Bergen: dé westelijke invalspoort	6

De ontdekking van Noorwegen moet in de buurt van Bergen hebben plaatsgevonden. Bergen was ooit dé invalspoort van Noorwegen. Hier gebeurde het. De bezoekers kwamen van alle kanten, binnen- en buitenland. Van begin af aan had de stad een internationaal karakter en dat is nog steeds goed te merken. Net als veel andere grotere steden in Noorwegen weten de bestuurders en planologen verleden en toekomst goed in elkaar te weven. Veel uit vroegere tijden wordt zorgvuldig bewaard en blijft een wezenlijk onderdeel van de stad. Bergen is vooral een levendige stad, waarbij belangstelling voor cultuur en handelsgeest hand in hand gaan. Van oudsher hebben beide elementen de stad kleur gegeven. De jaarlijkse Festspillene i Bergen tonen vooral het sterke muzikale karakter van de stad en de omgeving. In 2000 was Bergen een van de Europese culturele hoofdsteden.

Bergen staat vooral ook bekend als toegangspoort tot de fjorden. Veel bootverbindingen verbinden dit deel van Noorwegen met andere landen. Bergen heeft een eigen karakter. Kenmerkend is de uitspraak ‘Ik kom niet uit Noorwegen, ik kom uit Bergen’. Het zegt voldoende over de trots van de inwoners op hun omgeving en hun verleden. Bergen is een uitstekend startpunt voor een verkenning van Noorwegen, zowel voor wat betreft de cultuur als het land zelf.

De rijke historie

Een plek om te blijven

Kong Olav Kyrre verhief in 1070 de door eilanden omringde plek aan de westkust van Noorwegen tot stad. De stad ontwikkelde zichzelf eigenlijk vanzelf sindsdien, want het was een populaire plaats om te komen, te gaan en vooral ook om zich te vestigen. Visserij en handel stonden voorop. Bergen was en is een centrum voor aanvoer en verdere verhandeling. Aangezien de scheepvaart internationaal van groot belang was, kreeg de stad ook meer aanzien. In de middeleeuwen was Bergen al een zeer belangrijke stad, belangrijker dan Oslo. Tussen Bergen en andere landen waren nauwe betrekkingen. Ook met Lübeck bestond een nauw contact. Vis voor graan, een goede ruil. In de jaren 1400 was de Hanze in opkomst. Centrum van de activiteiten van de Hanze was Bryggen, niet ver van de haven en de vismarkt. Tot de jaren 1830 was Bergen de grootste stad van Noorwegen, en zelfs van heel Scandinavië. Kooplieden uit Duitsland hadden er eeuwenlang hun belangrijkste handelsvertegenwoordiging.

Bergen
Klik op een van de volgende deelkaarten voor een vergroting: linksboven, rechtsboven, linksonder en rechtsonder.

Tot aan de Eerste Wereldoorlog zorgden handel, zeevaart en visserij voor een grote bedrijvigheid in en rond deze stad aan de zuidwestkust. Nog steeds is Bergen een belangrijk centrum. Industrie, handnijverheid, toerisme, visserij en activiteiten rond olie- en gaswinning zijn sterk ontwikkeld. De stad Bergen heeft ook een universiteit die in hoog aanzien staat. Momenteel heeft de stad zo’n 235.000 inwoners.

Stad met historie

Het stadscentrum ligt rond Vågen, het binnenste deel van de Byfjord. Dit stadsdeel met de oude Hanzehuizen is inmiddels veiliggesteld door de plaatsing op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Bryggen, opgebouwd uit houten huizen, ademt nog steeds de sfeer van de Hanzetijd. De stad werd ooit vooral groot door de handel in gedroogde vis. Naast de vismarkt is Håkonshallen met de Rosenkrantztårnet een ander bijzonder stuk van de stad. Het is eind 1250 gebouwd in opdracht van koning Håkon Håkonsson, die behoefte had aan een droge plek in het regenachtige Bergen. De plek werd zo uitgekozen dat buitenlandse koningen van zee direct getroffen werden door het imposante bouwwerk. Het werd een plek met een administratief centrum en om feesten te houden. De gebouwen weerspiegelen de gotische architectuur uit de middeleeuwen. Nu worden er vooral concerten gegeven. Wie de oude stadsdelen wat intensiever wil bekijken kan gebruikmaken van een gids; start vanaf Bryggen Museet. Dit museum van de universiteit van Bergen toont de rijke historie van deze stad.

