Tientallen jaren lang bewoog de prins van Wales zich in de periferie van mijn leven, niet in de laatste plaats omdat we precies even oud zijn. Misschien was het daarom wel onvermijdelijk dat ik uiteindelijk deze biografie ging schrijven om erachter te komen wie hij echt was. Vanaf de vroege jaren tachtig bezochten mijn man en ik regelmatig Engeland. In de loop der jaren raakten we bevriend met mensen die Charles goed kenden en soms deel uitmaakten van zijn entourage. Die vrienden waren een geweldige hulp toen ik in 1997 het leven van Diana, prinses van Wales, onderhanden nam, en toen ik meer dan tien jaar daarna in verband met haar diamanten jubileum in 2012 een boek schreef over koningin Elizabeth II. Velen van hen kwamen opnieuw in actie om me de complexiteiten van de aankomende koning te helpen doorzien en me bij anderen te introduceren die daar iets wezenlijks over te melden hadden.
Ik had ook het geluk dat mijn pad dat van Diana, de koningin en prins Charles kruiste bij gelegenheden waar ik achter de schermen ieder van hen bezig kon zien. Die indrukken werden verrijkt met de hulp die ik kreeg van Buckingham Palace en Clarence House. Daardoor kreeg ik de kans om Charles en Camilla op hun rondgang door het land gade te slaan en met ze mee te reizen naar het buitenland, en om hun huizen en de plaatsen waar de prins om professionele redenen bijzonder trots op was te bezoeken – privérondleidingen door de tuinen en het boerenbedrijf van zijn landgoed Highgrove, door Poundbury, zijn ideale stad, en door Dumfries House, het statige landhuis in een verarmde uithoek van Schotland dat hij ombouwde tot een centrum van nieuw economisch en sociaal elan.
Net als mijn boek over de koningin is dit boek niet officieel geautoriseerd, maar ik kreeg alle medewerking en werd zelfs geïntroduceerd bij vooraanstaande leden van het hof die veel wisten over de rol van Charles en zijn werkzaamheden. Ook topadviseurs van de prinsen William en Harry en van de hertogin van Cambridge waren graag bereid om mij op Kensington Palace een nieuwe kijk te geven op de volgende generatie.
Voor mijn werk moest ik vaak naar Groot-Brittannië reizen en bij de in totaal vijf maanden die ik daar uiteindelijk doorbracht had ik veel profijt van de gulle gastvrijheid die mijn dierbare vrienden Joan en Bernie Carl boden. Door me in de vorm van hun ‘schrijversnest’, een appartement op loopafstand van St. James’s Palace en Clarence House, een uiterst comfortabele en praktische uitvalsbasis te verschaffen, hebben ze mijn eeuwigdurende dankbaarheid verdiend.
Ik heb meer dan driehonderd mensen geïnterviewd over allerlei aspecten van de vele facetten van Charles’ leven: vrienden en sportieve kameraden, milieubeschermers, architecten en interieurontwerpers, schoolgenoten, kunstenaars, schrijvers, erfgoedbeschermers, politici, spirituele leidslieden en hoveniers. Ongeveer dertig van hen vroegen anoniem te mogen blijven. Ik maakte ook gebruik van meer dan zestig interviews die ik gedaan had voor Elizabeth the Queen en dertig voor Diana in Search of Herself waarin details stonden die relevant waren voor het leven van haar echtgenoot.
