Hoofdstuk 2
'Mr. Ransom is niet beschikbaar.'
De grijsharige receptioniste met het strak naar achteren getrokken knotje had zo gecast kunnen worden voor de rol van strenge schooljuffrouw. Alleen het rietje ontbrak nog. Ze sloeg haar armen over elkaar en daagde de indringster in stilte uit om te proberen - gewoon om te proberen - haar zover te krijgen dat ze haar binnenliet.
'Maar ik moet hem spreken!' drong Kate aan. 'Het gaat over de zaak -'
'Het gaat hier altijd over een zaak,' zei de vrouw droogjes.
'Ik wil hem alleen uitleg -'
'Dokter, ik heb u net verteld dat hij in een vergadering zit en u niet kan ontvangen.'
Kates geduld was bijna op. Over de balie heen boog ze zich naar de vrouw toe en zei met ingehouden woede: 'Vergaderingen duren niet eeuwig.'
De receptioniste glim lachte.' Deze wel.'Kate glimlachte terug.' Dan blijf ik wachten.'
'U verspilt uw tijd, dokter. Mr. Ransom spreekt nooit met de gedaagde partij. Dus als u iemand nodig hebt die met u meeloopt naar buiten, dan zal ik u met alle plezier -' Nog voor de receptioniste was uitgesproken, begon de telefoon te rinkelen. Geïrriteerd griste de vrouw de hoorn van de haak en snauwde: 'Uehara en Ransom! ja? O, ja, Mr. Matheson.' Zonder Kate verder nog een blik waardig te keuren keerde ze haar de rug toe. 'Eens zien, ik heb de dossiers hier liggen...'
Gefrustreerd keek Kate om zich heen in de wachtkamer, naar de leren bank, de ikebana van wilgen- en olmenhout en de Murashige-prent aan de muur. Allemaal uitermate smaakvol en ontegenzeggelijk duur. Zo te zien liepen de zaken gesmeerd bij Uehara en Ransom. En dat allemaal omdat ze er hun werk van hadden gemaakt doktoren aan de schandpaal te nagelen, dacht ze met afkeer.
Plotseling werd haar aandacht getrokken door stemmen. Ze draaide zich om en zag aan de andere kant van de hal een legertje jonge mannen en vrouwen uit een vergaderzaal komen. Wie van hen zou Ransom zijn? Ze zocht de gezichten af, maar geen van de mannen zag er oud genoeg uit om senior partner van een groot advocatenkantoor te zijn. Ze keek weer naar de balie en zag dat de receptioniste nog steeds met haar rug naar haar toe zat. Het was nu of nooit.
Binnen een fractie van een seconde had ze een beslissing genomen en liep ze vastberaden naar de ver- gaderzaal. In de deuropening bleef ze echter staan, plotseling verblind door het licht.
Voor haar stond een lange teakhouten tafel. Aan allebei de kanten stonden leren stoelen als soldaten in het gelid. Het felle zonlicht dat door de op het zuiden gelegen ramen naar binnen stroomde, verlichtte het hoofd en de schouders van een man die in zijn eentje aan het hoofd van de tafel zat. Door het invallende licht kregen zijn blonde haren een gouden gloed. Hij had niet door dat Kate daar stond, al zijn aandacht was gericht op de papieren die voor hem op een stapeltje lagen. Het was volkomen stil, alleen het geluid van een bladzijde die werd omgeslagen, was te horen.
Kate slikte moeizaam en rechtte haar rug. 'Mr. Ransom?'
De man keek op. 'fa. dat klopt,' zei hij, haar aankijkend met een gezicht waarop niets af te lezen viel. 'En wie mag u zijn?'
'Ik ben-''
'Het spijt me vreselijk, Mr. Ransom!' kwam de receptioniste woedend tussenbeide. Kate aan haar arm trekkend, siste de vrouw haar tussen haar tanden toe: 'Ik zei toch dat hij niet beschikbaar was. Dus kom nu met me -'
'Ik wil alleen maar met hem praten!'
'Wilt u dat ik de beveiliging bel om u eruit te gooien?'
Kate wrong haar arm los. 'Ga u gang.'
