De conflicten met Ajax en Barcelona hebben me vooral geleerd hoe het leven soms vreemde en onverwachte wendingen neemt. Daarom neem ik het zoals het is en daarbij vervult mijn familie een centrale rol.
Ondanks alle verhuizingen zijn we een heel hecht gezin gebleven. Omdat niemand buitenspel werd gezet. Dat vooral heeft me in de moeilijkste tijden overeind gehouden. Dankzij het voortdurende gevoel van rugdekking, die ik vooral van mijn vrouw Danny kreeg, en het gegeven dat ik in Nederland, Spanje en Amerika altijd van dichtbij kon zien waarvoor ik het allemaal deed. Danny, de drie kinderen, de drie honden en de kat. Overal waar ik thuiskwam, kreeg ik zo het gevoel dat ik ook echt thuis was.
Afvragen wat er was gebeurd als ik in 1988 niet bij Ajax was vertrokken, heeft daarom geen zin. Als ik naar mijn in Spanje geboren kleinkinderen kijk en zie hoe gelukkig mijn kinderen in Barcelona zijn, dan realiseer ik me des te meer dat het zo heeft moeten zijn.
Maar de hang naar Nederland blijft. Ik ben en blijf trots op mijn land, met al z’n voor- en nadelen. Het is klein, maar bulkt van de kwaliteit. Nergens ter wereld vind je zo veel multinationals per vierkante meter. Zelfs New York is eerst van ons geweest, voordat we het verkocht hebben. Aan de andere kant zijn we soms ook niet zo’n aardig volk. Ik ben daar trouwens een product van, want als er goed gekankerd moet worden, dan sta ik vooraan. Maar bovenal zijn we een uniek volk en dat zal ik mijn kinderen en kleinkinderen altijd voor blijven houden.
Door alles wat er is gebeurd mag het duidelijk zijn dat Chantal, Susila en Jordi geen standaardjeugd achter de rug hebben. Bovendien drukte mijn bekendheid op ons gezin. Wanneer ik een geweldige wedstrijd speelde was ik de koning. Niet alleen bij de supporters, ook op het schoolplein. Maar als ik slecht presteerde, hadden mijn kinderen daar ook last van. Ik heb altijd benadrukt, of ik nu goed of slecht speelde, dat ik altijd hun vader bleef. En als vader veranderde ik niet, was ik altijd diezelfde papa.
Vooral Danny, die zelf een behoorlijk spartaanse opvoeding heeft gehad, heeft ervoor gezorgd dat ze de juiste normen en waarden meekregen. Zo hadden we met Sinterklaas de gewoonte dat onze kinderen cadeaus kochten voor kinderen die het minder fijn hadden. Nadat ze die cadeaus hadden ingepakt, leverden ze de pakjes af bij diverse weeshuizen. Danny was het brein achter dat soort initiatieven.
Ook hebben we onze zoon en dochters geleerd om altijd je eigen gevoel te volgen. Het is belangrijk je te laten adviseren, vooral om tot een weloverwogen beslissing te kunnen komen. En ja, dan wordt het winst óf verlies of krijg je de schuld of de bloemen. Maar met beide moet je leren omgaan.
Na zijn carrière als voetballer is Jordi zich nu aan het ontwikkelen in de tweede fase van zijn leven. Ik vind het grappig om te zien dat ook hij eigenwijs is en zijn fouten maakt. We zijn daarover open met elkaar, we bespreken alles. Maar de belangrijke beslissingen moet hij altijd zelf nemen.
Danny heeft bij mij voor het evenwicht gezorgd. Ik denk dat alles in het leven een bepaald soort evenwicht is. Wat je niet hebt, daar ga je op de een of andere manier naar op zoek. Ik heb geen verstand van kleding, geen verstand van kleuren. Zij wel. Danny heeft ook groene vingers. Ik help wel mee in de tuin, maar ben geen tuinier. Ik zie dat niet. Zij compenseert al die dingen die ik niet zie, maar die wel belangrijk zijn in mijn situatie, in mijn omgeving. Dat als ik thuiskom er een bloemetje staat. Zelf zou ik die niet kopen, maar het is heerlijk als ik ze ruik als ik binnenkom en als ik ze zie. Ik denk dat dit de basis is. Een soort van evenwicht, dat nooit naar één kant doorslaat.
Wat de kinderen betreft hebben we ze in de keuze voor sport altijd vrijgelaten. De een ging voetballen, de ander paardrijden. Mijn oudste dochter Chantal heeft waarschijnlijk de meeste kwaliteiten, maar is wel de minst sportieve van het stel. Als die moest hardlopen of zwemmen of wat dan ook, dan was ze een van de beste, maar zodra het woord trainen viel, dan was het nul. Ze heeft nooit getraind.
Susila is vele malen fanatieker en heeft met paardrijden een hoog niveau bereikt. Ze sprong toentertijd over de 1 meter 45 en dat is echt heel hoog. Ze is daarmee begonnen toen we vanuit Amerika terugkeerden naar Amsterdam. Ze bleef zich ook na onze verhuizing naar Barcelona sterk ontwikkelen en zat uiteindelijk heel dicht tegen de Spaanse olympische ploeg aan. De Engelse topruiter Michael Whitaker reed zelfs een van haar paarden en met hem heeft ze af en toe nog contact.
Maar op het moment dat ze de laatste stap moest maken kreeg ze problemen met haar knieschijven. Die worden door bepaalde spieren op hun plaats gehouden en die hielden het niet meer. Dat was echt heel triest en vervelend, maar Susila is nog altijd gek met paarden. De zoon van Chantal heeft het een beetje van haar overgenomen en hij springt nu al 1 meter 40.
Qua voetbal heb ik een beetje het stokje overgedragen aan Jordi. Ik weet niet of Jordi dat weer naar een van onze kleinkinderen gaat doen. Bij Chantal loopt er eentje die echt heel goed is. Dat is Shea, die is pas zes jaar oud. En Jordan heeft ook talent. Allebei kunnen ze goed voetballen, maar ze zijn qua mentaliteit verschillend. Dat zie je al als ze heel klein zijn. Jordan heeft het juiste karakter en Shea is technisch weer uitstekend. Dus wie weet? Ze hebben nog een lange weg te gaan. Een hele lange weg.
Mijn kinderen zijn uitgegroeid tot sterke persoonlijkheden. Ze werken hard, spreken hun talen – Chantal zelfs zeven – en hebben hun leven op eigen wijze ingericht. Hoewel we als gezin een hechte band hebben, laten we elkaar toch vrij. Iedereen waaiert voortdurend uit over de wereld en doet zijn ding. Maar waar we ook zijn, we bellen elkaar en houden contact. Altijd.
Inmiddels heb ik ook kleinkinderen. Hoewel ik op jonge leeftijd hartproblemen kreeg, heb ik ze uiteindelijk toch allemaal leren kennen. Een heerlijke ervaring, die niet onderdoet voor het vaderschap. Zoals ik toch helemaal geen last heb gehad van de verandering van vader in opa. Omdat ik nooit het idee heb dat ik iets afsluit. Ik voel juist dat ik een ervaring rijker ben, dat er weer iets is bijgekomen. Mijn kinderen zijn mijn kinderen, maar mijn kleinkinderen zijn dat ook, zelfs al zit daar weer twintig jaar tussen. Zoals het hele leven een vooruitgang is. En vooral heel erg de moeite waard.
Als me gevraagd zou worden wat het mooiste is wat me in het leven is overkomen, dan zijn dat mijn vrouw, mijn kinderen en kleinkinderen. Dankzij hen voel ik me rijk. Heel rijk.