4. Geheimen

De volgende paar dagen nam Pamela mijn leven over alsof ik er zelf niets meer over te zeggen had. Ze plande ongeveer elk wakker moment en liet niets aan het toeval over. Het plan was me in te schrijven aan de Agnes Fodor School voor Meisjes, een particuliere school die alleen bestemd was voor meisjes die met een zilveren lepel in de mond geboren waren. Maar voordat ze me naar de school bracht voor de registratie, wilde Pamela dat ik genoeg leerde over houding, etiquette en stijl om 'alle blauwbloedigen voor de gek te houden'.
'Mensen met blauw bloed,' legde ze uit, 'zijn degenen die geboren zijn in een rijke en vooraanstaande familie, die teruggaat tot de meest respectabele en vooraanstaande mensen in onze sociale en politieke geschiedenis. Ze leren vanaf de eerste dag hoe ze zich moeten gedragen, en ik wil dat jij ook zo overkomt.'
'Maar ik heb geen blauw bloed,' merkte ik op.
'Nu wel,' zei ze. 'Peter en ik komen uit de beste families, en jij zult onze naam dragen. Het belangrijkste is dat als iemand naar jou kijkt, ze naar mij zullen kijken. Begrijp je?'
Ik knikte, maar het beviel me niet. Ik vond het geen prettig idee om van het ene ogenblik op het andere iemand met blauw bloed te worden. Ik had meer tijd nodig om eraan gewend te raken op mijn wenken bediend te worden en om de weg te vinden in een huis dat op een paleis leek. Ik vond het niet prettig dat Joline elke avond mijn bad klaarmaakte en mijn nachthemd klaarlegde. Ik voelde me net een invalide. Pamela besliste welke kleuren ik moest dragen en hoe ik mijn haar moest borstelen. Toen ik zei dat ik nog nooit nagellak had gebruikt, keek ze
me aan of ik een buitenaards wezen was. 'Nog nooit? Dat geloof ik niet,' zei ze.
Toen ik moest lachen om het idee dat ik mijn teennagels zou lakken, werd ze kwaad. 'Dat is niet grappig. Het is even serieus als elk ander deel van je lichaam,' hield ze vol.
'Maar niemand ziet ze toch?' zei ik.
'Dat is niet belangrijk. Je moet het goed begrijpen. We zijn in de eerste plaats mooi voor onszelf, om onszelf een bijzonder gevoel te geven, en dan, als we ons bijzonder voelen, zullen anderen dat zien en ons ook bijzonder vinden.'
'Ik begrijp niet waarom we zo bijzonder zouden zijn,' mompelde ik.
'Je kleren, je kapsel, je make-up, je loop en je glimlach, alles aan je moet coördineren, samenwerken. Vrouwen als wij,' onderrichtte ze me, 'zijn echte kunstwerken, Brooke. Dat maakt ons bijzonder. Begrijp je het nu?' vroeg ze.
Ik begreep het niet, maar ik zag dat ze kwaad zou worden als ik niet net deed alsof.
De enige keer dat ze echt erg kwaad op me werd was drie dagen na mijn komst, toen ik vroeg of ik iemand in het weeshuis mocht bellen. Ik wilde Brenda Francis spreken, mijn enige hartsvriendin. Ik wist dat ze me miste. Ik was praktisch de enige met wie ze ooit sprak, en ik wilde horen hoe het met haar ging. Ik was zo halsoverkop vertrokken, dat we nooit echt afscheid hadden kunnen nemen.
'Geen sprake van!' zei Pamela grimmig. 'Je moet dat huis en iedereen erin voorgoed uit je geheugen bannen.'
Binnenkort,' ging ze verder, 'zul je volledig vergeten zijn dat je ooit een wees bent geweest.' Ze klemde haar tanden op kaar en maakte een grimas alsof ze met het uitspreken van het woord wees een slok levertraan in haar mond kreeg.
Diep in mijn hart maakte ik me bezorgd, want als mijn nieuwe moeder weeskinderen zo afstotelijk vond, hoe zou ze d ooit van mij kunnen gaan houden? Misschien maakte zij zich daar ook ongerust over en wilde ze me daarom zo graag onmid dellijk tot een nieuw mens omvormen. Ter wille van ons beiden zou ik het proberen.
Het eerste wat we deden nadat Pamela me instructies had gegeven over mijn ochtend-make-up was naar het winkelcentrum gaan om nog meer kleren voor me te kopen. Op de lingerie-afdeling kocht ze een opgevulde beha. Ik voelde me dwaas toen ik hem aanpaste en nog dwazer toen ik in de spiegel naar mijn overdreven figuur staarde. Ik zag er jaren ouder uit met die make-up en die beha, en klaagde dat ik niet meer op mezelf leek.
