Je vindt hier per hoofdstuk, voor zover van toepassing, op alfabe­tische volgorde een aantal namen en begrippen iets nader verklaard.

De hoofdpersonen in dit verhaal uit de toekomst zijn de dan tachtig­jarige babyboomer Ringo Rougemont, zijn vriendin Michèle Burg, zijn vader Josh ofwel Mirrari, biblio­thecaris Castor Dickens, schatgraver Miguel Parkinson, de jonge en blonde Nora en haar moeder Ilène.

1

Afrikaanse bobotie: brood, gehakt, appel, banaan, kerrie, citroen etc., uit de oven.

Chips in lantaarn­palen: zoals nu (2007) al in Japan. Chips in stoepranden zijn in Californië al voorgesteld, zodat automo­bilisten makkelijker een parkeerplaats vinden en niet nodeloos CO-2 verspreiden door almaar rondjes te rijden - Newsweek 16-23 april 2007.

Eiland met brug. Waarschijnlijk ging het om Öland, voor de kust van Zuid-Zweden, door een brug verbonden met het vasteland.

Grote letter W in het landschap: in Zweden had dat eigenlijk een V moeten zijn (värld), in Frankrijk bijvoorbeeld een M (monde). Met die letters M (geel, op hoge bouwsels) is vóór de Kentering al ervaring opgedaan. Zie ook de aantekening bij hoofdstuk 14 in Garage Tibet over matrixtheorie en Edward Witten.

Jonge meisjes samen met een man in één ruimte: binnen gezinnen zou dat onpraktisch zijn. Daarvoor volstaat men anno 2025 met een half­jaarlijkse controle voor alle gezinsleden.

2

Oorlogen van de twintigste eeuw: Eerste en Tweede Wereldoorlog, de Balkanoorlogen, Koreaanse Oorlog, Vietnamoorlog, Irak-Iran oorlog, Golfoorlog, etc. En vergeet de burgeroorlogen niet in onder meer Spanje, China, Rusland en Palestina.

Nieuwe technieken uitstoot CO-2. De naaldbomen op het eiland zijn inmiddels genetisch gemanipuleerd, zodat ze het broeikaseffect tegengaan i.p.v. stimuleren. En de houtkachels zijn geper­fectio­neerd, zodat ze maar heel weinig hout nodig hebben.

3

Ringo's verloren zoon was lid van de Baader-Meinhof­groep (als Rote Armee Fraktion eind jaren zestig tot eind jaren negentig actief tegen de kapitalistische economie). Hij heette Wichtold, werd in 1987 op de vlucht van Oost- naar West-Duitsland neer­geschoten en stierf door verkeerde medicijnen (komma verkeerd op het recept) in een West-Duits ziekenhuis. Dit verhaal is uit het boek geschrapt, omdat het een beetje te veel van het goede werd. Zie ook hoofdstuk 19 van Ringo's Testament.

4

Ik vertel je een andere keer wel over de bekers (zegt Ringo tegen Nora, maar het komt er in dit boek niet meer van) die een vriend voor Gérard in bewaring had. Zie hoofdstuk 6, waarin Ringo wel met zijn oma over de bekers spreekt en hoofdstuk 28, waarin Ringo zijn vader naar de betekenis van de bekers vraagt en zelf een beker uitschenkt.

Gérard vertrok vanuit Libanon naar het oorlogsgebied in Europa.

Licht: schaduwen zijn er alleen maar om het licht te accentueren, volgens Ringo. Een gedachtegang die min of meer vergelijkbaar ook bij Plato te vinden is. Zo zegt Socrates in de Theaetetus: 'Ach (-), het kwaad kan niet verdwijnen. Er moet immers altijd iets zijn dat tegenover het goede staat.' (176a, vert. X. de Win)

Slimme prinses: Ringo heeft het natuurlijk over Scheherazade uit de Perzische verzameling van de soms erotisch getinte en in elk geval leerzame oude verhalen in 'duizend-en-een-nacht' die trouwens oorspronkelijk uit India kwamen.

5

De kostschool waar Ringo op zat, zou heel goed het Institut Le Rosey geweest kunnen zijn. In de lente en herfst zit men in het kasteel du Rosey in het plaatsje Rolle (kanton Vaud, boven het meer van Genève). 's Winters gaat de hele school naar Gstaad (kanton Bern) voor de sneeuwpret.

6

Rick: in Rome's Schroeven­draaiers is hij een jongen van dertien.
Ringo spreekt over zijn vader. Deze had ook een boot, sprak in een park de mensen toe en hij had inderdaad te maken met een pratende spiegel. Grootvader Gérard belandde in concentra­tie­kampen, etc., zie Madelena's Bed.

