Lieve jonge vriendin,

Het lijkt wel een droom. Als iemand je had verteld dat je je tegenslagen zou overwinnen door je vast te klampen aan je passie, weet je niet of je dat had durven geloven. Iets liet je volhouden, zorgde ervoor dat je je erin vast beet alsof je leven ervan afhing en uiteindelijk zou je leven er ook van afhangen. Zo lang als je je kunt herinneren doe je al wat je graag wilt. Je tekent en schildert naar hartenlust en alhoewel de obstakels onderweg er niet om liegen, besef je hoe bijzonder het is dat je dit al die jaren gewoon ondanks alles bent blijven doen.

Je bent twintig als je wereld voor het eerst echt op zijn kop staat. Alhoewel je altijd al een wat teruggetrokken tiener was, die er niet echt “bijhoorde”, voel je je nu ronduit verloren. Je bent onvoorzichtig geweest en de consequenties zijn dat je moet trouwen omdat je zwanger bent geraakt.

Je dochter blijkt je grootste geschenk maar je huwelijk is gedoemd te mislukken. De druk en de schaamte zijn zo groot en jij bent nog zo jong en onervaren dat je alles bijna gewillig ondergaat. Bijna, want al oog je kalm aan de buitenkant, van binnen voel je je extreem onzeker. Je bent een kind met een kind, voelt je nietig zonder aan dat gevoel uiting te geven tot je besluit je gevoelens op je schilderijen tot uiting te laten komen.

Het huwelijk duurt, tegen beter weten in, negen jaar. Negen jaar vol ongevraagde spanningen en als het eindelijk ophoudt ben je leeg en erg onzeker. Je bent nog geen dertig, voelt je onveilig en je eigenwaarde is je afgenomen. Daar sta je dan. Na negen jaar afhankelijkheid moet je ineens op eigen benen staan. Een ander gevecht begint. Een gevecht waarin je ineens een strijdbaarheid voelt die je niet van jezelf kende. Alles voor het bestaansrecht van je negenjarige dochter en van jezelf.

Op het moment dat je er echt alleen voor staat komen er soms mensen op je pad die hun hulp aanbieden. Een godsgeschenk! Wanneer iemand je vraagt of je voor vijfentwintig gulden portretjes wilt tekenen op een braderie hap je dan ook gretig toe. Dit zijn inkomsten voor jou en je dochtertje en de eerste wankele stappen richting jullie zelfstandige bestaan. Portretten die je voorheen altijd gratis aan iedereen meegaf, probeer je nu voor een habbekrats te verkopen. Dit is iets wat je kan en waar je ondanks alles zelfs van geniet.

Door de jaren heen worden je schilderijen steeds meer een vertaling van jouw innerlijke strijd. De windsels die je schildert staan voor het gekwetst zijn. Ze staan voor een tijd die zich nooit meer mag herhalen, voor iets wat je nooit meer wilt laten gebeuren. Na honderden schilderijen geschilderd te hebben, lees je over de mythe van Medea (431 v.Chr.). Deze Griekse godin, die op afschuwelijke wijze wraak neemt op haar overspelige echtgenoot, inspireert je mateloos. Na drie jaar zijn er ineens veertig schilderijen af rond dit thema. Door je eigen onzekerheden te schilderen word je sterker, zelfbewuster en keert je eigenwaarde langzaam terug. De laatste tijd schilder je over verdraagzaamheid en vrijheid. In eerste instantie vrijheid voor jezelf, maar al snel gaat dit over naar vrijheid voor iedereen.

Het is nu ruim dertig jaar later, lieve jonge vriendin, en alhoewel er godzijdank veel veranderd is in je leven, ben je nooit gestopt met tekenen en schilderen. Je zult ook nooit stoppen, niet zolang je een kwast vast kunt houden. Je passie gaf je de kans op een nieuw leven. Hierdoor kon je een bestaan voor je dochter en jezelf opbouwen. Blij ben je met je eigen expositieruimte in Amsterdam. Ooit schreef je in je dagboekje: ‘Ze krijgen me niet klein!’ Je hebt woord gehouden en het maar mooi voor elkaar gekregen. Een eigen plek waar je je in alle rust terug kunt trekken om te schilderen, waar je workshops geeft voor bedrijven en met volle teugen geniet als je groepen vriendinnen les geeft.

Het verrast je dat je niet alleen troost vindt in je schilderijen en je directe omgeving, maar ook in de geschreven woorden van volstrekt onbekenden. Jaarlijks ontvang je vele brieven van vrouwen. Brieven die de hardheid van het leven tonen, waarin emoties en ervaringen gedeeld worden en waarin ziel en zaligheid op papier zijn gezet. De herkenning en erkenning blijken een krachtig medicijn en ze worden de onbetaalbare cadeautjes van je vak.

Als je terugkijkt op de afgelopen dertig jaar verbaas je je over wat je allemaal hebt bereikt. Er zijn boeken verschenen, je exposities waren populairder dan je had verwacht, je bent benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau en als klap op de vuurpijl ben je ook nog eens verkozen tot kunstenaar van het jaar 2009‑2010.

Vroeger, als jong meisje, draaide je leventje om tekenen. Je werd blij van de energie die het gaf. Het was een passie waarmee je je door de jaren heen worstelde, die je soms vervloekte maar die je altijd intens hebt gekoesterd. Je hebt gehuild en gescholden als het niet lukte, maar opgeven was nooit een optie: het moest en zou je lukken. Je beseft nu dat deze passie je redding is geweest. Het leerde je door te zetten als het even tegen zat, je verdriet te verwerken, om trots te zijn en het heeft je zelfs doen beseffen wat geluk voor jou betekent. Dit is de waardevolste les die het leven je heeft gegeven en die je ieder mens, man of vrouw, jong en oud, toewenst. Vind je passie, luister naar die stem en bedenk waar jij gelukkig van wordt. Soms zal het tegen beter weten in zijn, maar geloof in jezelf en hou vol in voor- en tegenspoed!

Alle liefs, 

Ans