Land voor iedereen                   

13


In Noorwegen is veel te doen voor iedereen. Naast vooral een overdaad aan rust en ruimte, zijn er ook veel interessante plaatsen die het bezoeken waard zijn. Vooral voor gezinnen met kinderen zijn sommige plaatsen extra aantrekkelijk. In het hele land zijn zeer veel openluchtmusea, diverse pretparken, speelgelegenheden en sportieve activiteiten die leuk zijn voor kinderen. De Noren trekken er zelf ook graag met het gezin op uit. Kinderen nemen in de Noorse samenleving een wezenlijke plaats in. Dat merk je aan de voorzieningen, maar ook in de aandacht die ouders aan hun kinderen besteden. Voor kinderen of beter gezegd, gezinnen zijn veel extra mogelijkheden geschapen. Kinderen gaan al jong mee op tochten de bergen of de sneeuw in. Men gebruikt daarvoor onder meer rugdragers en kunststof sleeën voor baby’s.

Noorwegen is goed ingesteld op alle soorten bezoekers. In het openbaar vervoer bijvoorbeeld: in de comfortabele langeafstandstreinen zijn voorzieningen om baby’s onderweg te verzorgen. Ook voor mensen met een handicap is in Noorwegen extra aandacht. In dit hoofdstuk enkele tips, maar in het gehele land zijn plaatsen met extra voorzieningen.

Leven met en in de natuur

Bereikbare toppen

Noorwegen heeft een groot aantal bergen en bergtoppen. Veel recreatie van de Noren zelf vindt plaats in de bergen nabij de steden of in de grote berggebieden. Op veel plaatsen lopen paden die een korte of langere bergwandeling mogelijk maken. Veel Noren nemen jonge kinderen mee de bergen in. Dat is een goede gewoonte die we kunnen navolgen, maar wees wel voorbereid op een mogelijke weersomslag en neem voldoende eten en vooral drinken mee. Wees ook voorbereid op de lengte van de tocht en keer op tijd terug. De aanduiding van de duur van de wandeling is vaak afgestemd op geoefende bergwandelaars. Veel tochten zijn gemarkeerd met gekleurde stippen op de rotsen. Stel bij jongere kinderen tijdig een overzichtelijk einddoel in het vooruitzicht. Als berggebied voor beginners en kinderen is Rondane zeer populair. Høvringen is daar een gemakkelijk bereikbare plek met overzichtelijke wandelingen en veel verschillende overnachtingsmogelijkheden.

Sportief en toch veilig

In Noorwegen zijn veel huisjes te huur. Omdat veel van deze huisjes aan het water liggen, horen er ook vaak bootjes bij. Bij huisjes die via de speciale verhuurbedrijven worden aangeboden, zit vaak een roeiboot bij de prijs inbegrepen. Wie met de kinderen het water op gaat moet wel wat veiligheidsmaatregelen nemen. Noorse kinderen dragen veelal zwemvesten op of rond het water. Dat heeft vooral ook te maken met de diepte van het water in de fjorden en meren. De Noren nemen de veiligheid rond het water serieus. Op het wilde water gaat bij kajakken of raften de helm op. Hetzelfde geldt voor het fietsen; veel kinderen fietsen hier met een helm. En in de winter gaat het niet anders: jonge kinderen staan in Noorwegen op de latten zodra ze kunnen lopen. Maar wel met een helm, want je weet maar nooit.

