'Wie denk je wel dat je bent, een prinses?' bulkte oom Reuben vanuit de deuropening. 'Iedereen zit al aan het ontbijt. Clara brengt het je heus niet op bed, hoor.'

'Ik sta al op,' zei ik. 'Ik wist niet hoe laat het was. Er is geen klok in deze kamer en ik heb geen horloge.'

'Geen klok? Ik zal zorgen dat je een klok krijgt. Dat soort smoesjes werkt hier niet.'

'Het is geen smoesje. Het is de waarheid,' zei ik.

Hij stond in de deuropening met zijn handen in zijn zij. Toen keek hij de gang in en stapte het naaikamertje binnen.

'We gaan meteen een paar duidelijke afspraken maken,' verklaarde hij. 'Ten eerste sta je van nu af aan vóór alle anderen op. Je dekt tafel voor het ontbijt en zet koffie. Voor je naar school gaat zorg je dat de tafel is afgeruimd en het servies en bestek zijn opgeruimd. Als je uit school komt, verwacht ik dat je Clara met het huishouden helpt. Ik wil dat je het huis schoonmaakt, ramen lapt en vloeren dweilt. Je helpt haar ook met de was. Dit is geen gratis verblijf, alleen omdat je moeder er zo'n Puinhoop van heeft gemaakt, begrepen?'

Ik keek hem kwaad aan.

'Als ik je iets vraag, verwacht ik een antwoord. Jij hebt tucht nodig. Je bent net een wild dier, zoals je in dat kot leefde met die dronken zus van me. Maar dat is vanaf vandaag allemaal voorbij, hoor je? Nou?'

'Ik leefde niet als een wild dier,' kaatste ik terug.

grijnsde. 'Het ziet ernaar uit dat ik tenslotte je wettige voogd word. Dat betekent dat je tegenover mij verantwoording moet afleggen en ik waarschuw je maar meteen, Raven, als ik een kind liefheb, spaar ik de roede niet. Begrepen? Nou? Hij hief zijn grote hand op. De palm leek wel zo breed als een peddel. 

'Ja,' zei ik. 'Ja.'

Hij torende boven me uit, met een rood gezicht van woede Ik twijfelde er niet aan dat hij me zou slaan als hem dat goeddunkte en ik was bang.

'Raven,' mompelde hij met vertrokken mond. 'Wat voor naam is dat trouwens voor een meisje? Ze was zeker dronken toen je werd geboren.'

'Ik hou van mijn naam,' zei ik koppig. Ik was als de dood voor hem, maar ik had mijn trots.

Hij bleef nog een paar minuten op me neer staan kijken. Ik trok het dekbed op tot mijn kin, maar ik had het gevoel dat hij er dwars doorheen keek.

'Ik weet dat je ouder wordt en snel groeit, en ik weet nog wat er met je moeder gebeurde, hoe ze was toen de jongens naar haar begonnen te kijken. Je kunt maar beter niet dezelfde weg inslaan. Ik wil niet dat je mijn Jennifer verpest, hoor je?'

Ik draaide me af, omdat ik door de tranen in mijn ogen niet langer naar hem op kon kijken. Ik was geen ziekte. Ik zou zijn dierbare Jennifer niet aansteken.

Hij bromde wat en liep de kamer uit. Ik hoorde hoe hij tante Clara vertelde wat hij tegen mij had gezegd, wat hij wilde dat ik in het huishouden deed. Ze sprak hem niet tegen. Even later hoorde ik hem met Jennifer en William de deur uitgaan. Ik wachtte nog even en stond toen op.

'Heb je trek, lieverd?' vroeg tante Clara, toen ik naar de badkamer liep.

'Wel een beetje,' zei ik.

'De koffie is nog warm en ik heb eieren als je wilt, zelfs havermout.'

'Ik zorg wel mezelf, tante Clara. Denk alsjeblieft niet dat je mijn eten moet klaarmaken,' zei ik. 'Zit daar maar niet over in,' zei ze.

