Verantwoording

In 1992 kreeg Voedingsinstituut Dünamis, voormalig voorlichtingsinstituut voor biologische en biologisch-dynamische voeding, de vraag of er een boekje zou kunnen worden samengesteld met adviezen voor de voeding van het heel kleine kind. De vraag was afkomstig van medewerkers van consultatiebureaus die werken vanuit de antroposofische geneeskunde. In de gangbare consultatiebureauzorg wordt gebruik gemaakt van het bekende Groeiboek. Hierin staan veel praktische adviezen over voeding, over het geven van bijvoorbeeld vitaminen en fluor, maar ook over de omgang met en de opvoeding van het kleine kind.

Vanuit de antroposofische visie op het opgroeiende kind is er aanleiding om een aantal adviezen anders te formuleren dan gangbaar gebeurt. Dit geldt niet alleen voor de adviezen over voeding. Voedingsinstituut Dünamis besloot na een behoeftepeiling onder antroposofische consultatiebureaus een boekje samen te stellen dat, naast de voeding, de verschillende thema’s omvat waar ouders in het eerste levensjaar van hun kind mee te maken krijgen. Gekozen is voor een opbouw waarin allereerst bij verschillende onderwerpen visie en achtergronden worden besproken. Daarbij wordt ook de periode voor de geboorte van het kind behandeld. Na dit inleidende algemene gedeelte worden per periode van drie maanden praktische adviezen gegeven met betrekking tot de verschillende gebieden die ook in het algemene gedeelte ter sprake kwamen. Tot slot komen specifieke thema’s aan bod waarmee iedere ouder in het eerste levensjaar te maken krijgt.

§

Deze Groeiwijzer is samengesteld door de verpleegkundigen Paulien Bom, Anneke Maissan en Toke Wormer en de huisartsen Guus van der Bie, Paul Wormer en Machteld Huber. Van hen zijn de vijf eerstgenoemden werkzaam op antroposofische consultatiebureaus. Daarnaast hebben de tandarts Peter Borm en de kinderarts Edmond Schoorel bijdragen geleverd. Paulien Bom en Machteld Huber hebben de eindredactie verzorgd.

Tijdens het totstandkomen van dit boekje is de tekst uitvoerig becommentarieerd door een groep van moeders, verpleegkundigen en (kinderartsen. De diëtiste Lize Baarspul beoordeelde de teksten over voeding. Voor hun bijdragen zijn wij hen zeer dankbaar.

Tot slot danken wij de medewerkers van Uitgeverij Christofoor voor hun enthousiaste inzet bij de realisering van dit boek. Zo werd het mogelijk, een grotere kring van ouders kennis te laten maken met de inhoud.

Bij de derde, volledig herziene druk

Sinds het verschijnen van de eerste druk van Groeiwijzer van nul tot één jaar verstreken vijf jaren. Nog steeds blijkt het boek in een behoefte te voorzien, en een derde druk is inmiddels aan de orde. In de afgelopen jaren zijn er veel recensies verschenen over de Groeiwijzer, eigenlijk steeds heel positief, maar ook met punten van opbouwende kritiek of suggesties voor verbeteringen. Ook kregen wij van ‘gebruikers’ brieven met vragen en onderwerpen die gemist werden. En ten slotte heeft ook onze eigen mening over een aantal zaken zich verder ontwikkeld.

Reden om in overleg met de uitgever te besluiten om de tekst weer eens grondig door te nemen, her en der te verduidelijken, wijzigingen aan te brengen en zo nodig puntjes op de i te zetten. Ook werden de illustraties vernieuwd.

Een en ander resulteerde in een derde druk die wat ons betreft weer een tijdje ‘mee kan’. Wij hopen dat veel ouders er plezier van hebben.

Namens de auteurs

Machteld Huber

Driebergen, maart 1999

Bij de vijfde, volledig herziene druk

Bij het verschijnen van de vijfde druk vonden wij het tijd de inhoud weer eens kritisch tegen het licht te houden en waar zinvol te verhelderen of te wijzigen naar actuele inzichten. Dit resulteerde in een aanzienlijk aantal, vooral kleinere wijzigingen, die het boekje naar onze mening weer up-to-date maken.

Een woord van dank geldt de diverse deskundigen die ons waardevolle feedback gaven!

Namens de auteurs

Machteld Huber

Driebergen, maart 2003

EOF