Na de catastrofale stadsbrand in 1561 stelde het stadsbestuur voor enkele plaatsen veilig te stellen voor nieuwe branden. Toen een jaar later weer brand uitbrak, besloot de koning tot de aanleg van Torgallmenningen. De plek ligt veilig tussen twee wateren in. Samen met Ole Bulls Plass is dit nog steeds het natuurlijke stadshart, met veel activiteiten in de omgeving.

Cultuur- en kunststad

Dat Bergen lang het centrum van Noorwegen was, blijkt ook uit de grote verzameling kunst en cultuur. In de stad zijn in de loop van de jaren veel historische gebouwen opgetrokken en zorgvuldig bewaard. Een daarvan is de Fresco Hall, waarin nu het kantoor voor toeristische informatie is gevestigd. In dit gebouw uit 1862 zijn diverse muurschilderingen van Axel Revold (1887–1962) te bewonderen. Lang was hij de nationale trots. De schilderingen dateren van het begin van de jaren twintig, met beelden van de visserij en visverwerking in Noord-Noorwegen bij de Lofoten. Ook is te zien hoe de producten via Bergen de rest van de wereld ingingen. In de stad zijn ook diverse musea met verzamelingen schilderijen. Aan Lille Lungegårdsvann, de typerende waterpartij in het midden van de stad, liggen drie musea met vele meesterwerken van Noorse schilders, maar ook van buitenlandse schilders. Bergen heeft ook veel andere aantrekkelijke musea, waaronder het Kulturhistorisk Museet. Daarnaast zijn er in de stad diverse grotere en kleinere galeries.

Kerken en kloosters

Bergen is rijk aan kerken van verschillende aard. Engelse monniken brachten hier ooit het christelijke geloof. De bekendste kerk is de Domkerk. De oudste delen van de kerk stammen uit de 13de eeuw. Deze kerk heeft het zwaar te verduren gehad: maar liefst vijf keer brandde de Domkerk af en in 1665 werd de kerk getroffen door een kanonskogel. De kerk werd echter steeds mooier en groter opgebouwd.

De Nykirken dateert uit 1621 en werd gebouwd omdat het voor velen te ver lopen was naar de Domkerk. De Johanneskirken is een aparte kerk, opgetrokken uit rode steen. Twee zeer oude kerken zijn de Mariakirken en Korskirken. De Mariakirke werd in 1150 al gebruikt; in 1408 namen handeldrijvende Duitsers bezit van de kerk die daarmee in de volksmond de naam Tyskekirken kreeg. De Korskirken was de op een na oudste kerk van de stad; deze kerk stond maar liefst zeven keer in brand.

Naast deze kerken is er nog de Fantoft Stavkirken, een bijzondere staafkerk, die ook al door brand verwoest werd. De oorspronkelijke kerk stamt uit 1150. De kerk was gebouwd in Fortun in Sogn en werd in 1883 overgebracht naar Bergen. Inmiddels is de kerk weer volgens de tekeningen exact nagebouwd op dezelfde plek. Imponerend is ook de ruïne van Lysekloster. Dit klooster is in 1146 gebouwd door cisterciënzermonniken uit Yorkshire in Engeland. Het klooster verrees op een landgoed dat was geschonken door bisschop Sigurd in Bergen. Het klooster ligt 50 minuten per bus verwijderd van het centrum van de stad. Het werd een van de grootste bezittingen van het land.

Veel historische informatie is te vinden op:
www.histos.no/bergen en www.histos.no/bergen

Water en bergen

Toegangspoort tot zeven fjorden

Bergen kent vanwege zijn oude handelshistorie ook een rijke geschiedenis. Doordat de stad lang een geïsoleerde ligging had ten opzichte van Oost-Noorwegen met de huidige hoofdstad Oslo, behield de stad een eigen karakter. Ook het dialect dat gesproken wordt in deze havenstad getuigt daarvan.

Bergen is de toegangspoort tot de zeven fjorden die de stad omgeven. De stad vormde bovendien door de fjorden die ver landinwaarts gaan ook een goede ontsluiting van het aangrenzende hooggebergte. De eerste toeristen kwamen via deze kant het land binnen. Door de diverse bootverbindingen komen nog steeds velen met de boot de stad binnen. Sinds de opening in 1909 van de spoorverbinding met Oslo is Bergen ook vanaf land bereikbaar. Een reis over deze spoorlijn tussen de vroegere en huidige hoofdstad van Noorwegen is een belevenis op zich.