Op zoek naar bevers en elanden

Naast de attractieparken is er op veel plaatsen nog meer voor kinderen te beleven. In de zomer zijn op veel plaatsen elandensafari’s. De kans om zelf elanden van wat dichterbij mee te maken is het grootst tegen schemering in de avond of nacht. Deze kolossale dieren vertonen zich dan vaak aan de rand van bossen of meren en open grasland. Bij zonsondergang komen ze tevoorschijn. Vaak is het dan te donker om goed te kunnen fotograferen, maar toch is het een indrukwekkende ervaring. Behalve elanden is het ook mogelijk op sommige plaatsen bevers te zien. Hoewel beide diersoorten in het gehele land voorkomen, zijn er bepaalde plaatsen waar ze gemakkelijker te zien zijn. Vooral in Telemark is de kans om beide diersoorten te zien groot. In de bergen komen op diverse plaatsen wilde rendieren voor, zoals in de Hardangervidda, Dovrefjell en Filefjell. Tamme rendieren zijn te zien in Noord-Noorwegen. In Dovrefjell zijn ook muskusossen. Behalve de diverse interessante diersoorten kent Noorwegen ook een rijke flora. Vooral voor kinderen zijn de wilde bosaardbeien, bosbessen en frambozen aantrekkelijk om te plukken. Ook is er een bijzonder soort bergbramen: multer.

Multe in trek bij mens en beer

In de Noorse bergen groeit een bijzondere vrucht laag bij de grond. De vrucht, die qua vorm doet denken aan een braam, is oranje van kleur. Soms wordt hij ook wel arctische bergbraam genoemd, maar de eigenlijk naam is multe (Rubus chamaemorus). De plant wordt niet hoger dan 10 tot 20 cm en groeit vooral op vochtige, venige grond tot op een hoogte van 1400 m. Ook bij dieren is deze vrucht in trek, vooral bij beren en veel soorten vogels. De vruchten zijn rijk aan vitamine C.

Deze multer zijn voor de mens nauwelijks te eten door hun harde substantie en weeïge smaak. Verwerkt tot jam of toetje zijn ze echter een grote delicatesse. In de nazomer wordt op grote schaal gezocht naar deze bessen, die veel worden gebruikt in allerlei zoete gerechten.

In aanraking met de Noren

Een herberg voor alle leeftijden

Een jeugdherberg roept bij ons vaak een beeld op van grote slaapzalen. In Noorwegen heeft de jeugdherberg een heel andere invulling gekregen. Niet voor niets is deze mogelijkheid van logies omgedoopt van ungdomsherberg (jeugdherberg) tot vandrerhjem (thuisplaats voor trekkers). Noorwegen heeft zo’n 75 jeugdherbergen. Deze zijn vooral populair bij gezinnen; er zijn steeds meer kleinere eenheden waar je als gezin gewoon bij elkaar bent. De maaltijden breng je dan wel met anderen erbij door. Een jeugdherberg is vooral een plek van ontmoeting. Voor jongeren en jonge gezinnen, maar soms juist ook voor alleenstaanden kan deze plek extra aantrekkelijk zijn om onder de Noren te komen. Omdat deze vorm van overnachting zo populair is, is het wel raadzaam vooraf een plek te reserveren. Behalve de herbergen bieden ook de berghutten van de DNT, de Noorse bergorganisatie, een goed onderdak midden in de natuur.

common www.vandrerhjem.no

Cultuur en musea

Op diverse plaatsen zijn er mogelijkheden voor kinderen om een interessante dag te hebben. Veel plaatsen hebben een openluchtmuseum, waar volwassenen én kinderen zich niet zullen vervelen. Bij de presentaties worden kinderen niet vergeten. Er zijn vaak leuke demonstraties gericht op de jongsten onder ons. Voorbeelden hiervan zijn het Norsk Folkemuseum in Oslo op het schiereiland Bygdøy en Maihaugen in Lillehammer. Een bezoek aan deze openluchtmusea met demonstraties geeft een leuk beeld van Noorwegen door de eeuwen heen. Op beide plaatsen zijn ook interessante exposities, waarbij je als bezoeker een wandeling door de tijd maakt. Veel kleinere musea in het hele land tonen de culturele hoogtepunten van de afzonderlijke streken. Ze zijn door hun opzet en keuze van de onderwerpen zo ingericht dat ze boeiend zijn voor alle leeftijden.