'Breng me niet in de verleiding, jij -'
'Wat is hier in godsnaam aan de hand?' bulderde
Ransom. Het geluid weergalmde zo hard in de enorme ruimte dat de beide vrouwen geschrokken zwegen. Ransom wierp Kate een vernietigende blik toe. 'Wie bent u eigenlijk?'
'Kate...' Ze wachtte even, liet haar stem dalen en antwoordde naar ze hoopte wat waardiger: 'Dokter Kate Chesne.'
Stilte. 'O.' Vervolgens boog hij zich weer over zijn papieren en zei op effen toon: 'Laat haar uit, Mrs. Pierce.'
ik wil u alleen vertellen hoe het werkelijk in elkaar zit!' drong Kate aan. Ze probeerde te blijven staan, maar de receptioniste sleepte haar als een echte waakhond naar de deur. 'Of wilt u dat liever niet weten? Werken advocaten op die manier?' Hij las gewoon door. 'De waarheid interesseert u geen moer, hè? U wilt helemaal niet weten wat er echt met Ellen O'Brien is gebeurd!'
Nu keek hij wel op. Met een harde blik in zijn ogen keek hij haar aan. 'Laat maar, Mrs. Pierce, ik ben net van gedachten veranderd. Laat dokter Chesne maar blijven.'
Dat wilde er niet in bij Mrs. Pierce. 'Maar... misschien is ze wel gewelddadig.'
ik denk dat ik haar wel aankan,' reageerde David met een blik op Kates verhitte gezicht. 'Gaat u maar, Mrs. Pierce.'
Mrs. Pierce pruttelde nog wat na, maar deed wat haar gezegd werd en sloot de deur achter zich.
Er viel een lange stilte.'Dokter Chesne,' begon David, 'blijft u, nu het u wonder boven wonder gelukt is langs Mrs. Pierce te komen, hier gewoon staan?' Hij gebaarde naar een stoel. 'Ga zitten. Tenzij u liever vanaf de andere kant van de zaal naar me gaat staan schreeuwen.'
Ze werd niet minder gespannen door zijn spottende toon, integendeel, ze vond hem daardoor nog ongenaakbaarder. Ze dwong zichzelf naar hem toe te lopen en voelde zijn blik bij iedere stap. Voor een man die zo'n reputatie had opgebouwd, was hij jong, nog geen veertig. Jonger dan ze had verwacht. Als je hem zo zag in zijn grijze streepjespak en met die dasspeld, die het logo van een dure universiteit droeg, was 'elitair' het woord dat in je opkwam. Alleen pasten dat gebruinde gezicht en die door de zon gebleekte plukken haar daar helemaal niet bij.
Hij is gewoon een volwassen geworden showbink, dacht ze spottend. Maar hij had dan ook wel wat te showen. Hij was stevig gebouwd, had gespierde armen en benen, en zijn schouders waren indrukwekkend breed. Doordat hij een vrij platte neus had en een beetje een stompe kin kon je hem niet echt knap noemen. Het waren echter zijn ogen die haar aandacht trokken. Koude, indringende blauwe ogen die alles zagen. Op dit moment keken die ogen haar recht aan, en ze had de bijna onweerstaanbare neiging haar armen beschermend voor haar borsten te slaan. 'Ik ben hier om de feiten uiteen te zetten, Mr. Ransom,' zei ze.
'De feiten zoals u ze ziet?'
'De feiten zoals ze zijn.'
'Doe geen moeite.' Uit zijn koffer haalde hij EllenO'Briens dossier en legde dat op tafel, ik heb alle feiten hier. Alles wat ik nodig heb.'
Om je te veroordelen, bedoelde hij, dacht ze. 'Niet alles.'
'Gaat u me nu de ontbrekende gegevens verschaffen? Klopt dat?'
Hij glimlachte, maar Kate zag meteen dat het een dreigende glimlach was. Wat een perfecte scherpe witte tanden had die man, het leken wel haaientanden.
Ze boog zich naar voren en plantte haar handen plat op de tafel. 'Wat ik u ga verschaffen is de waarheid.'
'O, natuurlijk.' Hij liet zich achterover in zijn stoel zakken en keek haar dodelijk verveeld aan. 'Vertel eens,' zei hij achteloos, 'weet uw advocaat dat u hier bent?'
