Praktische informatie

Adressen en telefoonnummers

•    Nationaal Italiaans Verkeersbureau ENIT, Stadhouderskade 2, 1054 ES Amsterdam, tel. voor brochures e.d. 00800.00.482542 (gratis), e-mail: [email protected], www.enit.it (ook Engels).

•    Nationaal Italiaans Verkeersbureau ENIT, 176 Louiselaan, Brussel 1050, tel. 02-6471154, e-mail: [email protected], www.enit.it (ook Engels).

•    Nederlandse Ambassade, Via Michele Mercati 8, Rome, tel. (0039)-06-32286001, e-mail: [email protected], www.olanda.it. Geopend: ma.–vr. 9–12 uur.

•    Belgische Ambassade, Via dei Monti Parioli 49, Rome, tel. 06-3609511, e-mail: [email protected], www.diplomatie.be/romenl. Geopend: ma.–vr. 8.30–12.30 uur.

•    Alarmnummers: politie 113, ambulance 118, brandweer 115.

Toeristische informatie

Tourist Information Points

Er zijn tien plekken, waar je alle toeristische informatie kunt krijgen: Tourist Information Point (Punto Informazione Turistico, PIT). In de Tourist Information Points kun je géén tickets voor bus of metro kopen.

•    Ciampino (Bagage Claims International Arrivals)

•    Fiumicino (International Arrivals, Terminal C)

•    Stazione Termini (Perron 24, Office F)

•    Bij Stazione Termini (Via Giovanni Giolitti 34)

•    Via Nazionale (bij Palazzo delle Esposizioni)

•    Via del Corso (hoek Via Minghetti)

•    Engelenburcht (Piazza Pia)

•    Trastevere (Piazza Sonnino)

•    S. Maria Maggiore (bij Via dell’Olmata)

•    Piazza Navona (op Piazza Cinque Lune)

Informatie

In een Tourist Information Point kun je gemakkelijk aan een (gratis) stadsplattegrond komen. Ook vind je daar brochures met informatie over evenementen, voorstellingen, musea en monumenten.

In de uitgave Tourist’s Passepartout vind je alle informatie over festivals en evenementen. Te krijgen bij de toeristenbureaus.

Alle informatie ten aanzien van voorstellingen, restaurants, disco-theken, festivals e.d. staat in de gids Roma c’è (www.romace.it). Tegen een geringe prijs in kiosken te krijgen. De gids komt elke woensdag uit en bevat (achterin) een samenvatting in het Engels.

Ook heel bruikbaar is de Engelstalige uitgave Wanted in Rome (www.wantedinrome.com). Verschijnt elke veertien dagen en is verkrijgbaar in de kiosken.

Toeristenbureaus

•    Nationaal Bureau voor Toerisme ENIT (Ente Nazionale Italiano per il Turismo), Via Marghera 2 (bij Stazione Termini), tel. 06-49711.

•    APT (Azienda di Promozione Turistica di Roma), Via Parigi 11, tel. 06-488991.

•    Toeristische informatie EPT (Ente Provinciale per il Turismo), Via Parigi 5, tel. 06-48899253/55.

Rome en internet

Op de openingspagina rome.startpagina.nl vind je veel doorverwij-zingen naar veel internetsites.

Algemeen

•    www.turismoroma.it (Italiaans en Engels). De officiële site van het Bureau voor Toerisme in Rome. Informatie over alles: accom-modatie, vervoer, evenementen, musea en monumenten.

•    www.060608.it. Officiële site van de gemeente Rome met alle informatie voor de toerist.

•    www.rome.nl (Nederlands) met veel informatie over alles wat Rome te bieden heeft, ook hotelaccommodatie.

•    www.romeguide.it (Italiaans en Engels). Eveneens veel informatie. Ook boekingen.

•    www.wantedinrome.com (Engels). Agenda, nieuws, artikelen.

Cultuurgeschiedenis, monumenten

•    nl.wikipedia.org/wiki/Rome_(stad) (Nederlands).

•    www.teggelaar.com (Nederlands).

•    www.kunstreis.com (via Italië en Rome, Nederlands).

•    www.romeartlover.it (Engels).

Musea en monumenten

•    www.museiincomuneroma.it (ook Engels).

Internetcafés

In Rome zijn op tal van plaatsen internetcafés. Zie ook: www.rome.nl (via communicatie, internetcafés). Hier een paar adressen in het centrum van de stad.

•    Rond de Trevi-fontein: Trevi Tourist Center, Via de’Lucchesi 31–33; Mondadori Trevi, Via di S. Vincenzo 3–10.

•    Bij Termini: Internet Point Splashnet, Via Varese 33 (hoek Via del Castro Pretorio); Internet Train, Via Gaeta 25.

•    Rond het Pantheon: Internet Café, Via della Scrofa, tegenover 61/62.

•    Piazza Barberini: Easy Internet Café, Via Barberini 2–16.

•    Centrum: Internet Train, Via IV Novembre 104; Internet Point, Corso Vittorio Emanuele II 312; Internet Café, Via Cavour 213.

•    Trastevere: Easy Internet Café, Piazza in Piscinulla 15; Internet Point, Piazza Sonnino 27.