7

In Rusland gaat het anno 2025 nog veel beter: misschien komt dat mede door de grote populariteit aldaar van Anastasia, een opmer­kelijke vrouw die in de taiga leeft en via de boeken van Vladimir Megre een bijzondere wijsheid verspreidt, ook over hoe mensen met de aarde en elkaar zouden moeten omgaan. In 2007 zijn er in Rusland al 10 miljoen boeken verkocht, vertalingen zijn er al in 20 talen.

8

Boot waarin Ringo gaat varen: waarschijnlijk was het een J-22. De zeilboot komt als fenomeen ook voor in Madelena's Bed en Garage Tibet.

Iets dat drijft, zweeft, zinkt of stijgt: doet denken aan de fascinatie van belasting­inspecteur Winfried Rhodon in Garage Tibet voor Archimedes.

Filmregisseur in Californië: Simon Nitsche, zie Ringo's Testament.

Mexicaanse sjamaan: dat was natuurlijk Don Juan in de boeken van Carlos Castaneda. De krijger-reiziger maakt zichzelf steeds minder belangrijk, stemt zich af op de geestelijke wereld en verzamelt zodoende steeds meer kracht op de weg van het hart. De aspirant­krijger moet eerst verantwoordelijkheid nemen voor zijn of haar eigen leven en aan de slag gaan.

Rick: zie Rome's Schroevendraaiers.

Sjamaan in Spanje: Ringo spreekt over een ontmoeting op Ibiza met Rico, die in Rioja voor de ziel inderdaad de opmerkelijke figuur Don Alonso leert kennen.

Verdronken continenten: zo zijn ten oosten van Taiwan in zee allerlei zeer grote stenen bouwwerken met trappen gevonden op een diepte van 25 meter. Stephen Oppenheimer beweert in Eden in the East, Phoenix, 1998, Londen, dat een groot verdronken continent in Zuidoost-Azië tot 9000 voor de jaar­telling de eigenlijke bake­rmat van onze huidige beschaving was. Vluchtelingen streken oa. in Mesopotamië, Egypte en China neer. Deze schrijver telde ruim 500 mythes over zondvloeden over de hele wereld en vertelt smakelijk over vloed­golven, aardbevingen en supertsunami's door veranderingen in de stand van de aardas, einde van ijstijden (opwarming binnen 50 jaar), inslagen van kometen en andere ongemakken. En er zijn natuurlijk de verhalen over Atlantis en Lemurië.

Op een oude wijngaard in Zuid-Frankrijk: Miguel Parkinson reserveert aan het einde van Garage Tibet alvast een plekje voor Ringo (hier afgekort 'Ri' genoemd). Miguel deed onderzoek in de buurt en zat veel met zijn neus in oude boeken, Ringo hield meer van mensen en van in de tuin werken, hij ontmoette er Michèle weer, die in de Pyreneeën voor het eerst zonder haar dochter op vakantie was. Michèle was er – met dochtertje – in Californië ook bij geweest.

9

Grote gele W: zie aantekening bij hoofdstuk 1.

Rick en vliegende schotel: zie Rome's Schroevendraaiers.

Ringo's eigen zoon, zie aantekening bij hoofdstuk 3.

10

Eind 1987 was de tijd van een enorme beurs­crisis, zie ook De pijnbank van het geluk dat in dat jaar speelt.

De Azteken waren belangrijk tussen 1200 en 1520 (toen kwamen de Spanjaarden). Ze woonden in de buurt van wat nu Mexico-Stad is en ze stammen misschien van de Tolteken af. Miguel vertelt in hoofdstuk 2 van Garage Tibet een verhaal rond oogstfeesten die nog op de Azteken zouden teruggaan.

Andere culturele variaties bij immigranten: eerst over familie praten voor je ter zake komt, geduld hebben, afspraken niet nakomen, niet sparen, spullen delen, als vrouw niet in een korte broek lopen, onderbroeken niet aan de lijn hangen zonder bovenkleding erover heen, altijd je eigen onderbroeken wassen, niet aan je eten ruiken.
De Maya's hebben een geschiedenis van zeker 3000 jaar en er zijn nog steeds zes miljoen Maya's over die een van de Mayatalen spreken. Ze wonen in het zuiden van Mexico en in landen als Guatemala en Honduras.

