In Nederland
• Ambassade van Cuba, Scheveningseweg 9, 2517 KS ’s-Gravenhage, tel. 070-3606061, fax 070-3647586, www.embacuba.nl.
• Consulaat van Cuba, Conradstraat 38 D-4-111, 3013 AK Rotterdam, tel. 010-2067333, fax 010-2067335, geopend: ma.–vr. 9–13 uur.
• Havanatur Benelux, Hofplein 19, 3032 AC Rotterdam, tel. 010-4112444, fax 010-4114749, www.havanatour.nl.
• Cubanacán Internacional, Visseringlaan 24, 2288 ER Rijswijk, tel. 070-3905152, fax 070-3193452, www.cubanacan.cu.
In België
• Ambassade van Cuba, Robert Jonesstraat 77, 1180 Brussel, tel. 02-3430020, fax 02-3449691, [email protected].
• Consulaat van Cuba, [email protected], www.embacuba.be.
In Cuba
• Nederlandse ambassade (Embajada de Reino de los Paises Bajos), Calle 8 no. 307, entre 3ra en 5ta, Miramar, Havana, tel. 00-53-7-2042511/2512/5234, fax 00-53-7-2042059, [email protected].
• Belgische ambassade (Embajada de Reino de Bélgica), Calle 8 no. 309, entre 3ra en 5ta, Miramar, Havana, tel. 00-53-7-2042410/2461, fax 2041318, [email protected].
• Cubanacán, Casa Matriz, Calle 160 esq. 11, Ciudad Havana, tel. 00-53-7-2083762, www.cubanacan.cu.
De periode november–april is de beste tijd om Cuba te bezoeken. Voor het buitenlands toerisme is dat het hoogseizoen. Het is er dan droog en de gemiddelde temperatuur ligt op ongeveer 25,5 °C. De koudste maand is januari (21 °C). Vanaf mei tot september is het in Cuba tropisch warm en vochtig. De warmste maand is juli (30 °C). Aan het einde van de dag valt meestal een korte hevige regenbui. ’s Zomers hebben de Cubanen zelf vakantie. Hotels, zeker de goedkopere, en vluchten zijn dan voller.
Vanaf september tot december zijn er soms orkanen. Cuba ligt niet écht op de meest voorkomende route, maar wordt wel eens ‘aangedaan’ door dergelijk natuurgeweld.
Cubaanse toeristenorganisaties
Er zijn inmiddels verschillende grote Cubaanse reisorganisaties die, meestal met buitenlandse partners, een uitgebreid netwerk beheren van hotels, restaurants en ondersteunende faciliteiten zoals autoverhuur en winkels. Havanatur en Cubanacán zijn de twee belangrijkste. Havanatur is, als onderdeel van CIMEX S.A., de grootste privéonderneming op het eiland. Het is een uitgebreide familie van Cubaanse reisorganisaties, hotels en transportondernemingen. Havanatour Benelux, de agent in de Lage Landen, verzorgt compleet verzorgde reizen naar Cuba, maar ook afzonderlijke vliegreizen, fly-driveprogramma’s, boekingen in hotels, autohuur en speciale reizen voor duikers. Er wordt gebruikgemaakt van alle reismogelijkheden op het eiland en alle categorieën hotels. Zo kun je terecht in de luxe resorts van de Gran Caribe-keten, de tophotels van Cubanacán, of de gemiddelde hotels van de Horizontes-keten. Ook de diverse fly-driveprogramma’s (vlucht, auto, hotels) van Cubanacán en Horizontes zijn bij Havanatour te boeken.
Cubanacán S.A. heeft zich de laatste jaren geprofileerd als een slagvaardige toeristenorganisatie. Vanaf de oprichting in 1987 is er een indrukwekkende keten van hotel-, restaurant- en overige toeristische voorzieningen opgezet. Kwaliteit staat bij Cubanacán hoog in het vaandel. Sommige hotels zijn nieuw gebouwd, andere gerenoveerd en aangepast aan de wensen van de hedendaagse vakantieganger. In het pakket onder meer het fly-driveprogramma, waarbij je op eigen gelegenheid met een jeep door het land crost, of de all-inclusive Club Amigo, vakantievieren en verwennerij in optima forma. Cubanacán is dé specialist voor kuurvakanties.
Nederlandse en Belgische reisorganisaties
Voor Nederland en België is Cuba als vakantie-eiland steeds populairder geworden.
Veel reisorganisaties hebben Cuba in hun programma. Die arrangementen, meestal in samenwerking met de genoemde Cubaanse toeristenorganisaties, variëren van strandvakanties tot busrondreizen, fly-driveprogramma’s en actieve vakanties. Enkele tips voor de eerste oriëntatie:
• Ara Tours B.V. Rijnstraat 25, 3441 BP Woerden, tel. (0348) 499 000, fax (0348) 482 307, e-mail: [email protected], www.aratours.nl. Specialist voor reizen naar het Caribische gebied en Midden-Amerika, met een uitgebreid programma voor Cuba, waar je onder meer je eigen reis kunt samenstellen.
• Summum Reizen. Verzorgde rondreizen volgens afgesproken route van 9 en 19 dagen. www.summum.nl.
• My Travel/NBBS-reizen. Het oude NBBS-programma is opgenomen in het reisaanbod van My Travel, een snel groeiende organisatie in nu bijna 20 landen. Je kunt hier onder meer vliegtickets boeken, maar NBBS heeft ook een fly-drive voor Cuba: de Flexi Fly Drive Cuba Libre, voor een zeer schappelijke prijs. www.nbbs.nl.
• Fietsvakantiewinkel. Molenveldlaan 110, 6523 RM Nijmegen, tel. 024-3889065, fax 024-3608454, e-mail: info@fietsvakantiewinkel. nl, www.fietsvakantiewinkel.nl.
Ruim vijftien jaar geleden begon Fietsvakantiewinkel met fietsreizen naar Cuba. Het werd één van de succesnummers. Het programma is sindsdien aardig uitgebreid. Je kunt er individueel opuit gaan of in groepsverband. Zo is er bijvoorbeeld de 18-daagse Salsa- en Tabaksroute in de groene en heuvelachtige provincie Pinar del Río en het midden van Cuba.
• Cubaonline.nl. Een reiswebsite van Riksje, een inmiddels gerenommeerd internetreisbureau met al aardig wat ervaring in Cuba. De reisleiders kennen het land goed, www.cubaonline.nl.
Martinair vliegt wekelijks vijf keer rechtstreeks van Amsterdam naar Cuba, naar Havana (wo., do. en zo.) en naar Varadero (di. en za.). Combinaties van vluchten zijn mogelijk.
Iberia en Air France vliegen dagelijks naar Havana vanuit resp. Madrid en Parijs.
De tarieven van deze vluchten lopen niet ver uiteen. Wel is er een groot verschil tussen het laag- en het hoogseizoen (met name in de maanden juli en augustus, en van medio december tot 2 januari is een vlucht aan de prijs!). Let ook op de bijkomende kosten. Behalve de luchthavenbelastingen komen daar tegenwoordig de veiligheidstoeslagen bij. De luchthavenbelasting in Cuba bedraagt 25 CUC (US$) en moet je op Cubaanse vliegvelden betalen. Bij sommige reisorganisaties zit dit bij het arrangement inbegrepen. Check dat goed!
Boot
Cuba beschikt over vier internationale havens: twee voor kleinere schepen bij Marina Hemingway en Varadero; en twee voor cruiseschepen in Havana en Santiago de Cuba. Kleinere jachthavens liggen aan de kust van Camagüey (Santa Lucia, Bahía Naranja), en aan de zuidkust (Cayo Largo, Jugua, Manzanillo).
Bij het binnenvaren van de 12-mijlszone voor de Cubaanse kust moet je contact opnemen met de Cubaanse autoriteiten via VHF-kanaal 68 en 16 van de Kustwacht.
Toeristen met de Nederlandse en Belgische nationaliteit hebben een paspoort nodig dat nog minstens zes maanden geldig is en een toeristenkaart. Deze laatste is voor 22 euro te koop bij het Cubaanse consulaat in Rotterdam en in Brussel. Bij georganiseerde reizen wordt de toeristenkaart voor je geregeld. De toeristenkaart is 30 dagen geldig, maar kan in Cuba worden verlengd. De grote touroperators, maar ook de recepties in de meeste hotels kunnen je daar meer over vertellen. Zakenmensen en journalisten moeten een werkvisum hebben. Deze is aan te vragen bij de Cubaanse ambassade.
Alhoewel het niet meer verboden is om op eigen gelegenheid rond te reizen, wil de douane nog wel eens moeilijk doen als er geen vast (hotel)adres of naam van een toeristenorganisatie is opgegeven. De touroperators in Nederland en België geven bij de boeking van een arrangement een voucher mee. Daarmee moet je zonder problemen de douane passeren. Ga je op eigen gelegenheid, dan doe je er goed aan om van tevoren een eerste hotel in Havana, Holguín of Santiago, of waar je ook aankomt, te boeken. Wil je helemaal op de bonnefooi gaan, schrijf dan gewoon de naam van een willekeurig hotel op het immigratieformulier in.
Invoerbepalingen
De volgende zaken mag je zonder problemen meenemen uit en naar Cuba:
• persoonlijke bezittingen voor eigen gebruik, waaronder sieraden, fototoestel, videocamera, radio, laptop, sportuitrusting (ook een fiets, kano en surfplank), babyspullen;
• medicijnen voor eigen gebruik;
• 200 sigaretten, 50 sigaren of 250 gram pijptabak;
• 2 flessen sterke drank.
De invoer van drugs, pornografie, bloedproducten, wapens en munitie is verboden. Voor planten en dieren gelden strenge voorschriften.
Vliegtuig
Alle grote steden in Cuba zijn per vliegtuig te bereiken. Binnenlandse vluchten zijn relatief goedkoop en dus zeker tijdens de crisis een alternatief voor de moeizame reis over de weg. Een enkele reis Havana–Santiago kost ongeveer 110 CUC (US$), Havana–Holguín 110 CUC (US$), Havana–Isla de la Juventud / Nueva Gerona 40 CUC (US$), Havana–Varadero 35 CUC (US$).
De vluchten worden verzorgd door Cubana de Aviación. Hoewel deze maatschappij bekendstaat als betrouwbaar, laat de crisis ook hier z’n sporen na. Door achterstallig onderhoud vallen regelmatig vluchten uit. Dat leidt dan tot extra drukte op de overgebleven vluchten. Tijdig boeken is altijd het devies en je moet als buitenlander in dollars betalen! Neem warme kleding mee voor aan boord, want de verwarming op binnenlandse vluchten wil wel eens uitvallen. Voor meer informatie: www.cubana.cu.
Trein
Zonder meer de goedkoopste manier van reizen, en ten tijde van crisis de meest betrouwbare als het gaat om openbaar vervoer, is met de trein. Voor Cubanen is de trein voor lange afstanden het enige alternatief.
De grote steden zijn via het spoor met elkaar verbonden, een erfenis uit de tijd van de Spaanse en vooral de Amerikaanse overheersing. In vergelijking met de bus is het eenvoudig om een kaartje te kopen, zeker voor buitenlanders. Een speciaal loket in het stationsgebouw verkoopt Ladis, een afkorting van ‘larga distancia’, tickets in dollars. Je kunt hier zowel op de dag zelf als enkele dagen van tevoren terecht. Voor de grotere afstanden verdient het aanbeveling een paar dagen van tevoren te reserveren.
Er rijden dagelijks treinen tussen Havana naar Santiago de Cuba en vice versa. Er is een Tren Francés Especial die ’s nachts rijdt (dienst nr. 3 vertrek Habana Central 19 u., aankomst Santiago 11.15 u.; dienst nr. 4 vertrek Santiago 17.35 u., aankomst Habana Central 9.35 uur), met slechts drie stops. Je betaalt zo’n 50 US$ (Especial) of 62 US$ (Primera Especial) voor een enkele reis; het verschil zit ’m in het comfort. De trein gebruikt de oude Franse treinstellen die tussen Amsterdam en Parijs reden, is uitgerust met airco en heeft behoorlijk comfortabele coupés. Hij doet onderweg Santa Clara, Guayacanes en Camagüey aan, helaas alleen ’s nachts. De Coche-Motor heeft hetzelfde traject tussen Havana en Santiago, maar maakt aanzienlijk meer stops. Deze trein rijdt niet dagelijks. Check de dienstregeling op www.fahrplancenter.com en ga langs bij het Estación Central in beide steden. Daar moet je toch heen om verzekerd te zijn van een plaats!
Dan is er de ‘gewone’ trein, die er nog langer over doet en vaak stopt. Er zijn tevens regelmatige treinverbindingen tussen Havana en Cienfuegos, Havana en Pinar del Río, ook met de Coche-Motor.
Reizen met de trein in Cuba is een belevenis op zich. Met kunst en vliegwerk wordt het materieel rijdende gehouden. Voor diegene die tijdens het reizen enig comfort wil, is de Servicio Especial de enige optie. Zorg dat je voor onderweg CUC’s bij je hebt om een snack en wat te drinken te kunnen kopen. Bestek is ook aanbevolen, want dat wordt doorgaans niet verstrekt bij de uitgave van de maaltijd. Zorg trouwens dat je er snel bij bent, want het eten is snel op. Denk aan warme kleding, want in Cuba betekent de airco aan: kou lijden!
De overige treinen zijn lawaaierig, rokerig en
uiterst traag. Eten is matig en veel ruimte is er ook niet.
Daarentegen is de vaak uren durende treinreis met het levendige
gebeuren binnen en de schitterende panorama’s buiten voor de
reiziger die zich open opstelt een onvergetelijke ervaring
(
De blauwe gekte,
p. 255).
Kijk voor informatie over de prijzen en dienstregeling op www.fahrplancenter.com.
Bus
Als je flexibel en er zo zeker mogelijk van wilt zijn dat je op tijd aankomt, neem dan de bus. Maar vergeet de reguliere interprovinciale en interlokale bussen! Sinds de crisis is reizen met de zogenaamde ‘interprovinciales’ en ‘intermunicipales’ een beproeving, zoniet onmogelijk. Met name de lange afstandsbussen zijn onder ‘normale’ omstandigheden de beste manier om op het eiland te reizen. Omdat er altijd te weinig bussen zijn geweest, was het echter moeilijk om aan een kaartje te komen. De meeste kans maak je door naar het speciale busstation, de Terminal de Omnibus Interprovinciales, te gaan.
Voor het regionale busvervoer oftewel binnen de provincie moet je zijn op de Terminal de Omnibus Intermunicipales. Vanuit de grote stad wordt zo iedere uithoek van de provincie bestreken. Reserveringen zijn hier niet mogelijk, dus moet je hopen op geluk en veel geduld hebben. Het wil wel eens gebeuren dat je als buitenlander voorrang krijgt, tenminste áls er bussen rijden…
Sinds kort rijdt er een nieuw type bus speciaal voor toeristen, de Víazul (Viajes Azul). Het zijn goede bussen, met veel comfort en ze rijden altijd en doorgaans op tijd. Víazul rijdt tussen de grote steden. Het is een uitstekende en betrouwbare manier om het land te bereizen. Je moet in dollars betalen!
Reservering en informatie kun je krijgen op de volgende adressen:
• In Havana: Casa Matriz, Avenida 26 entre Zoológico y Ulloa, Nuevo Vedado, tel. 811413, 815652 en 811108, fax 666092, www.viazul.cu.
• In Varadero: Sucursal Varadero, Calle 36 en Autopista, Varadero, tel. 614886.
• In Trinidad: Sucursal Trinidad, Viro Guirnart tussen Antonio Maceo en Gustavo Izquierdo nr. 224, tel. 04192404 en 04194448.
• In Santiago de Cuba: Sucursal Santiago de Cuba, Avenida Los Libertadores esq.Yarayó, tel. 28484.
En verder in de meeste grote plaatsen.
De dienstregeling
Havana – Varadero (via Matanzas en Varadero Airport): 10 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 08.00 | 11.00 |
| 12.00 | 15.00 |
Varadero – Havana: 10 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 08.00 | 10.50 |
| 11.25 | 14.55 |
Havana – Viñales (via Pinar del Río): 12 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 09.00 | 12.50 |
| 14.00 | 17.30 |
Viñales – Havana: 12 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 08.00 | 11.10 |
| 14.00 | 17.30 |
Havana – Trinidad (via Cienfuegos): 27 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 08.15 | 13.50 |
| 13.00 | 18.45 |
Trinidad – Havana: 27 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 07.30 | 13.10 |
| 15.00 | 20.35 |
Havana – Santiago de Cuba: 55 CUC
via Santa Clara, Sancti Spíritus, Ciego de Avila, Camagüey, Las Tunas, Holguín, Bayamo
| Vertrek | Aankomst |
| 09.30 | 00.30 |
| 15.00 | 06.40 |
| 18.15 | 06.35 |
(alleen tussenstop in Camagüey)
| 22:00 | 12.00 |
Santiago de Cuba – Havana: 55 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 09.00 | 01.15 |
| 18.15 | 06.40 |
(alleen tussenstop in Camagüey)
| 15.15 | 06.55 |
| 22.00 | 12.05 |
Trinidad – Santiago: 35 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 08.00 | 20.00 |
Santiago – Trinidad: 35 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 19.30 | 06.45 |
Santiago – Baracoa: 16 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 07.45 | 12.35 |
Baracoa – Santiago: 16 CUC
| Vertrek | Aankomst |
| 14.15 | 19.00 |
Víazul stopt dus ook in: Pinar de Río, Cienfuegos, Santa Clara, Sancti Spíritus, Ciego de Avila, Camagüey, Las Tunas, Holguín en Bayamo.