Tickets en kortingen

•    De Roma Pass (www.romapass.it), prijs 23 euro (2009), geldig gedurende drie dagen na ingebruikneming. Gratis toegang tot de eerste twee musea/archeologische monumenten naar keuze, kor-ting bij alle volgende, gratis openbaar vervoer, korting op tentoon-stellingen, theatervoorstellingen e.d. Verkrijgbaar bij de musea, monumenten en Tourist Information Points.

•    De Roma & Più Pass, prijs 25 euro (2009), geldig in Rome en de pro-vincie Lazio gedurende drie dagen na ingebruikneming. Zie verder bij Roma Pass.

•    De Roma Archeologia Card, zeven dagen geldig, prijs 27,50 euro (2009). Toegang tot Colosseum, Palatijn, Thermen van Caracalla, Palazzo Altemps, Palazzo Massimo, Thermen van Diocletianus, Crypta Balbi, Tombe van Cecilia Metella en Villa dei Quintili. Ver-krijgbaar bij elk van de genoemde monumenten.

•    De Museum Card, drie dagen geldig, prijs 6,50 euro (2009). Toe-gang tot Palazzo Altemps, Palazzo Massimo, Thermen van Diocle-tianus en Crypta Balbi.

•    De Capitolini Card, zeven dagen geldig, prijs 9 euro (2009). Toegang tot de Capitolijnse Musea (p. 56) en Museo Centrale Montemartini (p. 253).

•    De Appia Antica Card, zeven dagen geldig, prijs 7,50 euro (2009). Toegang tot Thermen van Caracalla, Tombe van Cecilia Metella en Villa dei Quintili.

•    Tickets voor theatervoorstellingen zijn te krijgen in de Tourist Information Points Via Minghetti, Piazza Pia en Piazza delle Cinque Lune. Voor het Teatro Argentina, Largo di Torre Argentina 52: di.–zo. 10–14 en 15–19 uur.

Staatsmusea en monumenten geven gratis toegang aan leden van de Europese Unie onder de 18 en boven de 65 jaar, op vertoon van een legitimatiebewijs. Leden van de Europese Unie tussen de 18 en 24 jaar en leraren in de Europese Unie krijgen 50 procent korting. Wel bewijsmateriaal meenemen.

Reizen naar Rome

Vliegtuig

De reis naar Rome gaat het snelst en gemakkelijkst met het vliegtuig. Vliegreizen zijn er in alle soorten en maten. Duur van de vlucht: ruim twee uur. De luchthaven Leonardo da Vinci (Fiumicino) ligt op zo’n 35 km van Rome. Ook wordt bij chartervluchten wel gebruikgemaakt van de luchthaven Ciampino, op zo’n 15 km van Rome.

Zie voor informatie over beide luchthavens van Rome: www.adr.it (Italiaans en Engels); over de luchthaven Schiphol (Amsterdam): www.schiphol.nl; over de luchthaven Zaventem (Brussel): www.biac.be .

Vervoer Fiumicino-Rome

•    Informatie over alle vervoer tussen vliegveld en stad Rome: www.adr.it .

•    Per trein, rechtstreeks naar Stazione Termini (de Leonardo Express). Elk halfuur, van 6.35 tot 23.35 uur. Tickets bij de loketten of kaart-jesautomaten op het station. Kosten 11 euro (2009).

•    Per trein, richting Orte. Deze trein heeft als (eind)bestemmingen ook (aangegeven op de informatieborden) Tiburtina, Fara Sabina en Poggio Mirteto. Stopt onder meer bij de (metro)stations Trastevere, Ostiense en Tiburtina. Stopt niet bij Stazione Termini. Elk kwartier, van 5.57 tot 21.27; elk halfuur, van 21.27 tot 23.27 uur. Op zo. en feestdagen: elk halfuur. Kosten: 5,50 (2009).

•    ’s Nachts rijdt er een bus van Fiumicino, via Stazione Termini naar Stazione Tiburtina. Vertrek 1.15, 2.15, 3.30 en 5 uur. Tickets in de bus verkrijgbaar. Kosten: 5 euro (2009).

•    Voor taxi’s van de stad Rome (niet van Fiumicino) geldt een vaste prijs voor de rit van het vliegveld naar het historisch centrum van de stad: 40 tot 60 euro (2009). Witte taxi’s bij de officiële stand-plaatsen.

Vervoer Ciampino-Rome

Bus richting metrostation Anagnina, elke 40 minuten, 6–22.40 (zo. vanaf 7.20 uur). Kaartjes in de bus verkrijgbaar. Kosten 1,20 euro (2009). Van Anagnina verder met Metro-A. Taxi: vaste prijs 30 euro (2009).

Vervoer Rome-Fiumicino

•    Per rechtstreekse trein naar het vliegveld: perron 24 op Stazione Termini. Treinen rijden elk halfuur van 5.52 tot 22.52 uur. Kosten 11 euro (2009).

•    Vanaf Stazione Tiburtina, Tuscolano, Ostiense en Trastevere rijdt elk kwartier een trein naar Fiumicino. Vertrektijd Tiburtina: van 5.06 tot 20.36, daarna elk halfuur tot 22.36. Op zo. en feestdagen elk half uur, vanaf 5.48 uur. Kosten: 5,50 euro (2009).