Water en vervoer te water bepalen nog steeds het gezicht van de stad. Ook de visserij speelde voor Bergen altijd een belangrijke rol. De haven met de vismarkt is van oudsher een belangrijk punt van de stad. Vissers bieden hier dagelijks hun verse vangst te koop aan. Alles wat men maar aan vis kan bedenken is hier te koop, tot en met walvisbiefstuk. Behalve vis biedt deze kleurrijke markt ook bloemen en groenten en fruit.

De tuin van Noorwegen

Bergen doet qua klimaat wel wat aan de Nederlandse en Belgische kust denken. Maar in Bergen valt wel bijna tweemaal zoveel neerslag. Niet altijd even plezierig voor de inwoners en de toeristen, maar wel goed voor de plantengroei. De bergen zijn dan ook welig begroeid en ook gekweekte planten doen het hier goed.

Voor plantenverzamelaars reden een grote tuin aan te leggen met een uitgebreide plantenverzameling, die het elders in Noorwegen zeker niet zo goed zou doen. Beroemd is Det Norske Arboret Milde om zijn verzameling rododendrons. Er groeien meer dan 400 verschillende soorten in deze tuin. Interessant is ook de verzameling planten uit de diverse berggebieden van Noorwegen. De tuin maakt deel uit van het Bergen Museet en ligt 23 km ten zuiden van het centrum van de stad, niet ver van de universiteit. De officiële naam is Arboretet og Botanisk hage. De tuin ligt in een prachtige omgeving bij de Fanafjord en biedt een heuvelachtig landschap met rotspartijen, vennetjes en moerassen.

ARBORETET OG BOTANISK HAGE, Mildeveien 240, 5259 Hjellestad.
Toegang gehele jaar. www.uib.no/arboretet

De hoogte in

Omdat Bergen omringd is door heuvels en bergen vormen deze ook een deel van het dagelijks leven van de stad. Wie het snel wil doen maakt gebruik van Fløibanen, een elektrisch tandradtreintje dat de bezoeker in zo’n 10 minuten 320 m omhoog brengt. Vervolgens volgt een schitterend uitzicht over de stad, die zich tot aan de randen van de fjord uitstrekt. Op de top is een restaurant gevestigd, met diverse activiteiten eromheen.

Maar er zijn meer mogelijkheden om in Bergen in hogere sferen te komen. Vanaf Haukeland, 4 km ten westen van het centrum, gaat de gondellift Ulriken naar de hoogste van de zeven bergen, op 642 m. In het bergcafé zien we uit op de stad en de wijde omgeving. Op de top is het Ulriken Restaurant, waar regelmatig concerten plaatsvinden. Vanaf beide toppen zijn wandelingen te maken in de omgeving.

Voor wie op eigen kracht omhoog wil, zijn er diverse mogelijkheden hetzelfde uitzicht te beleven. En wie het in stijl met de Noren wil doen kiest voor de 7-Fjellturen, een 30 km lange wandeling naar alle zeven toppen. Veel Noren recreëren zelf graag in de bergen en heuvels rondom de stad.

FLØIBANEN. www.floibanen.no

ULRIKEN. www.ulriken.no

Een stad waar muziek in zit

En eeuwig klinken de violen

Niet ver van de botanische tuin ligt Troldhaugen, de voormalige woonplaats van de componist die Noorwegen veel internationale faam bracht: Edvard Grieg. Met zijn vele composities zette hij Noorwegen op de kaart. Muziekliefhebbers uit de hele wereld weten de woon- en werkplek van deze grote componist te vinden. Ze treffen er alles aan wat je van deze plek mag verwachten. Ook Grieg zelf ligt hier met zijn vrouw Nina begraven.

Het bezoek aan Troldhaugen geeft een uitstekend totaalbeeld. De villa die Grieg bewoonde kunnen we aan alle kanten goed bekijken. Dit in victoriaanse stijl gebouwde huis toont ook hoe de componist leefde, en we kunnen ons zelfs inleven in zijn gevoelens. De vele ramen bieden een goed uitzicht op de omringende natuur, en Grieg liet zich daardoor graag inspireren. In de componistenhut, een soort tuinhuis met piano, was hij nog meer in de directe nabijheid van de natuur en het water.

