6 Het spook aan de Zeedijk

De Zeedijk is tegenwoordig een van de meest mysterieuze plaatsen in de stad. Als een heus Amsterdams Chinatown zou het een broeiplaats zijn van criminaliteit, die schuilgaat achter de oosterse façade van obscure eettenten en dansclubs. Zelfs de straatnamen zijn in het Chinees en op nummer 106 tot 118 bevindt zich de grootste boeddhistische tempel in Europa. Waar het tegenwoordig ruikt naar wantansoep en pekingeend, was het vroeger minder welriekend. Het was de ongure leerlooiersbuurt, waar ‘het spook aan de Zeedijk’ zijn oorsprong heeft.

Zeedijk, 1753, door een van onze verslaggevers – Op de Zeedijk stond vroeger een leerlooierij, bekend onder de naam ‘Het verdoolde schaap’ en verspreidde, net als dergelijke bedrijven in de omgeving, een verre van aangename geur. De eigenaar van de zaak was leerlooier Gerhards die de trotse vader was van twee zeer bezienswaardige dochters. Ondanks de enorme stank trotseerde menig jongeman deze geur. Liefde maakt niet alleen blind, maar blijkt ook de neus buiten werking te stellen.

Het waren wel twee heel verschillende meisjes, die dochters van Gerhards; Dina blond, zachtaardig en vriendelijk; Helena donker, temperamentvol en hoogmoedig.

Een jonge zeeman genaamd Wouter was tot over zijn oren verliefd op de lieftallige Dina en liet geen gelegenheid voorbijgaan om Dina het hof te maken en haar te overladen met vurige liefdesbetuigingen. De goedmoedige Dina kon aan dit alles geen weerstand bieden en bezweek ten slotte – ondertussen tot over haar oren verliefd – voor de liefdesbetuigingen van de knappe, jonge Wouter.

Maar Helena was ook verliefd geraakt op de zeeman en knapte bijna uit haar voegen van jaloezie. Ze stelde dan ook alles in het werk om het tussen de twee geliefden stuk te laten lopen. Alles trok ze uit de kast. Ze stookte tussen de geliefden en gooide vurige verleidingskunsten in de strijd, maar zonder succes.

Op een gegeven moment moest er toch weer brood op de plank komen voor de mooie Wouter en vertrok hij voor enige weken naar de woelige baren. Hij stuurde een gloedvolle liefdesbrief naar Dina maar deze werd door de door jaloezie bezeten Helena onderschept en in het vuur geworpen. Toen hij terugkwam, vroeg hij direct of Dina de brief had ontvangen. Dina had niets ontvangen, wat Wouter zeer bevreemdde. Dina had al zwaar het vermoeden dat Helena hier meer van zou weten.

Zachtmoedige mensen worden niet zo gauw kwaad, maar als het dan een keer gebeurt, is het ook meteen goed raak! Toen Wouter weer de vaart op ging, gaf Dina haar zuster de volle laag en de ruzies liepen hoog op in de leerlooierswoning. Dagen duurde de heftige ruzies en ze laaiden op een gegeven moment zo hoog op dat de twee zusters elkaar in de haren vlogen! Het luik van de diepe looikelder stond open op de plek waar de meiden elkaar de haren uittrokken. Helena gaf Dina een krachtige duw zodat ze in de kelder viel en bewusteloos bleef liggen. Dit alles deerde de donkere Helena niets en ze smeet het kelderluik dicht. Niemand had van dit alles iets gemerkt. Op de vraag waar Dina was, antwoordde Helena dat haar zuster bij een vriendin was. ’s Nachts sloop Helena naar de kelder en ze zag ze dat Dina nog leefde en weer bij bewustzijn was. Ze pakte een stok en mepte haar zuster een paar keer flink tegen het hoofd. Vlak voordat Dina stierf, had ze Helena toegeroepen dat ze nooit meer rust zou vinden.

Dagen later werd het lichaam van Dina gevonden en men ging ervan uit dat het een ongeluk was. De buurt was in diepe rouw.

Toen Wouter na enige weken terugkwam en hij vernam dat zijn deerne was overleden, was de arme Wouter ontroostbaar. Maar Helena gooide al haar charmes in de strijd en troostte Wouter zo goed dat hij na een paar maanden met haar trouwde. De misdadigster kreeg haar zin, maar gelukkig werd ze niet. De herinnering aan haar misdrijf kwelde haar dag en nacht. Pas op haar sterfbed bekende ze haar man Wouter, dat ze Dina had vermoord en ze vroeg hem om vergiffenis. Maar Wouter keerde zich vol afschuw van haar af.

Helena stierf eenzaam op 24 juli 1753.

Diezelfde nacht werd de Zeedijk opgeschrikt door ijselijk gekerm en gierend gehuil. De buurtbewoners lagen bibberend in hun bed. Precies honderd jaar later hoorden buurtbewoners wederom de gillende Helena op de plaats waar de leerlooierij had gestaan. Zij kon geen rust vinden.

Op 24 juli 1953 verwachtte iedereen dat ze wederom zou verschijnen. Verslaggevers, film- en televisieploegen en duizenden nieuwsgierigen waren op de Zeedijk ter hoogte van de spooksteeg samengestroomd om de dolende Helena te horen en te zien. Maar helaas... Blijkbaar hield spook Helena niet van drukte, want zij liet verstek gaan. Tot op heden gaat het gerucht dat Helena regelmatig te zien en te horen is en mocht je laat in de avond op de Zeedijk wandelen en je voelt een koude rilling... dan heb je kans dat Helena in de buurt is.