Van vamp naar kramp

Toen ik laatst ‘ietwat prikkelbaar’ was, vroeg mijn mannelijke collega: “Gôh Daf, heeft er iemand het lontje aan je tampon aangestoken?” Ha. Ha. Ha. Heel lollig. “Luister eens, popje”, antwoordde ik, “stel je voor dat jij iedere maand een week uit je lul zou bloeden. Hoe grappig zou je dát vinden?” Maar ondanks mijn ‘ietwat geprikkelde’ antwoord, had hij wel gelijk. Uit nieuw wetenschappelijk onderzoek is namelijk gebleken dat je menstruele cyclus wel degelijk een flinke invloed heeft op je humeur, je emoties en je beslissingen. Eén week voordat je ongesteld moet worden, duiken de hoeveelheden van de hormonen oestrogeen en progesteron in je lichaam scherp omlaag. Hierdoor word je niet alleen humeuriger, maar ook gevoeliger voor pijn, stress en kritiek. Deze beruchte periode heet PMS; waarschijnlijk omdat de term gekkekoeienziekte al voor iets anders in gebruik is. Hoewel de pil de meeste van deze symptomen onder controle houdt, bestaat dit voorbehoedsmiddel natuurlijk nog niet zo lang.

Sinds het begin der tijden hebben mannen zich dan ook verwonderd over de maandelijkse bloeding – en het bijbehorende humeur. De Romeinen dachten bijvoorbeeld dat wijn spontaan zou verzuren als deze werd aangeraakt door een menstruerende vrouw. (Ongetwijfeld zijn er nu mannen die denken: “Hoezo bijgeloof? Bij mijn vrouw is dat nog steeds zo!”) Het woord ‘ongesteldheid’ zegt het eigenlijk al: de menstruatie is heel lang bestempeld als een ziekte. In de meeste culturen waren menstruerende vrouwen onrein. Vaak moesten zij hun periode uitzitten in een speciale hut aan de rand van het dorp. Toen eind jaren dertig van de vorige eeuw veel mannen aan het front waren, moesten Amerikaanse vrouwen noodgedwongen in de fabrieken werken. De tampon, die was uitgevonden om op het slagveld bloedingen te kunnen stelpen, werd nu ingezet om vrouwen achter de lopende band te kunnen houden. Een advertentie van Tampax uit 1938 zegt dan ook: “Bij het doen van mannenwerk is er geen plaats voor vrouwelijke handicaps!” De kerk protesteerde hevig tegen de introductie van de tampon, omdat het inbrengen erotische gevoelens zou losmaken in vrouwen.

Zoiets kan alleen iemand zonder vagina bedenken. Iedereen die wel eens na het zwemmen zo’n stroeve tampon heeft proberen te verwijderen, weet dat ‘erotiek’ niet het woord is dat als eerste in je opkomt. Maar de tampon gaf wel veel vrijheid; net als de pil, die de scherpe kantjes van de cyclus heeft afgevlakt. Maar heus niet alles in die cyclus is kommer en kwel. Halverwege de maand, als het oestrogeengehalte tijdens de ovulatie piekt, hebben vrouwen bijvoorbeeld veel meer zin in seks. Ze hebben ook meer zelfvertrouwen en kleden zich uitdagender. Heerlijk, als je haar zo glanst en je huid straalt. Alleen jammer dat je baarmoeder de week erna weer aanvoelt alsof iemand een pak vla staat uit te knijpen. Van vamp naar kramp – geen wonder dat mannen daar moeite mee hebben. Zoals die brave echtgenoot die in een campingwinkel om een doosje tampons kwam vragen. “Loopt u maar mee naar achteren”, zei de man achter de toonbank, “daar heb ik de hengels staan.” “Hengels?” zei de echtgenoot, “ik vroeg om tampons.” “Uw vakantie is nu toch al bedorven”, antwoordde de winkeleigenaar, “dus u kunt maar beter wat leuks gaan doen!”