Aachen 354f.
Aasfresser 95
Abaelardus, Petrus 362
Abraham 344
Abschlag-Kulturen 55ff.
Abu Hureyra 97f., 100f., 104, 111
Achämeniden-Dynastie 246
Acheuléen 55ff.
Achsenzeit 252, 254–260, 280, 316, 318, 324, 343f., 346, 406f., 459, 538f., 545
Ackerbau 108f., 111, 114–117, 119ff., 123ff., 127, 131, 134f., 159, 163, 178, 180f., 534, 537
Adrianopel (Edirne) 308
Ägypten 41, 185f., 188, 193, 224
»Ägyptenneid« 201, 221, 277, 285
Affenmenschen 53–63, 69f., 74, 76, 78, 86
afrikanische/r Adam/Eva 78f.
Ahnen/Ahnenkulte 109, 129f., 132, 136, 138, 184, 204, 213, 230, 254
Ahura Mazda 246
Ai von Qi 232
Ain Ghazal, Palästina 107, 109, 130f.
Ain Mallaha (Eynan), Israel 93, 101, 103, 107
Ainu (Volk) 435
Akaiwascha (Volk) 217
Aktienmarkt 511
al-Ghazali, Abu Hamid 358
al-Wardi, Ibn 386
Albert, Prinz von England 11–14, 19, 27
Alberti, Leon Batista 405
Albuquerque, Afonso de 417
Alchimie 454
Alexander III., König von Makedonien 265
Algonkin (Volk) 449
Ali ibn Abi Talib 349f., 353, 429
Allen, Paul 523
Allen, Robert 600
Alpakas 123
Alphabetisierung 238, 249, 455, 607f.
Alte-Welt-Austausch 292, 296, 301–304, 311, 316, 322f., 340, 381–389, 539f., 605
Alvares Cabral, Pedro 415
Amsterdam 424
An Lushan, Feldherr 348, 366, 410
Anatolien 198, 200, 224, 232, 358, 364, 429
Anban, Provinz Shaanxi 131f.
Anden 126
Andun, König (Mark Aurel) 269
Antibabypille 520
Antonina (Frau Belisars) 337, 339
Antonius 279
Anyang, Provinz Henan 211–214, 219f.
Apocalypse Now (F. F. Coppola) 502
|637|Apple I 523
– geschlechtliche Arbeitsteilung 110, 202
Archäologie 143
Arche Noah 88
Arikamedu, Puducherry 270f.
Aristides, Aelius 276
Aristoteles 257, 265, 452, 517
Arkebusen 384
Arm und Reich (J. Diamond) 25, 124
Armur 441
Arzawa, Staat 199
Aschoka, König von Indien 259
Asiatische Grippe 578
Asimov, Isaac 99f., 552, 556f., 559, 588
Assad-Stausee 97, 101, 103, 108
Assassinen, Geheimgesellschaft 359
Assur-dan II., König 234f.
Assur-narsipal II. 235
Assyrer/Assyrien 198ff., 234f., 237f., 243–246, 259, 273f.
Asteroiden 553f.
Astronomie 461f.
Atahualpa, Inkakönig 444f.
Atapuerca, Spanien 61ff.
Athen 263f.
Atlantis 91
atlantische Wirtschaft 400, 444, 450f., 469, 476, 481—484, 546, 548—552, 591
Atlantischer Ozean 41f., 414ff., 443, 448, 450f., 540
Atombombe 514f., 528, 555f., 580, 602
Aton, Sonnenscheibe 258
Attila, Hunnenkönig 310
Attischer Seebund 263
Aufklärung 23 (Frankreich), 455, 459, 469
Aufstieg und Fall der großen Mächte (P. Kennedy) 246
Augustus, Kaiser 279, 281, 314
Automobil 493
Awaren 341f.