•    ’s Nachts vertrekt er een bus bij Stazione Tiburtina, via Stazione Termini naar Fiumicino. Vertrek 0.30, 1.15, 2.30 en 3.45 uur. Tickets in de bus verkrijgbaar. Kosten: 5 euro (2009).

Vervoer Rome-Ciampino

Met Metro-A naar metrostation Anagnina. Op busperron 1 bus naar Ciampino. Elke 40 minuten van 6.30 tot 23.10 uur (zo. vanaf 7.20 uur). Kaartjes in de bus verkrijgbaar. Kosten: 1,20 euro (2009).

Trein

Via internetadressen (Nederland: www.ns.nl ; België: www.b-rail.be ) kun je de meest geschikte treinreis vaststellen. De reis duurt ongeveer 20 uur. Vanuit Amsterdam-Centraal moet je 2 à 3 keer overstappen; vanuit Brussel-Zuid 1 à 2 keer. In Milaan stapt iedereen over in de Eurostar (Pendolino).

Denk er in Italië aan je ticket op het perron in de daar aanwezige stempelautomaten af te stempelen, vóórdat je de trein ingaat.

Auto

Rond de stad loopt een enorme ringweg: Grande Raccordo Anulare (GRA). Je doet er verstandig aan van tevoren uit te zoeken waar het logies in Rome zich bevindt. Aan de hand daarvan kun je de afslag bepalen, die je op de ringweg moet nemen.

Accommodatie

In Rome zijn hotels, appartementen, bed&breakfast en andersoortige accommodatie in alle soorten en maten, van heel eenvoudig tot bui-tengewoon luxueus. In de omgeving van de stad, op zo’n 10 km, zijn verschillende campings. Via internet (rome.startpagina.nl) en de offi-ciële toeristensite van Rome (www.turismoroma.it ). kun je alle gewenste informatie verzamelen. Uiteraard kun je ook terecht bij de touroperators en de ANWB.

Restaurants

Zie voor adviezen ten aanzien van de wijken waar leuke eetgelegenheden gemakkelijk te vinden zijn: pp. 166–167.

Openbaar vervoer

Kaart en tickets

Voor wie dat wil, is er een ATAC-buslijnenkaart verkrijgbaar (Roma Metro-Bus).

Er zijn de volgende tickets voor ATAC-bussen en de metro, verkrijgbaar in tabakswinkels (Tabacchi: T), krantenkiosken of boekhandels. In bus of metro is géén kaartverkoop.

•    BIT (Biglietto Integrato a Tempo), geldig voor één rit bus of metro. Een stempel is 75 minuten geldig.

•    BIG (Biglietto Integrato Giornaliero), geldig voor één dag bus, metro en trein binnen de gemeentegrenzen van Rome (dit wil zeg-gen: wél Ostia, niet Fiumicino of Tivoli).

•    BTI (Biglietto Turistico Integrato), geldig tot 24 uur op de derde dag na afstempeling.

•    CIS (Carta Integrata Settimanale), geldig voor één week bus, metro en trein binnen de gemeentegrenzen van Rome (dit wil zeggen: wél Ostia, niet Fiumicino of Tivoli).

BIG, BTI en CIS gaan pas in als je de kaart voor de eerste keer gebruikt. Dan stempel je hem af in de bus, waarna je tijd ingaat. Afstempelen hoeft verder niet meer.

Bus

•    Internet: www.atac.roma.it (Italiaans en Engels). De site beschikt ook over een routeplanner.

•    Bussen rijden van 5.30 tot 24 uur. Tussen 17 en 19 uur zijn de bussen in het centrum zéér druk. Wees in drukke bussen bedacht op ongewenst lichamelijk contact en zakkenrollers.

•    Bij elke bushalte (fermata) staat uitvoerige informatie over de te volgen route.

•    Voor of achter instappen en dan in de automaat stempelen. Uit-stappen midden in de bus.

•    Wie betrapt wordt op zwartrijden, krijgt een boete van 60 euro of meer.

•    Er zijn een paar sneldiensten: Espressa (zie bij de buslijnen).

•    Bus 590 heeft faciliteiten voor gehandicapten (zie hieronder).

•    Kleine busjes rijden op de toeristische routes (116, 117 en 119).

•    Er zijn nachtbussen.

Hieronder volgen de buslijnen die voor de toerist het interessantst zijn. Niet alle haltes staan opgegeven.

