48
Venabili werd wakker. Aan haar tijdband zag ze dat de nacht pas voor de helft verstreken was. Ze hoorde Hari niet snurken en wist dat hij dus niet in bed lag. Als hij het appartement niet had verlaten, moest hij in de badkamer zitten.
Ze klopte zachtjes op de deur en fluisterde: 'Hari?'
'Kom binnen,' zei hij verstrooid. Dors ging naar binnen.
Seldon had het deksel van het toilet dichtgedaan en zat er bovenop, het Boek geopend in zijn schoot. Enigszins overbodig zei hij: 'Ik zit te lezen.'
'Ja, dat zie ik. Maar waarom?'
'Ik kon niet slapen. Het spijt me.'
'Maar waarom ben je hier gaan zitten?'
'Als ik het licht in de kamer aan had gedaan, zou ik jou gewekt hebben.'
'Weet je zeker dat er geen verlichting in het Boek zelf zit?'
'Vrij zeker. Toen Regendruppel Drieënveertig uitlegde hoe het werkte, repte ze met geen woord over een eventuele verlichting. Bovendien denk ik dat dat zoveel energie zou verbruiken dat het Boek de batterij lang zou overleven.' Hij klonk ontevreden.
'Als je nu eerst eens naar buiten ging, dan kan ik even van dit kamertje gebruik maken.'
Toen ze weer te voorschijn kwam, zag ze dat hij met gekruiste benen op zijn bed zat, nog steeds te lezen, met de kamer in het volle licht.
'Je ziet er niet bijster gelukkig uit. Stelt het Boek je teleur?'
Hij keek haar aan en knipperde even met zijn ogen. 'Ja, helaas wel. Ik heb zo hier en daar stukjes gelezen, voor meer heb ik nog geen tijd gehad. Het is bijna een encyclopedie en de index bestaat zo'n beetje helemaal uit een lijst van mensen en plaatsen waar ik weinig aan heb. Het heeft niets met het Galactische Imperium te maken en ook niet met pre-Imperiale Koninkrijken. Het gaat bijna helemaal over één enkele wereld en voor zover ik er iets uit heb kunnen opmaken, is het een eindeloze verhandeling over politiek.'
'Misschien onderschat je de ouderdom van het Boek. Misschien gaat het wel over een periode dat er inderdaad maar één wereld was... één bewoonde wereld.'
'Ja, ik weet het,' zei Seldon een beetje ongeduldig. 'Dat is eigenlijk wat ik zoek - maar dan moet ik zeker zijn dat het een echte geschiedenis is, geen verzameling legenden. Ik vraag het me af. Ik wil het niet alleen maar geloven omdat ik het zo graag wil.'
'Nou ja, er wordt tegenwoordig veel gesproken over die ene wereld waar het allemaal begonnen is. De mensheid is één soort overal in de Galaxis, dus er moet ergens een gemeenschappelijke oorsprong zijn. Dat is tenminste de gangbare opinie. Je kunt geen verschillende bronnen hebben waar precies hetzelfde uit voortkomt.'
'Maar ik heb dat argument nooit goed begrepen,' zei Seldon. 'Als er op verschillende werelden nu eens verschillende soorten mensen ontstaan zijn, die zich later met elkaar vermengd hebben met één soort als resultaat?'
'Omdat verschillende soorten zich niet bij elkaar kunnen voortplanten. Dat is de definitie van een soort.'
Seldon dacht hier even over na maar haalde toen zijn schouders op. 'Ik laat het wel aan de biologen over.'
'Dat zijn nu juist de fanatiekste aanhangers van de Aarde-hypothese.'
'Aarde? Is dat hoe ze die wereld van afstamming noemen?'
'Dat is de populaire benaming. Maar we zullen er nooit achter komen hoe die wereld echt heette, aangenomen dat er een oorspronkelijke wereld was. En niemand weet waar hij die planeet moet zoeken.'
'Aarde!' zei Seldon met zijn mond wijd open. 'Het lijkt wel of je bij een neus-, keel- en oorarts zit. Maar hoe het ook zij, als het Boek over de oorspronkelijke wereld gaat, ben ik die naam nog niet tegengekomen. Hoe spel je het?'
Ze vertelde het hem en hij keek vlug in de index. 'Zie je wel? Die naam staat er niet in, niet zo gespeld als jij het zei en ook niet als iets wat daar op lijkt.'