Ayla und der Clan des Bären (J. Auel) 65, 67, 77
Azoren 401
Azteken 145, 213, 397, 399, 418, 496
Baath-Partei 97
Babylon 197, 200, 215, 244, 246
Bacon, Francis 452
Bagdad 190, 350f., 354, 356, 358, 380, 389
Bajonett 467
Die Ballade von Ost und West (R. Kipling) 592
Bambus 57, 129, 210, 262, 282, 365, 384
Bambusannalen 231
Barker, Graeme 114
Basiliskos 310f.
Basteln 35f.
Baten, Joerg 600
Beelitz 438
Beijing 157, 437, 442, 464, 485, 489
Bell, Alexander Graham 543
Belloc, Hilaire 20
Bentley, Edmund 36
Benz, Carl 492
Benzin 493
Bequemlichkeit/Faulheit, Gier und Furcht (Fortschrittsprinzip) 36, 96, 106, 119, 124, 195, 259, 369, 414, 451, 533, 547, 590
Bergwerk 476f.
Berliner Mauer 529
Berufsfreiheit 495
Beschwichtigungsszenario 563f.
|638|Bestattung 109, 129, 136, 138, 200, 203f.
Bevölkerungswachstum 107, 189, 202, 238, 241, 302, 355, 421, 423, 425, 451, 466, 487, 519, 527, 541
Bewässerung 42, 182f., 201, 261, 314, 353, 356, 537
Bibel 112, 143, 183, 232ff., 245f., 252, 258, 318f.
Bierce, Ambrose 34
Bin Wong, Roy 27
Biodiversität 589
Biologie (Aspekt der gesellschaftlichen Entwicklung) 35f., 38, 49, 533f., 536, 547, 567, 612
Blackbeard, Edward Teach 468
Blasebalg 249
Bleibelastung 283f.
Blombos-Höhle, Kap-Provinz 71f.
Body Count 263
Bogen der Instabilität 577, 579f., 582
Bogenschützen 197, 389, 429, 441
Bose-Becken, Südchina 57
Boulton, Matthew 473, 475, 478f., 543f., 549
Boyne-Schlacht (1690) 28
Bradley, Raymond 236
Brain Machine Interface Project 570
Brando, Marlon 502
Brandrodung 129
Brandschiffe 310f.
Brennstoffaufstände 371
Britische Ostindiengesellschaft 14f., 466, 497f.
Bronze 134, 182, 200f., 208, 210, 212, 214, 222, 230ff., 241, 249, 605
Brunelleschi, Filippo 423
Buch der Märtyrer (J. Foxe) 420
Buch der Wandlungen 462
Buchanan, James 493
Buddha, Gautama 252ff., 258f., 316, 318, 323, 392
Buddha Amitabha 317
Buddha Maitreya 333f.
Buddhismus 253, 315ff., 319–323, 333, 335, 366f., 407, 409f., 539
Bürgerkrieg 59, 193, 199, 228, 249, 260, 278ff., 288, 302, 306, 322, 329f., 341, 345, 348f., 392, 395, 436, 442, 471, 502, 504, 510, 512, 516, 523, 563
Bürokratie/Beamtenschaft 188, 190f., 195, 227, 231, 244, 251, 456
Burckhardt, Jakob 404
Bush, George W. 563
Byzanz 311ff., 336, 340ff., 363f.
Calicut (Kozhikode) 415f.
Caligula 302
Calvinisten 433
Candide (Voltaire) 276
Cann, Rebecca 78f.
Canossa 361
Cao Cao, Kriegsherr 298f.
Cao Xuequin 485
Carlson, Robert 571 (Carlsonsche Kurve)
Carpenters Gap 85
Cartailhac, Émile 81
Casanova, Giacomo 520
Çatalhöyük, Anatolien 107, 109, 112f., 130f.
Cavalli-Sforza, Luigi Luca 117f.
Chagall, Marc 84
Chaldun, Ibn 385
Chang‘an 158, 284, 288, 294, 300f., 316, 331
Chang, Kwang-chih ( »K.C.«) 131f., 204ff., 208
Chauvet-Höhle, Ardèche 81f., 84ff.