Stadsvervoer
In de steden ben je voor het busvervoer aangewezen op van alles wat kan rijden. De meeste bussen zien er afgetrapt en verwaarloosd uit, verspreiden een geweldige stank, zijn vaak overvol; en toch rijden ze. De Cubanen zijn inventief. Er zijn bussen die door tractoren worden getrokken, dubbelgelede bussen – vanwege de vorm camellos (kamelen) genoemd – en tweedehands bussen uit het buitenland. Op zich wel een ervaring en spotgoedkoop: 40 centavos voor de lange camellos en 20 voor de gewone bussen. Reken op de drukke trajecten wel op lange rijen bij de bushaltes.
Taxi’s
Dollartaxi’s. Bij ieder hotel en op de vliegvelden staan turistaxi’s, meestal Japanse merken. Je kunt ze ook laten bellen. Dit is een comfortabele manier van vervoer, maar tamelijk prijzig. Je betaalt altijd in dollars. Zorg dat de meter aan staat (ongeveer 0.25 CUC per km, basistarief 0.50 CUC), of dat je van tevoren duidelijk een prijs hebt afgesproken. Voor een ritje vanaf het vliegveld van Havana naar de stad betaal je tussen de 15–20 CUC, afhankelijk van de bestemming.
Particulares. Je kunt je in stijl laten vervoeren in zo’n monumentale Amerikaanse slee uit de jaren vijftig of zestig van de vorige eeuw, die met veel kunst en vliegwerk al decennia lang aan de praat is gehouden. Niet voor reizigers met haast. Oponthoud vanwege een lekke band of een motorisch mankement moet je incalculeren. Het is niet ongebruikelijk dat de chauffeur vraagt om vooraf of tijdens de rit te betalen, als hij benzine moet kopen.
Particuliere taxichauffeurs moeten officieel zijn geregistreerd, maar er rijden voldoende ‘piratas’ rond. Altijd van tevoren de prijs in dollars afspreken. Voor een ritje naar het vliegveld vanuit het centrum van Havana betaal je 10 CUC of in pesos.
Colectivos. Voor vervoer in de stad, maar ook voor langere afstanden, is de colectivo een alternatief, ook al is het aantal colectivos door de benzineschaarste aanzienlijk uitgedund.
Voor langere afstanden, vanuit de stad naar omliggende plaatsen of tussen de grote steden, vertrekt de chauffeur pas als de wagen helemaal vol zit. Meestal krijg je als buitenlander wel voorrang, zeker als je met dollars betaalt.
In de stad kun je een colectivo laten stoppen, tenminste als er nog plaats in is. Er zijn vaste opstapplaatsen, zoals bij het bus- of treinstation, het centrale plein of aan de ‘drukke’ straat.
De Cubanen hebben, inventief als ze zijn, allerlei variaties op de taxi bedacht. De bicytaxi is afgekeken van de Aziatische riksja. Voor een dollar of drie, vier rijd je naar elke bestemming in de stad. In sommige plaatsen rijden bromfietstaxi’s, of motortaxi’s rond (al dan niet met zijspan). Dan zijn er de paardenkoetsjes, in bijvoorbeeld Cárdenas, Santiago, Camagüey en Varadero.
De Bicytaxi
Een fietstaxi vinden kost vakantiegangers weinig tijd, de driewielers zwermen doorgaans als bromvliegen om de buitenlanders heen. Is dit niet het geval, kijk dan in de buurt (niet voor de deur) van de grote hotels of op het centrale plein. De bedragen voor een ritje variëren sterk: twee tot vijf CUC voor twee personen, afhankelijk van de overredingskracht van de fietser of de toerist. Leg de prijs wel van tevoren vast om misverstanden te vermijden. Betalen met pesos is uit den boze daar deze sportievelingen voor hun vergunning zelf ook CUC’s moeten neertellen. In de regel ligt het bedrag zelfs iets hoger dan dezelfde afstand met de auto zou kosten, maar op die manier gaat de geur van knoflook en zoete aardappels, de zoute zee en het geluid van klikkende hoge hakken, blaffende honden, zingende kinderen en Cubaanse rapmuziek minder makkelijk aan je neus en oren voorbij.
Liften
Vanwege het gebrek aan bussen en brandstof leggen de Cubanen zelf de lange afstanden hoofdzakelijk liftend af. Mannen, vrouwen, studenten, fabrieksarbeiders, boeren en functionarissen; altijd staan er groepjes bij de uitvalswegen die hopen op een ritje. Cuba zou Cuba niet zijn als het systeem, juist in deze moeilijke tijden, niet goed geregeld zou zijn.
Er zijn vaste liftplaatsen, meestal voormalige bushaltes, waar iedereen keurig op z’n beurt wacht. De organisatie is in handen van speciale verkeersregelaars, de Amarillos, omdat ze gele jacks aan hebben. De Amarillos hebben de bevoegdheid om Cubaanse voertuigen met een blauw nummerbord te laten stoppen. Die zijn namelijk van de overheid.
Gele nummerborden zijn voor auto’s in privébezit, zwarte voor diplomaten en groene voor de politie, Binnenlandse Zaken en het leger.
Toeristen in een huurauto (herkenbaar aan het rode nummerbord en een ‘T’) zijn niet verplicht om te stoppen, maar je oogst zichtbaar waardering als je lifters meeneemt. Buiten dat is het een goede manier om een praatje met de bevolking te maken.
Zelf liften op Cuba is, zoals je zult begrijpen, op dit moment een zeer tijdrovende affaire.
Huurauto
Verhuurbedrijven
Het hele transportprobleem is te omzeilen door zelf een auto te huren. De toeristenorganisaties spelen daar op in door ruime mogelijkheden te bieden voor autohuur. Bij ieder groot hotel is wel een kantoortje van één van de verhuurbedrijven. Havan-autos is de grootste autoverhuurder op het eiland. Transtur/Cubacar is eveneens wijd verbreid. Via/Gaviota en Rex zijn andere staatsautoverhuurbedrijven.
In het geval van een van tevoren besproken arrangement (fly-drive, flexi-drive) is de auto inbegrepen bij de prijs en staat deze klaar op het vliegveld of bij het hotel. Reken op grote drukte tijdens het hoogseizoen (Europese zomer, Kerstmis en Nieuwjaar). Dan moet je minimaal drie maanden van tevoren reserveren.
De meeste pakketten gaan uit van een minimum van 3 dagen. De basisprijs per dag schommelt tussen de 45 en 70 US$ per dag afhankelijk van het type auto. Veelgebruikte huurmerken zijn: Skoda Fabia, Peugeot 206, 307 en 407, Toyota Yaris, Hyundai Atos, Vitara Hard Top, Hyundai Trajet, KIA Carnival. Rex heeft de wat ruimere VW Bora en Sharan, Audi A4 en A6 en Skoda Combi in het wagenpark.
Bij de basisprijs zijn de eerste 100 km vrij, maar daar bovenop komt wel de verzekering (5–10 US$ per dag) en de benzine van ongeveer 0.90 US$ per liter. Houd er rekening mee dat laatstgenoemde extra kosten ook bij een vooraf besproken en betaald arrangement nog in Cuba betaald moeten worden. Alles bij elkaar is een auto huren voor meerdere dagen dus geen goedkope optie, maar helaas wel de enige als je écht iets van het land wilt zien.
Om een auto te huren moet je minstens 21 jaar zijn, een rijbewijs en paspoort bij je hebben, en liefst een Mastercard of Visa creditcard (geen American Express en geen Diner!) voor de borg (meestal 500 US$).
Tip
Wil je zelf rijden en een auto huren, maak dan gebruik van de arrangementen die de verhuurders aanbieden. Zorg dat je ingedekt bent tegen allerlei extra kosten, zoals het terugbrengen van de auto als je hem op een andere plek achter laat dan dat je hem oppikt. In een flexi-drive of fly-drive arrangement zit dat bij de prijs in. Kosten voor de verzekering moet je altijd ter plekke betalen (reken op 10–20 CUC per dag extra, te betalen met creditcard).
Om verder te raadplegen: Havanautos, www.havanautos.com; Transautos, www.transtur.cubaweb.cu. www.wowcuba.com geeft een goed overzicht van diverse auto’s, prijzen en extra’s.
Afstanden
Van Havana (over de weg) naar:
| Baracoa | 1069 | Matanzas | 101 |
| Bayamo | 842 | Pinar del Río | 176 |
| Camagüey | 570 | Santa Clara | 300 |
| Cienfuegos | 336 | Santiago de Cuba | 876 |
| Guantánamo | 971 | Trinidad | 454 |
| Holguín | 771 | Varadero | 140 |
| Isla de la Juventud | 138 | Viñales | 188 |
Wegen
Cuba beschikt over een uitgebreid wegennet. Vanwege het economisch belang zijn de autopistas en de hoofdwegen, ook in de landelijke regio’s, behoorlijk onderhouden. Over het algemeen doorstaan de wegen de crisis redelijk.
Het best is de autopista, de brede lint asfalt, die de afgelopen decennia is aangelegd van Pinar del Río, via Havana naar Santa Clara en Camagüey; en van Guantánamo naar Santiago de Cuba en iets noordelijker tot halverwege Bayamo. Je zult versteld staan van de rust op deze snelweg, misschien wel de stilste ter wereld. Maar kijk wel altijd goed uit, vooral in het donker; geen fietser voert hier licht en paarden-wagens rijden ook gewoon op de autoweg.
Als je wat van het land en de plaatsjes wilt zien, kun je beter de carretera central nemen. Deze tweebaansweg verbindt alle grote steden en belangrijke plaatsen met elkaar en is eveneens van behoorlijke kwaliteit. Langs deze wegen heb je bovendien de meeste kans een benzinepomp te vinden.
Alleen de kleinere wegen tussen de suikerrietplantages en in de bergachtige gebieden zijn minder van kwaliteit. De loodzware landbouwmachines, de regen en het gebrekkige onderhoud van de laatste jaren eisen steeds meer hun tol.
Neem hoe dan ook ruim de tijd voor het reizen per auto (2–3 keer zo lang als dat je op grond van de afstand zou denken). Probeer het rijden ’s avonds zoveel mogelijk te vermijden. Straatverlichting is schaars en in het donker kun je van alles op de wegen tegenkomen, óók op de autopista.
Benzine
Bij de benzinepompen van Cupet en Oro Negro, speciaal voor toeristen, is altijd benzine te krijgen tegen betaling van dollars. Een liter kost ongeveer 0.90 CUC. Je hebt de keuze uit regular (iets goedkoper) en especial. De laatste is het meest veilig, als je wilt voorkomen dat je onderweg stil komt te staan vanwege vuile of met water verdunde benzine. Probeer het tanken bij de gewone benzinepompen te voorkomen!
In iedere grotere stad langs de route die doorgaans tijdens een rondreis wordt gebruikt, is minstens één Cupet-pomp. Iedereen in de stad weet die te wijzen. Daar waar mogelijk zijn ze op de kaarten in deze gids aangegeven.
Service
Cubanen zijn monteurs pur sang. Noodgedwongen hebben ze met kunst en vliegwerk hun auto’s aan de praat moeten houden. Kom je ergens stil te staan, dan is er altijd wel een Cubaan in de buurt die je kan en wil helpen. Ondanks deze behulpzaamheid en goede zorg is het aan te bevelen om je naar een officiële garage te laten brengen. Bij het fly-drivearrangement krijg je meestal een lijstje met hulpposten/ garages (puestos de mando) onderweg, waar je in geval van nood naartoe kunt. In de hotels onderweg (speciaal voor het fly-driveprogramma geselecteerd) kunnen ze je ook helpen.
Parkeren
Auto-onderdelen zijn bijzonder schaars en dus gewild in Cuba. Parkeer de auto altijd op een plek waar het mag en waar toezicht is. Vraag hiernaar bij de hotelbalie of bij het restaurant. Ook hier geldt: een paar dollar tip voor de bewaker voorkomt veel ellende. Zelf heb ik het een keer meegemaakt, dat ik niet in ging op het aanbod om even op de auto te letten en deze vervolgens bij terugkomst aantrof met twee ‘lekke’ banden. Dezelfde jongens wilden me natuurlijk vervolgens graag helpen; maar wel voor enkele dollars.
Ongevallen
Buitenlanders die betrokken raken bij een ongeval (al dan niet schuldig) kunnen hiervan zeer vervelende en langdurige gevolgen ondervinden. Zij kunnen worden verplicht in Cuba te blijven totdat duidelijk is wie de schuldige is van het veroorzaken van het ongeval. Deze wachtperiode kan oplopen tot 6 maanden of langer. Het veroorzaken van verkeersongevallen met een dodelijke afloop kan leiden tot strafrechtelijke vervolging met straffen tot 10 jaar. Gebruik van alcohol door de veroorzaker van het ongeluk wordt streng bestraft. Neem in geval van een ongeval met een huurauto direct contact op met Asistur (telefoon (07) 2049255/6) en met de Nederlandse of Belgische ambassade te Havanna.
Fietsen
De fiets is door de economische crisis in Cuba een vertrouwd vervoermiddel geworden. Je valt als toerist nauwelijks op tussen de twee miljoen fietsers die de straten en wegen van het eiland hebben ingenomen. In de grote steden is de fiets een uitstekend vervoermiddel. En de liefhebbers kunnen er zelfs het hele eiland mee verkennen. Fietsvakanties zijn ‘in’ op het eiland, omdat de bevolking – wellicht noodgedwongen – fietsminded is, en het klimaat, het terrein en de wegen bijzonder geschikt zijn voor lange fietstochten. Daar komt bij dat je je eigen baas bent met de fiets, en je op plekken komt waar je anders misschien nooit zou zijn beland.
Er zijn inmiddels tal van gespecialiseerde reisorganisaties die fietsreizen verzorgen in Cuba. In Nederland is de Fietsvakantiewinkel een vertrouwd adres. Je kunt individueel of in groepsverband reizen, met je eigen fiets komen, of een fiets huren. Voor het geval je van plan bent je eigen fiets mee te nemen, moet je je bewust zijn van de eisen van de luchtvaartmaatschappij. Een gespecialiseerd reisbureau – zoals de Fietsvakantiewinkel – kan je deze informatie verstrekken.
Handiger is het natuurlijk als je een fiets ter plekke huurt. Ze zijn bij gespecialiseerde fietsverhuurbedrijven of via het hotel te huren, voor ongeveer 10 CUC per dag en 50 CUC per week.
Transport. In Cuba zelf raakt men steeds meer gewend aan het langeafstandsvervoer van fietsers. Zo kan de fiets gewoon mee in de trein, in het vliegtuig en in de bus. Je moet dit wel van tevoren aankondigen en het is gebruikelijk dat je ruim van tevoren op het bus-, treinstation, of het vliegveld aanwezig bent.
Materiaal. Gegeven de staat van de meeste secundaire wegen verdient het aanbeveling om een stevige fiets te gebruiken, dus met een verzwaard frame en verzwaarde wielen, zoals bij een mountainbike. Omdat de mooiste gebieden nogal heuvel- en bergachtig zijn, is een fiets met lage versnellingen een absoluut vereiste. Sommige reisorganisaties raden zelfs minimaal 15 versnellingen aan.
Een plaksetje, een pompje en een baco (llave de regulación) zijn voor pech onderweg een basisvereiste. Neem je je eigen fiets mee, dan is het slim om enkele basisreserveonderdelen mee te nemen, zoals een rem- en versnellingskabel, remblokjes, een paar extra spaken en lampjes. In de meeste gevallen kun je vertrouwen op de creatieve Cubaanse fietsenmakers, de poncheras, die in elke plaats zijn te vinden.
Comfort en veiligheid. Fietsen op de Cubaanse wegen is een verademing vanwege de rust. Het hoeft ook geen probleem te zijn vanwege de vlakke wegen in het grootste deel van het land. Bescherm je wel tegen de felle zon en neem voldoende eten en drinken mee! Zeker voor fietsers is het seizoen van november tot april het meest geschikt. De zon is dan minder heet, de orkanen zijn – normaliter – achter de rug, en het is nog geen regentijd.
Zet de fiets overal goed op slot. Op een aantal plaatsen is een speciale parqueo de bicicletas voor een paar peso. Niemand zal raar opkijken als je je fiets meeneemt naar je kamer, in het restaurant en zelfs in de kerk.
Routes. Er zijn inmiddels tal van vaste fietsroutes, die je al dan niet in groepsverband kunt nemen. Het voordeel hiervan is dat de wegen, de pleisterplaatsen onderweg, de overnachtingsadressen en natuurlijk de bezienswaardigheden van tevoren bekend zijn en zijn te plannen. Enkele bijzondere routes zijn:
• In de omgeving van Havana naar Playas del Este. Om door de tunnel onder de haven te komen, rijdt er een speciale Ciclobus. Vervolgens kun je de fortificaties van Morro-Cabaña, Alamar, Hemmingway’s Cojímar en tot slot de stranden aan de oostkant van de stad bezoeken (pp. 146-147).
