Een hele nare dag

Ouderschap biedt ons een spiegel waarin we het beste en het slechtste van onszelf te zien krijgen; de rijkste en de angstwekkendste momenten in het leven.

– Myla en Jon Kabat-Zinn

Ik wil het niet over de moeilijke kanten hebben. Het begint vervelend te worden als ik ga vertellen dat we beter hadden moeten weten en niet op zaterdagmiddag naar een druk winkelcentrum hadden moeten gaan als we allemaal moe, hongerig en chagrijnig zijn.

Al in de eerste drie minuten verdween Julianna. Na een korte zoektocht vonden we haar opgerold in een nis, omdat ze zich voor ons wilde verstoppen. Ik siste tegen Paul dat hij nu eens moest beslissen welke kleren hij wilde. Vervolgens pakte ik Julianna bij de arm en ging naar het binnenplein vol sigarettenpeuken.

‘Ga op die vieze peuken zitten tot je wilt meewerken!’, zei ik streng. Uit een ooghoek zag ik mensen naar ons kijken en hoopte dat niemand mij herkende als de vrouw die lezingen geeft over ouderschap. Mijn haar was een puinhoop en mijn blouse was smerig en ik wilde zo graag tekeergaan. Er kwamen tranen in mijn ogen en ik hoorde mezelf dingen tegen mijn kind zeggen die ik normaal nooit zou zeggen. Ik begon me af te vragen waarom iemand kinderen wil en waarom iemand gaat winkelen. Ik verloor alle compassie met mezelf en anderen.

En dat vind ik afschuwelijk.

Op dat moment kon ik in mezelf geen ruimte vinden om adem te halen. Ik was gekweld en wilde terugslaan. Ik bleef maar denken dat mijn kinderen verwend zijn en dat Paul een hufter is, dat we allebei waardeloze ouders zijn en dat alles in het honderd loopt.

Paul stelde voor om naar huis te gaan en ik keek naar de muur in mij, waar ik kon schreeuwen dat er geen goede keus is. Alle andere mensen leken zich prima te vermaken en ik wist niet waarom wij dat niet deden.

We liepen zwijgend verder. Na een paar minuten vond ik langzaam de ruimte in mezelf waar ik weer kon ademen. Julianna pakte mijn hand vast. Ik was vertederd en voelde dat er weer een opening ontstond om mijzelf en mijn gezin te vergeven.

Er zijn van die dagen dat ik me de slechtste moeder ter wereld voel, dagen waarop ik helemaal hysterisch word en mezelf nauwelijks herken als de aardige persoon die ik dacht te zijn. Het verbaast me hoe snel we geïrriteerd kunnen raken en de negatieve energie in ons kan opbruisen. Meestal gebeurt dat als de wonden uit onze eigen kindertijd weer opengaan of als er oude patronen terugkomen die niets te maken hebben met wat er op dit moment met onze kinderen gebeurt. Als we een beetje ruimte kunnen creëren om te begrijpen wat we voelen, kunnen we onszelf afvragen wat we nodig hebben. Waarschijnlijk voelen we ons opgebrand op zo’n moment – door gebrek aan slaap, eten, energie of geduld. Vraag en luister: wat heb ik nodig? Wat heeft mijn kind nodig?

Niemand staat daarin alleen. We hebben allemaal momenten dat we ontploffen en dingen zeggen of doen waar we spijt van krijgen. Ik praat dat niet goed. Maar op zulke momenten kunnen we vergeving en compassie leren, voor onszelf en voor degenen van wie we houden. Dat moeten we oefenen, een ontzettend moeilijke en intense oefening. Pas als we onszelf willen transformeren, stap voor stap, wordt onze wereld getransformeerd.

We kunnen onze verwarring, woede, ons ongeduld en de negativiteit die altijd op de loer liggen, allemaal gevoelens die de oorzaak van alle problemen in de wereld zijn, onderkennen en ze bij ons houden, vasthouden en ermee werken. We kunnen een standvastigheid in onszelf vinden. Die stelt ons in staat om niet weg te kijken, maar, als we diep in onszelf kijken, te vragen om de genade van transformatie – het wonder van de alchemist – waarmee de kiem kan ontspruiten in wijsheid, compassie en genereuze daden.

Wie kinderen heeft gebaard, weet hoe je moet ademen om de pijn weg te nemen en dit effectief kunt gebruiken om nieuw leven in de wereld te persen. We weten hoe dat moet. Zelfs op dagen dat we ons zo belast voelen dat we wel kunnen huilen, kunnen we ademhalen. Op sommige dagen is dat misschien het enige wat we kunnen doen, en is dat misschien genoeg.

Wanneer we onze kinderen vasthouden, wanneer we alles wat er in en om ons heen is vasthouden, doen we iets wat transformeert, niet alleen onszelf maar ook ons gezin en onze wereld.

Jezelf vergeven – oefening

Schrijf eerst een herinnering op aan iets wat niemand van je mag weten als moeder – een moment waarop je het gevoel had dat je tekortschoot of waarvoor je je schaamt. Kun je die herinnering op de een of andere manier in het licht van je eigen jeugd zien?

•Pak nu het papier en knip woorden en zinnen uit.

•Leg ze allemaal in een bergje op tafel.

•Hussel ze door elkaar en maak er nieuwe zinnen mee.

•Stop de hele berg papier in een schaal als je klaar bent.

•Bedenk dan wat je met het papier gaat doen.

•Je kunt de schaal onder de kraan zetten in de gootsteen, of in de regen.

•Je kunt het papier verbranden, weggooien of begraven.

Bedenk ondertussen dat je jezelf kunt vergeven. Je kunt jezelf de waarheid vertellen, zeggen wat onzegbaar is en alles wat je bent toch omarmen in vergevingsgezinde liefde.

Je zou een gebed kunnen opzeggen en je voorstellen dat je wordt vastgehouden door een liefdevolle ouder die van je houdt, gewoon zoals je bent.