Chen Zilong 456
Cheng, König (Sohn Wus) 228, 230
Chengdu 328
|639|Chicago 491f.
Childe, Gordon 232
Chinesische Mauer 427
Cholera 502
Chongzhen 437
Chopper-Kulturen 55ff.
Chosrau II. 337, 340ff., 344, 346
Christentum 253, 259, 317–323, 335, 346, 353, 432, 456, 461, 495, 539, 541
Christenverfolgung 322
Chruschtschow, Nikita 521f., 524, 555, 588
Chufu (Cheops) 188
Churchill, Winston 21, 262, 493, 515, 554
Cishan, Provinz Hebei 129
Clarissa (S. Richardson) 485
Clarke, Arthur C. 70f., 155, 183, 195
Cohn-Bendit, Daniel 113
Coleridge, Samuel 380
Computerchips 568
Cong ( »King Cong«) 205f., 208
Conrad, Joseph 501f.
Coppola, Francis Ford 502
Cort, Henry 480
Cortés, Hernán 26, 400, 404, 408, 412, 416, 418
Cosa nostra 230
Cotton Gin 479
CO2-Ausstoß 26
Crassus 288
d‘Alembert, Jean-Baptiste 455
da Gama, Vasco 416ff.
Da Qin, Staat 269
Däniken, Erich von 183f., 187, 190, 195, 215, 251, 387, 397
Daimler, Gottlieb 492
Dampfkraft/-maschine 29, 477–480, 484, 493, 497f., 544, 570
Daoguang, Kaiser 12, 14–18, 20, 498
Daoismus/Daoisten 253–256, 315, 322
Dareios I. 247f., 263, 274, 287, 289
Dareios III. 265
DARPA 570
Darwin, Charles 52, 81, 142, 145
David, König 232f.
The Day After Tomorrow (Film) 98f.
de Gaulle, Charles 113
Demokratisierung 23, 147f., 256f., 512
Deng Xiaoping 527, 529, 531f., 543
Designerbabys 570
Deutschland 62, 164, 355, 361, 380, 422, 438f., 468, 492, 494, 503, 506, 511, 513f., 516, 554
Dharmaraksa 316
Diadochen 287
Diamond, Jared 25, 29, 124, 593
Diaotonghuan-Höhle, Provinz Jiangxi 128
Dias, Bartolomeu 401
Dick Whittington und seine Katze (Märchen) 422f.
Dickens, Charles 174, 486, 488, 496, 558
Diderot, Denis 455
Dienstleistungsgesellschaft 521
Dinggong 203
Diokletian, Kaiser 306
Disraeli, Benjamin 168
Diversität 78f.
Djoser, König 188
Dolní Věstonice 85
Domesday Book (Wilhelm der Eroberer) 360
|640|Domestizierung von Pflanzen und Tieren 39ff., 105ff., 114f., 121–125, 129, 132, 136, 197, 537, 600
Dong Zhuo, Kriegsherr 297f.
Donglin-Akademie 456
Dongxiafeng 209
Douglas, David 585
Drake‘s Bay 447
Drake, Francis 446f.
Dreißigjähriger Krieg 438
Dritter Stand 471
Drogenkrieg 16
»Drunken woodland« 98
Dschamucha 377
Dschingis Khan 376ff., 381, 389, 551
Dürre/Trockenheit 194, 206, 216, 223, 392, 576
Dylan, Bob 146
Ecclesiasticus (Jesus Sirach) 356
Echnaton 258
Egreniermaschine 479
Eigentum 108f., 129, 189, 282, 409, 436, 495, 501, 525, 527
Ein-Kind-Politik 527
Einstein, Albert 150ff., 155, 162, 453, 582, 584f.