'Advocaat? Ik... Ik heb geen advocaat.'
'Dan kunt u er maar beter een in de arm nemen. En snel ook. Omdat u die verdomde hard nodig gaat hebben, dokter.'
'Niet per se. Dit is gewoon één groot misverstand, Mr. Ransom. Als u hoort hoe het gegaan is, weet ik zeker dat u -'
'Wacht even.' Hij haalde een cassetterecorder uit zijn koffer.
'Wat doet u?' vroeg ze.
Hij zette de recorder aan en schoof hem naar haar toe. ik wil geen essentiële details missen. Ga verder met uw verhaal. Ik ben een en al oor.'
Woedend drukte ze op de uit-knop. 'Dit is geen verhoor! Doe dat verdomde ding weg!'Een paar seconden gingen voorbij, een paar gespannen seconden waarin ze elkaar taxerend opnamen. Kate had een beetje het gevoel dat ze een overwinning had behaald toen hij de cassetterecorder terugstopte in zijn koffer.
'Oké, waar waren we?' vroeg hij overdreven beleefd .' O ja. U stond op het punt me te vertellen wat er écht was gebeurd.' Hij ging er eens goed voor zitten, duidelijk in de veronderstelling dat hij nu iets heel vermakelijks te horen zou krijgen.
Kate aarzelde. Nu ze eindelijk zijn volle aandacht had, wist ze niet hoe ze moest beginnen. 'Ik ben altijd uiterst... zorgvuldig, Mr. Ransom,' zei ze uiteindelijk. 'Ik neem de tijd voor dingen. Ik mag dan misschien niet briljant zijn, gedegen ben ik wel. En ik maak geen stomme fouten.'
Zijn opgetrokken wenkbrauw vertelde haar precies wat hij dacht van haar verklaring. Ze besloot zich er niets van aan te trekken en ging verder. 'Ellen O'Brien was een patiënt van dokter Guy Santini, maar ik heb de anesthesie-instructie geschreven, ik heb de laboratoriumtesten gecheckt en haar ECG geanalyseerd. Het was op een zondagavond, en aangezien de technicus ergens bezig was, heb ik het filmpje zelf gemaakt. Ik had geen haast. Ik nam er alle tijd voor. Meer tijd dan noodzakelijk zelfs, omdat Ellen bij ons werkte. Ze was een van ons. Ze was ook een vriendin. Ik herinner me dat ik naar haar kamer ben gegaan om de laboratoriumtesten met haar door te nemen, omdat ze wilde weten of alles in orde was.'
'En u zei dat het zo was.''Ja. Met inbegrip van het hartfilmpje.'
'Dan hebt u duidelijk een fout gemaakt.'
'Mr. Ransom, ik heb u net verteld dat ik geen stomme fouten maak. Ook die avond niet.'
'Maar in het rapport staat-'
'Het rapport klopt niet.'
ik heb hier het cardiogram, en hier staat zwart op wit dat ze een hartaanval heeft gehad.'
'Dat is niét het hartfilmpje dat ik heb gezien!'
Hij keek haar aan alsof hij haar niet goed had verstaan.
'Het hartfilmpje dat ik die avond heb gezien, was normaal,' hield ze vol.
'Waar komt dit abnormale hartfilmpje dan vandaan?' »
iemand heeft het verwisseld. Dat kan niet anders.'
'Wie dan?'
'Dat weet ik niet.'
'O.' Hij wendde zich van haar af en mompelde: ik kan niet wachten om te zien hoe dit uitpakt in de rechtszaal.'
'Mr. Ransom, als ik een fout zou maken, zou ik de eerste zijn om dat toe te geven.'
'Dan zou u wel onvoorstelbaar eerlijk zijn.'
'Denkt u nou echt dat ik zoiets... zoiets stóms zou verzinnen?'Hij begon zo hard te lachen dat ze het bloed naar haar wangen voelde stijgen. 'Nee,' antwoordde hij. ik weet zeker dat u met een heel wat geloofwaardiger verhaal zou komen aanzetten.' Hij knikte uitnodigend en zei met een stem die droop van het sarcasme: 'Alstublieft, ik kan niet wachten om te horen hoe deze buitengewoon merkwaardige wisseltruc plaats heeft kunnen vinden. Hoe is het verkeerde ECG in het dossier van de patiënte terechtgekomen?'