• Pinar en de westelijke Cordillera. De provincie Pinar del Río heeft een heel afwisselend landschap, is groen en bergachtig, en men leeft er van de tabak. Deze fietsroute brengt je naar de slapende provincieplaatsjes Viñales en Pinar del Río – de hoofdstad – en langs grotten met schilderingen van de inheemse bewoners, tabaksfabriekjes en verlaten stranden. De route terug brengt je in de Sierra del Rosario en het geweldige natuurgebied van Soroa. Een aanrader! (Zie hoofdstuk 5.)
• Trinidad en de Sierra del Escambray. Deze route is goed te doen vanuit Santa Clara, waar je met de trein kunt komen. Via de Escambray-bergen en het plaatsje Manicaragua, fiets je naar het historische pareltje aan de zuidkust: Trinidad. De tocht door de bergen is bij tijd en wijlen zwaar, maar de beloning is er naar: zowel het landschap als de mensen zijn een verademing. Je kunt vervolgens een paar dagen in Trinidad blijven om het plaatsje rustig te bekijken en de omgeving te verkennen, zoals de Valle San Luís, waar ooit het zwaartepunt van de suikerproductie in dit gebied lag. Langs de kust, via Playa Rancho Luna en de stad Cienfuegos, fiets je vervolgens terug (zie hoofdstuk 8).
• De zwaarste fietsroutes, maar wel de spannendste, zijn in de Oriente, in het oosten van het land. Santiago de Cuba is meestal de uitvalsbasis. Je kunt dwars door de Sierra Maestra fietsen aan de westkant van de provinciale hoofdstad. De route gaat via het pelgrimsoord Cibre en de stad van de onafhankelijkheid, Bayamo, het grillige bergland in. Je komt aan de kust uit bij Playa Chivirico.
• Een langere route gaat langs de kust, helemaal om de bergen heen, via Marea del Portillo, Media Luna en Manzanillo. Aan de oostkant van Santiago ligt Parque Baconao, waar goed te fietsen is. De diehards kunnen door de bergen naar Baracoa doorsteken.
Om alvast een beetje warm te draaien en vooral natuurlijk voor meer nuttige tips zijn er inmiddels verschillende reisverslagen van fietsers op Cuba te lezen. Een aardig verslag is dat van Robert van Weperen op de www.cuba.pagina.nl.
Verder geeft www.bicyclingcuba.com een uitgebreid reisverslag van doorgewinterde fietsreizigers, met tips voor onder meer overnachting; www.cycling-cuba.freehostia.com is een fraaie en nuttige website voor fietsers.
Voor meer informatie over de Fietsvakantiewinkel: www.fietsvakantiewinkel.nl.
Ook andere reisorganisaties, zoals Havanatour en Cubanacán verkopen arrangementen voor fietsers.
Er is de afgelopen vijftien jaar stug doorgebouwd om het aantal hotel-kamers verder uit te breiden. De Cubaanse hotelketens, zoals Horizontes, Cubanacán en Gaviota, hebben bestaande hotels gerenoveerd en uitgebreid en nieuwe gebouwd. Ook buitenlandse hotelketens zijn de laatste jaren zeer actief in Cuba (Sol Melía en Tryp uit Spanje, Accor uit Frankrijk, LTU uit Duitsland en Golden Tulip). Ze investeren in joint ventures met de Cubaanse hotelketens, vooral in de bekende toeristische gebieden, zoals Havana, Varadero en Santiago de Cuba. Nieuwe vakantieparadijzen als Cayo Largo, Cayo Coco, Santa Lucía en Guardalavaca worden grotendeels met buitenlands kapitaal opgebouwd.
Daarmee is er een duidelijke scheiding gekomen in het hotelaanbod. Buitenlandse toeristen zijn aangewezen op de dollarhotels. Voor Cubanen zijn er pesohotels, maar omdat er steeds meer ruimte komt voor particulier initiatief, kunnen buitenlanders ook hier steeds vaker terecht; tegen betaling van dollars vanzelfsprekend.
Dollars en pesos
Het merendeel van de buitenlandse vakantiegangers boekt zijn verblijf direct met de reis. Het is zelfs verplicht om een hotelboeking te hebben bij binnenkomst in het land. Dat hoeft voor individuele, zelfstandige reizigers geen probleem te zijn, want je kunt een hotel in de plaats van aankomst boeken via het reisbureau. Je krijgt dan een voucher mee voor de Cubaanse douane.
In de arrangementen die de Belgische en Nederlandse reisorganisaties aanbieden is het hotel meestal inbegrepen. Zo zijn bijvoorbeeld bij het fly-driveprogramma de hotels onderweg vooruit geboekt, of je hebt een aantal vouchers voor hotels van een bepaalde keten.
Je kunt daar vanaf wijken door naar een ander hotel te gaan, maar dat geeft dan extra kosten, omdat je de overnachting in feite al betaald hebt in het arrangement. Bovendien is het de vraag of er in een ander hotel plaats is en of je daar met dollars kunt betalen. De pesohotels mogen officieel namelijk geen buitenlandse valuta aannemen.
‘Toeristen slapen beter in onze hotels’
In tegenstelling tot in andere steden en dorpen in Cuba, hangen de verhuurders van kamers in Havana minder vaak een bord buiten de deur om toeristen aan te trekken. Ook een witte sticker met een grote blauwe driehoek missen ze meestal. Dit is waarschijnlijk niet enkel te wijten aan het hoge CUC-bedrag dat de Cubanen voor deze ‘reclameattributen’ moeten betalen, maar in het Internationale Perscentrum in Vedado laat medewerkster Carmen Celia weten dat ze ook geen lijsten verstrekken van de officiële casas particulares omdat ‘toeristen beter in onze hotels slapen, om de economie te stimuleren’. De eigenaren van officiële casa’s staan maandelijks een bedrag van 100–250 CUC aan de officiële organisatie ONAT af en ze betalen bovendien aan het einde van elk jaar een extra percentage, afhankelijk van hun winst. Ze hebben altijd een licentienummer en ONAT-bewijs in huis dat over het algemeen pontificaal tegen de muur plakt wanneer je een huis binnenstapt. De illegale casa’s zijn vaak even duur en bieden weinig tot geen garantie wanneer toeristen te maken krijgen met ziekte of gestolen bagage. In het toeristenoord Varadero zijn alle casa’s illegaal in verband met het o zo bloeiende hotelwezen. In Cuba is het vinden van een casa (legaal of illegaal) gemakkelijk: vraag een toerist om een goed adres, loop eens mee met een bereidwillige Cubaan (maar let op voor commissie) en let op stickers en uithangborden.
Casas particulares
Sinds een aantal jaren mogen Cubanen kamers verhuren aan buitenlandse toeristen, mits deze in dollars betalen en deze zogenaamde casas particulares een fors deel van de inkomsten aan de staatskas afdragen. Dit heeft tot gevolg gehad dat deze particuliere pensions als paddenstoelen uit de grond schieten, maar ook nogal ‘aan de prijs’ zijn, zeker als je het gebodene in aanmerking neemt. 25–40 CUC voor een tweepersoonskamer per nacht is in Havana heel gebruikelijk. In de provincie betaal je gemiddeld 15–25 CUC.
Het voordeel van de casa particular is evenwel dat je bij Cubanen logeert, meestal in een échte woonbuurt, en zo eerder kan proeven van het gewone leven.
Realiseer je wel van tevoren dat je bij mensen thuis verblijft en dat je eventuele ongemakken voor lief moet nemen. Cubanen zijn luidruchtig, de huizen – vooral de oudere, afgetakelde – zijn gehorig. Voorzieningen als stromend water – laat staan warm – en elektriciteit zijn minder betrouwbaar. En hoewel de Cubaanse gastheren en -vrouwen hun stinkende best doen om jouw verblijf zo aangenaam mogelijk te maken, moet je geen bedden, beddengoed en verdere toebehoren verwachten, zoals je gewend bent.
Er zijn geen officiële lijsten van de casas particulares, maar wel al diverse websites met lijsten (zie hieronder).
Het is niet moeilijk om casas particulares te vinden, want overal waar je komt, zul je aangesproken worden door mensen die een habitación of apartamento in de aanbieding hebben. Bij het huren van een heel appartement is het zelfs mogelijk dat de bewoners tijdelijk elders gaan logeren en jou de beschikking over het huis geven.
De families die kamers verhuren, zijn doorgaans betrouwbaar als het gaat om je bezittingen, maar het beste is om ook hier voorzorgen te nemen tegen diefstal. Weet jij wie er in die huizen nog meer over de vloer komt?
Maak ook van tevoren duidelijke afspraken over het aantal nachten en de prijs, en of ontbijt inbegrepen is.
Sommige Cubanen gaan al zo met hun tijd mee dat ze hun casa particular op een eigen website aanbieden. Daar waar mogelijk zijn in deze gids adressen en websites genoemd.
Websites casas particulares
Er is inmiddels een aantal websites met up-to-date lijsten van casas particulares.
www.casaparticular.info, verreweg de beste en uitgebreidste, met de casas particulares per wijk en op de kaart. www.cubaguide.de is een Duitse site per stad geordend met adresgegevens, die redelijk uitvoerig is. www.conexioncubana.net is een Spaanstalig overzicht, met beschrijving van de kamers. www.users.pandora.be is een Belgische site met heel bruikbare persoonlijke tips voor overnachting.
Websites gewone hotels en exclusieve villa’s
www.hostelbookers.com/hotel/cuba is een uitstekende site met een uitgebreide lijst hotels in heel Cuba, met boekingsmogelijkheden.
De categorieën
De hotels en appartementen zijn ondergebracht in vijf categorieën. ***** Vijfsterrenhotels zijn uiterst luxe. Ze zijn ingericht volgens de modernste standaard, inclusief broekenpers, goed gevulde minibar, schrijfgerei en shampoo/lotion. In het hotelcomplex bevinden zich meestal meerdere restaurants van goede kwaliteit, bars, enkele winkels, een postkantoortje en een balie van Cubaanse reisorganisaties. Deze hotels zijn zo ingericht dat je er niet uit hoeft; je hebt ook nauwelijks het gevoel in Cuba te zijn. De prijs varieert van 100–180 US$ per nacht voor een tweepersoonskamer. **** Viersterrenhotels zijn ook nog redelijk luxe, met een goed werkende televisie, airco, telefoon op de kamer, en dagelijks goede schoonmaak. Er zijn ook altijd minstens een goed restaurant, een postkantoortje, een souvenirshop en een balie voor excursies. De prijs: 60–100 US$.
*** Driesterrenhotels vormen de middenklasse. Doorgaans is er niets mis mee, alhoewel de kamers meestal krap zijn, de telefoon op de kamer niet altijd werkt, de radio bijna nooit, en de schoonmaakster wel eens wat over het hoofd ziet. De verzorging kan van hotel tot hotel erg uiteenlopen. In deze categorie hotels zijn ook altijd een restaurant, een souvenirshop (al is het soms maar een hoekje), en een toeristenbalie. De prijs: 40–60 US$.
** Tweesterrenhotels zijn vaak shabby, de kamers kaal, en er is weinig te beleven. In deze categorie komen vooral de villa’s voor, huisjes of appartementen waar je kunt koken. Doorgaans heb je daar trouwens weinig aan, want waar haal je in Cuba de boodschappen vandaan? Maar je zit wel vrij, bent gedeeltelijk eigen baas en overnacht relatief goedkoop. Veel villacomplexen liggen aan het strand. De prijs: 20–40 US$.
* Dit zijn de voormalige pesohotels. De kamers zijn klein, met niets erop en eraan, vaak smerig en gehorig. Vooral dat laatste is een nadeel omdat deze hotels vooral door verliefde stelletjes en echtparen gebruikt worden om elkaar eens goed te verwennen.
De check-outtijd in de hotels is 12 uur.
In dit boek worden bij de hotels altijd de prijzen voor twee personen in een tweepersoonskamer genoemd.
Tips
• Vergeet niet shampoo, scheerzeep, tandpasta en toiletpapier mee te nemen.
• Neem een extra handdoek mee.
• Zorg voor een adaptor en verloopstekker, en een zaklamp (voor als de stroom wegvalt).
• Leg cheques en geld altijd in de kluis.
• Een fooitje voor het kamermeisje of het baliepersoneel (extra handdoek of zeep, reserveren volgende hotel, restaurant en dergelijke) doet wonderen.
Als er één terrein is waar de Cubanen tijdens de revolutie op hebben toe moeten leggen, dan is dat uitgaan. Lekker uit eten gaan is voor de gemiddelde Cubaan een reeds lang vervlogen droom. Kom je in contact met Cubanen en neem je ze mee naar een restaurant, dan voelen ze zich hoogst ongemakkelijk.
Nog niet zo lang geleden was het voor Cubanen zelfs verboden in de speciaal geselecteerde toeristengelegenheden te komen. Nu verandert dat langzaam, maar Cubanen kunnen de prijzen in dollars nauwelijks betalen. Dus je ziet ze er hoogstzelden.
De mogelijkheden om uit eten te gaan of om wat te drinken buiten het hotel zijn voor buitenlanders nu iets groter. Elders is daar al over gesproken.
Muziek/shows
Muziek maken en dansen is de Cubanen wel toevertrouwd. Wil je jezelf een avond in die tropische sfeer onderdompelen dan is een bezoek aan een cabaret de beste optie. Tropicana in Havana is het beroemdst, maar de show heeft z’n glans verloren door de commerciele aanpak.
Her en der in de regio, vooral in Santiago, Camagüey en Bayamo, zijn verrassende spektakels te bezoeken. Ook het programma in de cabarets van de grote hotels in Havana, Varadero en Santiago is de moeite waard. Je krijgt er een beeld van het kleurrijke Cubaanse carnaval en de singende muziekritmes.
Reken voor de entree op zo’n 15 tot 20 US$, waar de verplichte drankjes nog bij komen. Maar het is de prijs waard.
In de toeristengebieden is het aantal discotheken de laatste jaren aanzienlijk uitgebreid. Ze bevinden zich meestal in de hotels en draaien overwegend internationale hits. Sommige disco’s hebben wekelijks speciale salsa- en merengue-avonden.
Wil je genieten van authentieke Cubaanse muziek dan is het plaatselijke Casa de la Trova de beste keuze, dé plek waar de Cubanen uitgaan en dansen. In de weekenden is er meestal rond het centrale plein in de stad wel wat te beleven. In ieder geval kun je daar Cubanen treffen, die je verder kunnen helpen en je graag begeleiden. In Santiago en de kleinere provinciesteden Bayamo, Camagüey, Baracoa en Santa Clara zijn er vrijwel iedere avond optredens van plaatselijke son- en rumbaorkesten. De sfeer is gemoedelijk, de muziek meeslepend. Zo’n avondje staat absoluut garant voor enkele uren gelukzaligheid.
Theater/dans
Tijdens de revolutie is er veel aandacht besteed aan theater en dans, en dat is te merken aan een redelijk breed aanbod van klassieke en moderne voorstellingen op deze terreinen. De meeste keus heb je in hoofdstad Havana, maar ook in Camagüey, Matanzas en Santiago hebben gerenommeerde gezelschappen hun thuisbasis.
Diverse academies bieden de mogelijkheid voor buitenlanders om danslessen te volgen (zie ook hieronder).
Een sterke troef van Cuba als vakantieland zijn de mogelijkheden voor actieve vakanties, zoals duiken, jagen, vissen en ecotoerisme. Maar ook Spaans leren en muziek- en danscursussen raken steeds meer ‘in’.
Duiken
Cuba is een duikparadijs. Dat kan moeilijk anders met een kustlijn van ruim 5700 km met riffen, grotten en honderden eilanden. De onderwaterwereld met tropische vissen en schitterende koraalformaties behoort tot de mooiste in het Caribische gebied. Maar wat duiken in Cuba heel bijzonder maakt zijn de vele wrakken voor de kust. Een erfenis van het koloniale verleden, toen Cuba op het kruispunt van belangrijke handelsroutes lag. Van tijd tot tijd werd er voor de Cubaanse kusten stevig gevochten, geroofd en gekaapt. Ruim duizend schepen vonden hier hun laatste rustplaats. Zo ligt voor de noordkust van Pinar del Río de Nuestra Señora del Rosario, die met schatten en al verging na een gevecht met Engelse kapers. Een paar mijl ten oosten van fort El Morro in Havana ligt het vlaggenschip van de Armada: Nuestra Señora de las Mercedes, met 46 kanonnen. Het verging nadat het hier op de klippen was gelopen.
Wat betreft onderwaterarcheologie is Cayo Largo een uitstekende uitvalsbasis. Zo’n 65 km ten westen van het eiland ligt een waar kerkhof aan kanonnen, ankers, kogels en andere scheepsresten.
Momenteel heeft Cuba ongeveer twintig speciale duikgebieden. In de toekomst zal dat aantal zeker toenemen, want het potentieel is enorm. Maar gelukkig ziet de Cubaanse overheid ook de gevaren in van een te massale exploitatie van de rijkdom.
De mooiste gebieden zijn nu: de Canarreos, een groep eilanden ten zuidwesten van Cuba (met onder meer Isla de la Juventud en Cayo Largo); de Jardines de la Reina, voor de zuidoostkust (Cayo Grande, Cayo Caballones); Sabana-Camagüey, een immens koraalrif met onder meer Cayo Coco, Cayo Guillermo; Maria La Gorda (Pinar del Río), Playa Girón (Varkensbaai) en Santa Lucía (Camagüey).