'En dat is precies wat ik voor je wil,' hield ze vol. 'Ik ken die juryleden bij schoonheidswedstrijden. Als je aan een of andere Miss Tienerverkiezing meedoet, en je ziet er ouder uit, zijn ze onder de indruk, vooral de mannen.'
Ik was nog steeds verbaasd dat ze werkelijk kon geloven dat ik aan zo'n verkiezing mee zou kunnen doen. Wat zag zij in mijn gezicht dat ik niet kon zien, dat niemand anders zag? Ik vond mezelf er maar heel gewoontjes uitzien, zelfs met die schijnbaar grotere borsten. Die beha gaf me het gevoel of ik een borstbeschermer van een baseballer droeg. Ik voelde me log, en dacht dat iedereen naar me keek, omdat mijn boezem niet bij de rest van mijn lichaam paste.
Voor we de winkel verlieten, kocht ze nog zes rok-en-blou- se outfits voor me, drie paar schoenen om ze te completeren, een ketting, drie paar oorbellen en een mooie pinkring - een gouden bandje met kleine edelsteentjes. Toen maakte ze een afspraak voor me met haar kapster om mijn haar te laten knippen en kappen op de dag voordat ze me naar Agnes Fodor zou brengen.
Toen we weer thuis waren, begonnen mijn lessen in charme, al zei ze dat elk moment dat ik in haar gezelschap doorbracht een soort cursus in charme zou zijn. Ze had gelijk, Toen we in de limousine reden, vertelde ze me hoe ik moest zitten. Ze demonstreerde haar houding, de manier waarop ze haar hoofd hield, en hoe ze haar benen óf stevig tegen elkaar klemde, óf heel decent over elkaar sloeg.
'We zullen in de komende dagen veel verschillende mensen ontmoeten, Brooke. Als ik je aan iemand voorstel, zeg dan niet "Hoi". Ik weet dat jonge mensen dat tegenwoordig vaak zeggen, maar ik wil dat jij beschaafd overkomt. Reageer altijd met "Hallo. Hoe maakt u het." En kijk de ander altijd aan, zorg voor rechtstreeks oogcontact, zodat de ander het gevoel krijgt dat je aandacht besteedt aan hem of haar, en niet over hun schouder naar een of andere aantrekkelijke man staart. Je kunt een hand geven. Dat is zoals het hoort. Maar je zult ook aan een paar van onze Europese kennissen worden voorgesteld, en die hebben de gewoonte om elkaar op de wang te zoenen. Volg voorlopig maar mijn voorbeeld. Als ik het doe, doe jij het ook. Eerst leg je je rechterwang tegen de rechterwang van degene die je begroet, dan trek je je een eindje terug en doe je hetzelfde met je linkerwang. De meesten zoenen de lucht.' 'Zoenen de lucht?'
'Ja. Je drukt niet echt je lippen op de wang van een ander. Je zoent in de lucht, smakt luid genoeg met je lippen om het op een zoen te doen lijken. Je leert het wel,' beloofde ze lachend.
Het klonk me allemaal zo mal in de oren. Eigenlijk deed het me denken aan een paar van de regels die Billy Thompson had opgesteld toen ik tien was en we onze geheime club oprichtten in net weeshuis. Hij had een speciale manier om iemand een hand te geven, die begon met het drukken van de duimen, en hij had ook geheime wachtwoorden. Misschien hadden be-
schaafde, ontwikkelde mensen hun eigen club. Ik heb ook een hekel aan "oké", weer een van die populaire tienerwoorden van tegenwoordig. Als iemand zegt: "Hoe maak je het?" antwoord je: "Goed, dank u." Of "Uitstekend, dank u.'"
'Dit alles,' ging ze verder, 'is van belang als de juryleden hun korte interview afnemen. Ze beoordelen je naar houding en charme.'
'Wat voor juryleden?'
'De juryleden van de verkiezing. Luister je niet?' vroeg ze gerriteerd.
'Ik luister wel, maar wanneer doe ik mee aan een verkiezing?'
'Nou ja, ik wil natuurlijk niet dat je aan iets meedoet voordat je er klaar voor bent, maar ik denk over een maand of zes,' antwoordde ze.
'Zes maanden! Wat is dat voor verkiezing?'
'Niet een van de belangrijke, maar goed om mee te beginnen,' zei ze. 'Het is de Miss New York Teenage Tourist Page- ant, die in Albany wordt gehouden. De winnaar krijgt geld voor een studiebeurs - niet dat je dat nodig hebt - en vertegenwoordigt de staat in een aantal reclamepromoties, fotodisplays, en zelfs een video. Ik zou graag zien dat je wint,' zei ze op besliste toon.