'Echt niet?'
'En ze vermelden wel andere werelden. Namen worden niet gegeven en er is geen blijk van belangstelling voor andere werelden behalve wanneer die werelden direct met de wereld in het Boek te maken hebben... tenminste, voor zover ik dat nu al kan bekijken. In een bepaalde passage was er sprake van "De Vijftig." Ik weet niet wat daarmee bedoeld wordt. Vijftig leiders? Vijftig steden? Ik dacht dat ze vijftig werelden bedoelden.'
'En hebben ze ook een naam voor hun eigen wereld, die ene wereld waarmee ze zich hierin bezighouden?' vroeg Dors. 'Als ze die wereld geen Aarde noemen, hoe noemen ze hem dan wel?'
'Zoals je mag verwachten, spreken ze de hele tijd van "de wereld" of "de planeet". Soms hebben ze het over "de Oudste" of "de Wereld van de Dageraad", een naam die wel een poëtische verwijzing zal bevatten die mij ontgaat. Ik denk dat het het beste is om het Boek in zijn geheel door te lezen, dan zullen sommige zaken iets duidelijker worden.' Hij bekeek het Boek met enige tegenzin. 'Maar daar gaat heel veel tijd in zitten en ik weet niet of ik er iets wijzer van zou worden.'
Dors slaakte een zucht. 'Het spijt me, Hari. Je klinkt zo teleurgesteld.'
'Ik bèn ook teleurgesteld. Maar het is mijn eigen schuld. Ik had er niet te hoge verwachtingen van moeten koesteren. Trouwens, nu ik erover nadenk, ergens duiden ze wel hun wereld aan met de naam "Aurora".'
'Aurora?' zei Dors. Ze trok haar wenkbrauwen op.
'Het klinkt als een echte naam. Anders zou ik ook niet weten wat het moest betekenen. Zegt die naam jou iets, Dors?'
'Aurora.' Dors dacht er diep over na. Rimpels tekenden zich af op haar voorhoofd. 'Ik kan niet zeggen dat ik ooit gehoord heb van een planeet met die naam in de geschiedenis van het Galactische Imperium of uit de tijd van het ontstaan ervan, maar ik weet natuurlijk niet de namen van alle vijfentwintig miljoen werelden. We zouden het kunnen opzoeken in de Universiteitsbibliotheek... als we ooit weer terugkeren naar Streeling. Het heeft geen zin om hier in Mycogen een bibliotheek te gaan zoeken. Ik heb het gevoel dat dit Boek alle kennis bevat die zij nodig achten. Als iets niet in dit Boek staat, zijn ze er ook niet in geïnteresseerd.'
Seldon gaapte. 'Ik denk dat je gelijk hebt,' zei hij. 'Hoe het ook zij, het heeft geen zin meer om verder te lezen en ik betwijfel of ik mijn ogen nog langer open kan houden. Vind je het goed als ik het licht uitdoe?'
'Uitstekend zelfs, Hari. En laten we morgen eens uitslapen.'
In het donker zei Seldon zachtjes: 'Sommige dingen die ze beweren zijn natuurlijk volstrekt belachelijk. Ze hebben het bijvoorbeeld over een levensverwachting op hun wereld van drie tot vier eeuwen.'
'Eeuwen?'
'Ja, ze vermelden hun leeftijd niet in jaren, maar in decennia. Het komt heel gek over, want veel van wat ze zeggen, is zo volkomen feitelijk, dat als ze er opeens iets raars tussendoor gooien je het nog bijna gelooft ook.'
'Als je het bijna gaat geloven, moet je bedenken dat veel legenden van primitieve oorsprong lange levens voor vroegere leiders veronderstellen. Als er een ongelooflijk heroïsch beeld van die leiders gegeven wordt, kun je je voorstellen dat ze ook lange levens krijgen aangemeten.'
'Is dat zo?' zei Seldon. Hij gaapte weer.
'Ja zeker. Er is trouwens een heel goed medicijn tegen verregaande onnozelheid en dat is een diepe slaap alvorens je de zaken nog eens bekijkt.'
En Seldon kon nog net bedenken dat een iets langer leven pure noodzaak zou zijn voor iemand die zich tot taak heeft gesteld om een Galaxis vol mensen te begrijpen. Hij viel in slaap.