Ter plekke zijn duikvoorzieningen voor excursies en cursussen (PADI). Neem contact op met Cubanacán en Havanatour voor verdere informatie.
Via volgende websites krijg je een uitgebreid beeld van de duikmogelijkheden in Cuba en nuttige aanknopingspunten:
www.naplesnet.com/turks/ !CubaScubaIntroS.html (Spaans en Engels); www.cuba.tc/ScubaCubaSites.html.
Vissen
Sinds Hemingway wordt Cuba geassocieerd met sportvissen in diep water. Niet geheel onterecht, want de noordkust van het eiland wordt beschouwd als een van de beste plekken om op blauwe en witte marlijn (kleine zwaardvis), tonijn en dolfijnen te vissen. Eind mei/begin juni is de Marina Hemingway (West-Havana) het centrum van de wereld voor deze categorie sportvissers. Dan wordt het Internationale Ernest Hemingway Marlijn Sportvis Toernooi gehouden. Voor een kleine vijfhonderd dollar per team van drie tot vier vissers mag je meedoen (het hele toernooi duurt vier dagen). Ook een volledige boot met bemanning is te huur.
Later in juni, doorgaans de laatste week, is er in Varadero het Gregorio Fuentes Betancourt Toernooi, ook al een verwijzing naar Hemingway, deze keer de man die model heeft gestaan voor zijn Oude Man en de Zee.
Andere goede plekken met faciliteiten voor zeevissen: Cayo Paraíso (noorden van Pinar del Río), Cayo Coco, Santa Lucía, Guardalavaca, Santiago de Cuba en Marea del Portillo.
Dezelfde plaatsen, en ook Varadero, zijn tevens interessant voor het vissen op kleinere vissen als barracuda, tarpon, makreel en snapper. Maspotón (Pinar del Río), Guama (provincie Matanzas), Hanabanilla (provincie Villa Clara), Zaza (provincie Sancti Spíritus) en tal van andere binnenlandse meren zijn favoriete locaties voor vissen op baars.
Cubanacán is de specialist voor sportvisexcursies en deelname aan grote toernooien: www.cubanacan.co.uk.
www.caribscuba.com is een handige site voor specifieke sportvis-, duik- en jachtexcursies, met accommodatie.
Jacht
Het potentieel voor de jacht is op Cuba minstens zo groot als voor sportduiken. Het eiland bevindt zich op twee belangrijke vogeltrekroutes van onder meer verschillende soorten duiven, eenden, fazanten en parelhoenders. Vooral de moerasgebieden, lagunes en riviermonden worden jaarlijks door duizenden jagers uit binnen- en buitenland bezocht. Er is een twintigtal speciale jachtgebieden, waar behalve op genoemde vogelsoorten ook op wild wordt gejaagd (onder meer wild zwijn, rendier, antilope, beren). Tips: de kustgebieden in de provincie Pinar del Río (Mil Cumbres, Maspotón, La Vibora), Sancti Spirítus (Jobo Rosado, Manatí), Ciego de Avila (Morón), Camagüey (La Belen, Cayo Sabinal). Jagers kunnen hun eigen geweer meenemen. Ze zijn ook te huur op diverse plaatsen. Een tijdelijke jachtvergunning (25 CUC) is verplicht. Accommodatie is meestal in het gebied aanwezig. www.caribscuba.com geeft een overzicht van de opties.
Ecotoerisme
In het bergland en de moerassen van Cuba liggen verschillende beschermde natuurgebieden die beperkt toegankelijk zijn voor ecotoerisme. Soroa in Pinar del Río is een prachtig gebied, niet alleen vanwege de beroemde orchideeën. Het oorspronkelijke woud is hier behouden en er is een rijk dierenleven. Ook de moerassen in het zuiden van de provincie Matanzas, de Cienaga de Zapáta, vormen een uniek natuurgebied. En verder: de Vallei van Viñales (Pinar del Río), de Topes de Collantes (provincie Cienfuegos), en het nationaal park van Sierra Maestra (Granma).
Vanuit de hotels in de betreffende gebieden worden begeleide excursies verzorgd.
Steeds meer buitenlandse bezoekers komen voor langere tijd naar Cuba om een studie te volgen aan universiteiten in Havana, Santiago en elders in het land. Je kunt er Spaanse taal- en letterkunde doen, Cubaanse kunstgeschiedenis studeren en zelfs specifieke medische opleidingen doen. In de zomer zijn er verkorte cursussen over diverse onderwerpen, symposia en conferenties.
Mercadu is de staatsorganisatie die dit alles coördineert. Ze geven informatie, verzorgen de selectie, de plaatsing en het verblijf. Adresgegevens: Calle 13, nr 951, Vedado, Havana, tel. 333893, fax 333028. Meer informatie via: http://embacu.cubaminrex.cu.
Spaans en dansen leren
Cuba ontdekken en tegelijk Spaans leren of de kennis van de Spaanse taal en literatuur uitbreiden; die mogelijkheid bestaat sinds kort bij een aantal organisaties. Hier volgen enkele tips.
PLUS Taalreizen organiseert reizen (vanaf één week) inclusief cursus Spaans, op een eigen school in Miramar, Havana. De liefhebbers van salsa kunnen er meteen een één- of tweeweekse cursus salsa bij doen. Voor meer informatie: PLUS Taalreizen, Hooghiemstraplein 65, 3414 AX Utrecht, tel. 030-2341312, fax 030-2767373, www.plustaalreizen.nl.
NB Reizen biedt een taalcursus aan, waarbij je drie of vier uur per dag privéles krijgt en je bij een gastgezin verblijft. Er wordt samengewerkt met scholen in Havana, Santiago de Cuba en Trinidad. Behalve taalcursussen zijn er salsalessen te volgen in de genoemde drie steden. Meer informatie: NB Reizen, Singel 157a, 1012 VK Amsterdam, tel. 020-4287622, fax 020-4287625, www.nbreizen.nl.
StudyTravel organiseert taalreizen, al dan niet gekoppeld aan cursussen dansen: www.studytravel.nl.
Je kunt ook direct contact opnemen met het genoemde Mercadu of het Centro de Idiomas para Extranjeros José Martí, Calle 16, nr. 109, Miramar, Havana, fax 331697; cursus Spaans met verblijf in pension in de buurt.
Afro-Cubaanse cultuur
Promotor Cultural, Casa del Caribe, biedt korte en langere cursussen op het gebied van de Cubaanse en Afro-Caribische cultuur, zoals danslessen, muziek- en theatercursussen; Calle 13, nr. 154, Vista Alegre, Santiagonde Cuba, tel. 42285, fax 42387.
Actuele portaalwebsites over Cuba
Er is inmiddels veel informatie op het internet over Cuba. Naast de toeristische sites van touroperators, toeristenorganisaties, zijn er veel specifieke sites over de politieke situatie, de mensenrechten en de cultuur. Hieronder volgt een overzicht:
• www.cubanacan.cu van de grootste toeristenorganisatie in Cuba, met veel praktische informatie.
• www.cuba-info.nl geeft basisinformatie over het land, de streken en de steden.
• www.dtcuba.com/esp/default.asp is van het Cubaanse toeristenbureau met veel praktische informatie tot zelfs investeringsmogelijkheden aan toe.
• www.cuba.web-log.nl is een actuele en kritische Nederlandstalige website over de politiek en de economie.
• www.paxchristi.nl voor informatie over de mensenrechten.
• www.cubanet.org geeft goed nieuws in het Engels.
• www.granma.cu is de site van Granma, erg gekleurd, maar wel leerzaam!
• www.cubaforum.nl is een zeer bruikbaar forum voor allerlei nieuws over reizen, de politieke situatie en het dagelijkse leven.
De netspanning in Cuba is 110 Volt. Neem zelf een adaptor mee voor apparatuur op 220 Volt, en een setje verloopstekkers is altijd handig. De stopcontacten willen nogal eens verschillen tussen de hotels.
Als je nog fotografeert met een analoge camera, neem voldoende fotorolletjes mee! In de grote hotels op Cuba zijn ze wel te krijgen, maar let op de uiterste gebruiksdatum. Verpak de films in een stralingsvrije zak of kist, of geef ze af bij de douane als handbagage.
Vanwege de felle zon verdient het aanbeveling films met een lage gevoeligheid te nemen (100–200 ASA).
Heb je een digitale camera, denk dan aan de oplader en een adaptor voor de stekker (zie boven).
Fotograferen en filmen is in Cuba overal toegestaan, behalve bij objecten of onderwerpen van militaire aard. Vraag in musea van tevoren toestemming. Datzelfde geldt vanzelfsprekend als je de Cubanen zelf op de foto wilt zetten.
De Cubaanse munt is de peso. De peso is onderverdeeld in 100 centavos. Er zijn biljetten van 3, 5, 10, 20 en 50 peso. Munten zijn er van 1 peso, en 5, 20 en 40 centavos.
Buitenlanders worden niet geacht met de peso te betalen, en ook niet meer met de dollar. Daarvoor is de CUC, de convertibele peso, in het leven geroepen. Deze staat gelijk aan de dollar en ten opzichte van de euro is de verhouding: 1 euro = 1.25 CUC.
Het is handig om losse euro’s bij je te hebben voor kleine fooitjes (de taxi, de barman, het restaurant, de gids). Je kunt de CUC kopen op het vliegveld, bij de banken, in de meeste (grote) hotels en bij talrijke wisselkantoren, de cadecas. Bij vertrek kun je ze op het vliegveld weer terugwisselen. Op www.cubatravel.cu/client/cuc/index.php staan de diverse coupures van de CUC afgebeeld; en ook hoe je de echtheid ervan kunt checken.
Het is niet handig meer om dollars te wisselen in CUC’s; je betaalt dan een commissie van 10%! Dus euro’s meenemen. In de volgende plaatsen is zelfs al vrijwel alles te betalen met euro’s: Varadero, Cayo Largo, Jardines del Rey, Playa Santa Lucía in Camagüey, Playa Covarrubias in Las Tunas en de stranden bij Holguín (Guardalavaca, Esmeralda, Pesquero).
Banken en wisselkantoren, de cadecas, zijn open ma.–vr. 8.30–12 en 13.30–15 u. en za. 8–10 uur.
Pinnen wordt in Cuba langzaam aan geïntroduceerd. In Havana, Varadero en Santiago zijn al verschillende ATM-automaten, waar je met een creditkaart kunt pinnen. Pinnen met een bankpas blijft moeilijk!
Visa en Mastercard zijn het meest geaccepteerd in hotels, de duurdere restaurants en souvenirwinkels (sigaren, rum, cd’s). American Express wordt nergens in Cuba geaccepteerd.
Travellercheques zijn moeilijk in te wisselen.
Kijk uit met pinnen; laat niemand meekijken en houd je kaart in de gaten, zodat de gegevens niet kunnen worden gekopieerd.
Kijk uit met zwart wisselen. Dit is nog steeds illegaal, er staat een forse boete op, en bovendien is het de vraag of je het juiste geld terugkrijgt. De zwarte koers is bovendien niet veel hoger dan de koers die je bij de hotelbalie of de bank krijgt.
Cuba heeft na de revolutie een goed systeem van gezondheidszorg ingevoerd, maar de crisis heeft haar gevolgen. In theorie geldt nog altijd dat de gezondheidszorg gratis is. Zeker voor buitenlanders is dat in de praktijk niet het geval. Een doktersbezoek is naar verhouding goedkoop, maar een ziekenhuisbehandeling wordt tegenwoordig in de betere ziekenhuizen berekend in harde valuta.
In de meeste hotels is eerste hulp beschikbaar. Bij spoedgevallen kun je naar iedere willekeurige kliniek of ziekenhuis gaan. Daar helpen of verwijzen ze je verder. Internationale klinieken zijn te vinden in: Pinar de Río, Havana, Varadero, Cienfuegos, Trinidad, Cayo Coco, Santa Lucía, Guardalavaca en Santiago de Cuba. Opname en verpleging in een Cubaans ziekenhuis kunnen tot een exorbitant hoge rekening leiden. Zorg dus voor een goede reisverzekering!
Diarree
De meest voorkomende kwaal waar buitenlanders mee worden geconfronteerd is diarree. Vooral niet goed schoon gemaakte groente, fruit of vlees en besmet water zijn de grote boosdoeners. Sterk gekruide gerechten zullen bij de een sneller dan bij de ander hun sporen nalaten, en ook de hogere temperaturen met felle zon kunnen bijdragen aan de tijdelijke malaise. De belangrijkste raad is daarom: neem de tijd om te acclimatiseren en vermijd onbetrouwbaar voedsel en drinken.
Water drinken uit de kraan moet te allen tijde worden afgeraden. In de hotelkamer staat meestal speciaal behandeld en gefilterd water in een kan met aparte glazen. Wil je elk risico uitsluiten drink dan uitsluitend mineraalwater uit flessen, die je bijvoorbeeld bij benzinepompen koopt.
Ook alle voedselproducten waar vervuild water mee in contact kan komen, verdienen oplettendheid. Kijk dus uit met thee en koffie (vraag om het water goed te laten koken), consumptie-ijs en ijsblokjes, met sla, rauwe groenten en ongeschild fruit. Zorg dat vlees en vis goed doorbakken zijn.
Op het terras zijn mineraalwater, andere frisdranken en bier uit flesjes de beste garantie tegen de gevreesde buikloop. Behalve als het lot al heeft toegeslagen; drink dan geen bier, koolzuurhoudende drank en koffie, totdat de diarree voorbij is. Om het vochtverlies aan te vullen kun je het beste mineraalwater zonder prik (agua mineral sin gas) en slappe thee (goed gekookt water!) drinken en geen vet eten. Een droge boterham doet vaak wonderen om de honger te stillen.
Soms wordt aanbevolen om voor langdurige diarree zoutoplossingen (ORS) mee te nemen. Dat kan geen kwaad, maar op het moment dat inname daarvan echt nodig is, ben je allang bij een dokter geweest. Want als regel kun je hanteren: als de diarree langer dan twee dagen in z’n volle hevigheid aanhoudt direct een dokter raadplegen.
Wel handig is het om enkele strips imodium mee te nemen. Gebruik deze alleen in hoge nood, want het is een zwaar medicijn, die de natuurlijke afbraak van de bacteriën in het lichaam tenietdoet.
Zon
Zonnebaden in Cuba is niet zonder risico’s. Ga af op je eigen ervaringen met het zonnen in de zomer, en houd er rekening mee dat de kracht van de zonnestraling hier sterker is. Vooral in de zomerperiode moet het zonnen tussen 12 en 15 uur. worden afgeraden. Ga dan, net als de Cubanen, alleen naar het strand met een parasol of ga eten en wat rusten.
Gebruik altijd zonnebrandcrème en wees vooral de eerste dagen niet overmoedig. Zorg bij lange wandelingen in de volle zon voor een hoofddeksel en eventueel lange mouwen. Verzorg de huid na het zonnen altijd goed met een geëigende crème.
Muggen
De kleinste en venijnigste bandieten in tropische gebieden zijn de muggen. Vooral in gebieden met veel groen en stilstaand water houden ze zich schuil om vervolgens ’s avonds hun slag te slaan. Kijk in de hotelkamer of de ramen goed gescreend zijn, dus of er muskietengaas voor zit. Is dat niet het geval, dan kan een klamboe afdoende bescherming bieden. Vraag ernaar in het hotel.
Om narigheid te voorkomen kun je ook insectenwerend middel meenemen om op armen en gelaat te smeren.
Draag ’s avonds, en vooral bij de schemering, lange mouwen en een lange broek. Mocht je toch last krijgen van muggenbeten en jeuk, dan zijn er tal van middeltjes die daartegen helpen.
Dengue
De laatste jaren kampt Cuba, net als andere Caribische landen, met uitbraken van dengue of knokkelkoorts. De ziekte, die wordt overgebracht door muggen, wordt actief bestreden door fumigaties, het met rook bewerken van de haarden. Dengue wordt overgebracht door muggen, vooral gedurende de dag maar ook ’s nachts. Geadviseerd wordt alle elementaire voorzorgsmaatregelen tegen muggenbeten te nemen. Dengue openbaart zich ongeveer 5 dagen na de prik door een mug (type Aedes Aegypti) met koorts, hoofdpijn, pijn achter de ogen, en pijn aan gewrichten en ledematen. Andere vormen kunnen gepaard gaan met ernstiger symptomen zoals coma en shock. Dengue kan dodelijk zijn.
Aids
Cuba mag dan een eiland zijn waar aids zeer sporadisch voorkomt, met de toename van het aantal buitenlanders dat het eiland bezoekt zijn de prostitutie en het risico evenredig toegenomen. Veilig vrijen is ook op Cuba het devies. Neem zelf condooms mee (tijdens de vliegreis in de handbagage).
Tips
• Drink nergens water uit de kraan; flessen water en frisdrank zijn overal te koop.
• Drink voldoende, in ieder geval regelmatig verspreid over de hele dag.
• Kijk uit met niet goed gekookt of gebraden voedsel.
• Blijf niet te lang in de volle zon (11–15 uur); het dragen van een hoofddeksel is aan te raden.
• Wondjes schoonmaken met flessenwater.
Asistur is een Cubaanse organisatie, in 1991 speciaal opgezet om buitenlandse toeristen met moeilijkheden te helpen. Je kunt ze bellen bij medische noodgevallen (ook tandarts), juridische problemen, diefstal, reserveringen en allerlei andere vragen.
