4

psychohistorie ... Gaal Dornick, gebruikmakend van niet-mathematische termen, heeft het begrip 'psychohistorie' omschreven als die tak van de mathematica welke zich bezighoudt met de reacties van conglomeraties mensen op vastgestelde sociale en economische stimuli...

...Al deze definities omvatten de onderstelling dat de conglomeraties waarvan sprake is groot genoeg zijn om statistisch te worden benaderd. De noodzakelijke omvang van zulk een conglomeratie kan worden vastgesteld door middel van Seldon's Eerste Stelling welke ...

... Hierbij dient gesteld te worden dat de desbetreffende conglomeratie onkundig blijft van de psychohistorische analyse teneinde te waarborgen dat de reacties onbeïnvloed blijven ... 

Psychohistorie is gebaseerd op de ontwikkeling van de Seldon Functies die verwant zijn aan de sociale en economische kracht die... 

encyclopedia galactica 

'Goedenmiddag, sir', zei Gaal. 'Ik ... ik ...' 

'Jij dacht natuurlijk dat we elkaar niet voor morgen zouden ontmoeten, nietwaar? Onder normale omstandigheden zou dit ook gebeurd zijn, maar als we gebruik van je diensten willen maken, moeten we snel zijn. Het wordt hoe langer hoe moeilijker om recruten te werven.' 

'Ik begrijp niet...' 

'Je raakte op de Uitkijktoren in gesprek met een man, is het niet?' 

'Inderdaad. Zijn voornaam is Jerril. Verder weet ik niets van hem.' 

'Zijn naam is niet belangrijk. Hij was een agent van de Openbare Veiligheidsdienst. Hij schaduwde je vanaf het vliegveld.' 

'Maar waarom? Het spijt me, maar ik begrijp er niet veel van.' 

'Vertelde hij niets over mij ?' 

Gaal aarzelde even. 'Hij noemde u "De Raaf".' 

'Zei hij ook waarom?' 

'Hij zei dat u als een ongeluksvogel of als een ongeluksprofeet wordt beschouwd.' 

'Dat ben ik ook ... Wat betekent Trantor voor je?' 

Iedereen scheen zijn opinie over Trantor te willen horen. Gaal wist niet anders te zeggen dan 'Fantastisch.' 

'Je zegt maar wat. Wat denk je van psychohistorie?' 

'Ik heb het nog niet in verband met het probleem gebracht.' 

'Voordat je met mij klaar bent, zal je begrijpen dat alle problemen psychohistorisch moeten worden benaderd. Kijk . . .' Seldon haalde een blocnote uit de beurs aan zijn gordel. Men zei dat hij er ook een onder zijn kussen bewaarde. Seldon's vingers, gevlekt door de ouderdom, gleden langs de harde plastic omslag. In het grijs begonnen rode symbolen te gloeien. 'Deze symbolen geven aan in welke staat het Imperium op het ogenblik verkeert,' vervolgde hij. 

'Een volledig beeld kan het niet zijn,' zei Gaal tenslotte. 

'Inderdaad, volledig is het niet,' zei Seldon. 'Het doet me plezier dat je mijn woorden niet kritiekloos aanvaardt, maar het is niet meer dan een benadering van mijn uitgangspunt. Ga je daar mee akkoord?' 

'Dat hangt af van hetgeen mijn onderzoek omtrent de bruikbaarheid van de variant zal opleveren,' zei Gaal, voorzichtig een mogelijke valstrik omzeilend. 

'Uitstekend, maar als je eraan toevoegt de waarschijnlijkheid van aanslagen, opstanden, de met steeds groter wordende frequentie optredende economische depressies, het afnemende aantal planetaire ontdekkingsreizen en ...' 

Hij vervolgde zijn betoog en iedere keer als hij een nieuw aspect aansneed, kwamen er onder de druk van zijn vingers nieuwe symbolen op de calculator te voorschijn die zich tenslotte vermengden met de basisvariant die zich uitbreidde en wijzigde. 

Gaal viel hem maar eenmaal in de rede. 'Ik zie de waarde niet in van deze situatiewijziging,' zei hij. 

Seldon herhaalde langzaam wat hij gezegd had. 'Maar dat is alleen maar mogelijk door een illegale sociologische ingreep,' antwoordde Gaal. 

'Uitstekend! Je bent vlug van begrip, maar net niet vlug genoeg. In dit verband is de ingreep niet illegaal. Maar goed, laten we het probleem van een andere kant benaderen.' 

De nieuwe benadering nam veel tijd in beslag. 'Ja, ik begrijp wat u bedoelt,' zei Gaal nederig toen Seldon was uitgesproken. 

'Zo zal Trantor er over vijf eeuwen uitzien,' vervolgde Seldon. 'Wat denk je ervan?' Hij hield zijn hoofd scheef en wachtte op antwoord. 

'Volledige vernietiging! Maar ... maar dat is onmogelijk. Trantor is nooit...' 

Seldon scheen vervuld te worden van het enthousiasme dat alleen bij oudere mannen voorkomt. 'Kom kom, je hebt gezien hoe we ertoe gekomen zijn. Vergeet die mathematische symbolen. Probeer je gedachten onder woorden te brengen.' 

'Terwijl Trantor zich meer en meer gaat specialiseren,' zei Gaal, 'wordt het hoe langer hoe kwetsbaarder en minder in staat om zich te verdedigen. Bovendien wordt het, naarmate het meer en meer een administratief centrum van het Imperium wordt, een steeds aantrekkelijker buit. Terwijl de Opvolging onzekerder wordt en de vetes tussen de machtige families toenemen, verdwijnt ook het sociale verantwoordelijkheidsgevoel.' 

'Goed. En wat denk je van de numerieke waarschijnlijkheid van een totale vernietiging binnen het bestek van vijf eeuwen?' 

'Dat zou ik zo niet kunnen zeggen.' 'Waarom pas je de veld-differentiëring niet toe?' 

Gaal voelde dat hij onder druk werd gezet. Seldon bood hem de zakcalculator niet aan. Hij begon verwoed uit het hoofd te rekenen. Het zweet stond op zijn voorhoofd. 

'Een kwestie van 85 %,' zei hij tenslotte. 

'Niet slecht,' zei Seldon terwijl hij zijn onderlip vooruitstak, 'maar niet helemaal juist. Het juiste antwoord is 92,5%.' 

'En daarom wordt u een ongeluksprofeet genoemd? Ik ben deze theorie nergens in uw publicaties tegengekomen.' 

'Natuurlijk niet. Dergelijke dingen kunnen niet gepubliceerd worden. Denk je dat het Imperium zichzelf zo zou willen blootgeven? Toch is er iets van uitgelekt en ter ore van de aristocratie gekomen.' 

'Niet zo best.' 

'Valt wel mee. We hebben overal rekening mee gehouden.' 

'Maar waarom word ik dan geschaduwd?' 

'Alles wat met mijn project heeft te maken, wordt in de gaten gehouden.' 

'U verkeert toch niet in gevaar, hoop ik?' 

'O jawel. Er bestaat 1,7% kans dat ik terechtgesteld zal worden, maar dat zal natuurlijk niet het einde van het project betekenen. Daarmee hebben we ook rekening gehouden. Nou ja, dat doet nu niets ter zake. We zien elkaar morgen wel op de universiteit.'