H	Termini (Viale Einaudi) – Via Nazionale – Piazza Venezia – Largo di Torre Argentina – Ponte Garibaldi – Viale Trastevere
23	Via S. Pincherie (zuidwest) – San Paolo – Piazzale Ostiense – Via Marmorata – Piazza Monte Savello – Ponte Garibaldi – Ponte Umberto – Via Crescenzio – Piazza Risorgimento (Vaticaan) – Piazzale Clodio (noordwest)
30	Espressa Piazzale Clodio (noordwest) – Piazza Cavour – Corso Rinascimento – Largo di Torre Argentina – Via Plebiscito – Via Marmorata – Via C. Colombo – Stazione Laurentina (EUR)
40	Espressa Termini (Viale Einaudi) – Piazza della Repubblica – Via Nazionale – Piazza Venezia – Largo di Torre Argentina – Corso Vittorio Emanuele – Piazza Pia (bij de Engelenburcht)
44	Via Montalcini (zuidwest) – Viale Colli Portuensi – Piazza San Giovanni di Dio – Piazza Ottavilla – Via Dandolo – Via Induno– Lungotevere Aventino – Via del Teatro di Marcello – Piazza Venezia (centrum)
60	Espressa Largo S. Pugliese (noord) – Via Nomentana – Porta Pia – Via XX Settembre – Piazza della Repubblica – Via Nazionale – Piazza Venezia – Via dei Fori Imperiali – Colosseo – Circo Massimo – Viale Aventino – Piazzale Ostiense – Piazzale dei Partigiani (zuid)
63	Largo S. Pugliese (noord) – Via Salaria – Piazza Fiume – Porta Pia – Via XX Settembre – Via Nazionale – Piazza Venezia – Largo di Torre Argentina – Via Teatro di Marcello – Piazza Monte Savello (centrum)
64	Termini (Viale Einaudi, op Piazza dei Cinquecenti, naast de Thermen van Diocletianus) – Via Nazionale – Piazza Venezia – Largo di Torre Argentina – Corso Vittorio Emanuele – Ponte Vittorio Emanuele – Porta Cavalleggeri – Stazione S. Pietro (Vaticaan)
70	Piazzale Clodio (noordwest) – Viale G. Cesare – Piazza Cavour – Corso Rinascimento – Corso Vittorio Emanuele – Largo di Torre Argentina – Piazza Venezia – Via Nazionale – Piazza Santa Maria Maggiore – Via G. Giolitti (Termini)
75	Via A. Poerio (zuidwest) – Via Dandolo – Viale Trastevere – Via Induno –Testaccio – Piramide – Circo Massimo – Colosseo – Via dei Fori Imperiali – Via Cavour – Termini – Piazza Indipendenza
85	Via Arco di Travertino (zuidoost) – Largo dei Colli Albani – Via Tuscolana – Piazza Ragusa – Piazza San Giovanni in Laterano – Via Labicana – Colosseo – Via dei Fori Imperiali – Piazza Venezia – Via del Corso – Piazza San Silvestro (centrum)
87	Largo dei Colli Albani (zuidoost) – Via Etruria – Piazza San Giovanni in Laterano – Via Labicana – Colosseo – Via dei Fori Imperiali – Piazza Venezia – Via del Plebiscito – Corso Rinascimento – Piazza Cavour (centrum)
116	Porta Pinciana (noordoost) – Via Veneto – Piazza Barberini – Via del Tritone – Piazza San Silvestro – Corso Rinascimento –Corso Vittorio Emanuele – Campo de’Fiori – Piazza Farnese – Ponte Vittorio Emanuele – Gianicolo
117	Piazza San Giovanni – Piazza Celimontana – Via Milano – Via del Babuino – Piazza del Popolo (terug: Via del Corso – Piazza Venezia – Via Nazionale – Colosseo – Via Labicana – Via Celimontana)
119	Piazza del Popolo – Via del Corso – Piazza Venezia – Via del Tri-tone – Piazza Barberini – Via Veneto – Porta Pinciana – Via Veneto – Piazza Barberini – Piazza di Spagna – Via del Babuino – Piazza del Popolo
170	Termini – Piazza della Repubblica – Via Nazionale – Piazza Venezia – Via del Teatro di Marcello – Lungotevere Aventino – Testaccio – Via C. Colombo – Piazzale Agricoltura (EUR)
492	Stazione Tiburtina (noordoost) – Viale Castro Pretorio – Termini – Piazza Barberini – Via del Tritone – Piazza Venezia – Largo di Torre Argentina – Corso Rinascimento – Piazza Cavour – Via Crescenzio – Piazza Risorgimento (Vaticaan) – Stazione metro cipro
590	(gehandicapten) De route is dezelfde als Metrolijn A (van het Vaticaan, via Spagna en Termini naar San Giovanni en verder). Rijdt om de 90 minuten.
714	Termini – Piazza Santa Maria Maggiore – Via Merulana – Piaz-za San Giovanni in Laterano – Viale delle Terme di Caracalla – Piazzale P.L. Nervi (EUR)

Nachtbussen

Nachtbussen zijn herkenbaar aan een uil bij de halte-informatie. Vertrek om de 30 minuten.

29N	Piazzale Ostiense (voor Testaccio) – Porta Castello (voor Trastevere) – Piazza Risorgimento (Vaticaan) – Via Belle Arti – Viale Liegi – Viale Regina Margherita – Viale Scalo San Lorenzo – Porta Maggiore – S. Croce in Gerusalemme – Porta San Giovanni – Via Labicana – Colosseo – Viale Aventino – Piazzale Ostiense
40N	Rijdt de route van Metro B (zie hierna)
55N	Rijdt de route van Metro A (zie hierna)
78N	Piazzale Clodio (noordwest) – Via Flaminia – Piazza Cavour – Corso Rinascimento – Piazza Venezia – Via Nazionale – Piazza della Repubblica – Termini

Tram

Er zijn een paar tramlijnen. Trams rijden van 5.30 tot 24 uur. De belangrijkste tramlijnen zijn:

3	Stazione Trastevere – Viale Trastevere – Via G. Induno – Via Marmorata – Piazzale Ostiense – Porta San Paolo – Via Aventino – Colosseo – Porta San Giovanni – Santa Croce in Gerusa-lemme – Scalo San Lorenzo – Viale Regina Margherita – Viale Belle Arti – Viale della Valle Giulia
8	Casaletto (zuidoost) – Viale dei Colli Portuensi – Porta San Giovanni di Dio – Stazione Trastevere – Viale Trastevere – Piazza Sonnino – Via Arenula – Largi di Torre Argentina
19	Piazza dei Gerani (oost) – Via Prenestina – Porta Maggiore – Scalo San Lorenzo – Viale Regina Margherita – Viale Belle Arti – Via Flaminia – Via Ottaviano – Piazza Risorgimento (Vaticaan)

Metro

•    Internet: www.metroroma.it.

