6

Gorov werd op de dertigste dag vrijgelaten. Voor hem in de plaats kwam vijfhonderd pond zuiver goud. Met hem werd ook het zich in quarantaine bevindende schip vrijgelaten.

Evenals toen, terwijl Ponyets zich een weg baande naar het gebied van Askone, werden zij thans begeleid door de slanke jachtkruisers. 

Ponyets keek naar de vage, zonverlichte vlek die Gorov's schip was. Gorov's stem was duidelijk verstaanbaar. 

'Maar dat was niet wat wij verlangden, Ponyets. Aan een transmutator hebben we niets. Hoe kom je eigenlijk aan dat ding?' 

'Ik heb er zelf een in elkaar geknutseld. Uit een voedselbestra-lingskamer. Het ding deugt niet. Het kan niet voor grote hoeveelheden gebruikt worden. Het is een van de standaardtrucs die iedere Koopvaarder gebruikt. Indrukwekkend - zolang het werkt.'

'Goed, maar deze truc deugt niet.' 

'Het heeft jou anders maar uit een benauwde situatie gered.' 

'Dat slaat nergens op. Tenslotte moet ik terug zodra wij onze escorte van ons hebben afgeschud!' 

'Waarom?' 

'Dat heb je zelf aan die politicus van je uitgelegd.' Gorov's stem klonk zenuwachtig. 'Je hele verkooptechniek berustte op het feit dat de transmutator een middel tot het bereiken van een doel was en dus op zichzelf van geen enkele waarde was; dat hij het goud kocht; niet de machine. Psychologisch een prachtige stunt. Je bereikte er je doel mee, maar...'

'Maar...?' 

De stem uit het ontvangtoestel klonk nu nog scheller. 'Maar we willen ze een machine verkopen die op zichzelf waardevol is; iets dat ze openlijk zouden willen gebruiken; iets dat hen zou doen overhellen naar het gebruik van kerntechnieken ...' 

'Dat begrijp ik allemaal,' zei Ponyets. 'Dat heb je mij al eerder uitgelegd. Maar probeer nu eens te begrijpen wat de gevolgen van mijn transactie zullen zijn. Zolang de transmutator werkt zal Pherl goud incasseren en het ding zal lang genoeg meegaan om de eerstvolgende verkiezing te halen. Bovendien maakt de Grote Meester het waarschijnlijk niet lang meer.' 'Reken je soms op dankbaarheid?' vroeg Gorov koel. 

'Nee. Wel op intelligentie en egoïsme. De transmutator zal hem de verkiezing doen winnen, andere apparaten ...' 

'Nee nee! Je uitgangspunt is verkeerd. Het is niet de transmutator waarin hij zal geloven - maar goud ... echt ouderwets goud. Begrijp je dan niet wat ik je vertellen wil?' 

Ponyets grinnikte en nam een gemakkelijker houding aan. Hij had de arme man genoeg op de kast gejaagd. Gorov begon wartaal uit te slaan. 

'Kalm aan, Gorov. Ik ben nog niet klaar. Het gaat ook om andere apparaten.' 

Aan de andere kant volgde een kort stilzwijgen. 

'Wat voor andere apparaten?' vroeg Gorov tenslotte behoedzaam. 

Werktuigelijk stak Ponyets zijn hand uit. 'Zie je de escorte, daar?' 

'Jawel,' zei Gorov kortaf. 'Maar vertel mij iets over die apparaten.' 

'Dat zal ik doen. Als je wilt luisteren. Die schepen daar, vormen de privé-marine van Pherl; een speciaal eerbetoon van de Grote Meester. Dat heeft hij tenminste gedaan weten te krijgen.' 

'Nou? En?' 

'En waar denk je dat hij ons naar toe brengt? Naar zijn mijnenvelden aan de rand van Askone. Luister!' 

Ponyets' étem klonk plotseling fel. 'Ik heb je al eerder gezegd dat ik hieraan meedoe omdat ik geld wil verdienen, niet om werelden te redden al riskeer ik misschien de gaskamer!' 