Wint? Ik zou nog niet de moed hebben een voet door een deur te zetten, laat staan een podium op te gaan. Maar Pamela had die vastberaden uitdrukking op haar gezicht die ik al was gaan herkennen, en dan was het beter om haar niet tegen te spreken.
Mijn onderricht in wat ik nu beschouwde als Gepast Gedrag voor Mensen met Blauw Bloed werd elke dag voortgezet zodra we thuiswamen. De eerste middag werd gereserveerd voor tafeletiquette. Plotseling werd de eetkamer een klaslokaal.
'Ga recht zitten,' beval ze, en deed het voor. 'Je kunt licht tegen de rug van je stoel leunen. Houd je handen op je schoot als je niet eet, zodat je niet met het bestek speelt. Ik vind dat iets verschrikkelijks, vooral als mensen met hun vork op een bord of de tafel tikken. Ongemanierd, lomp. Je kunt, zoals ik nu doe, je hand of je pols op de tafel laten rusten, maar niet je hele onderarm. Kom nooit, absoluut nooit, met je handen aan je haar. Haren
raken vak los en dwarrelen dan neer op schalen en het eten. 'Als je je naar voren moet buigen om iemands conversatie te kunnen volgen, kun je met je ellebogen op tafel steunen. Feitelijk, zoals je ziet als ik het doe, ziet het er eleganter uit dan domweg naar voren leunen. Zie je?'
'Ja,' zei ze, en toen moest ik alles doen wat ze me verteld had.
'Tieners,' zei ze, het woord weer uitsprekend of we primitieve dieren waren, 'wippen vaak met hun stoel achterover. Doe dat nooit. Natuurlijk weet je dat je een servet op je schoot legt, maar beleefdheidshalve dien je natuurlijk te wachten tot de gastvrouw dat heeft gedaan. Daar ik de gastvrouw ben in dit huis, moet je aan tafel altijd op mij wachten. Begrepen?'
Ik knikte.
'Sla het ook niet uit. Ik haat dat. Sommige van Peters vrienden zwaaien zo hard met hun servet dat ze de vlammetjes van de kaarsen doven. Ze zijn zo ongemanierd.
'Net als met het servet,' zei ze toen Joline het eten begon te serveren, 'wacht je met eten tot de gastvrouw begint.
'De eerste dag dat je hier was, wist je niet welk bestek je het eerst moest gebruiken. Begin altijd met het bestek dat het verst van je bord ligt.
'Kijk hoe ik mijn vlees snijd, hoe ik mijn vork gebruik en hoe ik mijn voedsel kauw. Snijd niet te grote stukken af. Kauw met je mond dicht, en praat nooit met volle mond. Als iemand een vraag stelt terwijl je zit te kauwen, kauw je eerst verder en geeft pas daarna antwoord. Als ze welopgevoed zijn, weten ze dat ze moeten wachten.
'Je zult zien dat de meisjes die bij Agnes Fodor op school gaan deze etiquetteregels volgen, Brooke. Ik wil niet dat je je in de eetzaal van de school inferieur voelt. Als je een fout maakt, sta er dan niet bij stil, begrepen?'
Ja,' zei ik. Ik was nog nooit zo nerveus geweest als ik at. Ik was zelfs zo zenuwachtig dat mijn maag protesteerde en ik me niet kon herinneren iets te hebben geproefd.
Aan tafel moest ik een demonstratie geven voor Peter. Na alles wat ik deed. bijna na elke hap, keek ik even naar Pamela om te zien of ze tevreden was of niet. Gewoonlijk knikte ze even of trok haar wenkbrauwen op als iets niet helemaal juist was.
'Je verricht wonderen met haar,' verklaarde Peter. 'Ik heb je gezegd dat je in handen van een expert was wat betreft stijl en schoonheid, niet, Brooke?'
'Ja,' gaf ik toe.
'Ik had dit meisje bijna niet herkend,' zei hij tegen Pamela. 'Is dit hetzelfde arme verschoppelingetje dat we mee naar huis hebben genomen om onze dochter te worden?' vroeg hij schertsend. 'Pamela, je bent niet te overtreffen.'
Pamela straalde bij Peters complimentjes. Later, toen zij en ik alleen waren, begon ze met wat ze als het tweede stadium van mijn opvoeding beschouwde: hoe je met mannen moest omgaan.
