25 Het Staphorster Boertje

Dat men in Staphorst streng in de leer is, dat is algemeen bekend. Hoe een persoon als het Staphorster Boertje aan vervolging kon ontsnappen, is een waar mysterie...

Staphorst, rond 1900, door Turksma – In de boerderij aan de Rijksweg 137 woonde en werkte de kruidendokter Peter Stegeman (1840-1922). De roem van Stegeman bereikte rond 1900 een hoogtepunt. De landbouwer is tegen die tijd door zelfstudie en familiale aanleg uitgegroeid tot een begrip in de volksgeneeskunde. Vanaf 1890 houdt hij ook buiten zijn woonplaats zogenaamde ‘zitdagen’ in plaatsen als Steenwijk, Zwolle en Amsterdam. Die zitdagen in bijvoorbeeld restaurants kenmerken zich door lange rijen wachtenden, het trekken van een volgnummer en een uitvoerig consult. Journalisten melden dat de kruidendoker uitvoerig de tijd neemt, geen lichamelijk onderzoek verricht en al sigaren rokend tot een recept komt.

Het Boertje, ook wel professor Stegeman genoemd, heeft in zijn toptijd een grotere praktijk dan enige andere dokter in den lande. Hij betrok zijn kruiden en poeders van de groothandel. Middelen en mengsels met bijvoorbeeld zoethout, kalmoeswortel, gemberwortel, sennabladeren, zwavel, paardenstaart en duizendguldenkruid. Hij bestreed kwalen als kinkhoest, duizelingen en doofheid. Maar zelfs voor kanker had Stegeman een mengsel dat verlichtte, hoewel het niet genas.

Nog altijd worden er door zijn nakomelingen vanuit Staphorst kruiden en mengsels volgens zijn recepten verzonden, al worden die in een farmaceutische fabriek in Meppel klaargemaakt.