Ze zijn 24 uur per dag open. Asistur, alarmcentrum in oud-Havana, Paseo Martí # 212 e/ Trocadero y Colón. Habana Vieja, tel. 33 8527/8920/8339, fax 338087. Het hoofdkantoor van Asistur zit in Vedado, Calle 4, nr. 110, tussen Avenida 1ra en 3ra, tel. 248835/245278, fax 248088, www.asistur.cu.
In Santiago de Cuba zit een agent van Asistur in Hotel Casa Granda, tel. 86128.
Cuba is warm en heeft een regelmatige temperatuur, maar in de heuvels, bergen en in het binnenland kan het ’s avonds fris zijn. Neem luchtige kleding mee, bij voorkeur katoen, maar voor de avond een sweater, zomerjasje of jack. Voor het reizen met de bus of trein verdient het aanbeveling om een fleecetrui of wollen jack mee te nemen; zeker als je ’s avonds en ’s nachts reist.
Uitgaan doen de Cubanen nauwelijks. Formele kleding hoeft voor een vakantie dus niet mee. In het restaurant of cabaret is een hemd en zomercolbert voldoende. Houd er rekening mee dat de Cubanen in restaurants gewend zijn om de airco voluit te zetten. Die sweater of dat jasje mag dus altijd mee bij het eten.
Banken en wisselkantoren zijn open van ma.–vr. 8.30–12 en 13.30–15 en za. 8–10 uur.
Postkantoren zijn open van 8–18 en plaatselijk op zondag 8–18 uur. Apotheken zijn open van 8–19 uur; maar er zijn in elke plaats 24 uursapotheken
Overheidskantoren zijn open van ma.–vr. 9–16 uur; sommige over-heidsdiensten werken later door, andere sluiten iets eerder voor bezoek.
De openingstijden van winkels: ma.–za. 9.30–12.30 en 14–17 uur. Musea: meestal maandag gesloten.
Goede kaarten zijn een zeldzaamheid in Cuba. Met de plattegronden die je in de meeste hotels in Havana krijgt, kun je nog wel uit de voeten. Maar gedetailleerde overzichtskaarten van het hele eiland en plattegrondjes van de andere steden zijn schaars.
De Guía de Carreteras van het ministerie van Toerisme is goed te gebruiken als routekaart als je zelf gaat rijden. De meeste kaarten die je krijgt bij het huren van een auto zijn namelijk erg beperkt. Veel afslagen op de provinciale wegen staan er onduidelijk op en ook de afstanden zijn moeilijk in te schatten.
De beste optie: koop voor vertrek in de gespecialiseerde reisboekhandel een kaart van Cuba. De meest gedetailleerde is die van Freytag & Berndt’s. Daar staan tevens stadsplattegronden op van Havana, Varadero, Cienfuegos, Santiago en Camagüey. Er is een gespecialiseerde kaartenwinkel in Havana, het Instituto Hidrográfico, Calle Mercaderes, tussen Obispo en Oficios.
Een brief is een carta, een ansichtkaart een tarjeta. Zet altijd op de post die je verstuurt por avión (per vliegtuig, tenzij je wilt dat deze maanden later bij de geadresseerde aankomt).
Een postzegel, sello, koop je in het hotel of de toeristenshop. De normale Cubaanse tarieven zijn 0,50 CUC voor een ansichtkaart en 0,75 CUC voor een brief. Houd er rekening mee dat post vanuit Cuba minstens tien werkdagen onderweg is.
Vanuit de toeristenhotels is goed internationaal te telefoneren en een groot aantal hotels beschikt over telefax. Voor het alleen doorgeven van een snel bericht is dat laatste te verkiezen boven de telefoon, want een internationaal telefoongesprek is duur; rond de 4–5 euro per minuut. Voor internationale gesprekken is het veel voordeliger om de telefooncellen van Etecsa te gebruiken. Telefoonkaarten daarvoor zijn te koop in het hotel of bij de telefooncellen zelf.
Mobiel telefoneren kan, maar gaat, afhankelijk van de provider, gemakkelijk of moeizaam. Win van tevoren informatie in bij je provider.
Lokale gesprekken zijn in Cuba gratis. Een telefoongids heet directorio telefónico en beslaat meestal de hele provincie. Bellen naar andere plaatsen in Cuba gaat nog niet vlekkeloos, maar de communicatie is de laatste jaren verbeterd. Het handigste is om een telefoonkaart – tarjeta – te gebruiken. Er zijn er in CUC’s en in pesos. Overbodig te zeggen dat die in pesos veel voordeliger zijn. In de nieuwere hotels kun je direct naar buiten bellen (draai een 0 of een 9). In de oudere moet dat via de telefoniste. Om naar Cuba te bellen moet het landennummer 53 worden gedraaid. Het internationale toegangsnummer vanuit Cuba is 119.
Veel voorkomende kengetallen:
| Bayamo 72 | Ciudad de la Habana 7 |
| Camagüey 322 | Las Tunas 31 |
| Ciego de Avila 33 | Matanzas 52 |
| Cienfuegos 432 | Pinar del Río 82 |
| Granma 23 | Sancti Spíritus 41 |
| Guantánamo 21 | Santiago de Cuba 226 |
| Holguín 24 | Varadero 5 |
| Isla de la Juventud 61 | Villa Clara 422 |
Het IT-tijdperk rukt op, maar op z’n Cubaans, dus langzaam. Sommige organisaties beschikken over e-mail en een eigen website. Alleen de grote, dure hotels hebben internetaansluitingen en inter-netwinkels voor de gasten. Openbare internetwinkels, cybercafés, of hoe je ze ook wilt noemen, zijn er sporadisch. De openbare internetwinkels zijn vooral voor buitenlanders toegankelijk. Je moet er met dollars betalen en je paspoort afgeven. Reken op 2–3 dollar voor een half uur.
Er is wel verbetering op komst. In sommige steden heeft Etecsa blauwe telefooncabines geplaatst waarin naast telefoon en fax een computer met internettoegang aanwezig is. Ook hier met een Etecsa-kaart in dollars betalen.
Het plan bestaat om de postkantoren te voorzien van computers met internettoegang.
Voor zover mogelijk zijn bij de betreffende plaatsen de internetwinkels aangegeven.
Tussen België/Nederland en Cuba is een tijdverschil van zes uur. In Cuba is het dus zes uur vroeger.
Om verder te lezen over Cuba, het land, de mensen, de cultuur en de revolutie is aan te bevelen:
Mimoto Fidel, Christopher Baker (National Geographic, 2002); een avontuurlijk en realistisch verslag van een reis per motor door het hedendaagse Cuba.
De lege etalage, Art van Iperen (Pandora, 2001); de te vroeg overleden verslaggever van de Volkskrant schreef een heel leesbaar en kritisch boek over de Cubaanse samenleving.
Cubaanse Nachten, Herman Portocarero (Van Halewijck, 2000); een indringend boek over diverse facetten van de Cubaanse samenleving, maar vooral over de cultuur.
De baard van Fidel, Jo van Damme (Hadewijch, 1994); een heel aardig boekje over het alledaagse leven in Cuba; kritisch en toch ook bewonderend geschreven met een flinke dosis humor.
Castro’s Final Hour, Andres Oppenheimer (Touchstone, New York, 1992); het beste boek over de politieke situatie in Cuba sinds de veranderingen in het Oostblok, ‘leest als een thriller’, schreef de Peruaanse schrijver Mario Vargas Llosa.
Fidel: a Critical Portrait, Tad Szulc (Avon Books, New York, 1987); biografie over Fidel, de revolutie en de problemen.
Cubaanse dromen, Cristina García (Arena, 2002); een aangrijpende roman over het leven van een gevluchte Cubaanse familie in New York.
De naam van mijn vader, Ileana de la Guardia (Arena, 2001); de schrijfster probeert te achterhalen wat er mis ging met haar vader, eerst vertrouweling van Castro, maar in 1989 ter dood veroordeeld vanwege de beruchte drugssmokkelaffaire.
Het helse paradijs, Zoé Valdés (Den Haag, Brussel, 1996); een kritische roman over Cuba in crisis.
Heimwee naar de jungle, Alejo Carpentier (Amsterdam, 1976).
De guillotine op de voorsteven, Alejo Carpentier (Amsterdam, 1976).
De Mambo Kings met Songs of Love, Oscar Hijuelos (Anthos, Baarn, 1989); een prachtig portret over twee Cubaanse muzikanten in New York in de jaren vijftig van de vorige eeuw.
En toch ook maar, om in de sfeer te komen:
Our man in Havana, Graham Greene, Pinguin, England.
The Old Man and the Sea, Ernest Hemingway (Triad Panther, Londen).
Vaccinaties
Voor een bezoek aan Cuba zijn geen vaccinaties of andere medische voorzorgsmaatregelen nodig. Wel is het raadzaam te controleren of je een nog werkzame inenting tegen polio en tetanus hebt. Neem verder, zeker als je onafhankelijk gaat reizen, een kleine basisapotheek/ eerste hulp mee. In de huidige crisissituatie is er weinig te krijgen.
|
Havana |
Netnummer: 7, Habana del Este 687 |
Adressen en telefoonnummers
• Ambassade Nederland: Calle 8 nr. 307, entre 3ra en 5ta (Avenida), Miramar, Playa, tel. 2042511/2512/2534, fax 2042059, [email protected]
• Ambassade België: Calle 8 nr. 309, entre 3ra en 5ta (Avenida), Mira-mar, Playa, tel. 2042410/2461, fax 2041318, [email protected]
• Politie: tel. 820116
• Brandweer: tel. 811115
• Asistur: alarmcentrum in oud-Havana, Paseo Martí # 212 e/ Trocadero y Colón, Habana Vieja, tel. 33 8527/ 8920/ 8339, fax 338087, e-mail: [email protected]
Het hoofdkantoor van Asistur zit in Vedado, Calle 4, nr. 110, tussen Avenida 1ra en 3ra, tel. 248835/245278, fax 248088, www.asistur.cubaweb.cu
Ziekenhuizen met eerste hulp:
• Clínica Central Cira García, 24 uur per dag open, heel betrouwbaar, ook voor spoedbehandelingen aan het gebit, speciaal voor buitenlanders, betalen in dollars!, Avenida 20, nr. 4101, hoek Calle 41, tel. 2042811; met apotheek.
• In Habana del Este: Cliníca Internacional, Avenida de las Terrazas 36, tussen Calle 8 en 10, tel. 06872689 (Santa Maria del Mar).
• Apotheek: Farmacia Internacional, Avenida 41 nr. 1814, hoek Calle 20 (Playa); let op de openingstijden: ma.–vr. 9–17, za. 9–12 u.
• Geld wisselen. Euro’s wisselen in hotel, bij de wisselkantoren (cadecas) en bij de Banco Financiero Internacional, Calle Línea 1, Vedado (Plaza), open ma.–vr. 8.30–15 u. Deze BFI heeft verder filialen in oud-Havana: Calle Teniente Rey, hoek Oficios; en bij het Hotel Sol Meliá Tryp Habana Libre.
Handig is de Cadeca op de hoek van Obispo en Compostela in oud-Havana; dit wisselkantoor is open tot laat in de avond (doorgaans tot 22 u.).
• De Banco Metropolitano, Calle Línea 63, hoek met M, wisselt ook travellercheques.
• De Banco Internacional de Comercio, 20 de Mayo, hoek met Calle Ayestarán, Plaza de la Revolución, iets verder weg van het centrum.
• Pinautomaten. Alleen voor pesos convertibles, onder meer in het Golden Tulip Parque Central en het Sol Meliá Tryp Habana Libre.
• Postkantoor. Het handigste zijn de postkantoortjes in enkele grote hotels, zoals in Habana Libre, Nacional en Plaza; ook bij het Gran Teatro is er een. DHL, Avenida 1, hoek Calle 42, Miramar (Playa), open ma.–vr. 9–18 en za. 9–12 u.
• Internet. Het betrouwbaarst zijn de faciliteiten in de grote luxehotels – zoals Habana Libre, Parque Central, Nacional – ook voor niet-gasten. Er hangt wel een prijskaartje aan: variërend van 5 tot 8 CUC per half uur.
• In het Capitolio zit een echt internetcafé, open van 8–18 u., 3 CUC voor een half uur.
Enkele postkantoren hebben inmiddels internetfaciliteiten, zoals op de hoek van Línea en Paseo.
Informatie
De hotelbalie is het eerste informatiepunt voor het natrekken van excursiemogelijkheden, autohuur en uitgaan. Autoverhuurbedrijven en reisorganisaties hebben vaak een eigen balie in de grote hotels. Het maandelijkse gidsje La Habana geeft nuttige informatie in het Spaans en Engels over hotels, restaurants, theaters, exposities en sportevenementen. Cartelera, een wekelijks overzicht van wat er in Havana te doen is op het gebied van muziek, theater en dans, ligt meestal ook wel bij de balie.
In Havana zit een twintigtal kantoortjes onder de naam Infotur, waar je allerlei toeristische informatie kunt krijgen. Je vindt ze op strategische plekken in de stad, onder meer in oud-Havana aan de Calle Obispo, op de stations en het vliegveld. Als het functioneert zoals het zou moeten, kun je er actuele informatie krijgen over hotels, excursies, uitgaan en tevens plattegrondjes.
Vervoer
Vliegtuig
• Vliegveld: Aeroporto Internacional José Martí, Avenida Van Troi in de wijk Rancho Boyeros. Voor binnenlandse Cubana-vluchten en sommige internationale verbindingen (Ibéria) Terminal 1, voor internationale charters Terminal 2, tel. 453586/1608.
• Luchtvaartmaatschappijen: Cubana de Aviación (www.cubana.cu), Calle 23 (Rampa), tussen Infanta en P, Vedado, tel. 334949, open ma.–za. 8–16 u.; Ibéria, Calle 23 (Rampa) 74, tussen Infanta en P, Vedado, tel. 335041/42, open ma.–vr. 9–16 en za. 8–12 u.; KLM en Martinair, Calle 23 nr. 64, Vedado, tel. 333730, 334364; LTU International Airways, Calle 23 (Rampa), tussen Infanta en P, Vedado, tel. 333524/25, open ma.–vr. 8.30–12 en 13–16 u. Air France, Hotel Habana Libre, tel. 662644/642, open ma.–vr. 8.30–12 en 13–16.30 u.
Er is een busverbinding met het centrum, met ‘Aeropuerto’ erop. Deze vertrekt vanaf Terminal 1; in de stad opstappen bij Parque Central en in Vedado, aan de Rampa.
Trein
Estación Central, Calle Egido (ten zuiden van Habana Vieja): treinverbindingen met alle grote steden. Kaartjes kopen bij Ladis, in de straat naast het centraal station, Calle Arsenal, recht tegenover de Calle Aponte, geopend dagelijk 8–20 u. Let op: in dollars betalen en paspoort meenemen! Er zijn regulares en especiales naar Santiago de Cuba (zie ook informatie onder REIZEN IN CUBA, Trein). Treinen naar plaatsen in de provincie Havana vertrekken vanaf het Estación de Ferrocarriles, Calle Tulipán, in Nuevo Vedado.
De speciale Hershey-trein naar Matanzas vertrekt vanaf een ander station, La Coubre.
Bus
Interlokaal busstation: Terminal de Omnibus Interprovinciales, Avenida Rancho Boyeros, hoek Calle 19 de Mayo (Plaza); dagelijks verbindingen met alle grote steden en provincies. Bespreek van tevoren kaartjes bij het speciale blauwe loket, zowel voor de bussen van Víazul als van Astro (voor de dienstregeling zie REIZEN IN CUBA, Bus). Zolang de economische crisis aanhoudt is het reizen met de bus in Havana geen pretje. De bussen, guaguas genoemd, gaan onregelmatig en als ze rijden, zijn ze vaak overvol. Er is ook nergens een goed overzicht te krijgen van de buslijnen.
De busrit kost rond de 10–20 centavos. De meest frequente busverbinding is die tussen Vedado en Parque Central. Opstappunten aan de Rampa en voor het Capitolio. Vanaf de Avenida de Bélgica rijden bussen naar Habana del Este. Vanaf de Rampa naar Miramar, Marianao en Plaza de la Revolución.
Een lichte verbetering vormt de introductie van de Metro-bussen, vanwege hun vorm camelos (kamelen) genoemd. Ze rijden op lange trajecten heen en weer. Ook voor deze bussen is het Capitolio een belangrijk opstappunt.
Collectivos zijn een goed alternatief voor de bus. De route is afhankelijk van de inzittenden. Meestal zijn het oude Amerikaanse sleeën of Lada’s. Bespreek het tarief van tevoren. De Rampa, het Parque Central en het centraal station zijn de drukste instappunten. Een ritje kost meestal rond de 10 peso.
Voor toeristen zijn er de luxere turistaxis, waar je met dollars betaalt. Ze staan vaak voor de hotels te wachten. Spreek ook hier de prijs van tevoren af, of vraag of de meter aangaat.
Panataxi is er op afroep, alhoewel je ze ook steeds vaker bij de hotels en toeristische attracties ziet staan, tel. 555555. Een ritje in het centrum kost gemiddeld 5 dollar.
