Spraakverwarring


Soms komt het wel eens voor dat je door taal-of spraakverwarring in een grappige situatie belandt. Ik heb dat vaak meegemaakt aan boord. Mensen kunnen rare dingen zeggen. Maar ik kan er, geloof ik, zelf ook wat van.

Zo maakte ik al gauw kennis met de Vlaamse taal. Tijdens een vlucht vroeg ik aan een dame wat ze wilde drinken. “Doet u maar een fruitsap alstublieft”, zei ze.
Dus antwoordde ik: “Wilt u appelsap of sinaasappelsap?”.
“Fruitsap, alstublieft”, zei de dame weer. Zucht, dacht ik.
“Ehm, wilt u liever appelsap of sinaasappelsap?” ging ik verder.
“Appelsiensap”, antwoordde ze tot mijn stomme verbazing.
Hey, are you kidding me, lady? Wist ik veel dat mevrouw al meteen om sinaasappelsap vroeg: in het Vlaams is fruitsap sinaasappelsap. Een ander woord voor jus d’orange is appelsiensap. Maffe Belgen ook.

Om in de fruitsapjes te blijven: aan het einde van een lange vlucht willen mijn hersenen wel eens blokkeren als het om vreemde talen gaat. Zelfs een correcte Nederlandse zin kan dan al moeilijk zijn. Moemoemoe, dus gek is dat niet. Maar je kunt dan wel gekke dingen zeggen. Ik was eens bezig wat sapjes uit te serveren toen ik aan een Amerikaan vroeg: “Would you like some appelsap, sir?” (spreek uit: eppelsep). Op het moment dat ik het vroeg, voelde het al raar en wist ik dat er ergens iets niet klopte in die zin, maar ik had geen flauw benul waar het ‘m in zat. Overigens knikte de meneer gewoon ja, kennelijk zag hij dat het goed was aan de kleur die in de bekertjes zat. Pas terug in mijn galley viel het kwartje… haha, eppelsep.
Ik probeer tijdens vluchten ook zoveel mogelijk in de taal van mijn passagiers mee te praten. Ten eerste vinden zij dat prettig en ten tweede hou ik zo een ietsiepietsie mijn vreemde talen bij. Fransen zijn al helemaal blij als je ze aanspreekt in hun taal, en dat men Fransen chauvinistische eikels vindt, kan me geen bal schelen. Ik doe lekker mee in hun taal.

Tijdens de service op één van mijn vluchten zag ik een man naar zijn kussentje zoeken. Ik zag het ding onder zijn stoel liggen, dus zei ik tegen hem: “Le cochon est sous votre siège”. De man keek mij lachend aan en zei in het Frans dat hij dat niet wilde geloven. Ik natuurlijk verbaasd. Vertelde ‘ie me dat ik zojuist zei dat het zwijntje onder zijn stoel lag. Ik bedoelde ‘coussin’, dat is het Franse woord voor kussen. Haha. Zwijntjes aan boord, ‘t moet niet gekker worden.

Ja, en dan blijven we even in de dierenwereld, want je kunt ook gekke fouten maken in het Duits. Een Umlaut kan een wereld van verschil maken, vooral als het op eten aankomt… Tijdens de maaltijdservice van een vlucht met veel Duitsers aan boord besloot ik mijn best weer eens te doen in het Duits. Ik grabbelde wat in het talencentrum van mijn hersenen en dacht de juiste vertaling gevonden te hebben. Wat ik vragen wilde, was: “Wilt u liever kip of pasta?”, dus vroeg ik: “Möchten Sie Hundchen oder Nudeln?”. Duitsers hebben naar mijn idee over het algemeen vrij weinig gevoel voor humor, dus een taalfoutje nemen ze ook gelijk bloedserieus. De mevrouw aan wie ik het vroeg keek geschrokken naar haar man, die op zijn beurt in het Duits vroeg of ik soms “Hühnchen” bedoelde. Voor de zekerheid antwoordde ik in het Engels, altijd veilig bij mij, die taal, en herhaalde: “Chicken or pasta”. Daarop begon de Duitse mevrouw opgelucht te glimlachen. Ik had hen kennelijk de keuze gegeven tussen hond of pasta. Hahahaha.