De aparte concertzaal Troldsalen biedt plaats aan 200 bezoekers, die vooral in de zomer diverse muziekuitvoeringen kunnen meemaken. Jaarlijks treden tientallen artiesten op in deze sfeervolle zaal nabij het huis van de nog steeds zeer populaire componist. Bij de keuze van de muziek die hier ten gehore gebracht wordt, ligt de nadruk op piano- en kamermuziek; en dan niet alleen van Grieg zelf. Ook andere componisten en toonkunstenaars, ook onbekenden, krijgen de kans hier op te treden. Binnen de reeks van muziekstukken en -instrumenten neemt de viool een belangrijke plaats in. Bergen was de woonplaats van Ole Bull (1810–1880), een van ’s lands grootste violisten. Nog steeds is de viool een veel gebruikt instrument in Noorwegen. Vooral in de volksmuziek neemt de viool een dominante rol in.

Bergen, muzikale feeststad

Dat Bergen een muzikale stad is, moge ook blijken uit de jaarlijkse Festspillen in Grieghallen. Eind mei/begin juni is Bergen even dé stad in de wereld van de muziek. Artiesten uit de hele wereld treden hier op, samen met lokale Noorse artiesten. Muziek heeft altijd al veel voor de stad betekend. Zowel in de diverse theaters, concertzalen als buiten zijn veel muziekoptredens van allerlei aard.

Bergen is ook de thuisbasis van het beroemde Bergen Filharmonisch Orkest. Dit orkest is al in 1765 opgericht en speelt op veel plaatsen in de wereld. In het winterseizoen houdt het regelmatig concerten in Grieghallen.

Naast de grote aandacht voor klassieke muziek in de voetsporen van Edvard Grieg, zijn er in Bergen ook diverse activiteiten op het gebied van volksmuziek. Een aantal plekken daarvoor zijn onder andere Ludvig Bar, Hotel Neptun en Rick’s. Ook jazzmuziek is zeer populair in de muziekstad van het noorden. Optredens vinden onder andere plaats in USF Verftet en in de open lucht. De militaire brassband speelt regelmatig in Grieghallen en Håkonshallen, twee gebouwen met een rijke internationale muziektraditie.

Troldhaugen, woonhuis van Edvard Grieg met diverse concerten in de naastgelegen concertzaal. www.troldhaugen.com

Festspillene, de jaarlijkse muziekdagen in mei/juni.
www.festspillene.no

Volop musea

Bergens Sjøfartsmuseum

Uitgebreide aandacht voor de hele Noorse scheepvaart. Veel modellen van schepen, waaronder Vikingschepen en de historie van de scheepvaart vanuit Bergen.

BERGENS SJØFARTSMUSEUM, Håkon Sheteligs Plass 15. www.bsj.uib.no

Bergen Art Museum

Dit museum omvat drie musea met uitgebreide schilderijenverzamelingen van Noorse en internationale schilders: Bergen Billedgalleri, Stenersens Samlinger en Rasmus Meyers Samlinger.

BERGEN ART MUSEUM, Rasmus Meyers allé 3, 7 en 9. Geopend: dag. 11–17 uur. www.bergenartmuseum.no

Bergen Kunsthall

Ook dit museum heeft drie afdelingen met een uitgebreide kunstcollectie.

BERGEN KUNSTHALL, Rasmus Meyers allé 5. Geopend: di.–zo. 12–17 uur. www.kunsthall.no

Bergen School Museum

Een museum met vooral veel beelden van het onderwijs in het vroegere Noorwegen.

BERGEN SCHOOL MUSEUM, Lille Øvregate 38. Geopend: 15/5–1/9 di.– zo 12–16 en de rest van het jaar za.–zo. 12–16 uur. www.bsm.museum.no

Kulturhistorisk Museum

Grote collectie vanaf de oudheid, gericht op vooral West-Noorwegen en Europa; veel over Vikingen. Grote etnografische afdeling.

KULTURHISTORISK MUSEUM, Håkon Sheteligs Plass 10. Geopend: 1/6–31/8 di.–vr. 10–16, za.–zo. 11–16; 1/9–31/5 di.–vr. 10–14, za.–zo. 11–15 uur. http://bergenmuseum.uib.no

Naturhistoriske Samlinger

Interessante verzameling botanische, geologische en zoölogische onderwerpen.

NATURHISTORISKE SAMLINGER, Muséplass 3. Geopend: 1/6–31/8 di.–vr. 10–16, za.–zo. 11–16; 1/9–31/5 di.–vr. 10–14, za.–zo. 11–15 uur. http://bergenmuseum.uib.no

Norges Fiskerimuseum

Grote verzameling gereedschappen, vissersboten en modellen.

NORGES FISKERIMUSEUM, Bontelabo 2. Geopend: juni t/m aug. ma.– vr. 10–18, za.–zo. 12–16, rest van het jaar 11–16 uur.