'Heb je gehoord hoe vaak Peter me een complimentje geeft?' vroeg ze. Ik knikte, want dat had ik, en ik vroeg me af of alle echtgenoten zo waren. 'Nou, dat gebeurt niet toevallig. Als je een man laat merken dat je van hem verwacht dat hij zijn waardering toont, zal hij over zichzelf struikelen om dat te doen. Ik ben een professionele vrouw,' legde ze uit. 'Ik heb van vrouwelijkheid mijn beroep gemaakt, en ik bedoel niet die klagende feministes over wie je in tijdschriften en op de tv hoort. Ze denken dat ze hun zin krijgen met klagen en protesteren.
'Er is maar één zekere manier om te krijgen wat je wilt van een man,' verklaarde ze. 'Laat hem geloven dat hij een bijzonder iemand is en dat je hem altijd als zodanig zult behandelen, als hij jou als een bijzonder iemand behandelt. Laat hem geloven dat hij je beschermer is. Wees fragiel, gevoelig. Je hebt zijn kracht nodig. Hij zal waanzinnig zijn best doen om je te beschermen, je gelukkig te maken, en voila,' zei ze met een weids gebaar, 'je zult alles krijgen wat je wilt.
'Het is gemakkelijker dan protesteren, en je hebt tegelijker- tijd plezier. Wie wil er nou met spandoeken marcheren in de hete zon. schreeuwen en beha's verbranden? En wie wil er zo uitzien? Sommigen gaan liever dood dan erop betrapt worden dat ze lippenstift gebruiken, zelfs al zien ze zo bleek dat je zou denken dat ze dood zijn.
'Ik hoop dat je begrijpt wat ik zeg, Brooke. Het is erg belangrijk.'
Ik begreep het en ik begreep het niet. Mannen en jongens waren nog een groot mysterie voor me. Ik voelde me meer op mijn gemak en veiliger als ik het tegen ze opnam, omdat ik net zo sterk was als zij, en net zo snel op het balveld, en me nooit gedroeg als een zwakke zus. Ik wist dat ze me respecteerden, omdat ze mij vaak in hun teams kozen, eerder dan een van hun eigen vrienden, maar ik besefte dat dit niet iets was dat Pamela zou willen horen.
'Heb je gezien hoe ik met mijn wimpers knipperde naar Peter? Heb je me horen lachen, en heb je gemerkt hoe ik mijn ogen en schouders bewoog? Je moet me elk moment observeren,' beval ze.
Ik was echt geschokt. Plande Pamela werkelijk elk gebaar, elke beweging van haar schouders, haar ogen en haar mond? En als ze dat deed, was dat dan juist? Het leek me of ze complotteerde tegen Peter, hem voor de gek hield en manipuleerde, en ik vroeg me af of dat iets was wat je deed met iemand van wie je hield. Ik moest het vragen.
'Maar zou Peter toch niet alles voor je doen omdat hij van je houdt?'
Ze lachte. 'Hoe denk je dat je iemand zover krijgt dat hij van je gaat houden, Brooke? Denk je dat het zo gaat als in een film of een roman? Je denkt dat iemand naar je kijkt zoals in dat oude liedje, in een volle kamer, en de bliksem slaat in? Het is hard werk om iemand van je te laten houden. Bovendien weten mannen de helft van de tijd niet wat ze willen. Je moet ze bijbrengen wat ze willen.
'De meeste mensen denken dat een mooie vrouw iemand is met grote borsten en met heupen die zwaaien als de pendel van een staande klok, maar een mooie vrouw is veel meer dan dat, Brooke. Je moet je schoonheid koesteren en ontwikkelen, precies zoals ik het je laat zien. En dan,' zei ze, terwijl ze haar schouders naar achteren trok, 'zul je weten, en alle mannen die naar je kijken zullen weten, dat je bijzonder bent.
'Als je een bijzondere vrouw bent,' eindigde ze, 'zullen ze allemaal verliefd op je worden, en je zult je eigen keus kunnen maken. Dat is wat mij is gebeurd en dat zal jou ook gebeuren, als je doet wat ik zeg.'
Was het veroveren van een man de enige reden van ons bestaan en ons enige doel in het leven? Ik wilde het haar vragen, maar zoals zoveel gedachten en vragen die op het puntje van mijn tong lagen, slikte ik ze in en bewaarde ze voor een andere gelegenheid. Ik wilde haar woede en afkeuring niet riskeren.
Ondanks de manier waarop ze praatte en dacht, wilde ik dat ze van me hield als een moeder. Ik wilde dat Peter mijn vader zou zijn. Ik wilde dat we een gezin zouden zijn. Ik wilde lachen en plezier maken, de dingen doen die ik andere meisjes van mijn leeftijd met hun ouders zag doen. Het is logisch dat Pamela wil dat ik op haar lijk, dacht ik. Op die manier zou ze het gevoel hebben dat ze echt een dochter had.