Maar eerlijk is eerlijk, ik ben niet de enige kluns als het op talen aankomt. Passagiers maken me soms ook onbedoeld aan het lachen.

Op een vlucht van Peking terug naar Amsterdam vroeg ik aan een Chinese meneer wat hij wilde drinken. Ik had mijn vraag nog niet af, of zijn vingertje ging fanatiek de lucht in en hij antwoordde sterk articulerend: “Tooomaaatooooketchup!!”. Helemaal trots dat hij mijn vraag in het Engels kon beantwoorden. Je moet weten dat wij op vluchten naar en van China standaard een aantal Chinese stewardessen in de bemanning hebben, omdat de meeste Chinezen geen woord over de grens spreken. Deze meneer was dus met recht trots op zijn Engels. Ik vond hem zo schattig dat ik breed glimlachend een glaasje tomatensap ingeschonken heb, zonder de man te corrigeren. Natuurlijk wist ik wat hij bedoelde met z’n tomatenketchup.

Als je dan alleen maar passagiers aan boord hebt die weinig tot geen kennis hebben van de Engelse taal, moet je maar eens proberen om vlot door je service heen te gaan en de mensen dat voor hun neus te zetten, wat ze ook daadwerkelijk bedoelen. Hoe vaak heb ik wel niet meegemaakt dat ik mensen vroeg: “Would you like chicken or beef?” en dat men dan antwoordde: “Yes!”. Ik dan weer: “Ehm, chicken or beef?” En natuurlijk kreeg ik dan weer terug: “Yes, yes!” Je kunt dan zevenhonderddertig keer uitleggen dat de keuze ofwel kip, ofwel rundvlees is, maar daarmee frustreer je niet alleen jezelf, maar ook de passagier. Heb ook meegemaakt dat men stellig antwoordde met: “Fish!”. Kunnen ze eindelijk een woord Engels, hebben ze net de verkeerde maaltijdkeuze uit hun kop geleerd...shit.

Maar...zelfs Engels sprekende passagiers snappen niet dat ze kunnen kiezen uit dat wat jij hen voorlegt: hoe vaak heb ik al niet meegemaakt dat een Amerikaan vroeg: “Uhmmm.. do you have juice, like grape juice?” (Amerikanen hebben nogal de neiging om vaak uhmm en like te zeggen).
Antwoordde ik: “I’m afraid I don’t have grape juice. What I do have is apple juice or orange juice”. Amerikaan vervolgens weer: “Uhmmm, well then just give me uhmm, like uhmm…cranberry juice”. AAAAAAHHHHHH!! “Hey, Mister Yankee, you don’t understand shit of what I’m sayin’, do ya?”, denk ik dan, uiteraard leg ik netjes nog een keer uit dat er appelsap of sinaasappelsap is en geen kersensap, bessensap, wortelsap, ananassap, bananensap, aardbeiensap of wat dan ook. Best vermoeiend, soms. Vooral als het de driehonderdste keer is dat een Amerikaan daarmee komt.

De meest vreemde die ik ooit gehoord heb echter, is deze: op een vlucht naar Lagos kwam een keer een Nigeriaanse passagier naar me toe die iets onverstaanbaars vroeg. Ik dus wat dichterbij, vraagt-ie: “I need to ease myself, where can I do that?”. Ik deinsde gelijk achteruit en wees gauw gauw een toilet in de buurt aan. “Als jij zo nodig de druk d’raf moet gooien, ga daar dan maar es flink je gang, jongen”, dacht ik. Later begreep ik dat ‘to ease yourself’ in Nigeria betekent dat je jezelf moet ontlasten, en dus doodsimpel moet plassen of poepen. Pfffft, ik helemaal bang dat meneer andere bedoelingen had, moet-ie gewoon een plas, hahaha. Zo blijft een vlucht keer op keer weer verrassend. Ja, ik erger me wel eens aan bovenstaande voorvalletjes, maar achteraf moet ik altijd grinniken. Zit ik in mijn autootje op weg naar huis, zit ik al die passagiers na te doen: “Fish!”, “cranberry juice”, “fruitsap”, “tooooomaaaatooooketchup!”. Lach me werkelijk dood dan.

Waarschijnlijk werkt ‘t andersom net zo. Doen zij mij na: “Weet je wat de stewardess zei: “Would you like some eppelsep?””.