VERBUM HOLOCAUST BIBLIOTHEEK
Isaac Lipschits
Onbestelbaar
Herinneringen in briefvorm aan
de Jodenvervolging in Rotterdam
Stichting Comité
Loods 24
Onbestelbaar
Herinneringen in briefvorm aan
de Jodenvervolging in Rotterdam
Dit boek wordt u aangeboden ter gelegenheid van
Holocaust Memorial Day / Auschwitz Herdenking
Rotterdam, 27 januari 2008
Een initiatief van
in samenwerking met
Stichting Comité
Loods 24
Isaac Lipschits
Onbestelbaar
Herinneringen in briefvorm aan
de Jodenvervolging in Rotterdam
Laren (NH), 2008
Onbestelbaar. Herinneringen in briefvorm aan de Jodenvervolging in
Rotterdam is in januari 2008 gratis verspreid in Rotterdam ter nagedachtenis aan alle Rotterdamse Joodse slachtoffers. Dit initiatief is
genomen door Uitgeverij Verbum. Met deze uitgave wil Uitgeverij
Verbum inhoud geven aan het blijvend herdenken van de mensonterende en schaamteloze Jodenvervolging tijdens de Tweede
Wereldoorlog:
Nooit meer Auschwitz
Nooit meer antisemitisme
Nooit meer discriminatie
Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door steun van:
Uitgeverij Verbum (Verbum Holocaust Bibliotheek)
Stichting Comité Loods 24
Gemeente Rotterdam
Nederlands Auschwitz Comité
Stichting Holocaust Herdenking
© 2008 Prof. Dr. I. Lipschits en Uitgeverij Verbum
© 2008 De Holocaust in het kort, G. van Boom
Omslagontwerp en boekverzorging: Mirjam Roest,
Quasi Grafische Producties, Bilthoven
ISBN 10 90-742740-6-4
ISBN 13 9789074274067
NUR 680
Meer informatie over Verbum Holocaust Bibliotheek:
www.verbum.nl
Inhoud
Voorwoord
Mr. I. W. Opstelten, burgemeester Rotterdam
7
Onbestelbaar. Herinneringen in briefvorm aan de
Jodenvervolging in Rotterdam
Isaac Lipschits
9
De Holocaust in het kort
Gerton van Boom
63
Holocaust links
76
Holocaust Verbum Bibliotheek
77
5
7
Voorwoord
Letterlijk en figuurlijk heeft de Tweede Wereldoorlog een groot
gat geslagen in Rotterdam. Het hart van de stad Rotterdam werd
door het bombardement in één klap weggevaagd. De bevolking
en met name de Joden werden hard getroffen. Slechts enkele
Joden hebben de oorlog overleefd.
Deze tijd is in het geheugen van veel Rotterdammers gegrift.
Het verhaal in dit boek zal voor hen die de oorlog hebben meegemaakt herkenbaar zijn. Schokkend en herkenbaar. Maar ook
voor mensen die de oorlog niet hebben meegemaakt, is het een
indringend en aangrijpend verhaal. Het is belangrijk dat zij dit
boek lezen en stilstaan bij deze vreselijke periode. Want dat is
waar het uiteindelijk om gaat.
De herinnering aan deze schaamteloze en mensonterende periode uit de geschiedenis moèt levend worden gehouden. Het leert
ons dat we alert moeten zijn op wat er nu in onze omgeving en
samenleving gebeurt. Discriminatie, onverdraagzaamheid, racisme, antisemitisme; de verspreiding van haat mag geen kans meer
krijgen. We zijn daar allen verantwoordelijk voor.
Om de herinnering levend te houden aan allen wier leven wreed
en bruut werd ontnomen, is 27 januari, de dag waarop in 1945
Auschwitz werd bevrijd, door de Verenigde Naties uitgeroepen
tot Holocaust Herdenkingsdag. Het is om het belang van deze
dag te onderstrepen èn ter nagedachtenis van de slachtoffers dat
u dit boek voor u hebt liggen. Onbestelbaar is slechts één verhaal
van de vele miljoenen. Opdat ook u niet vergeet.
Ivo Opstelten, Burgemeester van Rotterdam
8
10
Isaac Lipschits
Onbestelbaar
Herinneringen in briefvorm aan
de Jodenvervolging in Rotterdam
10