over de spiegel van de kaptafel.
'Wat is dat?' vroeg tante Clara.
'Wat?'
Ik draaide me om en keek hoe ze het kussen neerlegde en het stickie tussen duim en wijsvinger opnam. Ze rook eraan en keek naar mij. Ik liep naar haar toe en boog me voorover om er ook aan te ruiken. Toen keek ik haar met grote ogen aan en schudde langzaam mijn hoofd.
'Is het wat ik denk dat het is?' vroeg ze.
'Ja,' zei ik. 'Ik ben bang van wel, tante Clara.'
'O hemel. O lieve hemel. O nee. Ik zal het Reuben moeten vertellen.' Ze liep jachtig de kamer uit en de trap af. Even later hoorde ik oom Reuben de trap op komen. Hij zette zijn voeten zo hard op de treden dat het hele huis stond te schudden. 'Wat is hier aan de hand?' wilde hij weten.
Ik kwam de badkamer uit met mijn armen vol natte handdoeken voor in de was.
'Ik weet het niet,' zei ik.
'Wie heeft dit daar neergelegd?' wilde hij weten. Tante Clara kwam achter hem aan naar boven. Ik staarde hem aan.
'Ik weet het echt niet, oom Reuben,' zei ik.
'Heb jij het niet gedaan?'
'Ze was dingen aan het oprapen toen ik het vond, Reuben. Zij heeft het er niet neergelegd,' zei tante Clara en begon te huilen.
'En ik neem aan dat je er niets van weet?' ging oom Reuben verder.
Ik schudde mijn hoofd.
Oom Reubens ogen werden klein en toen weer groot. Hij keek eerst strak naar tante Clara en toen naar mij.
'We zullen dit wel uitzoeken als ze thuiskomt,' zei hij kwaad. Hij wierp nog een woedende blik in mijn richting en liep toen de kamer uit.
'O hemel,' zei tante Clara. 'O hemel, hemeltje.' Ze ging hem achterna.
Ik legde de handdoeken neer, keek naar Jennifers foto op haar kaptafel, waarop ze een zeer verwaande grijns op haar gezicht had, en grijnsde zelf.
Jennifers reactie was voorspelbaar. Zodra ze met het bewijs werd geconfronteerd, barstte ze in tranen uit en richtte haar rechter wijsvinger als een pistool op mij.
'Dat heeft zij gedaan. Dat heeft zij gedaan om me in de problemen te brengen,' zei ze beschuldigend.
Oom Reuben knikte. 'Dat dacht ik ook,' zei hij.
'Hoe had ik dat kunnen doen? Ik kwam pas in je kamer toen ik met tante Clara naar boven ging om de rommel op te ruimen, zei ik rustig.
'Dan heb je het vast eerder gedaan.'
'Waarom?'
'Om mij in de problemen te brengen,' jammerde ze.
'Waarom zou ik dat doen?' vroeg ik. 'Waarom zou ik me zo
verlagen dat ik zoiets onder je kussen zou stoppen?'
Ze keek me kwaad aan. Toen wendde ze zich tot oom Reuben. 'Papa!' jammerde ze. 'Jennifer heeft nog nooit eerder zoiets gedaan,' zei hij. 'Ik wil wedden jij wel.'
'Dat zou je verliezen,' zei ik.
'Papa, ik heb het niet gedaan!' riep Jennifer uit en stampte op de grond.
'Goed. Goed. Ik geloof je.' Hij dacht even na. Ik zag dat er een vage twijfel bij hem opkwam. 'We zullen het laten rusten, maar ik zal een oogje in het zeil houden voor verdere problemen, zelfs de minste. Als ik weer drugs in huis vind, lever ik de eigenaar over aan de politie. Dat staat vast,' zei hij, waarmee hij zich voornamelijk tot mij richtte.
Jennifer keek vergenoegd en wierp me een zelfvoldane blik toe. 'Ik ben moe,' zei ze. 'Ik moet rusten voor ik naar de film
ga.'
Ze haastte zich weg. Er werd niets meer over gezegd, maar toen we de volgende dag naar school gingen, kwam ze haastig naar me toe voor we in de bus stapten. 'Ik weet dat jij dat met dat stickie hebt gedaan.' 'Hij was van jou. Je had hem per ongeluk in je lunchtrommeltje laten zitten, maar ik heb hem er op tijd uitgehaald, zo dat je niet in de problemen zou komen. Ik dacht dat je wel blij zou zijn dat ik hem voor je had verstopt,' zei ik, terwijl ik me van de domme hield.
Voor ze in de bus stapte keek ze me strak aan en ik zag aan de kille blik in haar ogen dat het haar begon te dagen. Later vertelde ik het Terri en we hadden er lol in het onze andere vriendinnen te vertellen. Jennifer ging me het grootste deel van de dag uit de weg. Het was een van mijn beste dagen op de nieuwe school, maar ik wilde nog steeds dat het allemaal voorbij zou zijn. Ik had genoeg van oom Reuben en de strijd met Jennifer. 
Mijn hoop werd volkomen de bodem ingeslagen toen we die middag thuiskwamen. Jennifer weigerde in de bus met me te praten en ze liep langzaam, zodat ik als eerste zou thuiskom. Zodra ik binnenkwam, kwam tante Clara uit de woonkamer, met een zakdoek tegen haar mond gedrukt.
'Wat is er?' vroeg ik. Jennifer kwam achter me dichterbij.
'Je moeder,' zei tante Clara. 'Ze is weggelopen uit het afkickcentrum. Ze is voortvluchtig.'
'Geweldig,' zei Jennifer. 'Misschien komt ze je wel halen dan kunnen jullie samen weglopen.'
'Hou daarmee op!' riep tante Clara met zo'n scherpe, schrille stem, dat het zelfs mij opviel. 'Ik wil het niet hebben.'
Jennifer kreeg tranen in haar ogen. 'Je houdt meer van haar dan van mij,' zei ze beschuldigend. Tante Clara begon haar hoofd te schudden. 'Jawel. Maar dat verbaast me niets,' voegde ze eraan toe en vloog de trap op.
'Ik moest maar liever weggaan,' zei ik zacht, terwijl ik haar nakeek.
'Waar zou je heen moeten? Je hoort bij familie te zijn,' zei tante Clara koppig.
Familie, dacht ik. Dat is een woord dat ik nooit zal begrijpen.