2 Ninja’s in de Wagenstraat

Den Haag heeft een eigen Chinatown, tussen de Amsterdamse Veerkade, De Wagenstraat en de Gedempte Burgwal. Nu is dit niet, zoals in films, een wijk waar de maffia regeert en ninja’s geheim opereren. Er is een keurige ondernemersvereniging en over het algemeen gebeurt er weinig dat het daglicht niet kan verdragen. Maar dit is niet altijd zo geweest... Rond 1900, toen er hier een geheime Koreaanse staatsdelegatie verbleef, waren hier mogelijk Japanse ninja’s actief.

De Wagenstraat, 1907 door een van onze correspondenten – Op een dag stopt er een luxe automobiel voor de deur van het eenvoudige koffiehuis De Jong aan de Wagenstraat. Het is een heer van stand, dat is duidelijk te zien aan zijn hoge hoed en zijn wandelstok. Hij heeft een grote baard en borstelige, donkere wenkbrauwen. Iemand met enige kennis van Haagse kringen zou hem herkennen als minister van Buitenlandse Zaken De Beaufort.

Hij vraagt de chauffeur te wachten, waarna hij uit zijn binnenzak een stuk papier haalt. Daarop controleert hij het adres en gaat naar binnen, nieuwsgierig naar wat komen gaat.

Wat de minister in het koffiehuis aantrof is niet bekend. Uit zijn memoires weten we dat een ‘jongedame met niet al te puriteinse allures’ zijn kaartje in ontvangst nam en dat hij – wellicht in een rokerige gemeenschappelijke ruimte, maar waarschijnlijk op een van de kamers – ontvangen werd door een gezelschap van drie heren met een oosters uiterlijk, die beweerden dat ze vertegenwoordigers waren van de Koreaanse keizer. Ze waren hier op een geheime missie om steun te vragen tegen de Japanse bezetter, die hun land al twee jaar in zijn greep hield.

Wat moest de minister doen? Er was op dat moment een internationale vredesconferentie gaande, maar daar waren de heren niet voor uitgenodigd. De Beaufort vertelde hun dat er niets aan te doen was, dat er nu eenmaal landen waren die door andere bezet werden. Hij noemde Beieren en Pruisen als Europees voorbeeld. Volgens zijn memoires reageerden de Koreanen beleefd op het slechte nieuws dat hij hun bracht.

Maar de heren lieten zich niet afschrikken. In de ochtend van 29 juni trad de delegatie in de openbaarheid. Ze stonden keurig in het pak op het plein voor de Haagse Ridderzaal, bij het secretariaat van de conferentie. Ze hadden een manifest opgesteld in het Frans, de diplomatentaal van die tijd. De Courrier de la Conference de la Paix, de krant die dagelijks de conferentie versloeg, besteedde er de volgende dag uitgebreid aandacht aan, en in de weken erna werden heel wat pagina’s aan de Koreanen gewijd. De redactie had duidelijk sympathie voor de Koreaanse zaak. Hoofdredacteur William Stead organiseerde zelfs lezingen in de Cercle International aan de Prinsessegracht, zodat de Koreanen hun verhaal konden doen.

Dit kon niet lang goed gaan...

De Japanners beschikten in die tijd over een goed getraind spionnennetwerk, waar mysterieuze geruchten over gingen. De tijd van de samoerai was daar nog maar amper voorbij en de Japanse geheime politie werd nog gevoed door de eeuwenoude traditie van ninjakrijgers, mannen en vrouwen die meesters waren in vermomming en er onder andere opuit gestuurd konden worden om mensen de mond te snoeren. Vooral de ninja’s van de zogenaamde ‘Iga-clan’ waren overgegaan in overheidsdienst.

Het offensief van de Japanners begon ermee de Koreaanse keizer Kojong, die de delegatie had gestuurd, van de troon te stoten. Er werd een nieuwe keizer aangesteld, die de delegatie sommeerde hun pr-offensief te stoppen en terug te komen naar het Verre Oosten om bestraft te worden. Vervolgens leek het noodlot toe te slaan: de vrouw van het delegatiehoofd werd ziek, waardoor de missie tijdelijk moest werden stopgezet. In zijn afwezigheid overleed vervolgens een ander lid van de delegatie, onder verdachte omstandigheden. In het koffiehuis aan de Wagenstraat liet hij het leven. Zijn dood werd aan uiteenlopende zaken toegeschreven: uitputting, een hartverlamming, zelfmoord en zelfs verdriet. Maar in Japanse kranten werd gesteld dat hij was vermoord.

De twee overgebleven Koreanen gaven echter niet op. Ze reisden na Den Haag nog naar Londen, New York en Sint Petersburg, maar hun missie was tevergeefs. Hun leider werd door een Japans gerechtshof in Seoul ter dood veroordeeld en het derde delegatielid tot een levenslange gevangenisstraf. Korea werd in 1910 officieel door Japan geannexeerd.

Het koffiehuis aan de Wagenstraat is later opgekocht door Koreanen, die het omdoopten tot het Yi Jun Peace Museum, naar de diplomaat die er stierf. Het museum trekt nu nog altijd jaarlijks honderden Koreanen, die de plaats bezoeken waar de verzetsheld stierf die zijn leven gaf voor de Koreaanse onafhankelijkheid.

Naast de ninja’s in de Wagenstraat, is Den Haag de thuisstad van een andere geheim agent, bedreven in de Japanse krijgskunst. Zijn naam is Dick Bos, en als een James Bond avant la lettre ging hij vanaf de jaren dertig de onderwereld te lijf met de toen nog weinig bekende vechtsport jiujitsu. Hij kreeg landelijke bekendheid toen de stripboekjes waarin hij figureerde gratis werden verspreid op basisscholen. Wat niet iedereen weet, is dat de stripheld (bedacht door de Haagse striptekenaar Alfred Mazure) gebaseerd was op de Haagse sportleraar Maurice van Nieuwenhuizen, een échte ‘Haagse ninja’ in zijn tijd...