Autohuur
Havanautos (www.havanautos.cu): centrale reservering tel. (537) 239318/347, fax 241416; Aeropuerto José Martí, tel. 335215/5197 en twintig locaties in de stad, onder andere bij Hotel Capri, Habana Riviera, Habana Libre Tryp en Hotel Tropicoco (Habana del Este); Transtur/Cubanacan (www.transtur.cubaweb.cu), op het vliegveld, tel. 335546/0255; kantoor Calle 5ta, hoek 84, Playa, tel. 242104, fax 240760; en bij een tiental hotels, zoals Bello Caribe, Commodoro, Melia Cohiba, Melia Habana, Parque Central.
www.wowcuba.com geeft een goed overzicht van diverse auto’s, prijzen en extra’s.
Benzine
Cupet-pompen.
Boot
Veerboot tussen Habana Vieja en Regla, Muelle Luz, Desamperado San Pedro, bij Calle Santa Clara, vertrek ongeveer ieder half uur tussen 6–20.30 u.
Fiets
Bestellen bij Panaciclos, Avenida Rancho Boyeros, hoek Santa Ana (Plaza), tel. 810153/4142, open 24 u. per dag. Tarief voor een dag fietshuur: 12 CUC per dag, 60 CUC per week; je kunt er ook tweedehands fietsen kopen.
In Habana del Este zijn op verschillende locaties fietsen en scooters te huur, onder meer bij Villa Megano.
Accommodatie
In Havana zijn hotels te vinden in alle prijsklassen. Ze maken deel uit van de grote Cubaanse hotelketens, soms in een joint venture met buitenlandse ketens. De afgelopen jaren is er stevig gewerkt aan de uitbreiding van het aantal kamers, vooral in de midden- en duurdere klasse. In oud-Havana en Centro zijn alle belangrijke bezienswaardigheden. Vedado is het gebied met de meeste uitgaansmogelijkheden. Op de website van het ministerie van Toerisme, www.dtcuba.com/eng/default.asp, krijg je een actueel en uitgebreid overzicht van alle hotels in en rond de hoofdstad. Hieronder volgt een aantal aanbevolen hotels in diverse prijsklassen en verdeeld over de stad.
De duurste categorie (100 CUC en meer): Hotel Nacional de Cuba, Calle O, hoek 21, Vedado, tel. 333564/67, fax 335054/5171, stijlvol, boordevol historie, cultuurpaleis tijdens festivals. Habana Libre Tryp, Calle L en 23, Vedado, tel. 334011, fax 333141, modern en zakelijk, heerlijke bar en goed restaurant. Habana Riviera, Avenida Paseo en Malecón, Vedado, tel. 334051, fax 333739, gemoderniseerd, ook stijlvol, jaren 50, vlak bij salsapaleis. NH Parque Central, aan de Calle Neptuno, op de hoek met Paseo del Prado, Habana Vieja, een nieuw tophotel in het oude hart van de stad, monumentaal vormgegeven, luxe voorzieningen, Nederlands management, tel. 8606627, fax 8606630. Santa Isabel, schitterend gerenoveerd, vermaard hotel aan de Plaza de Armas in het hart van Habana Vieja, tel. 8608201, fax 8608391.
Middenklasse (60–100 CUC): Hotel Inglaterra, het Parque Central (Habana Vieja), klassiek, ontmoetingsplaats voor de culturele elite, tel. 8608593/97, fax 8608254. Hotel Plaza, Ignacio Agramonte 167, vrijwel aan de Paseo de Martí, gerenoveerd, stijlvol, tel. 8608583/89, fax 8608591. Voor Hemingway-fans is Hotel Ambos Mundos natuurlijk een must, Calle Obispo 153, hoek Mercaderes, tel. 8609529/31, fax 8609532.
Victoria, Calle 19, hoek M, Vedado, modern en zakelijk, tel. 333510, fax 333109. Hotel Capri, Calle 21 en N, Vedado, jaren 50-sfeer, in het hart van de nieuwe uitgaansbuurt, tel. 333747, fax 333750. Vedado, Avenida O, nr. 244, tussen 23 en 25, gerenoveerd, strak en functioneel, tel. 334072, fax 334186. Comodoro, Avenida 1ra en 84 in Miramar (Playa), verder weg, mooi gelegen, met groot zwembad, tel. 2045551/2011, fax 2042028. St. John’s, Calle O, tussen 23 en 25 (Plaza), centraal gelegen in Vedado, zijstraat van La Rampa, ruime kamers, behoorlijk restaurant, tel. 338812, fax 338148.
Eenvoudige middenklasse (40–60 CUC): Hotel Deauville, Calle Galiano y Malecón (Centro Habana), vlak bij Habana Vieja en aan de oceaan-boulevard, uitzicht op de Malecón, tel. 338812, fax 338148. Hotel Lincoln, Calle Galiano, tussen Virtudes en Animas (Centro Habana), vriendelijk, ouderwets, dicht bij Malecón, met restaurant op het dak, tel. 338209/8136/8196, fax 8610702. Park View, aan Calle Colón en Morro, (Centro Habana), gerenoveerd hotel, een van de eerste in de 20ste eeuw, en toen erg chic, nu sober, fris en heel schappelijk qua prijs, tel. 8613293, fax 8636036. Bello Caribe, Calle 158 en 31 (Playa), ver van het centrum, niet ver van conferentiecentrum en Marina Hemingway, dus rustige omgeving, met fors zwembad, tel. 339906/09, fax 336889.
Goedkope categorie (20–40 CUC): Lido Hotel, Calle Consulado 210, tussen Animas y Trocadero, centraal gelegen en goedkoop, maar een beetje verlopen, tel. 8671102/06, fax 338814. Hostel Valencia, niet ver van het Plaza de Armas, Calle Oficios 53, hoek Obrapía (Habana Vieja), tel. 616423, fax 605628. Caribbean, Paseo del Prado (Martí) 164, tussen Colón en Refugio (Centro Habana), gezellige sfeer, tel. 860-8233, fax 8609479.
Habana del Este
Habana del Este heeft verschillende drie- en tweesterrenhotels of huisjes met cabanas (éénkamerappartementen) vlak bij het strand. In Santa María del Mar: Hotel Atlántico Club (110 CUC) is door de Gran Caribe-keten omgevormd tot een all-inclusive-resort, aan het strand, ruime kamers, goede voorzieningen, Avenida Las Terrazas, tel. 971085/87, fax 961532. Villa Tarará (100 CUC), Calle 9a, tussen Calle 14 en 12, Tarará, bij het gelijknamige strand, geweldige locatie, fraaie bungalows aan zee, vooral voor gezinnen, tel. 971616/18, fax 971619. Villa los Pinos (80–100 CUC), Avenida Las Terrazas 21, tussen 4ta. en 5ta, villa’s vlak bij het strand, zwembaden en restaurants, goed verzorgd, tel. 971361/ 67, fax 971524. Villa Tropicoco, rechttoe rechtaan, sober ingericht, wel aan het strand (70 CUC), tel. 971371, fax 971389. Villa Megano, cabanas (35–60 CUC), op loopafstand van het strand, met zwembad, restaurant, buitenbar, tel. 971610, fax 971624. Aparthotel las Terrazas (30–50 CUC), ook aan de boulevard, simpel, maar een zeer acceptabele prijs voor deze locatie, tel. 971344, fax 971316.
Guanabo: Hotel Miramar (30–40 CUC), met uitzicht op zee, een zwembad, en goede sfeer. Villa Playa Hermosa of Villa Cuanda’s (20–30 CUC), beide 5ta Avenida, huisjes en cabanas vlak bij het strand.
Casas particulares
De afgelopen jaren is het aantal casas particulares in de hoofdstad enorm toegenomen. Cubanen laten zich blijkbaar niet afschrikken door de soms forse maandelijkse premies die ze aan de overheid moeten betalen. In Havana kan die premie oplopen tot 300 CUC voor één kamer, ongeacht of deze verhuurd is of niet. Het effect is dus dat elke kameraanbieder zal proberen z’n accommodaties zo vaak mogelijk te verhuren. Dat is merkbaar op straat. Je hoeft niet te zoeken naar particuliere adressen, je krijgt ze volop aangeboden.
Er is geen officiële lijst van casas particulares, maar de mensen weten het wel van elkaar. Ben je eenmaal bij de ene in huis, en het bevalt je, vraag dan naar adressen in de volgende plaats. Vaak willen ze nog voor je doorbellen ook. Houd er wel rekening mee dat ze daar een kleine vergoeding – een paar dollar – voor vragen.
Hieronder een paar vertrouwde adressen, gerangschikt naar gebied: eerst oud-Havana, dan Centro, Vedado, Miramar en Playa en Playas del Este.
• Jesus y Maria, Calle Aguacate 518, tussen Calle Sol en Muralla oud-Havana, tel. 8611378, e-mail: [email protected]. Dit is een veelgeprezen pension geworden. Je hebt de beschikking over een eigen appartement. Wel reserveren!
• Marta y Israel, Compostela 359, tussen Lamparilla en Obrapía, oud-Havana, tel. 8626862.
• Gustavo Enamorado Zamora, Brasil 115, tussen Cuba en San Ignacio, oud-Havana, tel. 8626287.
• Jesus y Ofelia, Animas 466 tussen Manrique en San Nicolás, Centro Habana, tel. 8629109.
• Augusto Estanque, Calle Barcelona 64, tussen Aguila en Amistad, 1ste verdieping, Centro Habana, tel. 8630122.
• Guiseppe y María Helena, Valle 2005, tussen Mazón y Basarrate, tel. 8784763, e-mail: [email protected].
• Ofelia, Virtudes 211, tussen Aguila en Amistad, Centro Habana, tel. 8634004.
• Mercedes, Consulado 309, tussen Neptuno en Virtudes, Centro Habana.
• Sra. Xiomara Morasén, Virtudes 216 (1ste verdieping), tussen Aguila en Amistad, Centro Habana, tel. 8610656.
• Maria Elisa Navarro, San Nicolás 166, 2de verdieping, tussen Animas en Virtudes, Centro Habana, tel. 8624434.
• Teresa, Virtudes 165 (bajos), tussen Industria en Amistad, Centro Habana, tel. 8610475.
• Alina Izquierdo Nistal, Lealtad 160 (bajos), tussen Animas en Virtudes, Centro Habana, tel. 8678970/8631471.
• Inocencia Matos, Marina (Malecón) 269, Hoek a23, Centro Habana, tel. 79-7462.
• Estilita Rodriguez, Animas 777, tussen Belascoaín en Gervasio, Centro Habana, tel. 8782633.
• Esther Fonseca Romero, Calle 25 nr. 359 Apto. A, 2de verdieping tussen L en K, Vedado, tel. 32-0120.
• Eduardo, Avenida 25, apartemento B, tussen L en K, Vedado, tel. 320956.
• Martha Vitorte, Avenida G 301, apartamento 14, tussen 13 en 15, tel. 326475.
• Casa Carmen en Orlando, Calle M nr. 505, tussen San Lázaro en Jovellar, Vedado, tel. 785029.
• Casa Miramar, Avenida 30 3501, tussen 35 en 37, Miramar/Playa, tel. 2095679, www.casamiramar.com. Aan de prijs (35–50 CUC) maar zeer sfeervol en comfortabel in koloniale villa.
• Aimé, Calle 472, Guanabo (Playas del Este).
• Hugo Puig Roque, Avenida 5 47203, tussen 472 en 474, Guanabo (Playas del Este).
Excursies
Infotur biedt een uitgebreid excursieprogramma onder leiding van deskundige gidsen. Een kleine selectie: een wandeling door koloniaal Havana, een tocht langs de militaire verdedigingswerken, een bezoek aan Cojímar, Una noche de boleros (een avond bolero-muziek en dansen), Con los jóvenes de hoy (een bezoek aan een middelbare school), het Cementerio de Colón, Havana’s Chinatown, en Peña Folklore, met een bezoek aan Guanabacoa en folkloristische optredens. De meeste excursies kosten een paar dollar.
Amistur. Paseo 646, tussen 19 en 17, tel. 333544, fax 333515, kan je helpen met standaardexcursies – bijvoorbeeld een bustour langs de bezienswaardigheden van Havana – en speciale excursies, bijvoorbeeld naar een sigarenfabriek, een suikerrietplantage, een veeboerderij, een complex van de pioniers (jeugd) of een cabaret, dan wel een muziekoptreden. Contact met Amistur leg je gemakkelijk in ieder behoorlijk hotel.
Eten en drinken
In het laatste decennium van de vorige eeuw zijn de mogelijkheden om te eten, en ook om goed te eten, in Havana aanzienlijk uitgebreid. Er zijn luxe restaurants in monumentale gebouwen en op bijzondere plekjes, maar soms tref je een paladar waar je de avond van je leven hebt. Hieronder volgen persoonlijke aanbevelingen.
Habana Vieja
La Bodeguita del Medio, Calle Impedrado, bij het Plaza de la Catedral, goede creoolse keuken, gezellig voor de borrel, wel altijd druk met toeristen. El Floridita, hoek Avenida de Bélgica en Obispo, chic, duur, maar voor de Hemingway-adepten een must. Reserveren: tel. 631060. D’Giovanni, Calle Tacón, tussen O’Reilly en Empedrado, sfeervol oud gebouw, met patio, voor pizza’s en pasta’s. El Patio, Plaza de la Catedral, koloniale sfeer, sublieme locatie, typisch Cubaanse schotel, maar duur. La Mina, Calle Obispo en Mercaderes, heerlijke creoolse gerechten, maar ook pasta’s, met muziek. La Torre de Marfil, Calle Mercaderes tussen Obispo en Obrapía, voortreffelijk Chinees eten en goedkoop. El Pacífico, Calle San Nicolás, tussen Zanja en Dragones, Aziatisch. Al Medina, Oficios 12, Arabische gerechten, couscous! La Paella, Monserrate, tussen Obispo en Obrapía, geweldige paella’s en goede sfeer. Castillo de Farnés, Monserratte op de hoek met Obrapía, is eveneens een uitstekend Spaans restaurant. Voor de sfeer en een snack: Café O Reilly, in O’Reilly, tussen Cuba en San Ignacio, lekkere pizza’s en sandwiches. Café Paris, op de hoek van Obispo en San Ignacio, ’s avonds met muziek.
Vedado
De moderne hotelwijk Vedado was vanouds al de wijk om uit te gaan, met goede restaurants en swingende clubs. La Torre, Avenida 17, op de hoek met M, top Frans restaurant, wel aan de prijs. La Perbola, Hotel Nacional, Cubaanse gerechten. Polinesia, onder Habana Libre, internationale gerechten. Trattoria Marakas, Avenida O tussen 23 en 25, serveert uitstekende Italiaanse gerechten.
Playas del Este
Mi Cayito, Laguna de Itabo (Santa María del Mar), visgerechten. Restaurante Chino, aan de Via Blanco, een geweldig Chinees restaurant. Club El Dorado (Guanabo), visgerechten en snacks, in een winkelcentrum.
Arroyo Naranja
Las Ruinas, Parque Lenin, bijzondere omgeving, voortreffelijke Cubaanse en internationale keuken, duur.
Paladares
Reken op 10–20 CUC p.p. inclusief drankjes. De kaart verschilt afhankelijk van de ingrediënten die beschikbaar zijn. Kip, vis – op z’n Cubaans aangekleed – met rijst of frites en salade vormt de basis bij de meeste paladeres.
• La Moneda Cubana, San Ignacio nr. 77 tussen O’Reilly en Callejon del Chorro, tel. 610401 (elke dag van twaalf tot elf).
• La Perla de Obispo, Obispo nr. 307 tussen Habana en Aguiar, tel. 616276 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• Sevillas, Obispo 465, tussen Villegas en Aguacate, tel. 629107 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• La Julia, O’Reilly 506-A tussen Bernaza en Villegas, tel. 627438 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• El rincón de Eleggua, Aguacate nr. 257 tussen Obispo en Obrapia (elke dag van twaalf tot elf).
Vedado
• Los Amigos, Calle M nr. 253 tussen 19 en 21 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• El Bistrot, Calle 12 tussen 7 en Malecón, tel. 322708 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• La Fuente, Calle 10 nr. 303, tel. 292836 (elke dag van twaalf tot elf).
• Amor, Calle 23 nr. 759 (derde verdieping) tussen B en C, tel. 38150 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• La Fondue, Calle 23 nr. 652 tussen D en E, tel. 325695 (elke dag van twaalf tot twaalf).
Centro
• La Guarida (Film: Fresa y Chocolate), Concordia nr. 418 tussen Gervasio en Escobar, 3de verdieping, tel. 624940 (maandag tot vrijdag van twaalf tot twaalf en in het weekend van zeven tot twaalf).
• Sagitario, Virtudes nr. 619 tussen Gervasio en Escobar, 2de verdieping, tel. 783205 (elke dag van twaalf tot elf).
• El Dorado, Concordia nr. 482 tussen Gervasio en Belascoain (elke dag van twaalf tot elf).
• Bellomar, Virtudes nr. 169-A op de hoek met Amistad, tel. 610023 (elke dag van twaalf tot twaalf).
• La Tasquita, 27 de Noviembre (Jovellar) 160, tussen Espada en San Francisco, tel. 798647 (elke dag van twaalf tot twaalf).
Gran Teatro, Paseo del Prado, hoek San Rafael, naast Hotel Inglaterra (Centro Habana), thuisbasis van het nationale ballet en de opera, in het seizoen optredens van nationale en internationale gezelschappen. Amadeo Roldán, Calzado en D (Vedado), een geweldig theater voor dans, klassieke muziek en grote concerten. Teatro Karl Marx, Avenida 1, tussen 8 en 10 (Vedado), ook een cultuuurpaleis, met avant-gardetentoonstellingen, muziek en dans. Teatro Mella, Calle Línea en A (Vedado), experimenteel theater.