Ik kleedde me aan en nam wat koude pap. Tante Clara schonk sinaasappelsap voor me in en kwam bij me zitten terwijl ik at. 'Reuben blaft harder dan hij bijt,' zei ze, in een poging me gerust te stellen. 'Hij is gewoon van zijn stuk gebracht doordat het onverwacht kwam. Trek je maar niets aan van al die opdrachten die hij gaf.'

'Ik vind het niet erg om te helpen,' zei ik. 'Ik deed thuis toch ook het meeste.'

'Dat zal wel.' Ze knikte en dronk van haar koffie. 'Tante Clara, wat gaat er met mijn moeder gebeuren? Gaat ze echt heel lang naar de gevangenis?' vroeg ik.

'Ik weet het niet. Reuben mummelde iets over dat ze haar misschien een ontwenningskuur laten doen, maar dat zullen we moeten afwachten. Weet je, het is niet de eerste keer dat ze zichzelf geweldig in de nesten werkt,' voegde ze eraan toe.

Ik knikte. Het had geen zin net te doen of het niet waar was, of ik in een droomwereld leefde. Mama zat behoorlijk in de problemen en dat betekende dat ik ook in de problemen zat. Wie wilde er nou bij een nichtje als Jennifer en een oom als oom Reuben wonen? Ik zwierf nog liever over straat.

'Doe jij het nog maar een beetje kalm aan, lieverd,' zei tante Clara. 'Je hebt een vreselijke schok gehad. Als ik het een en ander aan het huishouden heb gedaan, gaan we lunchen en daarna ga ik met je naar school om je in te schrijven, goed?'

'Ik help je wel met het huishouden, tante Clara. Dat wil oom Reuben toch ook,' zei ik, 'en het helpt om op goede voet te blijven.'

'Wat ben jij een pientere meid,' zei ze met een glimlach. Ze gaf me een klopje op mijn hand. 'Eet eerst maar rustig af.' Ze ging weg en liep naar boven. Toen ik klaar was, waste ik alle borden af en nam de tafel af. Ik voegde me bij haar toen ze net aan Jennifers kamer begon. Ik bleef in de deuropening staan, geschrokken door de rotzooi. Overal lagen kleren en op de grond naast het bed, waar ook de telefoon nog stond, stond een schoteltje met een restje appeltaart. Ik stelde me voor hoe ze daar met vriendinnen had zitten kletsen en taart had zitten eten, maar waarom had ze het daar domweg laten staan? Was ze niet bang voor muizen en ongedierte?

Het bed was niet opgemaakt en de badkamer die ze met William deelde zag eruit of iemand halsoverkop had moeten vertrekken. Make-up stond nog open, de wasbak stond vol zeepwater, er lag een open lippenstift aan één kant, de tube tandpasta was nog open en er drupte tandpasta op de wasbak, er hing een washandje over de deurknop en op de grond bij het toilet lagen tijdschriften. De deur naar de douche stond open en ernaast lag een natte handdoek op de grond.

Tante Clara begon op te ruimen zonder een opmerking te maken over de rotzooi.

'Waarom laat ze haar kamer en badkamer zo achter, tante Clara? Als je het over een varkensstal hebt,' mopperde ik. 'Ik neem aan dat oom Reuben hier niet dikwijls komt.'

'Jawel hoor,' zei tante Clara met een diepe zucht. 'En ik heb haar ook wel achter haar broek gezeten, maar Jennifer... Jennifer is een beetje verwend,' gaf ze toe.

'Een beetje? Het ziet ernaar uit dat ze vreselijk verwend is,' zei ik, maar ik ging aan het werk en hielp mee. Ik maakte de badkamer schoon tot hij blonk en lapte zelfs de spiegels waar lippenstift en make-up op zaten.

Williams kamer was zowaar ordelijker en schoner. Het rommeligst was zijn onopgemaakte bed. Toen ik zijn kamer had gedaan, ging ik naar beneden en ruimde het naaikamertje op. Ik klapte de slaapbank weer in, zodat het er niet als een slaapkamer uitzag. Toen ik mijn weinige spullen keurig had opgeborgen, was niet eens te zien dat ik er had geslapen.