•    De metro rijdt van 5.30 tot 23.30. Vrijdag en zaterdag tot 01.30 uur.

•    Lijn A en B kruisen elkaar bij Termini.

•    Ticket afstempelen vóór het instappen.

•    Van de toerist wordt in de latere avonduren en op minder drukke trajecten extra attentie verwacht.

•    De metrostations op lijn A hebben geen faciliteiten voor gehandi-capten. Alternatief is bus 590 (zie p. 277). De metrostations op lijn B hebben wel faciliteiten, behalve de stations Circo Massimo, Colosseo en Cavour.

A:	Battistini (noordwest) – Valle Aurelia – Cipro/Musei Vaticani (voor de Vaticaanse Musea) – Ottaviano (voor de St.-Pieter en de Vati-caanse Musea) – Lepanto – Flaminio – Spagna – Barberini – Repubblica – Termini – Vittorio Emanuele – Manzoni – San Giovanni – en verder naar Colli Albani en eindpunt Anagnina (zuidoost, streekbussen naar onder andere Tivoli)
B:	Laurentina (zuid) – EUR Fermi – EUR Palasport – EUR Magliana – San Paolo – Piramide – Circo Massimo – Colosseo – Cavour – Termini – en verder naar Stazione Tiburtina en eindpunt Rebibbia (noordoost)

Taxi

•    Het is in het algemeen niet gebruikelijk de taxi’s op straat aan te houden. Er zijn veel taxistandplaatsen.

•    Taxicentrales: 06-3570, 06-4994, 06-6645, 06-5551, 06-8822.

•    Gebruik alleen gele of witte taxi’s, met een meter voorin.

•    Er moet extra betaald worden: voor elk stuk bagage, als er meer dan drie personen meegaan, ’s nachts (20–7) en op zon- en feestdagen (7–20 uur).

•    Een fooi van 10 procent is normaal.

•    Voor taxivervoer van en naar het vliegveld geldt een vaste prijs. Zie p. 273.

Rondrit per bus

Op de Piazza dei Cinquecento (bij Stazione Termini), perron D, vertrekken drie rondritten per bus, volgens het principe stop and go. Je kunt uitstappen en later op de betreffende halte weer opstappen. De tic-kets zijn de hele dag geldig.

Bus 110

Rondrit per open dubbeldekker. Dag. 8–20 uur. Duur 2 uur. Vertrek elke 10 minuten. Onder meer: Quirinaal, Colosseum, Bocca della Verità, Piazza San Marco (Piazza Venezia), St.-Pieter, Ara Pacis, Trevi-fontein, Via Veneto. Tickets bij de ATAC-kiosk op Piazza dei Cinque-cento (vóór Stazione Termini) of in de bus. Kosten: 16 euro, in de bus 0,50 euro toeslag (2009).

Archeobus

Dag. 9–16 uur. Duur 1½ uur. Vertrek elke 20 minuten. Bezoek aan onder meer: Piazza San Marco (Piazza Venezia), Bocca della Verità, Cir-cus Maximus, Thermen van Caracalla, Via Appia, Catacomben van S. Sebastiaan, aquaducten. Kosten: 13 euro, in de bus 1 euro toeslag (2009).

Bus 110 Open + Archeobus

Combinatieticket, twee dagen geldig. Kosten: 24 euro (2009).

Roma Cristiana

Dag. 8.30–19.30 uur. Duur 1 uur 45 minuten. Vertrek elke 25 minuten. Er zijn twee lijnen. Lijn A brengt de toerist op een twaalftal ‘high-lights’ in de stad. Lijn B komt onder meer bij de St.-Pieter, de St.-Paulus buiten de Muren, de St.-Jan van Lateranen, Trastevere, de Thermen van Caracalla en de Catacomben van de S. Sebastiano. Kosten (2009): 19 euro (1 dag), 25 euro (2 dagen), 35 euro (3 dagen).

Post en telefoon

Postzegels (francobolli) kun je kopen in de tabakswinkels (Tabacchi), herkenbaar aan de T.

Hoofdpostkantoor Palazzo delle Poste, Piazza San Silvestro. Er is een filiaal bij Stazione Termini. Het Vaticaan heeft een eigen postkan-toor op het St.-Pietersplein, met eigen postzegels. Staande voor de St.-Pieter, links in het begin van de colonnade. Sinds de controles de toerist in een vaste route dwingen, kun je hier komen ná een bezoek aan de St.-Pieter.

Voor het gebruik van openbare telefoons is een telefoonkaart (scheda telefonica) nodig, verkrijgbaar in de tabakswinkels (T) of in bars met het logo T.