Son/rumba/trova
Casa de la Trova, San Lázaro 661, dag. vanaf 18 u., vooral in het weekend met liveoptredens van plaatselijk bekende artiesten, 5–10 CUC entree. Casa de la Cultura, Aguiar 509, tussen Amargura en Brasil, diverse avonden door de week en in het weekend livemuziek en dansen. Callejón de Hamel, Hamel, tussen Aramburu en Hospital, Centro Havana, een wervelende rumbashow op straat op zondag van 11–16 u. Conjunto Folklórico Nacional, Calle 4 tussen Calzada en Avenida 5ta (Vedado), is een andere plek om te genieten van de rumba, vooral zaterdag van 15–17 u.
Jazz
Vedado is de beste plek voor Cubaanse jazz. Hotel Riviera afficheert zich graag als het mekka van de Afro-Cubaanse jazz, vooral tijdens het jazzfestival in december. Verder hebben Hotel Nacional en Habana Libre Tryp regelmatig goede jazzoptredens. Kijk bij de informatiebalie in deze hotels voor het actuele programma.
Jazz Café, Galerías de Paseo, tussen A en Paseo, heeft iedere avond liveoptredens, en niet van de minste bands. Wat te denken van Irakere en Chuchu Valdés, open van 22–03 u. Reserveren!
Shows/salsa
El Palacio de la Salsa, naast Hotel Riviera, de toplocatie voor salsa, je moet een tafel bespreken, 10–15 CUC entree. De Copa (Hotel Habana Riviera), Salon Rojo (Hotel Capri) en Parisien (Hotel Nacional) hebben dagelijks (alleen maandag, en soms dinsdag niet) shows en muziek. Regelmatig treden er uitstekende salsaorkesten op; meestal disco na afloop De entree varieert van 15–20 CUC, eerste fles rum doorgaans inbegrepen. Tropicana, Calle 72 tussen 43 en Línea T, de wereldberoemde revueshow van rond de jaren vijftig; di.–zo. 21–2 (begin show omstreeks 22 en 1 u.); van tevoren reserveren: 60 CUC voor entree en eerste drankjes, 70 CUC met maaltijd. Te bespreken bij ieder hotel. Cabaret Nacional, Calle San Rafael, ingang naast het Gran Teatro, de ‘goedkopere versie van Tropicana’, entree is redelijk (10 CUC), maar de drankjes zijn duur.
Souvenirs
In de grotere hotels zijn souvenirshops. In de stad zijn aan te bevelen: Palacio de la Artesanía, Palacio Pedroso, Calle Cuba 64, drie verdiepingen met winkeltjes, bar met muziek op de patio. Taller Experimental de Gráfica de la Habana, Plaza de la Catedral, diverse kunstenaars hebben hier hun atelier, de specialiteit is etsen, geopend ma–za. dagelijks. La Victoria, Calle Obispo 366, houdt het midden tussen een kunstgalerie en souvenirshop, werk van Cubaanse kunstenaars, geopend 10–19 u.
Feira del Tacón, Avenida Tacón, oud-Havana, de grootste straatmarkt in de Cubaanse hoofdstad, wo.–ma. 8–19 u.
|
Netnummer: 82 |
Informatie
Cubatur heeft een balie in Hotel Pinar del Río en het kantoor zit aan Calle José Martí 51, tel. 78405, informatie over excursies naar de Vallei van Viñales, de tabaksregio Vueltabajo, een sigarenfabriek. Rumbos, Calle José Martí, Antonio Maceo 119, tussen Rafael Morales en Galeano, tel. 771802, een reisorganisatie gespecialiseerd in specifieke doevakanties zoals duiken, vissen en jagen in de provincie Pinar.
Vervoer
Trein. Pinar heeft een dagelijkse treinverbinding met Havana’s Estación Tulipán; vertrek om 8.50 u.; treinstation: Calle Ferrocarril, hoek Avenida Rafael Ferro.
Bus. Dagelijks meerdere bussen via de autopista en via de Carretera Central tussen Pinar del Río en Havana. Víazul komt op doorreis van Viñales naar Havana langs rond 14 u. Zorg dat je een reservering hebt! Vanaf het busstation aan Calle Adela Azcuy, tussen Cristóbal Colón en Pinares, gaat er om 11.20 u. een bus naar Viñales (uit Havana). Minibusjes zet Víazul in naar María la Gorda, rond 11.30 uur vertrek, 9 US$.
Taxi. Panataxi is plaatselijk te bereiken via tel. 8458. Een ritje naar Viñales kost je 20 CUC, naar María la Gorda 50 CUC.
Auto. Via de snelweg rijd je in twee tot drie uur naar Havana, via de provinciale weg ongeveer drie uur langer.
Cupet. Aan de Carretera Central.
Eten en drinken
Restaurant Rumayor, 1,5 km buiten de stad aan de weg naar Viñales, specialiteit gevogelte, aanbevolen is de gerookte kipschotel, pollo ahumado; ’s avonds tevens cabaret en disco: do.–zo. 7–1.30 u.
El Marino, Calle José Martí tussen Cristóbal Colón en Isabel Rubio, Cubaanse en internationale keuken. La Casona, Calle José Martí, op de hoek met Cristóbal Colón, eenvoudige kaart met Cubaanse gerechten. La Taberna, Calle González Coro 103 tussen Solano Ramos en Isidro de Armas, Spaanse gerechten, soms met livemuziek.
Paladares. Casa Don Miguel, Gerardo Medina 108, vlees- en visgerechten voor geen geld. El Mesón, Calle José Martí, tegenover het Museo de Ciencias Naturales, Cubaanse gerechten, goede sfeer.
Muziek en dans
Casa de la Trova, Calle José Martí tussen Comandante González Coro en Rafael Morales. Casa de la Música, Gerardo Medina 21, uitvoeringen van de plaatselijke muziekschool en ook regelmatig son- en trovagroepen.
Rumayor (zie boven), Cabaret El Patio, Maceo 62, liveoptredens van wo.–za.
Accommodatie
Hotel Pinar del Río, Calle José Martí, aan de autopista naar Havana, ideaal voor toeristen op doorreis, saai, maar wel met zwembad en nachtclub (25–50 CUC), tel. 5070-74, fax 3460. Hotel Globo, Calle José Martí, vlak bij de Isabel Rubio, is de aanrader in Pinar, stijlvol, gezellig, redelijke kamers, en midden in de stad (25 CUC), tel. 4268; volgens laatste berichten zou dit hotel wegens gebrekkig onderhoud onlangs zijn gesloten.
Op ongeveer 7 km in de richting van Viñales is Cabañas Aguas Claras, in gebied van tabaksplantages, de huisjes zijn functioneel, schoon, mooie omgeving (18–50 CUC); met zwembad en restaurant, tel. 278426/278427, fax 278426.
Casas particulares
• Sra. Elena Rabelo, Antonio Rubio (Calle Yagruma) 284, tussen Méndez Capote en Coronel Pozo, tel. 824295.
• Zunilda Rodríguez Hernandez, Acueducto 16, tussen Méndez Capote en 1ra Rpto. Celso Maragoto, tel. 824639.
• Sr. José Antonio Mesa, Calle Gerado Medina 67, tussen Adela Azcuy en Isidro de Armas, tel. 823173.
• Traveller’s Rest, 1o de Mayo 29, tussen Isidro de Armas en Antonio Rubio, tel. 825681.
|
Viñales |
Netnummer: 8 |
Vervoer
Het busstation staat aan de Calle Salvador Cisneros, de doorgaande weg. Víazul verzorgt dagelijkse verbinding met Pinar en Havana, vertrek 13.30 u.
Naast het busstation zit een reisbureautje dat excursies verzorgt in de omgeving en waar je fietsen, motorfietsen en auto’s kunt huren. Transtur, de lokale taxicentrale, verhuurt ook auto’s, scooters, bromfietsen en fietsen. Het kantoor zit aan Calle Ceferino Fernéndez 6, tel. 936060.
Eten en drinken
La Ermita, in het hotel, met name de Spaanse gerechten zijn heerlijk. Casa del Marisco, visgerechten. Rancho Mural de la Prehistoria, bij de muurschildering dus, specialiteit geroosterd speenvarken, landelijk en sfeervol. La Casa de Don Tomás, langs de weg naar Viñales, in het plaatsje, een oud koloniaal landhuis van een rijke Spaanse handelaar, regionale gerechten als kreeft met rijst, geroosterd varkensvlees en paella. Casa Dago, leuke sfeer, met in het weekend livemuziek.
Paladares. Naast Rancho San Vicente (zie accommodatie) zit Los Antonios, een paar tafels, maar smaakvoller dan in de meeste andere restaurants.
Accommodatie
Hotel Los Jazmines, een paar km buiten Viñales aan de weg naar Pinar del Río; stijlvol en comfortabel, met zwembad en een schitterend uitzicht over de vallei (60–90 CUC), tel. 936205, fax 936215. La Ermita, 2 km aan de oostkant van het plaatsje, ruime kamers, aparte huisjes, zwembad en sportfaciliteiten; mooi panorama over de vallei (35–50 CUC), tel. 936071, fax 936069. Casa del Marisco, een klein pension tegenover de ingang van de Cueva del Indio, slechts twee kamers, voor de liefhebbers van rust (25 CUC). Rancho San Vicente, een paar km noordelijk van de Cueva del Indio (aan de weg naar Puerto Esperanza), cabañas, thermale baden, minder sfeer, meestal druk (40–70 CUC), tel. 936201/6221, fax 936265.
Casas particulares
• Maura Ravelo Garcia, Salvador Cisneros 131, tegenover Casa ‘Don Tomás’.
• Tito Crespo, km 27 Carretera a Puerto Esperanza, Las Maravillas 58, tel. 893343 (Carito).
• Luisa Crespo, km 27 Carretera a Puerto, Esperanza, Las Maravillas, tel. 893323.
• Villa Mirtha, Rafael Trejo 129.
• Martinez Piloto, Salvador Cisnero 64, tel. 893294.
• Villa Azul, aan de Carretera naar Pinar del Rio, tel. 93299.
Vervoer
Te bereiken via Candelaria, aan de Carretera Central. Aan de noordwestkant van het plaatsje staat Soroa aangegeven. De weg gaat de heuvels in.
Accommodatie
Villa Soroa, 8 km van Candelaria, mooi gelegen in een vallei, hutten functioneel ingericht, met goed restaurant en zwembad (40–80 CUC), tel. 853534/3512, fax 8578218.
In Las Terrazzas, een kleine gemeenschap in de wonderschone Sierra del Rosario, is een nieuw hotelcomplex gebouwd: La Moka, ruime, comfortabele kamers, Spaans koloniale sfeer (75–125 CUC), zwembad en sportfaciliteiten (tennissen, wandelen, roeien, mountainbiken), Autopista Nacional Habana–Pinar del Río km. 51, tel. 8278600-603, fax 8278126.
Vervoer
De jachtclub van Maspotón is te bereiken via de Carretera Central, afslaan bij Los Palacios naar het zuiden. Na forse regenval kan de weg moeilijk begaanbaar zijn.
Accommodatie
Villa Club de Caza Maspotón, eenvoudige huisjes, tegenwoordig met een restaurant en zwembad (25–40 CUC).
Vervoer
Te bereiken via de Carretera Central, die dwars door het stuwmeer La Juventud loopt. Aan beide kanten van het meer loopt een weg noordelijk naar San Diego de los Baños.
Accommodatie
Hotel Mirador, Calle 23 Final, San Diego de los Baños, tel. 78338, fax 78 338, een nieuw verbouwd kuurhotel vlak bij de bronnen, met goed restaurant en zwembad (30–70 CUC).
Carmen Suárez González, Calle 34, nr. 2310, tussen 23 en 33, heeft twee kamers in een ruim huis, een beetje koloniale sfeer (25 CUC).
Vervoer
Te bereiken met de auto over de Carretera Central via Isabel Rubio en Sandino. Bij het laatste plaatsje rechtsaf, richting Bolivar en Embalse Laguna Grande.
Accommodatie
Villa Laguna Grande, jachtclub Los Palacios, bij het gelijknamige meer; comfortabele kamers midden in het jachtgebied (20–35 CUC). Bij de visclub Granja Simón Bolívar in Sandino, hutten onder dezelfde naam Villa Laguna Grande (15 CUC), tel. 2430.
Strand
Playa Colorada, 5 km van Hotel Villa Laguna Grande.
Guanahacabibes, Maria la Gorda
Vervoer
Auto. De reis met de auto van Pinar del Río naar Cabo de San Antonio duurt 6 tot 7 uur. Vanaf La Fé is de weg alleen verhard. Van La Fé naar La Bajada, aan de Bahía de Corrientes, is ongeveer 1,5 uur rijden.
Bus. Je kunt tegenwoordig ook met minibusjes van Víazul naar María la Gorda. Vertrek rond 11.30 u., bij de bushalte aan de hoofdstraat in Pinar del Río, 9 US$.
Taxi. Met Panataxi naar Maria la Gorda kost zo’n 50 CUC.
Accommodatie
Tot nu toe is er alleen bij het strand van Maria La Gorda een hotel, Villa Maria La Gorda, met duikcentrum (45–100 CUC), tel. 78131/773072-75, fax 78131-78077.
Playa Las Tumbas en Playa Caleta Larga aan de Cabo de San Antonio; Playa Maria La Gorda, 2 km ten zuiden van La Bajada.
Duiken
In de Bahía de Corrientes ligt een bijzonder duikgebied met bizarre koraalformaties bij de drop off (torens, nauwe doorgangen, grotten), volop begroeid met koraal en sponzen. Dit gebied is bekend vanwege z’n wrakken.
Via Marsub in Havana kun je boeken voor een arrangement bij María la Gorda, telefoon (zie bij hotel).
Vervoer
Alleen met de boot te bereiken via Puerto Esperanza; vaarduur ongeveer 1,5 uur (10 CUC retour).
Accommodatie
Villa Cayo Levisa, met huisjes aan het strand, tel. 666075, fax 666075 (60–110 CUC).
|
Netnummer: 61 |
Informatie
Nuttige adressen. Allemaal in Nueva Gerona. Medische hulp: Policlínico Comunitario, Calle 47 op de hoek met Calle 18, eerste hulp. Ziekenhuis Héroes de Baire, Calle 39, ernstige gevallen. Apotheek: op de hoek van Calle 39 en 24, open ma.–vr. 8–22 en za. 10–16 u.
Postkantoor: hoek Calle 39 en Calle 18. Bank: Banco Naconal, Calle 39, op de hoek met Calle 18.
Cubana: Calle 39, nr. 1415, tel. 22531.
Vervoer
Vliegtuig. Vanuit de hotels en bij de reisagentschappen in Havana, Varadero, Cayo Coco, Guardalavaca en Santiago de Cuba kun je een excursie naar Isla de la Juventud boeken. Het vliegticket en het verblijf zijn daarbij meestal inbegrepen. Je kunt ook rechtstreeks boeken bij Cubana. Er zijn twee vluchten per dag vanaf Havana. De reistijd bedraagt 45 minuten, prijs: 25 CUC enkele reis. Boek tijdig, en koop het liefst direct een retourticket, want de vliegtuigen zijn klein en zitten gauw vol!
Boot. De haven van Surgidero de Batabanó, 70 km onder Havana, heeft een dagelijkse bootverbinding met het eiland. Het leukste is om te gaan met de Kometa, de Cubaanse naam voor de draagvleugelboot van Russische makelij. De overtocht duurt 2 uur en 15 minuten en kost een paar dollar. Salón A heeft het mooiste uitzicht.
Ook hier geldt: koop direct je ticket terug want in de weekenden en de vakantieperiode is de boot vaak vol.
Vanuit Havana is er een directe busverbinding met de haven, Terminal Aérea y de Ferries aan de Avenida Boyeros; vertrek om 7 en 13 u.
Bus. Het transport op het eiland zelf gaat hoofdzakelijk per bus. In Nueva Gerona vertrekken bussen naar de plaatsen La Fé, Demajagua en Siguanea (Hotel Colony). Vanuit La Fé brengt een andere bus je eventueel verder.
Souvenirs
Isla de la Juventud is het eiland van de keramiek. In Nueva Gerona zijn verschillende zaakjes waar je lokaal gemaakt servies en andere voorwerpen van porselein en aardewerk kunt kopen. Tienda Juventud, in Calle 39, is een betrouwbaar adres. De markt Mercado Artesanal, Calle 24 en 35, heeft ook wel aardige spullen.
Eten en drinken
Caza del Cazador, in Hotel Colony, zonder meer de beste plek op het eiland voor verse kreeft, garnalen en diverse Cubaanse gerechten. La Gondola, Calle 35 op de hoek met Calle 30 (Nueva Gerona), Italiaans. El Rio, Calle 32 tussen 35 en Carretera La Fe, specialiteit visgerechten. El Cochinito, Calle 39 op de hoek met Calle 24, is gespecialiseerd in geroosterd varkensvlees. El Corderito, Calle 39, op de hoek met Calle 22, in lamsgerechten.
Een uitstekend restaurant in de hoofdplaats met een internationale keuken is Galeón.
El Ranchon en El Jaguey, beide aan de Calle 11 in La Fé, Cubaanse keuken.