'Hoe moet ik dat weten?'
'Daar hebt u vast een theorie over.'
'Nee, die heb ik niet.'
'Kom op, dokter, stel me niet teleur.'
ik zei dat ik die niet heb.'
'Doe eens een gok dan.'
'Weet ik veel, misschien hebben de kabouters het wel gedaan!' riep ze gefrustreerd uit.
'Leuke theorie,' zei hij met een uitgestreken gezicht. 'Maar laten we ons bij de realiteit houden. Wat in dit geval toevallig een heel specifiek velletje is van een bijproduct van hout, ook wel bekend onder de naam "papier".' Hij sloeg het dossier open op het belastende ECG. 'Leg dat eens uit.'
'Ik heb u al gezegd dat ik dat niet kan! Ik heb me suf gepiekerd! We doen tientallen hartfilmpjes per dag in het Mid Pac. Het kan een administratieve fout zijn. Misschien is er een verkeerd etiket opgeplakt en is dat papier op de een of andere manier in het verkeerde dossier terechtgekomen.'
'Maar u hebt uw initialen boven aan de pagina gezet.'
'Nee, dat heb ik niet gedaan.'
is er een andere dokter K.C. dan?'
'Nee, dat zijn mijn initialen, maar ik heb ze daar niet op gezet.'
'Wat bedoelt u? Dat dit een vervalsing is?''Ik... Dat kan niet anders. Ik bedoel, ja, dat moet wel...' Plotseling onzeker, duwde ze een opstandige pluk haar uit haar gezicht. Hier kon ze niet tegen. Waarom reageerde die vent verdomme niet? Waarom zat hij haar alleen maar aan te kijken met dat irritante uitgestreken smoelwerk van hem?
'En?' vroeg hij ten slotte.
'En wat?'
'Hoe lang hebt u dit probleempje met mensen die uw naam vervalsen?'
'Hou op! U doet net alsof ik paranoïde ben.'
'Dat doe ik niet, dat doet u zelf". En dat gaat u zeer goed af, moet ik zeggen.'
Hij zat haar uit te lachen, ze zag het aan zijn ogen. En het ergste was nog dat ze het hem niet kwalijk kon nemen. Het was inderdaad een krankzinnig verhaal.
'Oké,' zei hij toegeeflijk, 'laten we even aannemen dat u de waarheid spreekt.'
'Ja,' snauwde ze, 'graag!'
'Ik kan maar twee redenen bedenken waarom de ECG's met opzet verwisseld zijn. Of iemand probeert uw carrière kapot te maken, of-'
'Maar dat is absurd. Ik heb geen vijanden.'
'Of iemand probeert een moord te maskeren.'
Toen hij haar stomverbaasde gezicht zag, wierp hij haar een uiterst irritant superieur glimlachje toe. 'Aangezien u net als ik de tweede verklaring duidelijk te zot voor woorden vindt, kan ik maar één conclusie trekken, namelijk dat u liegt.' Hij leunde naar voren en klonk ineens heel vriendelijk, bijna innemend. De haai werd aanhalig. Dat kon alleen maar betekenen dat ze nu heel goed op haar tellen moest passen. 'Kom op, dokter,' drong hij aan, 'wees eens eerlijk. Vertel me wat er nu echt is gebeurd in de OK. Een foute incisie? Een anesthesiefout?'
'Nee, helemaal niet!'
'Te veel lachgas en te weinig zuurstof?'
'Ik heb u al gezegd: er zijn géén fouten gemaakt!'
'Hoe kan het dan dat Ellen O'Brien dood is?'
