DE HOLOCAUST IN HET KORT

streren. We weten nu wat de gevolgen kunnen zijn: als slachtvee

worden afgevoerd en vermoord.

Noten:

1

Parafrase op de uitspraak van de Duitse schrijver Bertolt Brecht: ‘ Erst kommt

das Fressen, dann kommt die Moral.

2

Dieter Pohl, Holocaust, Laren (NH), 2005, p. 148. Volgens de laatste stand van

de Holocaust geschiedschrijving bedraagt het vermoedelijke aantal slachtoffers van de Jodenvervolging ongeveer 5.6 miljoen. Ongeveer 46% is vermoord in de vernietigingskampen, ca. 40% is geëxecuteerd, ca. 12% is gestorven in de getto’s en werkkampen en ca. 2% is omgekomen tijdens de

Dodenmarsen.

3

Dirk Mulder, ‘Ten geleide’, p. 12, in: Jaap Polak en Ina Soep, Tussen de barak-

ken, Laren (NH), 2006.

4

B.J. Flim, ‘De Holocaust in Nederland, p. 27, in: Rechtvaardigen onder Volkeren.

Nederlanders met een Yad Vashem-onderscheiding voor hulp aan Joden,

Amsterdam/Antwerpen.

5

J. Presser, Ondergang. De vervolging en verdelging van het Nederlandse Jodendom

1040-1945, Amsterdam, 2005, eerste deel, p.77-94.

6

In Nederland woonden ongeveer 140.000 voljoden, waarvan 102.000 Joden

zijn vermoord. Dat is ongeveer 73%.

7

A.W. Oosthoek, ‘Inleiding’, p.11, in: Kaddisj. Ter nagedachtenis van de joodse

Rotterdamse burgers 1940-1945, Rotterdam, 2000.

8

Ibid, p. 23.

9

Stichting Comité Loods 24, Een wandeling door joods Rotterdam, Rotterdam,

2006, p. 3.

10

H. Mees, Mijn oorlogsdagboek, Rotterdam, 1945, p. 258.

11

Presser, Ondergang, eerste deel, p. 402.

12

Ibid.

13

Charlotte Delbo, Auschwitz et Après I. Aucun de nous ne reviendra, Parijs, 1970,

p. 11 (’Ils attendent le pire – ils n’attendent pas l’inconcevable’). Zie ook Ernst

van Alphen, De huid van de herinnering. Charlotte Delbo: teksten van een

overlevende’, in: Lust & Gratie 56, 14e jaargang, nummer 56, 1997-1998,

p. 11.

14

Pascal Mercier, Nachttrein naar Lissabon, Amsterdam, 2006, p. 72. ‘Als de dictatuur een feit, is de revolutie een plicht’, was het grafschrift op het graf van

het personage in deze roman die zich verzette tegen de dictatuur van Salazar

in Portugal.

76

Holocaust links

Auschwitz-Birkenau

State Museum, Polen

: www.auschwitz-muzeum.

oswiecim.pl

Anne Frank Huis

: www.annefrank.nl

Centre for Research on Dutch Jewry : www.dutchjewry.huji.ac.il

Centrum voor Holocaust en

Genocide Studies

: www.chgs.nl

Holocaust Memorial Day

: www.holocaustmemorialday.nl

Hollandsche Schouwburg

: www.hollandscheschouwburg.nl

Holocaust overzicht

: www.holocaust.klup.nl

Informatiebron voor leraren

: www.fcit.usf.edu/holocaust/

resource/resource.htm

Joods Historisch Museum

: www.jhm.nl

Joods Museum van Deportatie en

Verzet, België

: www.cicb.be

Joodse pagina

: www.jodendom.startpagina.nl

Kamp Vught

: www.nmkampvught.nl

Kamp Westerbork

: www.kampwesterbork.nl

Nationaal Comité 4 en 5 mei

: www.4en5mei.nl

Nazi vernietigingskampen

: www.deathcamps.org

Nederlands Instituut voor

Oorlogsdocumentatie

: www.niod.nl

Nederlands Auschwitz Comité

: www.auschwitz.nl

Simon Wiesenthal Center, VS

: www.wiesenthal.com

Stichting Holocaust Herdenking

: www.holocaustherdenking.nl

Stichting Joods Monument

in Nederland

: www.joodsmonument.nl

Stichting Sobibor

: www.stichtingsobibor.nl

Survivors of the Shoah, VS

: www.vhf.org

United States Holocaust

Memorial Museum, VS

: www.ushmm.org

Yad Vashem, Israël

: www.yadvashem.org

77

Dieter Pohl - Holocaust

Massale moord op de Europese joden

Compacte en goed

leesbare introductie

Gebonden, 174 blz.