'Dat hoef je niet elke dag te doen, hoor,' merkte tante Clara OP. 'JE kunt gewoon de deur dichtdoen.' 'Ik weet zeker dat oom Reuben dat niet leuk zou vinden,' zei ik.

Ze sprak me niet tegen. Hoewel hij er niet was, leek zijn schim dreigend aanwezig. Zoals tante Clara over haar schouder keek, was het bijna of ze dacht dat die schim hem zou vertellen wat wij hadden gezegd.

Toen we de slaapkamers hadden gedaan, begon ze de woonkamer te zuigen. Ik wreef een paar meubels en veegde de keukenvloer. Als ik aan de gang bleef, hoefde ik niet zo aan mama te denken die in de gevangenis zat.

'Je weet behoorlijk van wanten, Raven. Ik hoop dat mijn Jennifer een paar van je goede gewoonten overneemt,' zei ze, maar ze klonk niet erg optimistisch.

Ze maakt een kipsalade voor onze lunch en we gingen zitten praten. Ik wist eigenlijk niet veel over haar. Ze beschreef waar ze was opgegroeid en hoe ze oom Reuben had ontmoet. Ze zei dat hij net bij Openbare Werken was begonnen en dat zij net van school was.

'Hij leek wel een Atlas, daar op de snelweg. Zonder overhemd aan en met spieren die glansden in de zon. Hij was toen veel slanker,' herinnerde ze zich met een glimlach. Ze lachte. 'Op een dag deed hij net of hij voor mijn ouderlijk huis aan de weg moest werken, alleen om mij te kunnen zien. Een maand of vier daarna zijn we getrouwd. Mijn moeder hoopte dat ik tenminste nog een administratieve opleiding zou doen, maar als je jong bent, ben je impulsief,' merkte ze op en keek even heel bedachtzaam. Toen schudde ze haar hoofd en gaf me een klopje °P mijn hand. 'Spring jij de eerste de beste man maar niet in de armen, lieverd. Neem afstand, luister naar je verstand in plaats van naar je hart, en neem er de tijd voor.' Het leek wel of iedere vrouw die ik tegenkwam me dezelfde raad gaf. Ik begon te geloven dat liefde een val was die mannen voor nietsvermoedende vrouwen zetten. Ze vertelden ons wat we wilden horen. Ze beloofden ons gouden bergen. Ze vulden ons hoofd met dromen en lieten het allemaal heel gemakkelijk lijken, en als ze er dan genoeg van hadden, gingen ze ervandoor om een andere onschuldige jonge vrouw in de val te lokken. Zelfs tante Clara, die met haar eerste lief was getrouwd, had ontdekt dat ze in een val was gelopen. Oom Reuben speelde als een bullebak de baas in huis en maakte een veredeld soort dienstmeid van haar in plaats van haar op een voetstuk te zetten, zoals hij haar vast had beloofd. Ze schudde alleen haar hoofd en ploeterde alle dagen verder, als een rat in een doolhof.

Na de lunch ging ze met me naar school. Hij was kleiner en leek rustiger dan de mijne. Het hoofd, meneer Moore, een gezette man van een jaar of veertig met een dikke nek, noodde ons in zijn kantoor. Hij hoorde tante Clara aan, riep toen zijn secretaresse binnen en dicteerde rap zijn orders.

'Ik wil dat je haar vorige school belt, met de mentor praat en zo spoedig mogelijk haar gegevens laat opsturen, Martha,' zei hij. Ik was onder de indruk van zijn doortastende houding. 'Ik neem aan dat u weet dat we van de kinderbescherming instructies moeten krijgen over haar status. Uw man en u krijgen natuurlijk de wettige voogdij.'

'Ja, natuurlijk,' zei tante Clara.

