12 De kabouters van de Spekberg bij Steyl

Het kloosterdorp Steyl is in cultuurhistorische zin een van de belangrijkste kroonjuwelen die de voormalige gemeente Tegelen bij de herindeling in 2001 aan Venlo heeft overgedragen. De kloosters, tuinen, begraafplaatsen, kerken en kapellen zijn uniek in Nederland. Een oase van rust, bezinning en vrede binnen de drukte van het omringende stedelijk gebied Venlo-Tegelen. Maar Steyl staat nog ergens anders om bekend: kabouters.

Steyl, tot op heden, door overlevering bekend – In de Spekberg bij Steyl woonden volgens ouden van dagen zeer gedienstige kaboutermannekes. Als de mensen daar ’s morgens opstonden, vonden ze het brood in de oven gebakken, de vloeren van keuken en huis geschuurd, het graan gedorst en gezuiverd en de mest uit de stal op het land gebracht. En dat alles omdat zij de vriendelijkheid van de bewoners daar zeer op prijs stelden. Want voor de boeren naar bed gingen, zetten zij geregeld allerhande lekkernijen op tafel voor de roodmutsjes. De gedienstigheid ging dan soms ook zo ver, dat de alvermannekes ’s nachts ongemerkt de kleine kinderen uit de wieg haalden, meenamen naar hun verblijven, en ze daar bakerden en verzorgden om ze later bij de ouders weer even ongemerkt terug te brengen.

In deze Spekberg moeten vroeger ook antieke voorwerpen zijn gevonden. De inwoners van Steyl en Tegelen verhaalden vol vertrouwen dat de aardmannetjes uit kleine pijpjes rookten.

Een zekere Hamans, die in lang vervlogen tijden in een klein huisje aan de voet van de Spekberg gewoond zou hebben, wilde met deze pijpjes-geschiedenis eens zijn voordeel doen. Hij liet een aantal kleine aarden pijpjes bakken, en die in de Spekberg ingraven en verbergen. Na een paar jaar groef hij de pijpjes als bij toeval op, en liet ze overal aan zijn buurlieden zien, als bewijs dat het rookmateriaal afkomstig was van het verdwenen aardvolkje. Hij gaf aan deze merkwaardige ontdekking op allerhande wijze grote bekendheid. Hij schreef zelfs een brochure over zijn ontdekking en liet die in 1832 drukken en verspreiden, tot de Belgische justitie ingreep en de pseudo-oudheidkundige een bekentenis ontlokte.

Van de kabouters bij Steyl vinden we tegenwoordig alleen nog sporen in verhalen. Wellicht zijn ze door de kloosterlingen weggejaagd...