Eisbohrkern 83, 88, 160, 292, 600
Eisen 232, 249, 371, 480, 484, 539
Eisenbahn 489, 491, 497, 505, 570
Die Eisenbahnkinder (E. Nesbit) 183
Elam 246
elektromagnetische Energie 90, 114, 159
Elfenbein 501
11. September 2001 530
Eliot, George 141
Elizabeth I. 447
Elton, Geoffrey 557
Elvin, Mark 370
Elymer 239
Empedokles 257
Energieausbeute 35, 153, 155, 158ff., 162, 202, 263, 275, 282, 371, 384, 480, 497, 558, 566, 597, 599ff.
Energiekette, große 90ff., 114, 149, 161, 371
Engels, Friedrich 486f., 494f., 528
England/Engländer 41f., 48, 447, 450
ENIAC (Computer) 522
Entdeckungsfahrten 25, 400, 403, 407, 412, 414f.
Entwicklungsdyspraxie, verbale 66
Entwicklungsparadox 36, 39, 43, 45, 177, 192, 195, 225, 275, 323, 434, 487, 522, 535, 537f., 560, 573, 576
Encyclopedia Galactica 557
Enzyklopädie oder alphabetisch geordnetes Lexikon der Wissenschaften 455
Erasmus von Rotterdam, Desiderius 404
Erdbeben 216f.,
Erderwärmung 88, 91, 98, 103, 126, 286, 537, 573—578, 585
Erfindungskraft der Frauen 96
Eridu 180
Erinnerungen an die Zukunft (E. v. Däniken) 183
Erlitou, Provinz Henan 207–210, 214, 222, 605
Erster Weltkrieg 509
Eugenik 570
Euripides 288
Evolution 50, 52f., 59, 68, 73, 113, 141ff., 184
– Neoevolutionisten 144f., 147, 153
Eynan → Ain Mallaha
Ezana, König 323
Fahrrad 493
|641|Fajing 254
Fan Kuan 153
Fatima (Tochter Mohammeds) 356
Faulheit → Bequemlichkeit
Faulkner, William 34
Faustkeil /-Kulturen 55ff.
Feng Wang 27
Ferdinand I. 432
Fermi, Enrico 587
Feuerwaffen 384, 425f., 441f., 540, 605
Flagellanten 387
Flöten 130
Flores (Insel vor Java) 60f., 68
Florida 447
Flynn-Effekt 546
Fortschritt 36, 96, 143, 145, 453
→ gesellschaftliche Entwicklung
fossile Brennstoffe 29, 43, 173, 215, 373, 435, 480, 486, 536, 539, 573
Foxe, John 420
FOXP2 (Gen) 66
France, Anatole 62
Frank, André Gunder 27ff.
Franken 354f.
Frankreich/Franzosen 41f., 446f., 449
Franz Ferdinand von Österreich-Este 508
Französische Revolution 471
Freibeuter 446
Freihandel 493f.
Freud, Sigmund 258
Friedan, Betty 521
Friedrich II. von Preußen 455
Fruchtbarer Halbmond 39, 93f., 96f., 99ff., 103f., 106–109, 111f., 114ff., 118ff., 123ff., 128, 163, 178, 180, 185, 190, 537, 553, 600
Fruchtwechsel 352
Frühling und Herbst des Lü Buwei 204, 206
Frühling und Herbst in der Überlieferung des Zuo 205
Frühlings- und Herbstannalen 250
Fuchai von Wu 242f.
Fünf Klassiker 143
Der Fürst (N. Machiavelli) 405
Füßebinden (Brauch) 18, 410, 531, 551
Fukuzawa Yukichi 23
Gallipoli 389
Gan Ying 269
Gaodi, Han-Kaiser 278ff., 288f.
Gates, Bill 523
Gaza 217
Geburtskanal 53
Gehirnvolumen 50, 53f., 62, 65, 68, 73f., 92
Gelber Fluss (Hwangho) 40, 42, 128f., 132, 135, 164, 201f., 206f., 209, 220, 228, 236, 284, 381, 537, 539
Genetik 571f.