Het netnummer van Rome is 06; ook als je in Rome een lokaal gesprek wilt voeren, moet je eerst 06 draaien.

In Rome is overal bereik voor je mobiele telefoon. Het verdient aanbeveling je vóór je vertrek op de hoogte te stellen van de mogelijkheden die je provider biedt, bijvoorbeeld ten aanzien van een voor-deelnetwerk.

Klimaat

In het voorjaar en in de herfst is het heel aangenaam in Rome. Mooie temperaturen, lekker weer. In de maand mei kan er nog wel eens een storm opsteken. Een warme Afrikaanse wind (scirocco) raast dan door de stad. Aan de lucht wolken geel van het zand en in de straten auto’s bedekt met bruingeel Saharazand.

De winters in Rome zijn vrij zacht, al kan er veel regen vallen, vooral in de maand november. Van december tot februari steekt soms een ijzige noordenwind de kop op.

In juli en augustus is het erg heet in de stad, met temperaturen van 35 graden of meer. Het is een vochtige hitte die een verblijf in de stad minder aangenaam maakt. De Romeinen verdwijnen dan ook, als dat maar enigszins mogelijk is, naar koelere oorden.

Feestdagen

Op onderstaande feestdagen moet je er rekening mee houden dat veel gesloten is.

1 jan.	Nieuwjaarsdag
mrt./apr.	Eerste paasdag
mrt./apr.	Tweede paasdag
25 apr.	Bevrijdingsdag
1 mei	Dag van de Arbeid
15 aug.	Maria-Tenhemelopneming
1 nov.	Allerheiligen
8 dec.	Maria-Onbevlekte-Ontvangenis
25 dec.	Eerste kerstdag
26 dec.	Tweede kerstdag

Feesten in Rome

6 jan.	Befana, afsluiting van de kerstmarkt op de Piazza Navona (zie p. 186)
17 jan.	Zegening van de huisdieren (feest van S. Antonio), bij de kerk van S. Eusebio, piazza Vittorio Emanuele II
9 mrt.	Zegening auto’s, S. Francesca Romana, aan de Via dei Fori Imperiali
21 apr.	Verjaardag van Rome, festiviteiten op het Capitool, vuurwerk in de Circus Maximus
Pinksteren	Mis in het Pantheon, rozenblaadjesregen uit de koepel
23/24 juni	Feest van de heilige Johannes, (ook nachtelijk) feest bij de Porta S. Giovanni
29 juni	Feest van Petrus en Paulus, St.-Pieter, Vaticaan; St.-Paulus buiten de Muren
3de zondag juli	Tiendaags feest van Noantri, Trastevere
5 aug.	Maria ter Sneeuw, tijdens de mis witte bloem-blaadjes in de S. Maria Maggiore
8 dec.	Maria-Onbevlekte-Ontvangenis, bloemen-hulde (met de paus), Piazza di Spagna
dec.	Kerstmarkt op de Piazza Navona (tot 6 januari)

Pas op je spullen

Net als alle andere grote steden in Europa kent Rome een (goed) geor-ganiseerde kleine criminaliteit. Overigens is de situatie niet ernstiger dan in andere grote steden van Europa. De politie houdt permanent toezicht op drukke plekken waar veel toeristen komen.

Zakkenrollers en (gemotoriseerde) tasjesrovers doen hun dagelijk-se werk, waartegen men zich maar beter kan wapenen. Vooral in drukke bussen is het oppassen geblazen, met name bij het in- en uit-stappen. Lijn 64 (van Termini naar het Vaticaan) heeft op dit gebied een reputatie.

Een paar tips

1    Wees voorzichtig met geld en pasjes.

2    Schoudertas/camera niet los met het hengsel over de schouder, maar schuin over het bovenlichaam.

3    Schoudertas/camera niet aan de kant van de rijweg dragen.

4    Tasjes niet los op de grond, op terras of in restaurant; altijd met het hengsel om de poot van een stoel of om eigen benen.

5    Niets van waarde in de auto achterlaten; dashboardkastje open.

Een paar trucs

De bedrijfstak opereert in kleine groepen. Voornaamste les: kijk uit voor de ‘afleiders’.

1    Groepjes zigeunerachtige vrouwen en kinderen. Terwijl de één een karton tegen je aandrukt met Vreselijke Verhalen, is de ander iets anders van plan.

2    Behulpzame (vaak keurige) figuren die al dan niet vermeende vuiltjes van je kleding willen verwijderen. Als je met hem of haar bezig bent, slaat een ander zijn slag.

3    Zogenaamde schoonmakers die met wat rommel ook je tas of camera in hun vuilniszak laten verdwijnen.

Bij diefstal of verlies

Binnen 24 uur aangifte op het politiebureau (Questura, Ufficio Stra-nieri), Via Genova 2. Er is een vertaalafdeling aanwezig. Zie kaart p. 171.

Gebruikte literatuur

•    Aafjes, B. Capriccio Italiano, Amsterdam 1960.

•    Bomans, Godfried, Wandelingen door Rome, Amsterdam/Brussel 1962–5.

•    Broeder, Dirk L., Romeins mozaïek, 1965.

•    Claridge, Amanda, Rome, An Oxford Archaeological Guide, Oxford/ New York 1998.