Metaforen: geest en stof, kaart en gebied, creatura (materiële wereld gezien als geest) en pleroma (volle werkelijk­heid), dat wat onderscheid maakt en dat wat wordt onderscheiden. Zie o.a. Bateson, G., Steps to an ecology of mind, Random House, 1972, New York, blz. 456. Zie ook het slot van de aantekening bij hoofdstuk 14 in Garage Tibet. Moeilijke materie, volgens de auteur. Neem de tekst van de wereldhymne: 'Houd niets vast en laat niets gaan', dit lijkt net als de begrippen creatura en pleroma ook uit de gnostiek of misschien wel van de oude Chinezen te komen: als je zelf niet meer zo belangrijk bent, hoef je niets meer vast te houden en niets te laten gaan. Zie ook Madelena's bed.

Koning Pakal: een verklaring voor het feit dat het skelet zoveel jonger lijkt dan tachtig jaar (zo oud is Pakal geworden) zou kunnen liggen in het feit dat de tanden door beter voedsel minder oud lijken dan ze geweest zouden zijn bij minder wel­gestelden.

De ruïnestad is natuurlijk het oude Palenque, te bereiken via Villahermosa in de staat Tobasco in Mexico. In het gebied waren conflicten tussen enerzijds de plaatse­lijke Maya's en de Zapatisten en ander­zijds het Mexicaanse leger.

Het reliëf op de sarcofaag van Pakal is door Erich von Däniken (Waren de goden kosmo­nauten?) en anderen aangezien voor een afbeelding van een ruimtevaartuig. Waarschijn­lijk is het geen astronaut en geen Azteek, maar een Maya die naar het dodenrijk gaat via de levensboom. Pakal bemiddelt tussen de onderwereld en de hemel, zo gaat dat in de kosmos volgens de Maya's.

12

Afbrekend eiland: een van de Canarische eilanden. Bedoeld is La Palma, waar volgens de Britse geologen Steven Ward en Simon Day de vulkaan Cumbra Vieja met een stuk van het eiland wel eens deels in zee zou kunnen spoelen. De vloed­golven kunnen bij Engeland tot zeven meter en bij de Amerika's tot vijfentwintig meter hoog komen.

Cultureel creatieven: losse groep van mensen die waarde hechten aan begrippen als authen­ticiteit, ecologie, non-discrimi­natie, nonmateria­lisme en leefbaarheid en daarnaar (zouden willen) leven. Het zou om 15-25% van de bevolking gaan. Er is onderzoek naar gedaan, onder meer door Paul Ray (socioloog) en Sherry Ruth Anderson (psycholoog). Paul Ray en Sherry Ruth Anderson, The Cultural Creatives. How 50 million people are changing the world. Three Rivers Press, 2000, New York, zie www.culturalcreatives.org

Blx39-virus. Blx komt anno 2025 als afkorting, behalve in de techniek en de media, ook voor in de wereld van de nare virussen. Zou te maken kunnen hebben met X-gelinkt agamma-globu­linemie, het ontbreken van gammaglo­buline bij jongens en met scid, Engelse term: severe combined immune deficiency: ernstig gecombineerd immuun­gebrek, een levens­bedreigende afweer­stoornis.

IJsbergen tot bij Bermuda: zowel van de zuidpool als van de noordpool breken stukken ijs af. Soms worden dat ijsbergen en door wind en stroming kunnen die wel 20 tot 100 kilometer per dag afdwalen. In de Warme Golfstroom smelten ze binnen een week weg, maar soms komen ze tot bij Bermuda (zoals in 1926 gebeurde). Als de Warme Golfstroom mocht stoppen, zoals sommige wetenschappers voorspellen, zouden er ijsbergen uit het noorden tot bij Europa kunnen komen. Er worden ook ijsbergen gesignaleerd die het hele jaar door vanaf de zuidpool de Atlantische Oceaan indrijven.

13

Canadese sergeant: John M. Ringo uit St Joseph, Quebec, Canada, vond in 1945 het ontzielde lichaam van Ringo's grootvader Gérard. Naar hem is Ringo genoemd. Zie Madelena's Bed.

Atoombom op Duitsland, zie Madelena's Bed.

Invasie in Normandië/kastelen: zie Madelena's Bed.

Collectief onbewuste: term van Jung voor het niet-persoonlijke bewustzijn waarin kennis zit van de voorouders en oude tradities.

Maya's, Azteken, zie aantekening bij hoofdstuk 10.