Mijn diepgevoelde dank gaat uit naar al diegenen die ruimte voor mij vrijmaakten in hun overvolle agenda’s: Peter Ahrends, lady Airlie, Luke Allsbrook, Charles Anson, lady Elizabeth Anson, Robert Arnold, Clive Aslet, Pamela Bailey, Denny Belcastro, lord Patrick Beresford, Christopher Bland, Ben Bolgar, John Bridcut, Elizabeth Buchanan, Margo Carper, Roger Chatterton-Newman, Ian Cheshire, Sibilla O’Donnell Clark, sir Tobias Clark, Jill Collins, Polly Courtice, Mary Creswell, Keith Critchlow, lady Dartmouth, Warren Davis, Hank Dittmar, Jonathan Douglas, Jessica Douglas-Home, Luke Douglas-Home, Andrés Duany, Douglas Duany, Edward Elson, Oliver Everett en Diana Jervis-Reed, William Stamps Farish III, Robert ffrench Blake, Christopher ‘Kip’ Forbes, lady Fortescue, lord Glendonbrook, Catherine Goodman, Christie Gordon, Tipper Gore, Kate Groves, Catrina Skepper Guerrani-Maraldi, Eileen Guggenheim, Keith Harris, Nicholas Haslam, Mark Hedges, lady Pamela Hicks, Robert Higdon, sir Michael Hintze, Stephen Howard, Jeremy Hutchinson, lady Jay, sir Michael Jay, Boris Johnson, Catherine Johnstone, Tony Juniper, Michael Kahn, Brian Keeble, Alan Kennedy, Robert Kime, Patricia Kluge, Timothy Knatchbull, Andrew Knight, James Knox, Henry Koehler, Peter Kyte, sir Stephen Lamport, Ward Landrigan, Dominic Lawson, majoor Rupert Lendrum, David Lewis, Paul Lister, Josephine Louis, Elizabeth Maclean, David Magson, Livia Manera, Jennie McCahey, Sallie McKinney, Ande Metzger, Pete Metzger, Martina Milburn, Clare Milford-Haven, Juliet Miller, de hoogedelachtbare Andrew Mitchell, Natalie Miyar, Howard Morgan, Peter Morgan, Nick Morriss, lady Mountbatten, James Murray, John Julius Norwich (tweede burggaaf), Columbus O’Donnell, Charlie Ottley, Stephen Overy, Sara Parker Bowles, Cesar Pelli, Prudence Penn, Ben Pentreath, Hugh Petter, Mark Price, Nancy Reagan, James Reginato, Margaret Rhodes, Joan Rivers, Barbara Paul Robinson, sir Bertie Ross, luitenant-kolonel sir Malcolm Ross, Michael Rummel, Theresa Sackler, lady Salisbury, Lucia Santa Cruz, Claire Severgnini, Babli Sharma, Kamalesh Sharma, Tom Shebbeare, Tim Smit, Robert Spencer, Bruno Sprecher, Rory Stewart, John Stonborough, Lita Toland, Sue Townsend, James en Charlotte Townshend, Calvin Trillin, Will Trinkle, Deborah Voigt, Somerset Waters, Susie Westmacott, David Whiteford, Ashe Windham, Barbara Windsor, Richard Wolford, Simon Wolfson, lady Wright en sir Stephen Wright.
Mijn dank voor gesprekken en andere medewerking gaat ook uit naar de volgende leden van de hofhouding van de prins van Wales en de hertogin van Cornwall: Clive Alderton, Hannah Armstrong, James Bowden, dame Julia Cleverdon, dame Amelia Fawcett, Amanda Foster, Marnie Gaffney, Patrick Harrison, Paddy Harverson, Kristina Kyriacou, Justin Mundy, Andrew Noyons, Eva Omaghomi, Richard Pattle, Julian Payne en Laura Sullivan.
Van de hofhouding van de koningin op Buckingham Palace: Ailsa Anderson, Samantha Cohen, Steve Kingstone, Sally Osman en Colette Saunders.
Van de hofhouding van prins William, de hertogin van Cambridge en prins Harry: Nicholas Booth, James Lowther-Pinkerton, sir David Manning, Ed Perkins en Nick Loughran.
Bij het bezoek van Charles en Camilla aan Sri Lanka: Robert Blake, Emily Fleckner, sir Christopher Geidt, Michelle Jenkins (de Amerikaanse ambassadeur), Simon Martin, William Nye, John Rankin (de Britse hoge commissaris) en de hoogedelachtbare Mark Robinson.
Bij het bezoek van Charles en Camilla aan Malta: de markies de Piro en Geoffrey Minter.