Met grote ogen keek ze hem aan, helemaal perplex door de vijandigheid in zijn stem. En door zijn ongelooflijk blauwe ogen. Het leek wel of er ineens, volkomen onverwacht, een vonk tussen hen oversprong. Met een schok realiseerde ze zich dat hij een aantrekkelijke man was. Te aantrekkelijk. En dat ze daar veel te heftig op reageerde. Nu al merkte ze dat ze het warm kreeg en er een blos naar haar wangen steeg.'Blijft u het antwoord schuldig?' vroeg hij uitdagend. Hij leunde achterover, duidelijk in zijn element omdat hij de bovenhand had. 'Zal ik u dan maar vertellen wat er is gebeurd? Op zondagavond twee april liet Ellen O'Brien zich inchecken Ln het Mid Pac Hospital voor een gewone galblaasoperatie. Als haar anesthesist gaf u opdracht een aantal preoperatieve onderzoeken uit te voeren, waaronder een ECG, die u voor u het ziekenhuis d ie avond verliet nog even bekeek. Misschien had u haast. Misschien stond er een lekkere vent op u te wachten. Wat de reden ook moge zijn, u lette niet goed op en maakte een fatale fout. U zag de essentiële aanwijzingen op het ECG over het hoofd, namelijk de opgaande ST-golven en neergaan- de T-golven. U achtte alles normaal en zette uw initialen. Daarna ging u naar huis, onkundig van het feit dat uw patiënte zojuist een hartaanval had gehad.'
'Maar ze had helemaal geen symptomen! Geen pijn in haar borst, geen -'
'In de aantekeningen van de dienstdoende zuster staat anders...' Hij bladerde door het dossier, '...dat de patiënte klaagde dat ze last van haar buik had.'
'Dat waren haar galstenen.'
'Of was het haar hart? Hoe dan ook, wat erop volgde, is aan geen enkele twijfel onderhevig. U en dokter Santini brachten Ms. O'Brien naar de operatiekamer. Een paar anesthetische injecties, en haar verzwakte hart kon de spanning niet meer aan. Dus stopte het ermee. En u kreeg het niet meer aan de gang.' Hij laste een dramatische pauze in. 'Zo, dokter Chesne,' zei hij toen, haar aankijkend met een keiharde blik in zijn ogen, 'u hebt zojuist uw patiënt verloren.'
'Zo is het niet gebeurd! Ik weet nog precies hoe dat ECG eruitzag, en het was normaal!'
'Misschien dat u uw studieboeken over ECG's er nog eens op na moet slaan.'
'Ik hoef mijn studieboeken er niet op na te slaan. Ik wéét wat normaal is!' Ze herkende haar eigen stem amper, zo schril klonk die in de enorme zaal.
Zo te zien was hij niet onder de indruk. Hij leek zelfs verveeld. 'Echt,' verzuchtte hij, 'zou het niet makkelijker zijn om gewoon toe te geven dat u een fout hebt gemaakt?'
'Makkelijker voor wie?'
'Voor alle betrokkenen. Overweegt u eens of u nietwilt schikken. Snel, gemakkelijk en relatief pijnloos.'
'Schikken? Maar dat zou betekenen dat ik zou toegeven dat ik een fout heb gemaakt!'
Het kleine beetje geduld dat hij nog had verdween abrupt. 'Wilt u voor de rechtbank verschijnen?' beet hij haar toe. 'Goed. Prima. Maar laat me u iets vertellen over de manier waarop ik te werk ga. Als ik met een zaak naar de rechter stap, ga ik er voor de volle honderd procent tegenaan. Als ik u in de rechtszaal moet afmaken, dan doe ik dat. En als ik klaar ben, wenst u uit de grond van uw hart dat u nooit zo stom was geweest om het gevecht aan te gaan, alleen om uw eer te redden. Want laten we wel wezen, dokter, u hebt geen schijn van kans.'