'Ze redt het wel,' concludeerde hij, terwijl hij naar me keek. 'Ik weet dat dit niet gemakkelijk voor je is, maar bedenk eens wat het voor je nieuwe docenten betekent. Zij krijgen de extra last je in hun klas bij te werken. De stof is dan misschien wel dezelfde, maar iedereen heeft zijn of haar eigen manier om dingen te doen en er zullen zeker verschillen zijn. Sommige docenten gaan sneller door de stof dan anderen.'

'Dat weet ik,' zei ik.

Hij knikte en keek me even met donkere ogen en een bezorgde blik aan. Toen glimlachte hij.

'Maar anderzijds heb je een nichtje hier op school. Zij zou

geweldig kunnen helpen. Uw dochter is een jaar ouder dan Raven? vroeg hij tante Clara.

'Ja.'

'Dat is geen groot verschil. Jullie hebben vast dezelfde interesses. Ze kan je ook op de hoogte brengen van onze regels en voorschriften. Als je je goed gedraagt, zullen we het prima met elkaar kunnen vinden, oké?'

Ik knikte.

Meneer Moore stelde voor dat ik meteen lessen zou bijwonen. 'Het is onzin nog meer tijd te verknoeien. Ze kan nog naar wiskunde en maatschappijleer. Dan krijgt ze daar tenminste vast boeken van,' zei hij.

'Wat een goed idee,' zei tante Clara instemmend.

Een vrijwilligster van de leerlingenadministratie bracht me naar wiskundeles en stelde me voor aan meneer Finnerman, die me een boek gaf en me achter in de eerste rij zette. Iedereen keek naar me en volgde al mijn bewegingen. Ik weet nog hoe nieuwsgierig ik altijd was als er een nieuwe leerling kwam. Zij waren allemaal vast even nieuwsgierig.

Eén meisje, een donker meisje die zich voorstelde als Terri Johnson, wees me de weg naar maatschappijleer en stelde me onderweg aan een paar andere leerlingen voor. Ze noemde me 'de nieuwe'. Toen we bij het lokaal van maatschappijleer kwamen, zag ik Jennifer met twee vriendinnen door de gang aankomen. Zodra ze me in de gaten kreeg, bleef ze staan en kreunde.

'Dat is ze,' hoorde ik haar zeggen, toen ze me zonder te groeten voorbij liep.

Het was erger toen het uur maatschappijleer voorbij was en ik de schoolbus naar huis moest zien te vinden. Jennifer wachte niet op me en toen ik de bus had gevonden, zat ze al achterin met haar vriendinnen en deed net of ze me niet kende. Ik ging voorin zitten en praatte met een magere, donkerharige jongen die Clarence Dunsen heette en erg stotterde. Hij werd er verlegen, maar ook erg argwanend van. Toen hij eindelijk iets tegen me zei, wachtte hij af of ik de draak met hem zou steken. Ik keek achterom naar Jennifer, wier lach luider door de bus klonk dan die van alle anderen.

Alsjeblieft, mama, dacht ik, wees lief, beloof dingen, ga desnoods door het stof, maar kom eruit en haal me naar huis, naar waar dan ook, als je me hier maar weghaalt.

'Ik heb nieuws,' zei tante Clara zodra we binnenkwamen.

'Wat?' bracht ik uit en klemde mijn nieuwe schoolboeken tegen me aan.

'Je moeder hoeft niet naar de gevangenis.'

'Goddank!' riep ik uit. Ik wilde eraan toevoegen: 'En dan ben ik mooi van jou af, Jennifer Verwend Nest,' maar tante Clara glimlachte niet. Ze schudde haar hoofd. 'Wat is er nog meer, tante Clara?'

'Ze moet naar een afkickcentrum. Daar kan ze wel een tijd zitten, Raven. Ze mag je niet eens bellen tot haar therapeut het goedvindt.'

'O,' zei ik en zakte op een stoel.

'Het had erger gekund,' zei tante Clara.

'Geweldig. Ik heb een tante in een afkickcentrum,' jammerde Jennifer. Ze keek me aan met ogen waarin twee haatlichtjes brandden. 'Je kunt maar beter doen wat ik zei en iedereen vertellen dat je moeder dood is,' waarschuwde Jennifer.