Bij mijn beide rondleidingen door Poundbury: Guy Andrews, Alan Baxter, Nick Boles, Simon Conibear, Andrew Hamilton, Fran Leaper, Charles Lotter, Alastair Martin, sir John Nutting, lady Nutting, Dominic Richards en Ken Smith.
Bij mijn bezoek aan de tuinen en de boerderij van Highgrove: Debs Goodenough en David Wilson.
Bij mijn bezoek aan Dumfries House: Ken Dunsmuir en Charlotte Rostek.
Ik heb mogen profiteren van de bijzondere inzichten van twee voormalige presidentsvrouwen, Nancy Reagan en Barbara Bush. Mevrouw Reagan, die een langdurige en innige vriendschap met prins Charles onderhield, gaf mij ook inzage in hun correspondentie. Wren Powell en Alison Borio hielpen mijn gesprekken met mevrouw Reagan voorbereiden en handelden verzoeken om informatie af over evenementen op het Witte Huis die door prins Charles waren bijgewoond.
Ik bedank de volgende personen met wie ik sprak voor Elizabeth the Queen: lady Airlie, lord Airlie, kanunnik John Andrew, Charles Anson, lady Elizabeth Anson, John Ashburton, lady Avon, John Bowes Lyon, Sarah Bradford, Harold Brown, dominee John Cairns, lady Frances Campbell-Preston, lord Carey, lady Charteris, lady Mary Clayton, lady Cromer, de twaalfde hertog van Devonshire, lord en lady Dudley, lady Falkender, Andrew Farquharson, Michael Fawcett, lady Anne Glenconner, lady Annabel Goldsmith, Timothy Gosling, lord Guthrie, Nicholas Haslam, lady Pamela Hicks, lord Howard, Timothy Knatchbull, Robert Lacey, Simon Lewis, lady Elizabeth Longman, Simon Sebag Montefiore, lady Mountbatten, de hoogedelachtbare Brian Mulroney, James Murray, lady Nevill, John Julius Norwich (tweede burggraaf), sir Michael Oswald, Jonathan Powell, lord Powell, Tony Purnell, lord Renwick, de edelachtbare Margaret Rhodes, John Richardson, Andrew Roberts, Monty Roberts, Kenneth Rose, lady Salisbury, lord Salisbury, sir Kenneth Scott, Jean Seaton, Babli Sharma, Kamalesh Sharma, lady Soames, sir Roy Strong, Robert Tuttle, Hugo Vickers, Simon Walker, George ‘Frolic’ Weymouth, Ashe Windham en Robert Worcester.
En voor gesprekken voor Diana in Search of Herself: Bruce Anderson, Charles Anson, Anne Beckwith-Smith, Elsa Bowker, Zara Cazalet, Michael Colborne, Nigel Dempster, Jonathan Dimbleby, Lucia Flecha de Lima, Fiona Fraser, lady Annabel Goldsmith, Nicholas Haslam, Max Hastings, Stuart Higgins, Anthony Holden, Richard Ingrams, Paul Johnson, Penny Junor, Patsy King, Andrew Knight, Henry Koehler, Mark Lloyd, Howard Morgan, Andrew Morton, Andrew Roberts, Cosima Somerset, Robert Spencer, Hugo Vickers, Peter Westmacott en lord Willoughby de Broke.
De verslaggevers en fotografen die de koninklijke familie volgen, waren zonder uitzondering hoffelijk en graag bereid om hun ideeën, constateringen en de belangrijkste van hun verslagen voor gezamenlijk gebruik te delen. Op buitenlandse reizen bleken ze ook uitstekende disgenoten. Heel veel dank dus aan Rachel Burnett, Arthur Edwards, Rebecca English, Tim Ewart, Robert Hardman, Robert Jobson, Alan Jones, Valentine Low, Katie Nicholl, Robin Nunn, Richard Palmer, Simon Perry, Gordon Rayner, Tim Rooke, John Stillwell, Camilla Tominey en Peter Wilkinson, videobiograaf van de koningin.
Weer andere journalisten en schrijvers droegen een steentje bij met suggesties en nuttige adviezen: Lionel Barber, Sarah Baxter, Philip Eade, Peter Foster, Toby Harnden, Anne McElvoy, Peter McKay, Charles Moore, Maria Puente en William Shawcross.
