22

ERVARINGEN

VAN EX-VERSLAAFDEN

Misschien vind je het prettig om op dit punt van je weg uit de verslaving wat te horen van andere verslaafden die je voorgegaan zijn. Er zou eigenlijk een soort vakblad moeten zijn waarin ex-verslaafden hun bevindingen meedelen aan verslaafden. Maar aan de andere kant, iedereen moet zelf de ontdekking doen waar het in wezen om gaat. Toch is het misschien prettig om te horen hoe anderen zich voelen nadat ze de definitieve stap uit de verslaving gezet hebben. En hoe jij je binnenkort kunt gaan voelen als je dezelfde stap zet... De onderstaande reacties komen van de personen die je in de vorige hoofdstukken al hebt leren kennen. Ze vertellen hoe het nu met hen gaat.

Jaap (48), leraar, ex-relatie-/seks-/amfetamineverslaafde:

‘Met mij gaat het heel goed tegenwoordig. Ik heb al vier jaar een heel leuke vriendin, maar ik verlies mezelf niet meer. Ik blijf voor een deel mijn eigen leven houden, en zij ook. Er is veel vriendschap en kameraadschap in deze relatie. En ook seks, maar dan zonder die dwangmatigheid die ik er vroeger bij had. Ik heb geen spijt van alle toeren die ik in het verleden heb uitgehaald. Maar ik kijk er nu dwars doorheen. Of het moeilijk geweest is om dit te bereiken? Het was verschrikkelijk moeilijk, tot het moment dat ik zag wat ik eigenlijk aan het doen was. Toen besloot ik om te stoppen met verslaafd zijn en goed voor mezelf te gaan zorgen. Daarna ging het eigenlijk vanzelf. Toen ik nog verslaafd was had ik veel meer het gevoel dat ik van alles moest laten dan nu. Ik doe tegenwoordig eigenlijk alleen maar dingen die ik leuk vind.’

Marleen (35), werkzaam in de thuiszorg, ex-eetverslaafde:

‘Toen ik doorkreeg dat ik altijd zo ontevreden was over het feit dat ik me altijd zo ontevreden voelde, ben ik in actie gekomen. Ik heb wel flink moeten knokken, vooral met Henk, die eerst nogal schrok van mijn verandering. Ik ben als vrijwilliger gaan werken bij mensen die chronisch ziek of stervende zijn. Daardoor ben ik mijn eigen moeilijkheden heel anders gaan zien, veel relativerender. Het klinkt wel als erg problematisch, dit werk, maar we lachen juist heel wat af.

Henk doet nu veel meer in het huishouden, en daardoor voelt hij zich ook veel beter. Hij zit ’s avonds niet zo vaak meer achter zijn computer. Als er iets is tussen ons, praten we daar nu over. Stom eigenlijk hè, dat we dat vroeger niet deden. We vrijen nu ook anders, ik geniet er veel meer van, Henk voelt zich veel zekerder van zichzelf. O ja, mijn eetverslaving? Ik weeg 10 kilo minder dan toen. Ik ben nog steeds te zwaar. Maar ik vind dat niet zo erg meer. Op dieet gaan doe ik niet meer. Maar we eten nu wel veel gezonder, en als ik snoep, ga ik niet zo lang door. Het gaat eigenlijk vanzelf goed. Heel soms heb ik nog wel van die sombere buien. Dan vind ik mezelf niet goed en krijg ik allerlei gedachten aan wat ik eigenlijk zou moeten doen met mijn leven. Maar ik laat me door zo’n bui niet meer meesleuren. Ik herken nu waar het vandaan komt, en laat het maar gewoon voorbijgaan. Na zo’n bui voel ik me altijd heel gelukkig, zo onafhankelijk en vrij.’

Marcel (28), IT-specialist, ex-gokverslaafde:

‘Vanaf het moment dat ik zag wat mijn verslaving eigenlijk was, heb ik mijn schuldgevoel tegenover mijn moeder losgelaten. Als ik verantwoordelijk ben voor mijn leven, is zij het voor het hare. Vroeger zou ik dat egoïstisch gevonden hebben, maar het is net andersom. Ik kan nu veel aardiger tegen haar zijn. En ik hoef trouwens ook geen geld meer van haar. Ik hoef niet eens meer te gokken. Het lijkt wel of alle aantrekkingskracht eruit weg is. Ik heb een andere baan. In de IT-sector. Ik verdien eigenlijk hartstikke veel en hoef bij niemand meer aan te kloppen. Nu heb ik net een baan aangeboden gekregen in de Verenigde Staten. Iets heel nieuws, kan een knaller worden. Of een flop. Maar ik denk dat ik het doe. Ik hou wel van een gokje. Ha, ha, grapje...’

Gerda (56), HBO-docent rechten, ex-medicijnverslaafde:

‘Sinds ik gezien heb dat ik mijn eigen depressies maak en mijn eigen afhankelijkheid in stand houd, zie ik een uitweg uit dit dal. Toch ben ik nog bang om de definitieve stap te zetten. Ik ben nu wekelijks in gesprek met een heel fijne therapeute, en samen hebben we een plan gemaakt om de medicijnen af te bouwen. Ik kom nog af en toe in een sombere bui. Maar als het te erg wordt, kan ik er ook weer uit stappen. Ik ga dan iets doen wat ik leuk vind en spreek mezelf bemoedigend toe in plaats van mezelf af te kraken zoals ik vroeger deed.