Maar wat me verbaasde en me zelfs een beetje beangstigde, waren haar instructies toen we op weg waren om me in te schrijven bij de Agnes Fodor School. Ze wilde dat ik mijn nieuwe leven zou beginnen met een grote leugen.
'Behalve mevrouw Harper, het hoofd van de school, wil ik niet dat iemand weet dat je uit een weeshuis komt.'
'Hoe bedoel je?' vroeg ik.
'Mevrouw Harper begrijpt waarom ik dat wil. Geloof me, je zult je meer op je gemak voelen, vooral in gezelschap van de andere meisjes, als dat kleine detail vergeten wordt.'
Vergeten? Klein detail? Mijn leven lang was ik een weeskind geweest. Andere ervaringen had ik niet. Hoe kon ik pretenderen iemand anders te zijn?
'Maar wat moet ik zeggen?' vroeg ik. 'Wat moet ik de mensen over mezelf vertellen?'
'Zeg dat je onze dochter bent. Zeg dat we besloten hebben je naar Agnes Fodor te sturen omdat je openbare school achteruit is gegaan. Een nieuwe groep leerlingen uit de lagere klassen is langzamerhand de meerderheid gaan vormen op de openbare school, en er waren een hoop problemen. Je ouders maakten zich ongerust over je veiligheid en over je opvoeding. De meeste meisjes zullen het begrijpen, want de meesten hebben dezelfde ervaring opgedaan. Hun ouders hebben ze naar Agnes Fodor gestuurd om ze weg te halen van een inferieure open- bare-schoolopleiding en slechte invloeden.
'Als je je gedraagt zoals ik je heb geleerd, zal iedereen geloven dat je bent wie je zegt dat je bent. In ieder geval hoef je je niet te schamen om ze bij je thuis uit te nodigen, hè? Ik denk echt niet dat je enig probleem zult hebben,' ging ze met een zelfverzekerd lachje verder. 'Als je twijfelt, zeg dan niets tot je het met mij hebt overlegd.
'Of je kunt over mij praten met ze,' vervolgde ze. 'Vertel ze maar dat ik model was, en welke titels ik heb behaald. De meeste moeders zijn lang zo aantrekkelijk niet; ze zullen onmiddellijk jaloers op je zijn.'
Ze glimlachte. 'Ik ben zo opgewonden voor je. Ik herinner me nog toen ik voor het eerst naar de modellenschool ging. Ik weet zeker dat Peter en ik heel gauw erg trots op je zullen zijn.'
Ik keek uit het raam van de auto. Toen ik in het weeshuis woonde en niets van echte waarde had, zelfs geen naam, hoefde ik niet te liegen. Nu ik rijk was, nu ik in een paleis woonde en meer kleren in mijn kast had hangen dan tien meisjes in het weeshuis bij elkaar, nu ik bedienden had en in een limousine reed, moest ik net doen of ik iemand anders was.
De weg naar geluk was lang en kronkelig, vol valkuilen en illusies. Toen ik afscheid nam van het meisje dat ik was toen ik in het weeshuis woonde, had ik nooit kunnen dromen dat ik haar terug zou willen. Maar een ogenblik lang, op weg naar die wonderbaarlijke school voor de rijken en bevoorrechten, verlangde ik terug naar het meisje dat ik was, dat ik geweest was, zoals je soms wenst dat je gedragen kleren kon aantrekken die gemakkelijk zaten, die bij je persoonlijkheid hoorden, ook al waren ze uit de mode en te oud.
'Daar is het,' zei Pamela. 'Agnes Fodor. Het ziet er niet eens uit als een school, vind je wel?'
Ik staarde naar het grote, uit keistenen opgetrokken gebouw, dat in een kleine vallei lag en omgeven was door planten en bomen, met een kleine vijver achterin. Alles was schoon en perfect. En zo stil. Ze had gelijk. Het zag er niet uit als een school. Het zag eruit als een bejaardentehuis.
Ik haalde diep adem. Wat Pamela me eigenlijk had moeten leren was toneelspelen. Ik voelde me slecht op mijn gemak. Ik kon niet goed liegen. Ongetwijfeld zou iedereen die tegen me sprak al mijn verhalen en antwoorden onmiddellijk doorzien, en dan, dan zou het nog veel erger zijn. Met bonzend hard en voeten die voelden alsof ze door modder moesten ploeteren, ging ik de nieuwe school binnen om een nieuw mens te worden.