Geographie (Aspekt der gesellschaftlichen Entwicklung) 36, 38f., 41, 43, 533, 536, 547, 567, 612, 615
Gerald von Wales (Giraldus Cambrensis) 359
Gerschenkron, Alexander 42
Geschichte der Drei Reiche 298
Geschichte des Verfalles und Unterganges des römischen Weltreiches (E. Gibbon) 301f., 473
Die Geschichte vom Prinzen Genji 352
gesellschaftliche Entwicklung 36, 38f., 41–45, 145, 148, 149 (Definition), 150f., |642|153, 155, 162, 166, 170f., 175, 178, 191, 222, 224ff., 243f., 248, 258, 330, 356, 374, 387, 419, 443, 453, 457, 459, 463, 476, 491, 496, 533, 535, 538, 553, 559, 572, 613
Getreide 104, 106, 110, 114, 121, 124f., 182, 282, 358
Gherardi, Giovanni 464
Gibbon, Edward 301f., 320f., 345f., 391, 473
Gilbert, William S. 504
Gilgamesch, König von Uruk 189
(Gilgamesch-Epos)
Glasnost 528
Gleichgewicht des Schreckens 515, 555f.
Gleichstellung der Frauen 18, 23, 412, 456
Gletscher 75, 83, 88, 98f., 386
Globalisierung 324, 496, 548, 560, 584
Die glorreichen Sieben (J. Sturges) 425
»Glückliche Breiten« 91f., 121
Gobi, Wüste 332
Gold 271, 289, 294, 444f., 447, 454
Goldman Sachs 558
Goldstone, Jack 28
Gong Zizhen 489
Gorbatschow, Michail 528f.
Gordian III. 304
Gordion, Phrygien 273
Gould, Stephen Jay 53
Grant, Ulysses 502
Gratian, Kaiser 307
Gravitationsenergie 90
Gray, Elisha 543
The Great Divergence (K. Pomeranz) 29, 48, 172
Gregor VII., Papst 361
Gregorianischer Kalender 461
Griechenland 31, 194, 224, 256f.
Große Mauer der Qin 274f., 442
»Großer Sprung nach vorn« (Kulturrevolution) 524
Großväterliche Unterweisungen für die Familie 333
Grotte du Renne, Arcy-sur-Cure 77
Grubenwasser (Bergbau) 476f.
Grundschuldbildung 93, 495, 505
Gu Kaizhi 315
Gu Yanwu 456
Guangwu, Kaiser 294
Guangzhou, Hafen 15, 17f., 466, 497ff.
Guanxu 505
Guerillakrieg 516
Guomindang 516
Gutenberg, Johannes 384
Habsburger 430f., 433f., 445, 543, 549
Habuba Kabira, Syrien 185
Hadrianswall 302
Hagia Sophia, Konstantinopel 336, 391
Haiti 42
Han-Dynastie 259, 276, 278f., 282, 284, 286, 289, 293–298, 315, 367, 406f., 539, 545, 601, 605
Han-Fluss 231
Han Yu, Dichter 366f.
Handelsblockade 471
Hardy, Thomas 452
Harpagos 246
Harris, Robert 554
Harte Zeiten (C. Dickens) 486
»Haus der Toten« 110
Hay, John 511
Heidelbergmensch 62f.
Heinrich der Seefahrer 400f.
Heinrich IV., König 361
|643|Heinrich VII., König 403
Heloïse 362
Hemudu am Jangtse 129
Herakleios, Kaiser 337, 341, 344
Heraklit 100
Herr der Ringe (Film, P. Jackson) 61
Herz der Finsternis (J. Conrad) 501
Hesiod 251
Hexen 454
Heyerdahl, Thor 408
Hideyoshi, Toyotomi 425, 427f., 466, 543
Hieroglyphen 143, 186, 188, 238
Hisbollah 580
Hiskija (Ezechia), König von Juda 244f.