Ik realiseer me dat ik nog steeds verslaafd ben aan die medicijnen. Maar ik gebruik nog maar ongeveer de helft van de hoeveelheid die ik jaren gebruikt heb. Ik zie al dat er een uitweg is, en daardoor voel ik me veel minder bekneld. Maar ik hoop toch zo dat ik binnenkort de moed heb om die laatste stap te zetten, en helemaal vrij ben.’

Geert (18), student tekenacademie, ex-amfetamineverslaafde:

‘Zoals ik gestopt ben met speed, dat is eigenlijk een raar verhaal. Het was op het eind van een weekend waarin ik al enkele grammen gebruikt had. Op zondagavond was er nog een gram of zo over, en ik baalde zo dat ik ineens alles tegelijk heb opgesnoven. Eerst had ik nog niks door, maar een paar uur later heb ik een soort aanval gekregen. Het moet een soort epileptische aanval geweest zijn, ik was zo bang, ik voelde dat ik doodging. Toen zag ik ineens ook wat ik eigenlijk aan het doen was. Ik zag het heel helder, het is moeilijk na te vertellen. Maar toen wist ik dat ik wilde leven en dat ik geen drugs meer wilde. Daarna nooit meer gebruikt, zonder enige moeite. Of het toeval is of niet, dat weet ik niet, maar binnen een paar weken daarna kon ik terecht in dat psychotherapeutisch centrum voor jongeren. Daar heb ik een halfjaar gezeten, dat is best goed voor me geweest. Ik weet dat het raar klinkt, maar ik heb er opnieuw leren praten. Daarna heb ik een hele zomer vakantie gehouden en af een toe een baantje gehad. En nu zit ik op een tekenacademie. En ik heb een vriendin. En ik woon op kamers. Ik zie het wel zitten op deze manier. Ik hoef niet zoveel meer van mezelf, en tegelijk doe ik veel meer dan vroeger. O ja, ik ben ook nog gestopt met roken, zomaar van de ene dag op de andere. Ook dat bevalt me heel erg goed!’

Elza (41), directeur adviesbureau, ex-alcoholverslaafde:

‘Misschien komt het doordat ik niet zo heel lang verslaafd ben geweest, hooguit een maand of acht, maar toen ik eenmaal besloot hulp te zoeken, was ik er ontzettend snel vanaf. Ik heb een cursus gevolgd van twee dagen, speciaal voor mensen met alcoholproblemen, en daar heb ik heel veel aan gehad. Daarna heb ik nooit meer gedronken. En dat kost me geen enkele moeite. Het heeft me ook een soort basisgevoel van verzoening met mezelf gebracht, ik hoef me niet meer schuldig te voelen omdat ik leef. Nou, dat doe ik nu met veel meer plezier. Ik ben direct veel minder gaan werken. En door toeval kwam ik in aanraking met een alleenstaande moeder met een gehandicapt kindje. Daar ga ik nu een middag in de week iets leuks mee doen. En het gaat niet zo goed met mijn moeder, daar ga ik ook regelmatig heen. Ik ben absoluut niet meer bang voor haar sinds ik een keer gezegd heb dat zij mag doen wat ze zelf wil, maar dat ik blij ben dat ik leef. Ik vind dat ik een ontzettend fijn leven heb nu.’

Ik zou pagina’s kunnen vullen met brieven van ex-rokers die via de Opluchting-methode gestopt zijn. Maar voor de meeste geldt dat ze vooral heel opgelucht zijn dat het zo gemakkelijk bleek te zijn. Bij sommigen blijkt dat ze na met roken te zijn gestopt ook meteen iets anders aan hun leven hebben veranderd. Ze hebben ander werk gezocht, hun huis eindelijk eens geverfd, zijn gezonder gaan leven of gewoon meer gaan genieten van de dingen die ze al deden. Roken heeft een minder desastreus effect op je sociale en emotionele functioneren dan andere drugs. Daarom verandert de manier van leven van ex-rokers vaak niet veel. Wel zijn ze dolblij dat ze niet meer hoeven te roken en genieten ze van een schoner huis, meer energie, een betere gezondheid, en van een groter gevoel van eigenwaarde en onafhankelijkheid.

Wat verder opvalt in veel reacties van ex-verslaafden is dat ze op een andere manier zijn gaan leven, met meer ruimte voor rust, opgewektheid, zelfvertrouwen, vrede met zichzelf en anderen, en zorg voor zichzelf en anderen. Je zou bijna zeggen: hoe dieper en langduriger de ellende van de verslaafde, hoe intenser daarna de harmonie met zichzelf, en hoe groter ook het vermogen om anderen te helpen. Sommige ex-verslaafden putten daarbij inspiratie uit een geloof of religie. Maar ook dan zie je vaak dat het niet een traditionele en dogmatische religie is, maar een heel levendige en menslievende.

Ten slotte is dit het belangrijkste feit dat je uit alle reacties kunt vernemen: stoppen met een verslaving valt achteraf altijd enorm mee. Die gevreesde ontwenningsverschijnselen blijken mee te vallen. Die heftige innerlijke strijd tegen je eigen dwanggedachten waar je zo bang voor bent, blijkt niet plaats te vinden. Vergeleken met de enorme angst voor het stoppen blijkt het gestopt zijn een enorme meevaller. Maar dan moet je wel op de juiste manier stoppen. Over die angst en de juiste manier van stoppen gaan de volgende hoofdstukken.