common NORSK FOLKEMUSEUM, Museumsveien 10, Oslo. Geopend: 2/1–14/5 dag. 11–15, za.–zo. 11–16; 15/5–14/9 dag. 10–18; 15/9–30/12 dag. 11–15,
za.–zo. 11–16 uur. www.norskfolke.museum.no

MAIHAUGEN, Lillehammer. Geopend: 18/5–30/9 di.–zo. 10–17; 1/10–
17/5 11–16; het buitenmuseum is ’s winters vrij toegankelijk van 7–22
uur. www.maihaugen.no

Extra pret voor kinderen

Eigenlijk heeft Noorwegen geen attractieparken nodig. Er zijn attracties genoeg door het gehele land en het gehele land is kindvriendelijk ingericht. Toch zijn er diverse speciale plaatsen waar gezinnen met kinderen extra welkom zijn. In de diverse attractieparken kan het gehele gezin plezier beleven. De parken hebben vaak naast vermaak ook nog een educatief karakter. Hieronder enkele voorbeelden.

Familieparken Telemark Lekeland (Skiën, Telemark)

Dit waterrijke pretpark is vooral voor kinderen die zelf iets willen doen. Het is een pretpark waar de kinderen zichzelf op vele manieren kunnen voortbewegen: op en door het water, met treintjes en andere vervoermiddelen. Vooral veel activiteiten voor jonge kinderen tot 12 jaar.

common Geopend: 4/6-14/8 dag. 11–18 uur. www.lekeland-skien.no

Hardangertun (Kinsarvik, Hardanger)

Kleinschalig park voor jonge kinderen. Kermisachtige attracties, water en dieren.

common Geopend: 18/6 – 21/8; 27/8–28/8, 3/9–4/9 dag. 10.30–18.30 uur. www.hardangertun.no

Hunderfossen familiepark (Oppland, ten n. van Lillehammer)

Een 14 meter hoge versteende trol langs de E6 ten noorden van Lillehammer verraadt het Hunderfossen familiepark. Naast allerlei attracties zijn er tal van leuke informatieve elementen voor kinderen. Het park ligt ten noorden van Lillehammer, vlak bij Fåberg. Het is een van de meest populaire attractieparken, waar zelfs voor meer dagen genoeg te beleven is.

common Geopend: 4–17/6 ma.–vr. 10–16, za.–zo. 10–17; 18–24/6 10–17 uur. www.hunderfossen.no

Kongeparken (bij Stavanger)

In dit pretpark is van alles te zien en beleven voor jong en oud. Naast kermisachtige attracties kunnen kinderen hier bijvoorbeeld zelf chocolade maken in de Noorse Freia chocoladefabriek. Verder zijn er circusachtige elementen en maken kinderen kennis met diverse dieren. Het Kongeparken ligt langs rijksweg E39 op 20 min. afstand van Stavanger.

common Geopend: dag. 10–18 uur. www.kongeparken.no

Kristiansand Dyreparken

De stad Kristiansand aan de zuidkust van Noorwegen heeft een interessant dierenpark. De dieren lopen in een natuurlijke omgeving en hebben alle ruimte. Behalve de kennismaking met vele dieren zijn er voor kinderen ook leuke attracties. Zo is er een miniatuurstadje, Kardemomme by, ontsprongen aan het brein van de kinderboekenschrijver en tekenaar Thorbjørn Egner.

Het park ligt 12 km ten oosten van Kristiansand; het is een van de grootste toeristenattracties van Noorwegen.

common Geopend: hoogseizoen 10–19; nazomer 10–17 uur. www.dyreparken.com

Namskogan familiepark

In dit park staat natuurbeleving voorop. We maken er kennis met diverse facetten van de Noorse natuur: dieren die zich normaal verschuilen in dichte bossen worden nu ineens zichtbaar in een toch natuurlijke omgeving. We treffen er beren en elanden aan en kunnen gaan vissen of een tocht achter aangespannen honden meemaken. Het park ligt ten noorden van Namsos, ongeveer 3,5 uur met de auto vanaf Trondheim.

common Geopend: 28/5–17/6 11–18; 18/6–19/8 10–19; 20/8–28/8 11–18 uur. www.namsskogan-familiepark.no

Sommarland i Bø (Telemark)

Dit waterrijke familiepark ligt in een idyllische bosrijke omgeving en omvat in totaal 30 ha.