Vestlandse Kunstindustrimuseum

Een uitgebreide verzameling Noorse, Europese en Chinese voorwerpen, waaronder een van de oudste violen.

VESTLANDSE KUNSTINDUSTRIMUSEUM, Nordahls Brunsgate 9. Geopend: dag. 11–17; sept.–mei: di.–zo. 12–16 uur. www.vk.museum.no

Bergen’s Museum of Technology

Veel over het vervoer en ontwikkeling van de techniek in vervlogen eeuwen.

BERGEN’S MUSEUM OF TECHNOLOGY, Thormøhlens gate 23. Geopend: zo. 12–16 uur.

Gamle Bergen

Het oude stadsdeel 3 km ten noorden van het centrum. Openluchtmuseum op het landgoed Elsesro. Volledig ingerichte oude straten geven een beeld van het dagelijks leven in vervlogen jaren.

GAMLE BERGEN, Elsesro. www.gamlebergen.museum.no

Een bezoek waard

Vismarkt

Uitgebreide markt met vooral vis en andere verse producten, handvaardigheidsproducten en souvenirs

FISKETORGET, Torget. Juni, juli en aug. ma.–zo. 7–19; rest van het jaar: ma.–za. 7–16 uur. www.torgetibergen.no

Akvariet i Bergen

Grootste verzameling zoutwatervissen van Noord-Europa, Noorse zoetwatervissen en vogels, waaronder pinguïns.

AKVARIET I BERGEN, Nordnesbakken 4. Geopend: mei t/m aug. 9–19; sept. t/m apr. 10–18 uur. www.akvariet.com

Railwaymuseum

In dit museum is van alles te zien over de geschiedenis van de spoorwegen. Er rijdt een stoomtrein over 18 km tussen Garnes en Midttun; mogelijkheid voor bus terug naar beginpunt.

RAILWAYMUSEUM, Garnes station. Geopend: 5 juni–11 sept.; vertrek trein vanaf Garnes 11.30 en 14.30; vanaf Midtun 12.30 en 15.30 uur.

Bergenshus Festning

Historische vestingplaats met Håkonshallen, het politieke centrum uit de 13de eeuw en Rosenkrantztårnet.

BERGENSHUS FESTNING. Geopend: 15/5–31/8 dag. 10–16, ieder uur rondleidingen met gids; 1/9–14/5 dag. 12–15, do. 15–16 uur, zo. elk uur rondleidingen. Gesloten tijdens het Bergen International Festival en bij speciale gelegenheden.

Bryggen en Bryggens Museet

Oud stadsdeel met Hanzenhuizen uit 1702. Best bewaarde stadsdeel met houten huizen en museum.

BRYGGEN MUSEUM. Geopend: 1/5–31/8 dag. 10–17; 1/9–30/4 ma.–vr. 11–15, za. 12–15, zo. 12–16 uur; toegangsbiljet geeft ook gratis toegang tot Schøtstuene.

Schøtstuene

Oude ontmoetingsplaatsen van de Hanze tussen 1350 en 1750, met museum.

SCHØTSTUENE, Øvregaten 50. Geopend: juni t/m aug. dag. 10–17; mei en sept. dag. 11–14; okt. t/m apr. alleen zo. 11–14 uur. www.hanseatisk.museum.no

Uitstapjes in de omgeving

Omdat Bergen de invalspoort voor de fjorden en het hooggebergte van West-Noorwegen is, zijn er zeer veel mogelijkheden voor tochten in de omgeving, zowel over het water als over de weg. Ook is Bergen een goed startpunt voor verdere reizen in Noorwegen. Het toeristenbureau en de website www.visitbergen.com geven veel tips. Een greep uit de mogelijkheden:

• Boottocht op de fjord met White Lady: mogelijkheden voor een halve dag op het water of alleen een tocht door de haven. Informatie: Torget, tel. 55 552000.

• Bezoek aan de gletsjer bij Fjærland; de tocht gaat over de Fjærlandsfjord, een van de mooiste delen van de beroemde Sognefjord. Een expresboot gaat vanuit Bergen met een overstap op een veerboot in Balestrand, gevolgd door een busreis naar een gletsjermuseum en de Bøyarbreen. Informatie: Strandkaiterminalen, tel. 55 552000.