Historia arcana (Prokopios) 337f.
Historíai (Polybios) 260
HIV 578
Hobbes, Thomas 138
Höhlenmenschen 59, 61, 63, 66, 81
Hohle Fels, Schwäbische Alb 85, 87
Holz 159f., 191, 200, 264, 435, 449
Hominiden 74
Hominini 73f.
Homo (Gattung) 50
– antecessor 62
– erectus 57f., 60–63, 67f., 75, 77, 79f., 86, 159
– habilis 52–55, 62, 71, 161, 589
– heidelbergensis 62f.
– sapiens 68f., 71, 74, 76, 78ff., 86, 88, 184, 589f.
→ Affenmenschen, Neandertaler, Peking-Mensch
Hong Liangji 489
Hong Xiuquan 17f.
Hongwu, Ming-Kaiser 393, 426, 550
Huan von Qi 242
Huang Sheng 410f.
Huizong, Song-Kaiser 375, 378, 551
Human Development Index (HDI) 151f., 155
Humanisten 404f.
Hume, David 457
Hunger/Hungersnot 70, 222f., 423, 437, 488, 502, 525, 527, 532, 536, 575f.
Huntington, Ellsworth 38
Hwangho → Gelber Fluss
IBM 522f.
Ibrahim der Verrückte, Sultan 436
IEA 586
Ifriqiya 356f.
Ilias (Homer) 199
Im Land der Frauen (Li Ruzhen) 496
Immobilienkrise 224
Imperialismus 448, 501, 503, 506, 514, 555
Index der gesellschaftlichen Entwicklung 152, 156, 158, 164, 215, 219, 222, 226, 243, 248, 251, 258, 276, 322, 325, 351, 371, 373, 378, 381, 387, 405, 420, 443, 457, 463, 472, 482, 536, 565, 594, 601, 609ff., 613, 615
Industrialisierung 29, 48, 139, 487, 492, 504, 548f., 551
Industrielle Revolution 20, 22, 27ff., 41, 44, 48, 107, 172f., 181, 370, 373, 381, 433, 474, 480f., 484, 486ff., 492, 497, 522, 534, 540f., 548, 550, 552, 560, 569, 591
|644|Infinitesimalrechnung 453, 463
Inflationstheorie 50
Informationstechniken 384, 558, 566f., 594, 596f., 607f., 610f.
IQ-Test 546
Irak 530
Iren/Irland 363, 420, 435, 455, 488
Irene, Kaiserin 355
Isabella von Kastilien 403, 415
Islam 343, 353, 358, 539, 546f.
islamistischer Extremismus 530
Ismail I., Schah von Persien 429
Itzcóatl 399
Iwan der Schreckliche 439, 441, 443
Jackson, Peter 61
Jäger → Wildbeuter
Jäger und Sammler 74, 83, 92f., 96f., 108, 110ff., 114, 116f., 128, 134, 146, 159, 272, 371, 473, 534, 537
Jakob (bibl. Gestalt) 192
Jamaika 467
Jangtse 19, 40, 42, 48, 121, 127f., 132, 134f., 148, 163f., 201, 205, 214, 236, 298, 314, 328, 330f., 388, 539, 601
Jaspers, Karl 252
Jelzin, Boris 529
Jerf al-Ahmar, Syrien 103, 108, 130
Jerusalem 232, 245f., 341, 363f.
Jesuiten 460ff.
Jesus 253f., 318ff., 322, 344f.
Jiangzhai, Provinz Shaanxi 129
Jiankang 301, 312, 315, 323, 328f.
Jin 242, 248–251, 259f., 299f.
– östliche/westliche 301, 311, 313
Jingdi 280
Jinsha 214
João, König Portugals 403
Jobs, Steve 523
Jocelyn, Lord Robert 148
Johann von Ephesus, Bischof 339f.