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 90-808858-1-9

Prijs: € 17,50

Olga Lengyel - Leven met de dood

Een vrouw overleeft Birkenau

Holocaust

klassieker

Gebonden, 220 blz.

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 90-808858-5-1

Prijs: € 22,50

Het Auschwitz Album

Reportage van een transport

Uniek historisch

document

Redactie: I. Gutman, B. Gutterman

Gebonden, 250 blz.

Formaat: 23 x 23 cm

ISBN: 90-808858-7-8

Prijs: € 24,50

Hanna Hammelburg-de Beer

Ontmoetingen in de hel

Auschwitz - Gross Rosen

Gebonden, 50 blz.

Intieme en warme

Formaat: 15 x 23 cm

ontmoetingen

ISBN: 90-808858-3-5

Prijs: € 9,50

Richard Breitman - Heinrich Himmler

De architect van de holocaust

Biografie

Gebonden, 428 blz.

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 90-808858-6-x

Prijs: € 29,50

Jaap Polak en Ina Soep

Tussen de barakken...

Liefdesbrieven in Westerbork en Bergen-Belsen

Gebonden, 260 blz.

Hoe sterk

Formaat: 15 x 23 cm

liefde kan zijn

ISBN: 90-74274-01-3

Prijs: € 22,50

Helga Herzberg

Door het oog van de naald

Maastricht - Luik - Mechelen - Auschwitz

Gebonden, 100 blz.

Een document

Formaat: 15 x 23 cm

voor het nageslacht

ISBN: 90-74274-00-5

Prijs: € 12,50

David M. Crowe - Oskar Schindler

De biografie en het ware verhaal

achter de ‘Schindlerlijst’

Een baanbrekende

Gebonden, 800 blz.

biografie

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 90-808858-9-4

Prijs: € 29,50

Rob Cohen-Niet klein gekregen

Mijn overwinning op de nazi’s

Overleven door

isolement

Gebonden, ca. 250 blz.

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 90-742740-5-6

Prijs: € 22,50

Harry Fields - Turbulente tijden

De odyssee van een Joodse vluchteling

Op zoek naar een

nieuw vaderland

Gebonden 196 blz.

Formaat: 15 x 23 cm

ISBN: 9789074274074

Prijs: € 22,50

Teken in op de gehele serie Verbum Holocaust

Bibliotheek. Kijk op www.verbum.nl.

Het standaardwerk over de Holocaust!

Raul Hilberg

De vernietiging van

de Europese Joden

1939-1945

Drie delen, ca. 1500 pagina’s

Steun Verbum Holocaust Bibliotheek

en reserveer dit meesterwerk met een

inschrijfkorting van ca. 30%.

Inschrijfprijs is € 49,00 (gratis verzending).

Winkelprijs na 1 juni 2008 is € 69,50.

U kunt ook bestellen via www.verbum.nl.

Holocaust Memorial Day / Auschwitz Herdenking

Rotterdam, 27 januari 2008

Isaac Lipschits Onbestelbaar

Onbestelbaar. Herinneringen in briefvorm aan de Jodenvervolging in Rotterdam

wordt in januari 2008 gratis verspreid in Rotterdam ter nagedachtenis aan

alle Rotterdamse Joodse slachtoffers. Dit initiatief is genomen door

Uitgeverij Verbum. Met deze uitgave wil Uitgeverij Verbum inhoud geven

aan het blijvend herdenken van de mensonterende en schaamteloze

Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog:

Nooit meer Auschwitz

Nooit meer antisemitisme

Nooit meer discriminatie

Isaac Lipschits is in Rotterdam geboren en opgegroeid (Agniesenstraat

59b) tot hij in 1942 moest onderduiken. Zijn vader was marktkoopman.

Zijn ouders hebben Ies en zijn jongere broer laten onderduiken en

zodoende hebben de beide broers de oorlog kunnen overleven. De rest

van de familie is een droeve dood gestorven in Oost-Europa. In zijn boek

Onbestelbaar schrijft hij een brief aan zijn moeder, waarin hij vertelt wat er

met hem en de rest van de familie gebeurd is. Het resultaat is een

indringende aanklacht tegen onrecht, de Jodenvervolging en een roep om

respect. Door zijn treffende eenvoud is Onbestelbaar een boek voor

iedereen, jong en oud, allochtoon, moslim, Jood of christen, gelovig of

niet-gelovig, politiek bewust of niet politiek bewust...

Verbum Holocaust

Bibliotheek

www.verbum.nl

Stichting Comit

Loods 24