•    Dante Alighieri, De goddelijke komedie, vertaling Ike Cialona en Peter Verstegen, Amsterdam 2001.

•    Egeraat, dr. L. van, Gids voor Rome, Amsterdam 1963.

•    Gessel, Henk van, Zeven Dagen Rome, Bloemendaal 1998–2.

•    Gessel, Henk van, Pasquino, spot en satire in Rome, Amsterdam 2006.

•    Hare, Augustus J.C., Walks in Rome, Londen 1909.

•    Lendering, Jona, Stad in Marmer, Gids voor het Antieke Rome aan de hand van tijdgenoten, Amsterdam 2002.

•    Luns, H., Eerste tien wandelingen in Rome, Rotterdam 1930.

•    Luns, H., Tweede tien wandelingen in Rome, Rotterdam 1931.

•    Masson, Georgina, Agon Gids voor Rome, Amsterdam 1988.

•    Molkenboer O.P., B.H., Rome, Amsterdam 1933.

•    Morton, H.V., A traveller in Rome, Londen 1957.

•    Nolthenius, Hélène, Duecento, Utrecht/Antwerpen z.j.

•    Smarius, Alexander en Adelheid, KijkWijzer in Rome, KCV in de praktijk, Utrecht/Zutphen 2002.

•    Smit, Mgr. dr. Jan Olav, Ave Roma, Voorhout 1940.

•    Suetonius, Keizers van Rome, vertaling D. den Hengst, Amsterdam 1996.

•    Verhuyck, Luc, SPQR, Anekdotische reisgids voor Rome, Amsterdam 2001.

•    Zaal, Wim, Gids om Rome lief te hebben, Haarlem 1977.

•    Zaal, Wim, Rust in Rome, Rijswijk 1999.

Kort italiaans

Uitspraak

a	zoals in naar (bijvoorbeeld casa)
e	zoals in met of mee (bijvoorbeeld bella/rete)
i	zoals in kilo (bijvoorbeeld vino) voorafgegaan of gevolgd door een andere klinker: als de j (bijvoorbeeld più)
o	zoals in pot of poot (bijvoorbeeld bomba/Roma)
u	zoals in moed (bijvoorbeeld succo di frutta) gevolgd door een andere klinker: als de w (bijvoorbeeld uomo) N.B. eu wordt uitgesproken als e-oe.
c	voor a, o en u: als k (bijvoorbeeld camera) voor e en i: als tsj (bijvoorbeeld ciao)
cc	voor e en i: als tsj (bijvoorbeeld faccia)
ch	voor e en i: als k (bijvoorbeeld chiesa)
g	voor a, o, u en h: als de g in goal/garçon (bijvoorbeeld gatto) voor e en i: als dzj (bijvoorbeeld gelato)
gh	voor e en i: als de g in goal/garçon (bijvoorbeeld alberghi)
gli	als lj in miljoen (bijvoorbeeld figlio)
gn	als nj in banjo (bijvoorbeeld bagno)
sc	voor e en i: als sj (bijvoorbeeld sciopero) Voor a, o, u en h: als sk (bijvoorbeeld scusi)
z	als tz (bijvoorbeeld stazione) of dz (bijvoorbeeld pranzo)
zz	als dz (bijvoorbeeld mezzo)

Tellen

1	uno
2	due
3	tre
4	quattro
5	cinque
6	sei
7	sette
8	otto
9	nove
10	dieci
11	undici
12	dodici
13	tredici
14	quattordici
15	quindici
16	sedici
17	diciassette
18	diciotto
19	diciannove
20	venti
30	trenta
40	quaranta
50	cinquanta
60	sessanta
70	settanta
80	ottanta
90	novanta
100	cento
eerste primo
tweede secondo
derde terzo

Het jaar

maandag	lunedì
dinsdag	martedì
woensdag	mercoledì
donderdag	giovedì
vrijdag	venerdì
zaterdag	sabato
zondag	domenica
januari	gennaio
februari	febbraio
maart	marzo
april	aprile
mei	maggio
juni	giugno
juli	luglio
augustus	agosto
september	settembre
oktober	ottobre
november	novembre
december	dicembre
lente	primavera
zomer	estate
herfst	autunno
winter	inverno
dag	giorno
week	settimana
maand	mese
jaar	anno

Tijd

nu	adesso, ora
vandaag	oggi
morgen	domani
overmorgen	dopodomani
gisteren	ieri
eergisteren	l’altro ieri
volgende week	la settimana prossima
vorige week	la settimana scorsa
x dagen geleden	x giorni fa
dagelijks	quotidiano
wekelijks	settimanale
maandelijks	mensile
werkdagen	i giorni feriali
zon- en feestdagen	i giorni festivi
vakantie	le ferie

De tijden van de dag

het is 1 uur	è l una
het is 6 uur	sono le sei
het is kwart over	sono … e un quarto
het is half (vier)	sono le (tre) e mezza
het is kwart voor …	sono le … meno un quarto
hoe laat …?	a che ora …?
hoe laat is het?	che ora è? che ore sono?
meteen	subito
binnenkort	fra poco
spoedig	pronto
zo spoedig mogelijk	quanto prima (possibile)/ al più presto (possibile)
al	già
daarna	poi
later	dopo
eerder	prima
vroeg/vroeger	presto/più
laat/later	tardi/ più tardi
ochtend	mattina
’s morgens	di mattina
middag	pomeriggio
’s middags	di pomeriggio
avond	sera
’s avonds	di sera
nacht	notte
’s nachts	di notte