Het Zapatistisch Nationaal Bevrijdings­leger was sinds 1983 al actief, maar kwam in Chiapas, een arm deel van Mexico, in 1994 echt in opstand tegen de regering en heeft sindsdien het gezag over een deel van de Lacandon­jungle. Het is genoemd naar de Mexicaanse anarchistische opstandelingenleider Emiliano Zapata (1879-1919), een land­hervormer die tegen de groot­grond­bezitters, tegen de communisten en voor de rechten van de indianen was. De Zapatisten waren en zijn fel tegen drugs en voor zelfbestuur van elk dorp. Ze zeggen de rechten van de oor­spronkelijke Maya­bevolking te vertegenwoordigen en zien zichzelf ook als deel van een grotere antikapitalistische beweging, vechtend voor democratie, vrede, rechtvaardigheid, gelijkheid van man en vrouw, gelijke rechten voor homoseksuelen en behoud van het regenwoud, 'voor alle Mexicanen en voor alle mensen'. Het motto van deze pluriforme agenda luidt 'een wereld waarin alle werelden passen'. Doel van de beweging is 'de wereld te veranderen, zonder de macht te grijpen'.

15

Oude jaren zestig nieuw leven inblazen, zie Ringo's Testament. De Michèle in dit boek is trouwens dezelfde als de Michèle uit Ringo's Testament. Alleen is de Ringo in dat boek (inderdaad de Ringo van de Beatles) slechts een naamgenoot van de Ringo in Mirrari's Redding en Madelena's Bed.

Typisch jaren­zestig­liedje: 'Norwegian Wood' van de Beatles. Zie betreffende aantekening bij hoofdstuk 1 van Ringo's Testament.

16

Sorokin, P. A. (1889-1968) is bekend om zijn onortho­doxe sociale theorieën over cycli. Zie zijn Social and Cultural Dynamics (1957) of De crisis onzer eeuw, N. Kluwer, 1950, Deventer.

17

Consumentisme en manipulatie: daar komt Castor Dickens in hoofdstuk 29 op terug.

18

Guatemala: in Quetzaltenango (2200 meter hoogte) is nachtvorst niet ongebruikelijk in de maanden oktober tot december, terwijl enkele tientallen kilometers naar het zuiden de temperatuur zelden onder 15 graden Celsius komt. In 1996 werd de burgeroorlog beëindigd en keerde de vrede langzaam maar zeker weer terug.

Olmeken: oudste Mesoamerikaanse volk, 1500-100 voor onze jaartelling. Ze kenden hiërogliefen, een kalender van 360 dagen en ze hadden een symbool voor het getal nul. Ze zijn vooral bekend om de grote, tonnen wegende, stenen hoofden in het Mexicaanse landschap.

Paul en Ruth, toespeling op: Paul H. Ray, Sherry Ruth Anderson, zie aantekening bij hoofdstuk 12.

Zapatisten, zie aantekening bij hoofdstuk 14.

19

Iago: huis­bediende, maffiabaas, redder in de nood, door rijks­maar­schalk Göring persoonlijk vermoord. Zie Madelena's Bed , waarin Göring wordt aangeduid met 'de Zwarte Maarschalk'.

20

Zapatisten, zie aantekening bij hoofdstuk 14.

22

Berghof in de Beierse Alpen, waar Hitler en andere leiders een chalet hadden op de Obersalzberg. Rijks­maarschalk Göring, architect Albert Speer en Hitlers vertrouweling Martin Bormann, hadden huizen op de Obersalzberg. Rudolf Hess, Hitlers plaats­vervanger, was er ook kind aan huis, tot hij op 10 mei 1941 plotseling naar Engeland vertrok. In Madelena's Bed heet Hess overigens Hötzendorfer. 

Fotonegatief: in Rome's Schroevendraaiers zijn foto's ook een thema.

Sjamaan in Mexico, zie aantekening bij hoofdstuk 8.

Zoektocht door Europa op zoek naar zijn vader, zie Madelena's Bed.

23

Cultureel creatieven: zie aantekening bij hoofdstuk 12.

Film over de essentie van de jaren zestig: zie Ringo's Testament.

24

Fitness: veel mensen worden blij van sport en fitness. Ringo heeft duidelijk een vooroordeel.

Het duidelijk maken dat er een hoger doel is, komt later. Hier dreigt de auteur van het boek te ontsnappen. Zou er toch een open einde aan het boek zijn? Terwijl hij beloofd had dat in dit boek alle antwoorden zouden staan. Maar misschien wordt het hogere doel nog duidelijk, zie hoofdstuk 30.

26

Zapatisten, zie ook de aantekeningen bij hoofdstuk 14.

28

Bekers die Gérard van een vriend kreeg, zie Madelena's Bed.

Pakal in graf jonger dan in geschriften, zie aantekening bij hoofdstuk 10.

30

Over algemene en persoonlijke waarheid, een aardig boek over waarheid en relativisme is Blackburn, S., Filosofie van de waarheid, Bezige Bij, 2006, Amsterdam