Woord vooraf van dr. Nelleke Nicolai 9
Inleiding 11
1 Oorlogskinderen 15
Het laatste taboe 15
Hardnekkige mythen en fabels 16
De onveilige hoeksteen 17
Volwassen en onvolwassen ouderschap 21
De geschiedenis herhaalt zich 22
Mensenrechten… kinderrechten 23
Groene vingers 24
2 Te uwer eer en glorie 25
Kindertjes voor het bloeden 26
Het monsterverbond 27
Het gevende kind 28
Starre gedragspatronen 30
Kluwen- en loszandgezinnen 31
Noodsignalen 32
Niet klagen, maar dragen en vragen om kracht… 35
Stank voor dank 54
3 Overleven 56
Onveilige hechting 56
Afweermechanismen 59
Overlevingsstrategieën 61
Zwaar afweergeschut 63
De posttraumatische stress-stoornis 68
Soldaten aan het thuisfront 71
Persoonlijkheidsontwikkeling 85
Onderstroom 88
4 Ontworteld 91
Turbulentie 91
Stóére mannen, échte vrouwen 92
Op zoek naar Iemandsland 94
Blaming the victim 111
Niemandsland 113
5 Ontwaken 115
De lokroep van je geschiedenis 115
Doolhof 119
Persoonlijke confrontaties 120
De val 122
Eenzaam dieptepunt 125
De lucht van lijken 127
Traumaversterkers of traumaverwerkers 129
Voorbereidende fase 131
6 Helder zicht 133
Het verstilde verhaal 133
Het vertelde verhaal 136
Opboeren en herkauwen 137
De feiten 138
Caleidoscoop 140
Rouw 143
Wrok en wraak 147
7 Vuile was 149
Het móét eruit 150
Niemand wil het weten 151
Ik weet wat je hebt doorgemaakt… 153
Iedereen móét het weten 156
Sta me bij… ga weg… ‘het’ vertellen aan de partner 159
Biecht 161
Goede timing en een goede reactie 162
Medeslachtoffers 163
Aanhoren of luisteren, invoelen en inleven 165
Secundaire traumatisering 170
8 Het hol van de leeuw 173
Erkenning 174
Klokkenluiders 175
Wanneer de bom valt… 177
Stuurloos schip 178
De boodschapper van het slechte nieuws… 180
Rookgordijnen 183
Zand erover 184
Duizenden vragen en evenzovele visies 185
Wie voor een dubbeltje geboren is… 188
Nieuwe wereld 189
Als de oorlog niet voorbij mag gaan 190
Nieuwe kansen 193
Jezelf erkennen 196
Dood en begraven 198
Rouwen over de slachtoffers 199
Volgende generatie 202
Is zwijgen ooit goud? 203
Alleen op de wereld? 204
9 Voorbij de pijn 205
Godin van de onderwereld 206
Slachtoffer-af 207
Leven met de schade 211
Leren leven met je familie 214
Leren leven met de schatten 217
Vrede 220
Dankwoord 221
Noten 222