Verblijf

hotel	albergo/hotel
pension	pensione
appartement	appartamento
camping	campeggio
sleutel	chiave
eenpersoonskamer	camera singola
tweepersoonskamer	camera doppia
kamer met twee bedden	camera a due letti
tweepersoonsbed	letto matrimoniale
ontbijt	(prima) colazione
lunch	pranzo
diner	cena
douche	doccia
badkamer (met wc)	bagno

Alle begin is moeilijk

ik spreek geen Italiaans	non parlo italiano
spreekt u Engels?	parla inglese?
ik begrijp het niet	non capisco
ik heb het begrepen	ho capito
ik heb het niet begrepen	non ho capito
wilt u langzaam spreken?	parli lentamente, per favore
wilt u het herhalen?	potrebbe ripeterlo?

Begroeting en basisgesprek

ja	sì
nee	no
misschien	forse
alstublieft	per favore
dankuwel	grazie
neemt u mij niet kwalijk/ excuses	(mi) scusi
pardon/is het toegestaan?	permesso
mag ik er langs?	permesso
ga uw gang	prego
tot uw dienst	prego
hallo	ciao (vriendschappelijk); pronto (aan de telefoon)
goedendag	buongiorno
goedemorgen	buongiorno
goedemiddag	buona sera (na 15 uur)
goedenavond	buona sera
goedenacht	buona notte
dag! (weggaan)	ciao (vriendschappelijk), arrivederci
ik heet ...	mi chiamo
hoe heet jij/u?	come ti chiami? come si chiama?
hoe gaat het met jou/u?	come stai/sta?
wacht (je/u) even	aspetta/aspetti
het is goed (oké)	va bene
ik vind ’t leuk/mooi/prettig	mi piace
ik vind ’t niet leuk/mooi	non mi piace

In de stad

waar is/zijn …?	dov’è/dove sono ...?
links	a sinistra
rechts	a destra
rechtdoor	diritto
dichtbij	vicino
ver	lontano
achter	dietro
voor	davanti
tegenover	di fronte a
adres	indirizzo
centrum	centro
openbaar toilet	gabinetto/bagno pubblico
waar is het toilet?	dove sono i servizi? (in een openbare gelegenheid)
verkeerslicht	semaforo
ik wil huren	vorrei noleggiare
auto	macchina
bromfiets/scooter	motorino

Toerisme

toeristenbureau	ufficio di turismo
open	aperto
gesloten	chiuso
instappen	salire
uitstappen	scendere
staking	sciopero
ingang	entrata
uitgang	uscita
dagblad	giornale
enkele reis	solo andata
retour(tje)	andata e ritorno
perron	binario
informatie(openings)tijden/ aankomst-vertrek	orario
vertraging	ritardo

In het restaurant

tafel	tavola
ik ben vegetarisch	sono vegetariano/a
mes	coltello
lepel	cucchiaio
vork	forchetta
glas	bicchiere
fles	bottiglia
karaf	caraffa
rode wijn	vino rosso
witte wijn	vino bianco
rosé	vino rosato
droog	secco
zoet	dolce/amabile
mousserend	frizzante
mineraalwater	acqua minerale
met gas	gassata
zonder gas	naturale
ijs(je)	gelato
ober/kelner	cameriere (m)/cameriera (vr)
de rekening alstublieft	il conto per favore
is de bediening inclusief?	il servizio è compreso?

In de winkel

betalen	pagare
hoeveel	quanto/quanti
wat	che cosa
waar	dove
ik wil … kopen	vorrei comprare
ik kijk alleen even rond	sto solo guardando
hoeveel kost	quanto costa / quant’è?
het is te duur è	troppo caro
meer	più
minder	meno
groter	più grande
kleiner	più piccolo
apotheek	farmacia
banketbakkerij	pasticceria
boekhandel	libreria
fruitverkoper	fruttivendolo
juwelier	gioielleria
levensmiddelenzaak	negozio di alimentari
parfumerie	profumeria
slagerij	macelleria
speelgoedwinkel	negozio di giocattoli
supermarkt	supermercato

Varia

alles	tutto
daar	lì
dames	signore, donne
en	e, ed
goed	buono/bene
groot	grande
heren	signori, uomini
hier	qui
kapot	guasto
klein	piccolo
koud	freddo
lekker	buono
lelijk	brutto
leuk (aangenaam)	piacevole
leuk (kleding e.d.)	carino
lief	carino
maar	ma
mejuffrouw	signorina
meneer	signor(e)
met	con
mevrouw	signora
mooi	bello
niets	niente
rustig	tranquillo
slecht	male (bijwoord)
slecht	cattivo (bijv. nmw.)
te veel	troppo
veel	molto
warm	caldo
weinig	poco
zonder	senza

Anno nu

creditcard	carta di credito
ik heb mijn paspoort	ho perso il passaporto
verloren
ik ben bestolen	sono stato/a derubato/a
pinpas	bancomat
pinnen	prendere soldi con il bancomat
mobiele telefoon	telefonino/cellulare
simcard	carta SIM
internetcafé	internet point (punto internet)