'Blijf bij die mijnen. Wat hebben die ermee te maken?' 

'Met de winsten. Ik bedoel tin, Gorov. Ik ga die ouwe schuit van me tot de laatste kubieke centimeter vullen met tin en jij krijgt oqk nog een portie met. Ik ga met Pherl mee en jij houdt hem van boven af in de gaten met alle wapens die je tot je beschikking hebt... als hij minder sportief blijkt te zijn als hij voorgeeft. Dat tin - dat is mijn winst!' 

'In ruil voor de transmutator?' 

'Voor mijn complete lading kernapparaten!' Hij haalde bijna verontschuldigend zijn schouders op. 'Goed, ik heb hem bedrogen, maar tenslotte moet ik mijn omzet zien te halen!' 

Gorov scheen het nog steeds niet te snappen. 'Zou je alsjeblieft willen uitleggen wat je bedoelt?' 

'Wat valt er uit te leggen? Het is toch duidelijk. Kijk, de slimme hond dacht dat hij mij in de val had laten lopen omdat hij dacht dat de Grote Meester meer waarde aan zijn woorden dan aan de mijne zou hechten. Maar hij accepteerde de transmutator en dat is op Askone een ernstige misdaad. Toch zou hij altijd hebben kunnen zeggen dat hij mij uit vaderlandsliefde in de val had laten lopen om mij aan te klagen als een handelaar in verboden goederen.' 

'Dat laatste ligt er nogal dik boven op, zou ik zeggen.' 

'Goed, maar het ging niet alleen om zijn woord tegen het mijne. Nee, waar het om ging was dat Pherl nog nooit van een microfilm-recorder had gehoord.' 

Gorov begon plotseling te lachen. 

'Juist,' vervolgde Ponyets. 'Eerst had hij alle troeven in handen, maar toen ik de transmutator voor hem in orde maakte, stopte ik er stiekem de microfilm-recorder in. Toen ik de volgende dag het ding zogenaamd nakeek, heb ik de recorder er weer uitgehaald. En wat had ik? Een prachtige opname van het heilige der heiligen van zijne heiligheid en hij, Pherl, kraaiend bij zijn eerste stukje goud alsof het het eerste ei was dat hij had gelegd!' 

'En heb je het hem laten zien?'

'Twee dagen later. De arme stakker had nog nooit een driedimensionale geluidskleurenfilm gezien. Hij beweert dat hij niet bijgelovig is, maar ik mag doodvallen als ik ooit iemand zo bang heb gezien. Toen ik hem vertelde dat ik midden in de stad ook zo'n recorder-projector had neergezet die ik tegen de middag voor een miljoen fanatieke Askonianen zou laten draaien, lag-ie snikkend aan mijn voeten en was bereid om alles te doen wat ik verlangde.' 

'En had je dat gedaan?' Gorov kon nauwelijks zijn lachen bedwingen. 'Ik bedoel: had je er een midden in de stad neergeplant?' 

'Nee, maar dat deed er niet toe. Hij kocht ieder apparaat dat ik bij mij had en die van jou voor al het tin dat wij zouden kunnen meenemen. De overeenkomst is op schrift gezet. Voordat ik met hem op stap ga, zal ik je, ook als veiligheidsmaatregel, er een kopie van sturen.' 

'Maar zal hij die apparaten ook gebruiken?' vroeg Gorov. 

'Waarom niet? Het is de enige manier om zijn verlies te compenseren en als hij er geld mee verdient, zal dat voor hem een pleister op de wonde zijn. Bovendien zal hij de volgende "Grote Meester" zijn - de beste die wij ons kunnen voorstellen.' 

'Inderdaad,' zei Gorov. 'Je hebt goede zaken gedaan. Geen wonder dat ze je van het seminarie hebben getrapt. Heb je dan helemaal geen moraal, man?' 

'Je weet wat Salvor Hardin over de moraal gezegd heeft,' antwoordde Ponyets onverschillig.