Veel ben ik verschuldigd aan collegahistorici en -biografen wier boeken over Charles en Camilla mij de weg wezen, in het bijzonder Jonathan Dimbleby’s alomvattende studie van het leven van de prins in de vroege jaren negentig, The Prince of Wales: A Biography. Ook Gyles Brandreths Charles and Camilla: Portrait of a Love Affair; Anthony Holdens drie versies van Charles uit 1980, 1989, en 1998; Penny Junors Charles: Victim or Villain? en Prince William: The Man Who Will Be King en Katie Nicholls William and Harry: Behind the Palace Walls kwamen goed van pas.
Vrienden en kennissen thuis in Amerika en in Groot-Brittannië staken me met hun aanmoedigingen, gastvrijheid en goede raad zowel in de fase van het onderzoek als tijdens het schrijven keer op keer een broodnodig hart onder de riem. Ik voel me vereerd met al die soms tientallen jaren omspannende steun. Dank daarvoor aan Meena Ahamed, Suzy Allen, Oliver Baring, Darcie Baylis, Jonathan Becker, Peter en Amy Bernstein, Nicholas Berwin, Cathy Born, John Bowes Lyon, Richard en Lucille Briance, Carole Broadus, Scott en Cindy Burns, Nina Campbell, Richard Carlson, Victor en Isabel Cazalet, Robert Chartener, Jane Churchill, Colin en Amanda Clive, Bob Colacello, David Patrick Columbia, Jean Cox, Henry Crofton, David Deckelbaum, Jim en Susan Dunning, Michael Estorick, Jane en Brian FitzGerald, Paul Gismondi, Douglas en Sue Gordon, Dick en Tricia Grey, Peter en Karen Hambro, Rupert en Robin Hambro, Kathleen en David Harvey (die mij ‘Notes on the Birth of Prince Charles’ ter hand stelde, een op 14 november 1948 gedateerd levendig verslag door zijn vader, majoor Thomas Harvey, privésecretaris van Elizabeth de koningin-moeder), Reinaldo en Carolina Herrera, George Herrick, Patrick en Annie Holcroft, Brit en Kim Hume, Pico Iyer, Brenda Johnson, Mark Katzenellenbogen, Anne Kreamer, Wayne Lawson, Marc en Jacqueline Leland, Bill Lilley, Jeff en Elizabeth Louis, Sally en Alex Lynch, Grant Manheim, lady Manning, Byrne en Pamela Murphy, Caroline Nation, Juliet Nicolson, Peggy Noonan, Maureen Orth, Binkie Orthwein, Peter Orthwein, Christopher en Brina Penn, George Pilkington, Olga Polizzi, Christopher Powell-Brett, Robert Power, Anne Dell Prevost, Michele Rollins, Jim en Cindy Rowbotham, Jean Rutherfurd, Fred en Genny Ryan, Kristin Sarli, Francesca Stanfill en Dick Nye, Tim en Sophia Steel, Dodge Thompson, Richard en Ginny Thornburgh, Maria Vega, Fred en Anna Vinton, Rich Waldhorn, Maggie Wyvill en Robert Zimmerman.
De onstuitbare Edda Tasiemka, nu in de negentig, die mij alweer twintig jaar terzijde staat bij het archiefonderzoek, diepte uit haar uitgebreide collectie in Noord-Londen ook dit keer obscure krantenknipsels op. Volkomen terecht staat ze bekend als ‘de menselijke Google’. Mijn dank gaat ook uit naar Shannon Swenson, die mijn website ontwierp, archivaris Nancy Hadley van het American Institute of Architects en Paula Fahey, de archivaris van Country Life die op de proppen kwam met de onderhoudende recensies van Bruce Shand, wijlen de vader van de hertogin van Cornwall.