Omdat grote aandacht besteed is aan de veiligheid zijn de wateractiviteiten geschikt van zeer jonge tot oudere kinderen. Ook gehandicapte kinderen zijn niet vergeten. Bø Sommarland ligt aan de hoofdweg naar het westen in de omgeving van Haukeli, twee uur rijden vanuit Oslo.

common Geopend: 11/6–24/6 dag. 10–17; 25/7–14/8 10–20 uur. www.sommarland.no

Trollpark (Dombås)

Trollen spreken tot de verbeelding en hebben een aantrekkingskracht op jong en oud. In het Trollpark is van alles te vinden rondom deze magische wezens. Onder het motto van sprookje tot werkelijkheid kan de bezoeker hier zich helemaal inleven in het rijk van de trollen. Het Trollpark ligt in het centrum van Dombås, nabij het kruispunt van wegen naar de kust en naar het noorden.

common Geopend: zomers ma.–vr. 10–19.45, za. 10–18.45, zo. 11–18.45; ’s winters ma.–vr. 10–16, za. 10–14 uur. www.trollpark.com

Tusenfryd (Vinterbro, nabij Oslo)

In dit park zijn vooral grote kermisachtige attracties. Het park is gericht op kinderen, waarbij spanning en avontuur voorop staan. Kinderen kunnen de wereld beleven als cowboy of Viking.

common Geopend: 24/4–17/4 dag. 10.30–19; 4/6–31/6 werkdagen 10.30–17, za.–zo. 10.30–19; 1/7– 21/8 10.30–19; 22/8–28/8 za.–zo. 10.30–19; 1/9– 30/9 za.–zo. 11–17; 1/10–9/10 dag. 11–17 uur.
www.tusenfryd.no

Vassfaret Bjørnepark (Flå, Hallingdal)

Dit park geeft zowel kinderen als volwassen een goed beeld van het leven van de grote zoogdieren van Noorwegen, vooral beren, herten en elanden maar ook huisdieren en vogels. Het park ligt in het gebied Vassfaret en Vidalen, dat sinds 1985 beschermd is om het karakteristieke centrum van de streek te bewaren. Het park ligt midden in de natuur aan rijksweg 7 tussen Hønefoss en Gol.

common Geopend: 19/3–16/6 dag. 12–16; 17/6–31/8 11–18; 1/9–16/10 12–16; 1/7–5/8 11–18 uur, met extra activiteiten op vrijdag.
www.vassfaret-bjornepark.no

Bogstad Gård (Sørkedalen, Oslo)

Bogstad Gård is een grote oude boerderij in Sørkedalen bij Oslo. Het was ooit een van de grootste Noorse bezittingen met land- en bosbouw, houtzagerij en ijzerverwerking. Op Bogstad Gård lopen nu diverse dieren en teelt men op een milieuvriendelijke manier. Voor kinderen is er extra veel te beleven; voor ouderen is er goed te zien hoe het vroeger was in het oude Oslo. Er worden diverse producten van het land verkocht.