Het liefst had ze hem bij zijn gestreepte revers gegrepen en het uitgeschreeuwd dat met al zijn gepraat over schikkingen en rechtszaken, haar eigen verdriet over Ellen O'Briens dood niet aan bod was gekomen. Maar plotseling leek alle woede, alle kracht uit haar weg te vloeien en voelde ze zich uitgeput. Vermoeid liet ze zich in haar stoel zakken, ik wou dat ik kon toegeven dat ik een fout had gemaakt,' zei ze zacht, ik wou dat ik kon zeggen "ik weet dat ik schuldig ben en ik zal ervoor boeten". Ik wou bij god dat ik dat kon zeggen. Ik heb me de hele week lopen afvragen of er iets met mijn geheugen aan de hand was. Me afgevraagd hoe dit heeft kunnen gebeuren. Ellen vertrouwde me, en ik heb haar laten sterven. Was ik maar nooit arts geworden, denk ik nu, was ik maar secretaresse geworden of serveerster of wat dan ook. Ik hou van mijn werk. U hebt geen idee hoe moeilijk het voor me is geweest, hoeveel ik heb moeten opgeven om te komen waar ik nu ben. En nu ziet het ernaar uit dat ik mijn werk kwijtraak...' Ze slikte en liet haar hoofd verslagen hangen. 'Bovendien vraag ik me af of ik ooit weer in staat zal zijn te werken...'
Zonder iets te zeggen keek David naar haar gebogen hoofd, vechtend tegen de emoties die in hem woedden. Hij had zichzelf altijd beschouwd als iemand die goed karakters kon beoordelen. Meestal zag hij aan iemands ogen of de persoon in kwestie loog. Hij had daarnet al die tijd naar Kates ogen gekeken en opgelet of hij iets zag wat erop duidde dat ze loog dat ze barstte.
Maar hij had niets gezien, alleen twee ogen die open en eerlijk de wereld in blikten en mooi waren als smaragden.
Die laatste gedachte kwam zomaar in hem op, bijna tegen zijn wil. Hoe vervelend hij het ook vond, hij was zich maar al te zeer bewust van het feit dat ze een mooie vrouw was. Ze droeg een eenvoudige groene jurk, die om haar middel losjes bijeengebonden zat. je zag direct dat onder die zachte stof vrouwelijke rondingen schuilgingen. Haar gezicht had een paar oneffenheidjes. Zo had ze de vierkante kaak van een bokser, een schouderlange bos kastanjebruin, duidelijk ontembaar, haar en ging onder de springerige lokken een voorhoofd schuil dat veel te prominent was. Nee, ze was geen klassieke schoonheid, maar hij had zich dan ook nooit aangetrokken gevoeld tot klassieke schoonheden.
Plotseling werd hij nijdig, niet alleen op zichzelf maar ook op haar, vanwege het effect dat ze op hem had. Hij was geen pas afgestudeerde jonge hond meer, hij was te oud en te wijs om last te hebben van de typisch mannelijke gedachten die nu door zijn hoofd speelden.
Hij liet zich met opzet van zijn lompe kant zien door demonstratief op zijn horloge te kijken, zijn koffer dicht te gooien en op te staan, ik moet een getuigenverklaring afnemen en ik ben al laat. Dus als u me wilt excuseren...'
Hij was halverwege de vergaderzaal, toen hij haar zacht hoorde zeggen: 'Mr. Ransom?'
Geïrriteerd draaide hij zich om. 'Wat is er?'
'Ik weet dat wat ik verteld heb idioot klinkt, en ik neem aan dat u geen enkele reden hebt om me te geloven, maar ik zweer u dat het de waarheid is.'
Hij voelde dat ze wanhopig graag wilde dat hij haar geloofde, dat ze zocht naar een teken dat ze tot hem doorgedrongen was, ondanks zijn scepsis. Maar het vervelende was dat hij niet wist of hij haar geloofde. Hij had er ongelooflijk de pest in dat zijn instinct hem voor de eerste keer in zijn leven in de steek liet, en dat alleen vanwege twee smaragdgroene ogen. 'Wat ik wel of niet geloof doet er niet toe,' zei hij. 'Dus verspil uw tijd niet aan mij, dokter. Bewaar die voor de jury.' Hij klonk koeler dan hij van plan was en zag aan de geschrokken beweging van haar hoofd dat ze onaangenaam getroffen was.
'Dus ik kan niets doen of zeggen om u -'
'Niets, nee.'
'Ik dacht dat u wel naar me zou willen luisteren. Ik dacht dat ik u op de een of andere manier van gedachten zou kunnen doen veranderen.'
'Dan moet u nog veel leren over advocaten. Goedendag, dokter Chesne.' Hij draaide zich om en liep met grote stappen naar de deur. 'Tot ziens in de rechtszaal.'