Kate Medina, al meer dan tien jaar mijn redactrice, is en blijft een kanjer. Wellicht aangestoken door de flux de bouche van het onderwerp van mijn biografie, schreef ik een onmogelijk lange eerste versie. Samen met Anna Pitoniak, een al even vindingrijke en scherpzinnige redactrice, hielp Kate me serieus snoeien en het manuscript ombouwen en scherper vormgeven. Robin Duchnowski, met wie ik eerder aan een andere biografie gewerkt had, kwam met extra opmerkingen die het boek verder hielpen stroomlijnen. Ik ben ze enorm erkentelijk voor hun scherpzinnig commentaar en hun aandacht en betrokkenheid. Dank ook aan Kate’s assistente, Erika Gonzalez, voor alle hulp die ze bood. Steve Messina, een meester op het gebied van boekproductie bij Random House, bracht mij de ins en outs bij van het elektronisch redigeren en bespaarde daarmee zijn bureauredacteur Martin Schneider het karwei om uit mijn handschrift wijs te worden.
Nog een zegen was mijn voortreffelijke uitgeefteam onder leiding van Gina Centrello, die haar creatieve marketinginstincten aanwendde bij het lanceren van Prince Charles. Veel dank aan Tom Perry, executive vicepresident en vicepresident en directeur publiciteit Maria Braeckel en haar voorgangster Sally Marvin, die heel lang bij mijn boeken betrokken is geweest. De samenwerking met mijn productiebegeleidsters Michelle Jasmine, Catherine Mikula en Samantha Leach was een feest, ze waren een bron van fantastische ideeën en voerden die stipt en efficiënt uit. Veel dank ben ik ook verschuldigd aan Leigh Marchant, Andrea DeWerd, Denise Cronin, Joelle Dieu, Toby Ernst en Carolyn Foley. Mijn onbevreesde fotoresearcher Carol Poticny liet zich niet kisten door de lawine van e-mails die ik over haar uitstortte en legde haar ziel en zaligheid in het opsporen van sublieme beelden voor de openingspagina’s van de hoofdstukken en de fotokaterns.
Mijn goede vriend Max Hirschfeld, die anders gênante fotosessies leuk weet te maken deed opnieuw op indrukwekkende wijze zijn best op een omslagfoto van mij. Zijn vrouw Nina was erbij als styliste en tweede paar ogen, samen met assistent Michael Jones. Kim Steele deed wat ze kon om mij voor de camera toonbaar te maken.
Mijn agente Amanda Urban is al dertig jaar mijn steun en toeverlaat. Zij is mijn intuïtieve toetssteen, een klankbord van onschatbare waarde en iemand die de waarheid zegt.
Mijn kinderen, allemaal volwassenen met een druk eigen leven, hebben me op bewonderenswaardige wijze gesteund. In de vier jaren dat ik werkte aan Prince Charles breidden zij tot mijn genoegen mijn familiekring uit: mijn zoon Kirk met zijn vrouw Sally en hun dochter Sophia, mijn dochter Lisa en haar man Dominic met hun zoon Henry en dochter Alexandra, en mijn zoon David met zijn echtgenote in spe Hopie Stockman. Ter ere van komende generaties draag ik Prince Charles op aan mijn drie kleinkinderen, van wie er twee Brits onderdaan zijn.
Op te veel manieren om op te noemen heeft Stephen, al vijfendertig jaar mijn geliefde echtgenoot, mijn schrijversleven verrijkt. Zijn bondige proza strekte mij lang tot voorbeeld en zijn redactionele kwaliteiten zijn ongeëvenaard – dat zullen zijn talloze schrijvers beamen. Hij stond altijd voor me klaar als ik voor onderzoek wekenlang weg moest en als ik uitgeput uit mijn boekenbunker kwam na een lange dag schrijven. Net als bij mijn vorige zes biografieën hielp hij me problemen te ontwarren, kwam met talloze bruikbare suggesties en maakte dat ik kon blijven lachen. Heldhaftig, geduldig en nauwgezet redigeerde hij drie versies van mijn boek, terwijl hij ook nog de leiding had over National Journal midden in een presidentiële verkiezingscampagne. Daarvoor verdient hij mijn grenzeloze liefde en bewondering.
Sally Bedell Smith
Washington D.C.
november 2016