Ik keek haar alleen maar aan.

'Praat niet zo, Jennifer,' zei tante Clara. 'En je moet weten dat je nichtje me heeft geholpen je kamer op te ruimen. Probeer hem toch eens netjes te houden.'

'Nou en? Ze moet ons huis schoonhouden. Je hebt gehoord wat papa zei. Wij betalen toch alles voor haar?' kaatste Jennifer terug.

'Jennifer!' riep tante Clara uit. 'Waar zijn je barmhartigheid en je liefde?'

'Liefde? Ik hou niet van haar. Het was al moeilijk genoeg om uit te leggen wie ze was. Iedereen wilde weten waarom ze zo donker is. Ik moest wel zeggen wat haar vader was,' klaagde ze.

'Jennifer.'

'Je bent niet beter dan ik omdat je huid lichter is,' viel ik uit. 'Natuurlijk niet,' zei tante Clara. 'Jennifer, ik heb je zulke afschuwelijke dingen nooit bijgebracht.'

'Het is niet eerlijk, mama. Mijn vriendinnen vragen zich nu allemaal dingen over ons af. Het is niet eerlijk!' kreunde ze.

'Hou daarmee op, anders zeg ik het tegen je vader,' zei tante Clara.

'Je doet maar,' zei ze uitdagend, grijnsde en liep de trap op. 'Ik weet niet hoe ze aan dat gemene in haar karakter komt,' zei tante Clara zacht.

Ik keek naar haar op. Was ze echt zo blind, of stak ze haar kop expres in het zand? Je kon zo zien dat Jennifer dat gemene van oom Reuben had. 'Het spijt me,' zei tante Clara.

'Het geeft niet, tante Clara. Ik kan het best zonder Jennifers gezelschap stellen.'

De deur ging open en weer dicht en William kwam binnen. Hij keek verlegen naar me op.

'Hoe ging het vandaag op school, William?' vroeg tante Clara.

Hij dook in zijn tas en haalde er een dictee uit waar hij een negen voor had gekregen.

'Dat is geweldig! Kijk eens, Raven,' zei ze en liet het me zien. Hartstikke goed, William. Als ik moeite met mijn spelling heb, kom ik wel bij jou.'

Hij keek dankbaar, maar pakte het dictee snel weer terug en schoof het in zijn tas.

'Wil je melk met een koekje, William?' vroeg tante Clara. Hij schudde zijn hoofd, keek naar mij met iets wat voor zijn

doen bijna een glimlach was en ging toen ijlings naar boven, naar zijn kamer.

'Hij is zo verlegen. Ik heb nooit beseft hoe verlegen Heeft hij helemaal geen vriendjes om na schooltijd mee te spelen?' vroeg ik, terwijl ik hem nakeek.

Tante Clara schudde verdrietig haar hoofd. 'Hij is veel te vaak alleen, ik weet het. De schooldecaan heeft me gebeld dat ik over hem moest komen praten. Zijn leraren vinden hem te schuw. Ze zeggen allemaal dat hij in de klas nooit zijn vinger opsteekt. Hij praat nauwelijks met de andere leerlingen. Je ziet hoe hij is. Hij is net een schildpad die zo weer in zijn schulp kruipt. Ik weet niet waarom,' voegde ze eraan toe terwijl de tranen haar in de ogen sprongen. Ik had zin om mijn arm om haar heen te slaan. 

'Hij groeit er wel overheen,' zei ik, maar ze glimlachte niet.

Ze schudde haar hoofd. 'Er is iets niet in orde, maar ik weet niet wat. Ik ben met hem naar de dokter geweest. Hij is gezond, hij vat bijna nooit kou, maar er is iets...' Haar stem stierf weg. Toen wendde ze zich met betraande ogen tot mij en vroeg: 'Waarom zou een jong kind zich zo gedragen?'

Toen wist ik nog niet waarom.

Maar ik zou er weldra achter komen.

Alleen zou ik het niet tegen haar onder woorden kunnen brengen.