Johnson, Lyndon B. 146
Juden 246, 253, 322, 364, 387, 456, 495, 513, 554
Justinian I. 336–340, 342, 346
Kaaba, Mekka 344
Kaifeng, Provinz Henan 158, 370, 374f., 378, 381, 406, 408, 464, 551
Kaiserkanal 331, 360, 489, 499, 539
Kalifat/Kalifen 349ff., 353–356, 358, 541
Kambyses II. 247
Kangxi, Kaiser 460, 462ff., 604
Kannibalismus 61f.
Kap der Guten Hoffnung 401
Kap Hoorn 446
Kapitalismus 488, 511, 514, 531
Karachaniden 358
Karakorum 383
Karavelle 401
Karl der Große 354f., 362, 391, 431f.
Karl I., Frankenkönig 354
Karl I., König von England 436, 450
Karluk-Clan 358
|645|Karthago 240, 248, 264, 266, 310f., 336
Kartoffelfäule 488
Kassiten 197
Katanda, Kongo 71
Katholiken 432
Keightley, David 212f.
Kennedy, John F. 419, 555f., 588
Kennedy, Paul 246
Kennedy, Robert 556
Keramik 128, 136ff., 198, 200, 209, 217, 221, 238, 270, 352, 410
Khanat 380
Khmer 352
Kidd, Captain 467f.
Kim Il-sung 24
Kimmerer 272f.
Kioto 583
Kipling, Rudyard 592
Kissinger, Henry 262
Kizzuwatna 198
Klagelieder über Ur 194
Klein, Richard 66
Kleopatra 279
Klimaschutzprotokoll 583
Klimawandel 59, 72, 74, 76, 88, 91, 104, 181f., 206f., 222f., 236f., 293, 307, 355, 407, 434f., 575, 584f., 600
Kölner Dom 188
Koepke, Nokola 600
Kohle 282, 285, 435, 476f., 487, 517, 536, 601
Koksverhüttung 480
Kollaps (J. Diamond) 593
Kollektiv/Kollektivierung 512, 524, 527
Kolonialismus/Kolonien 116, 118, 124, 126, 186, 209f., 213, 221, 233, 238f., 242, 265, 357, 447f., 450f., 456, 468f., 491f., 504, 537
»kolumbianischer Austausch« 290f.
Kolumbus, Christoph 25ff., 30, 226, 373f., 401, 403f., 408, 415, 565
Kommunismus 487, 512, 523, 525, 530
Kommunistisches Manifest (Marx/Engels) 488
Komnene, Anna 363
Kompass 25, 384, 395, 499, 503
Kondom 520
Konfuzianismus 253, 255, 315, 322, 456, 546f.
Konfuzius 130, 153, 252, 254f., 258f., 367, 407, 409, 565, 612
Kong Shangren 460
Konjunkturprogramm 561
Konquistadoren 408, 416f., 447
Konstantin, Kaiser 322f., 424, 428, 430
Konstantinopel 306, 309–312, 336, 339ff., 345, 364, 390, 464
Kontinentaldrift 73
Kopenhagen 584
Kopfjäger 61
Kopfkissenbuch 352
Korruption 297, 386, 489, 531, 562, 564
Koukounaries, Paros 218
Krankheiten 290f., 293, 302, 339, 381, 384, 448, 519f., 536, 578
→ Seuchen
Krebs 531
Kredit 468f.
Kriegführung (Aspekt der gesellschaftlichen Entwicklung) 111, 155, 162, 217, 260, 273f. (asymmetrische), 468, 566, 602, 604ff.
Kriegsschiffe, gepanzerte 29, 33
|646|Kron, Geof 600
Kublai Khan 380
Kubrick, Stanley 70
künstliche Intelligenz 568, 590
Kuropatkin, Alexei Nikolajewitsch 507f.
Kurosawa, Akira 425
Kuroshio 407
Kurzfristtheorie → Langfristtheorie
Kurzweil, Ray 567ff., 571, 587, 589
Kyros II., König Persiens 246f., 273f.
KZ 513