Snilsberg familiepark (Gaupen)

Kleinschalig familiepark, met honderden dieren en vogels. Noorse traditionele gastvrijheid op het platteland. Uitzicht op Mjøsa, het grootste meer van Noorwegen.

common www.snilsberg.no

Andere leuke activiteiten voor gezinnen

Norks Villakssenter, Lærdal.

common Geopend: mei 10–18, juni 10–19, juli 10–22, aug. 10–19 en sept. 11–17 uur.
www.norsk-villakssenter.no

Kaupang i Skiringssal, de eerste Vikingstad, ten zuiden van het stadje Larvik. Diverse activiteiten en materialen van het Vikingverleden.

common www.kaupang.uio.no

Norsk Teknisk Museum

In het museum is de ontwikkeling van de techniek te zien binnen verschillende onderwerpen, zoals energie en communicatie. Ook de ontwikkeling van de omgeving van Oslo rond de Akerselva, de rivier waaraan Oslo gebouwd is, komt in beeld. Het museum is geschikt voor kinderen en volwassenen.

common Kjelsåsveien 143, Oslo. Geopend: 21/8–19/6 di.–vr. 10–16, za.–zo. 10–17; 20/6–20/8 dag. 10–16 uur. www.norsk-teknisk.museum.no

Vitensenteret, Kongensgate 1, Trondheim. Populair gemeenschappelijk centrum met veel activiteiten voor kinderen.

common Geopend: ma.–vr. 10–16, za.–zo. 11–17 uur. www.viten.ntnu.no

Midgardsenteret, Borre (Vestfold). Over het rijke Vikingverleden; kinderen mogen zelf graven.

common Geopend: mei–aug., werkdagen 10–16, za.–zo. 11–17 uur.
www.midgardsenteret.no

Akvariet, Bergen. Grootste verzameling zoutwatervissen van Noord-Europa, Noorse zoetwatervissen en vogels, waaronder pinguïns. Nordnesbakken 4.

common Geopend: mei–aug. 9–19; sept.–apr. 10–18 uur.
www.akvariet.com

Railwaymuseum, Bergen. In dit museum is van alles te zien over de geschiedenis van de spoorwegen. Er rijdt een stoomtrein over 18 km tussen Garnes en Midttun; mogelijkheid voor bus naar beginpunt. Garnes station.

common Geopend: 5 juni–11 sept.; vertrek trein vanaf Garnes 11.30 en 14.30; vanaf Midtun 12.30 en 15.30 uur.

Niemand uitgesloten

Ruimte voor iedereen

Noorwegen is een land dat letterlijk en figuurlijk ruimte biedt aan iedereen. Dat het hierbij niet alleen om fysieke ruimte gaat, blijkt uit de vele mogelijkheden die er zijn voor iedereen in deze samenleving. Zo wordt op veel plaatsen rekening gehouden met rolstoelbezitters en andere vormen van aangepast vervoer voor gehandicapten. Ook pretparken laten de pret niet bederven voor hen die minder mobiel zijn.

De Noren willen gehandicapten ook de vreugde van het water niet ontnemen. Daarom hebben zij op diverse plaatsen rolstoelvriendelijke plekken aangelegd, bijvoorbeeld om te kunnen vissen.

In het vervoer zijn het de spoorwegen en de nieuwe schepen op de kustroute van Bergen naar het noorden die aanpassingen bieden. De Noren doen er kortom alles aan om iedereen zich prettig te laten voelen in hun land. Hieronder enkele voorbeelden; er zijn veel meer mogelijkheden in het gehele land.

Zwemmen voor gehandicapten

Oslo en omgeving

• Huk op het schiereiland Bygdøy

• Solvikbukta op het eiland Malmøya

Trondheim en omgeving

• Hansbakkfjæra badeplass

• Være badeplass bij Væresbukta en Væresholmen

Overnachting in berghotels

Rondane

• Smuksjøseterfjellstue

• Høvringen Høgfjellshotell

Op de site voor vervoer in Noorwegen is het mogelijk een symbool in te voeren: Accomodated for wheelchairs (geschikt voor rolstoelgebruikers) om daarna een lijst van locaties geschikt voor rolstoelgebruikers te krijgen.
www.rutebok.no

Noorse organisaties voor gehandicapten

De organisatie voor gehandicapten, Norges Handikapforbund, geeft informatie en tips voor gehandicapten op diverse gebieden, www.nhf.no.