• Noorwegen in een notendop, een van de meest populaire toeristische routes van heel Noorwegen. Vertrek vanuit Bergen per trein naar Voss of Myrdal, overstap op de beroemde Flåmbana, met een boottocht over de Aurlandsfjord en de Nærøyfjord. Bustocht naar Stalheim en Voss en per trein terug naar Bergen. Informatie: Turistinformasjonen, Vågsallmenningen 1, tel. 55 552000 en www.flaamsbana.no.

• Een variant op de vorige is een dagtocht naar de Sognefjord en Flåm; deze tocht begint met de expresboot langs de kust via de Sognefjord en de Aurlandsfjord naar Flåm. Door het dal van de Flåm Valley voert de reis weer terug naar Bergen. Informatie en vertrek: Strandkaiterminalen, tel. 55 552000.

• Island hopping in Solund en Bulandet: per boot naar onder andere Hardbakke, Gåsværm en het spectaculaire Bulandet, te midden van 365 eilanden voor de kust. Afvaarten op ma., di. en vr. tussen 20 juni en 19 aug. Afvaart vanaf Strandkaiterminalen, tel. 55 552000.

• Een leuke autorit is die van Bergen naar Stryn over de E39, later rijksweg 15, naar Langevatnet en vervolgens rijksweg 63 naar Geiranger. Een mooie tocht door een zeer afwisselend landschap.

• Onder de naam CarWalks wordt de toerist die veel van achter de autoruit ziet, uitgenodigd korte stukjes te wandelen in de buurt van de autoweg. Voordeel is dat de plekken vaak mooi zijn en normaal aan het oog van de voorbijganger ontsnappen. Er zijn beschrijvingen en kaartjes van deze aparte stukjes ‘weg van de autoweg’. Ze zijn in het gehele gebied rond Bergen in de provincie Hordaland. Meer informatie: Slottsgaten 1, tel. 55 316600. www.carwalks.com.

• Dagtocht naar de Hardangerfjord: Explore Hardangerfjord. Deze tocht begint per trein vanaf Bergen naar Voss en vervolgens naar Ulvik, midden in het fruitgebied langs de fjord. De tocht gaat verder per boot over de Hardangerfjord naar Eidfjord en via Norheimsund en Kvamskogen terug naar Bergen.

• De langste fjord van de wereld, de Sognefjord, steekt 200 km diep Noorwegen in. Een boottocht op deze fjord biedt ook veel aanknopingspunten voor het bezoeken van de regio, zoals het Noorse hooggebergte, het Jostedalsbreen nationale park met diverse gletsjers en de oudste staafkerk van het land in Urnes. Informatie en start: Strandkaiterminalen, tel. 55 552000.

• In het Railway Museum & Steam Railway rijden oude stoomlocomotieven tussen Garnes and Midtun in Bergen. Informatie en bezoekadres: Garnes Stasjon, 5263 Trengereid, tel. 55 917780. www.njk.no.

• Wie onder begeleiding de culturele hoogtepunten van Bergen wil meemaken kan plaatsnemen in de bus. De tocht voert langs markante plekken waar de componisten Edvard Grieg en Ole Bull hun werk deden. De bus doet ook de Fantoft staafkerk aan. Dagelijks vertrek vanaf het busstation, perron 5. Boeking en informatie: toeristeninformatie, Vågsallmenningen 1 en het Centraal Station.

• Rallarvegen, een eindeloos fietspad. Op een oude weg voor de aanleg van de spoorlijn tussen Bergen en Oslo is het mogelijk een dagenlange fietstocht te maken tussen sneeuw en water. Finse (per trein bereikbaar vanuit Bergen) is een goed startpunt. Fietsend vanaf 1222 m hoogte kan men vervolgens op 2 m hoogte eindigen in Flåm. Na een overnachting in Flåm kan men vervolgens via Myrdal per trein terugkeren naar Bergen. Het seizoen loopt van half juli tot eind september, afhankelijk van de sneeuwval. Er is een arrangement met treinticket, fietshuur en overnachting met maaltijd. Informatie: tel. 57 633200 in Flåm of in Finse: tel. 56 527100. www.finsel1222.no.

• Wie heel veel tijd heeft kan vanuit Bergen per boot langs de gehele kust omhoog trekken met de Hurtigrute. De tocht duurt elf dagen, en er worden 35 havens aangedaan. www.hurtigruten.com.

• In Fana staat de Fana Kirke uit 1150. Naar deze kerk kwamen mensen uit de wijde omtrek omdat van het bezoek aan de kerk een genezende werking zou uitgaan. De kerk, gelegen in een cultuurpark, is een monumentaal gebouw.