De beste plek om uit te gaan is Cabaret Los Luceros, aan de Rio Las Casas, bij Calle 22, waar je kunt dansen in de openlucht tot diep in de tropische nacht. Het Casa de la Cultura zit aan Calle 37, op de hoek met 24. El Patio, Calle 24, tussen 37 en 39, is meer een cabaret, en heeft ieder weekend een show. De disco in Villa Gaviota, is de plek waar de jonge Cubanen samenkomen, veel strakke techno en r&b.
Accommodatie
Hotel Colony, Carretera Siguanea km 41 (80–120 CUC); kamers met terras, een zwembad en goed eten; de beste plek om te verblijven voor duikers; cursussen, excursies, noodzakelijke uitrusting voorhanden, tel. 398282/398181, fax 398420.
Villa Isla Gaviota, net buiten Nueva Gerona aan de weg naar La Fé, comfortabel, met appartementen en zwembad (30–65 CUC), tel. 323290. Een paar km verder staat Rancho del Tesoro, ook acceptabele kamers (20 CUC), tel. 24069. Motel Las Codornices, aan de weg naar het vliegveld, (25 CUC), tel. 24981.
Duiken
Alle sportduikers worden in principe ondergebracht in het voormalige Hilton, nu Colony, gelegen aan een rustige baai met lange witte stranden en slechts enkele minuten verwijderd van de haven. Naast het sportduiken kan men hier zeilen, windsurfen, waterskiën, paardrijden, tennissen, volleyen en vissen op zee.
Vervoer
Vliegtuig. Er zijn dag- en meerdaagse excursies naar Cayo Largo vanuit Havana en Varadero. Daarbij zit dan alles inbegrepen: de vliegreis, het vervoer op het eiland, een eventueel bezoek aan Cayo Iguana, en eventueel verblijf en maaltijden. De prijzen variëren van 100 CUC per dag tot 250 CUC voor drie dagen. Informatie bij de excursiebalie in de meeste hotels. Het vliegtuig naar Cayo Largo vertrekt in Havana vanaf Terminal Caribbean.
Bus en jeep. Op het eiland zelf gaat het vervoer per toeristenbusje of je kunt een jeep huren. Dat laatste kan bij ieder hotel.
Eten en drinken
Cayo Largo is een op en top toeristenparadijs, dus eten en drinken kun je er voldoende en gevarieerd. De lokale specialiteit is kreeft. De beste restaurants zijn te vinden bij de hotels en appartementencomplexen. De lokale discotheek bevindt zich op het vliegveld en heeft de toepasselijke naam Blue Lake.
Accommodatie
Alle hotels en appartementen staan direct aan het strand en zijn afgestemd op wat de bezoeker tijdens een strandvakantie wil. Je kunt er boeken voor duiklessen, excursies en uitrusting huren.
Meest luxe is het nieuwe Sol Club Cayo Largo, op de westpunt van het eiland, een all-inclusiveresort, met eigen restaurants, zwembad, cabaret en stranden (vanaf 150 CUC), tel. 4548260-70, fax 4548265.
Hotel Isla del Sur ligt op de punt tussen Playa Lindamar en Playa Blanca, het eerste hotel op het eiland, een mooie locatie, uitstekende kamers, met zwembad, omgevormd tot all-inclusive (vanaf 120 CUC), tel. 45 48111/118, fax 4548201. Een deel van Isla del Sur is Villa Iguana (vanaf 70 CUC), tel. 4548111/118, fax 4548201; en Villa Capricho (70 CUC); de laatste doet heel exotisch aan met hutten met rieten daken direct aan het strand, zelfde telefoon en faxnummers.
Ten zuiden van het vliegveld, staan twee verdere uitbreidingen van Isla del Sur: Villa Soledad (vanaf 60 CUC), en het in koloniale stijl gebouwde Villa Coral (vanaf 80 CUC), tel. 4548111-118, fax 4548160/48201.
|
Matanzas |
Netnummer: 52 |
Informatie
Aan de balie van de hotels of bij de reisbureautjes in Varadero. Matanzas heeft geen toeristenbureau.
Bank. Banco Nacional, Calle 83 (Milanés), op de hoek met Calle 282. Banco Financiero Internacional, op de hoek van Calle 85 en 298.
Vervoer
Trein. Vanaf het treinstation Miret aan de zuidkant van de stad, aan Calle 181, vertrekken dagelijkse treinen naar Havana (vooral in de ochtend) en de grote steden in Midden-Cuba en de Oriënte (in de middag en avond). Het handigst is om voor een paar dollar een taxi of collectivo te nemen vanuit het centrum.
Een bijzondere ervaring is een reisje met de Hershey-trein over de enige elektrische spoorlijn op het eiland, aangelegd ten behoeve van de Amerikaanse chocoladefabriek, die hier indertijd stond. Het traject loopt van Matanzas naar Havana (Estación Central, terminal La Coubre). De tocht voert door de vallei van de Yumurí met z’n markante opbouw in terrassen, langs uitgestrekte plantages en door tientallen kleine dorpen.
Het treinstation staat in de wijk Versalles, aan Calle 67 en Calle 55; aan de noordkant van de stad, niet ver van de Yamuri, ongeveer 10 min. lopen vanaf het Parque Libertad. Kaartjes zijn een uur voor de rit te koop bij het loket op het station. De reistijd bedraagt 3,5 uur.
Bus. Dagelijks zijn er verbindingen naar Havana (4–6 keer per dag), Varadero, Cienfuegos, Santa Clara, Camagüey en Santiago. De bussen voor deze lange afstanden, waaronder Víazul, vertrekken uit het vroegere treinstation in de wijk Pueblo Nuevo, aan de Calle 131 en Calle 272; een fraai gebouw uit 1883. Buiten het busstation staan ook colectivos, die naar Varadero en Havana gaan.
Het station voor bestemmingen in de provincie, de Terminal de San Luís, staat op de hoek van de Calle 127 en Calle 298 in de wijk Pueblo Nuevo.
Eten en drinken
In de directe omgeving van het Parque Central zitten enkele gezellige cafés en eenvoudige restaurants.
Café Atenas, op de hoek van Calle 83 en 272, vlak bij het Plaza de Vigía; vooral voor reizigers op doorreis; eenvoudige gerechten zoals pizza en spaghetti.
Mesón La Viña, hoek Calle 83 en Calle 290, café en restaurant aan de zuidkant van het centrale plein; niet bijzonder, wel makkelijk te vinden.
Ruinas de Matasiete, over de Puente Calixto Garcia (de brug aan de zuidkant van de stad) aan de weg naar Varadero; bijzondere locatie aan de baai in een oud pakhuis; vlees van de grill, livemuziek tijdens het weekeinde.
Año 30, Calle 272 vlakbij de Yumurí, Cubaanse gerechten, snelle bediening en sfeervol.
Pekin, Calle 83, tussen Calle 292 en 294, druk bezocht door Cubanen zelf, smaakvolle kip en vleesgerechten.
Cuevas de Bellamar, aan de gelijknamige weg, Cubaanse gerechten.
Accommodatie
Middenklasse. Hotel Casa del Valle del Yumurí, in de vallei van de Yumurí, 8 km ten noordwesten van Matanzas, opgeknapt koloniaal bouwwerk in de vallei, fraaie kamers, goed restaurant, alle voorzieningen in en rond het hotel, zoals een zwembad, bowling, reisbureautje. Speciale activiteiten: fietsverhuur en paardrijden, tel. 253584, fax 253300. Hoe kom je er? De Calle 79 uitrijden, langs het Parque René Fraga, en verder westwaarts; voorbij het plaatsje Mena rechtsaf slaan. Hotel Canimao, aan de Carretera Vía Blanca naar Varadero, zo’n 6 km buiten de stad, groot hotel met eigen zwembad, reisbureautje en cabaret, tel. 261014, fax 262237.
Goedkoop. Rond het Parque Central staan drie hotels, in principe niet toegankelijk voor westerse bezoekers, maar de tijden veranderen en dollars zijn welkom. Om zeker te zijn van een kamer is reserveren aan te bevelen. Hotel Velasco, Calle 79, tel. 4443; stijlvol gerenoveerd. Hotel El Louvre, aan de zuidzijde van het Parque Libertad, naast het Museo Farmaceútico, tel. 4074; klassiek gebouw, binnen heel sfeervol, met fraaie binnenplaats, ruime kamers en een behoorlijk restaurant. Hotel Yara, aan dezelfde kant als Velasco, aan Calle 79, tel. 4418, wordt momenteel gerenoveerd.
|
Netnummer: 5 |
Adressen en telefoonnummers
Politie: Avenida 1ra, tussen Calle 38 en 39.
Asistur, Calle 31 nr. 101, voor toeristen in problemen (diefstal, documenten, financiën, medisch).
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Policlínico Internacional (Servimed), Avenida 1ra, hoek Calle 64, tel. 668611/667710, speciaal voor buitenlanders; hier is tevens een goede apotheek gevestigd en kunnen ze je eventueel doorverwijzen naar lokale specialisten en tandartsen.
Apotheek: Avenida 1 ra, tussen Calle 28 en 29 (24 uur open).
Postkantoor: Avenida de la Playa nr. 3904, tussen Calle 39 en 40, internationale verbindingen (fax, telex), geopend ma.–za. 8–18 u. In de meeste hotels is een balie waar je postzegels kunt kopen en brieven kunt posten.
Internet: Etecsa, Calle 18 en Avenida 3 ra; er komen telefoons en internetaansluitingen voor prepaid kaarten op diverse strategische plaatsen.
Bank: in de grotere hotels kun je euro’s wisselen of ermee betalen; Banco Financiero Internacional, Calle 32, tussen Avenida 1ra en Playa (ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard). In winkelcentrum Las Américas is een pinautomaat voor CUC’s, maar wel uitsluitend met je creditkaart. Euro’s zijn in Varadero gewoon betaalmiddel. Dus zorg altijd dat je ze in kleine coupures bij je hebt. Alleen op sommige terrasjes en in de bus betaal je in pesos.
Informatie
De volgende reisorganisaties verzorgen excursies (bezoek aan Havana, Trinidad, Santiago, Isla de la Juventud, Jamaica, Mexico en meer), avontuurlijke activiteiten (duiken, parachutespringen, zeilen, diepzeevissen, fietsen, kanoën, paardrijden, et cetera) en kunnen je helpen bij het huren van een auto, vinden van een hotel en dergelijke.
Cubatur: Calle 39 nr. 5 (tussen Avenida Playa en 1ra). Cubanacán: Calle 32 nr. 108, tussen Avenida 1ra en 3ra. Rumbos, Avenida 1ra en Calle 23, open dagelijks van 8–20 u.
Ook bij praktisch alle hotels kun je aan de balie informatie krijgen over excursies, sportarrangementen en auto-, scooter- en fietshuur.
Vliegtuig. Het internationaal vliegveld Juan Gualberto Gómez ligt een paar km van de weg Matanzas–Varadero, aan de Vía Blanca. Internationale verbindingen en vluchten naar grote steden in het binnenland, zoals Santiago, Bayamo, Holguín, Havana, Isla de la Juventud, Cayo Largo. Op het vliegveld staan taxi’s en busjes klaar om je naar je hotel te brengen. Betaal voor een taxi niet meer dan 20 CUC. Er gaan ook speciale toeristenbusjes voor ongeveer 5 CUC. Agenten van de autoverhuurfirma’s (in geval van fly-drivearrangement) wachten je meestal al op voor de nodige formaliteiten en het betalen van de borg (creditcard).
Bus. Er zijn 2–3 bussen per dag naar Havana (145 km), 6 naar Matanzas (30 km); busstation Calle 36, bij Autopista Sur. Lange wachttijden gegarandeerd, reserveren verplicht! De bus naar Matanzas gaat iets frequenter en zit meestal niet zo vol. Plaatselijke bussen, als ze al rijden zijn ze tjokvol, volgen de route langs de Avenida 1ra; betalen in pesos! Víazul reist dagelijks van Varadero–Trinidad (via Santa Clara en Sancti Spíritus): 20 US$; vertrek 07.30 u., aankomst 13:25 u.; terugreis Trinidad–Varadero, vetrek 14.30 u., aankomst 20.25 u.
Taxi. Turistaxi is het officiële taxibedrijf. Lada’s en Japanners zijn speciaal geïmporteerd voor de toeristenindustrie; de kosten: ongeveer 1 US$ per km. Toeristen worden niet geacht gebruik te maken van de krakkemikkige particuliere roestbakken, maar het is wel zo avontuurlijk.
Autohuur. Er zijn diverse autoverhuurbedrijven in de hotelzone. Havanautos zit aan Avenida 1ra en Calle 31. Meestal is in het hotel een balie waar je direct kunt reserveren. De auto wordt dan gebracht. Scooter en fiets. Voor 30–40 CUC huur je een scootertje, voor 8 CUC een fiets. Vraag bij de balie van het hotel naar de verhuurbedrijfjes.
Accommodatie
In Varadero zijn vele tientallen hotels te vinden in uiteenlopende categorieën. Voor een overzicht van middenklassen- en luxehotels en resorts, met beschrijving zie ook: www.dtcuba.com/eng/cocoweb.
Een persoonlijke selectie:
Duurdere klasse. Voor een kleine 150 CUC en hoger per persoon per nacht vertoef je in een tropisch paradijsje met alle gewenste luxe op een armlengte bij de hand. De luxe resort type hotels in Varadero concurreren inmiddels stevig met dergelijke vakantiecomplexen elders in de Caribische regio. De prijs is zelfs iets gunstiger en in Cuba is absoluut meer te zien. Maar het is de vraag of bezoekers van de resorts in Varadero daar op uit zijn.
De echte tophotels staan aan de Playa de las Américas en vormen de oostelijke begrenzing van de badplaats.
Tryp Península Varadero, een geweldig resort, all-inclusive, in het natuurpark op Punt Hicacos, vlak bij de Mangón lagune; de exotische omgeving en verzorging zijn subliem, 15 km vanaf het centrum, tel. 668800, fax 668805. Tuxpán, all-inclusive, alles tot in de puntjes verzorgd, met een superzwembad en voortreffelijke restaurants, de kamers zijn om door een ringetje te halen; gemiddelde prijs 150 CUC p.p. p.n. en hoger, tel. 667560, fax 667561. Sol Palmeras is onderdeel van de Sol Melía-keten en Cubanacán, fraaie locatie direct aan het strand, ook een complex met alles erop en eraan, behalve kamers en appartementen zijn er villa’s in het complex, de prijs is all-inclusive van 180 CUC en hoger, tel. 667009, fax 667008.
Melía Varadero staat naast de villa van Dupont, zwembad en alle luxe op het complex, zelfs golfbaan op loopafstand, tel. 667013, fax 667012. Kawama, aan de Avenida Kawama, is een topper op westelijke punt van het schiereiland, sfeervol, gebouwd in de stijl van een hacienda en rekent ‘vriendelijke’ prijzen: 160 CUC p.p. p.n. en hoger, tel. 614416-20, fax 667334/667254.
Middenklasse (80–150 CUC). Internacional, Carretera Las Américas, een van de eerste hotels, gerenoveerd, nog altijd luxe, tel. 667038/39, fax 667246. Barlovento, Avenida 1ra tussen Calle 10 en 11, aan strand bij uitgaansbuurt, alle kamers met airco en badkamer, goede sfeer, tel. 667140, fax 667218. Club Tropical, Avenida 1ra en tussen Calle 21 en 22, degelijke kamers, met airco, douche en tv, aan het strand, tel. 613915, fax 614676. Acuazul, op de hoek van Avenida 1ra en Calle 13, de kamers zijn standaard met airco en douche, centraal gelegen, binnenplaats met zwembad, tel. 667132, fax 667229. Villa Los Delfines, Avenida de la Playa, hoek Calle 39, eenvoudig, bij strand, tel. 667720/21, fax 667727.
Goedkoop (40–80 CUC). Mar del Sur, Avenida 3ra en Calle 30, eenvoudig hotel en appartementen, kamers zijn standaard met douche en tv, restaurant, 15 min. lopen naar het strand, maar met een fors zwembad, een aanrader voor diegenen die willen luieren, voor weinig geld, tel. 612246, fax 667481. Bellamar, Calle 17, tussen Avenida 1ra en 2da, net als de volgende drie hotels onderdeel van de Horizontesketen, hoogbouw, een beetje vergane glorie, maar een centrale ligging bij enkele gezellige terrasjes en restaurants, aantrekkelijke prijs, tel. 63014. Villa Sotavento, Calle 13, tussen Avenida 1ra en Playa, eenvoudige appartementen, vrijwel aan het strand, tel. 667132. Hotel Pullman, Avenida 1ra, nr. 4904, tussen Calle 49 en 50, sfeervol klein hotel-pension, vijf minuten lopen van strand, tel. 612702, fax 667499. Aparthotel Varazul, Avenida 1ra, tussen Calle 14 en 15, hoogbouw (kamers in appartementen), sober, tel. 667132. Hotel Ledo, Avenida de la Playa, hoek Calle 43, eenvoudig, bij zee (en Parque Central), tel. 613206. Villa Tortuga (appartementen), Calle 7 tussen Avenida 1 ra en Camino del Mar, appartementen in twee lagen gebouwd, met airco en bad, veel faciliteiten op het complex, dicht bij strand (25–50 CUC).
Eten en drinken
Varadero biedt een voor Cubaanse begrippen ruime keuze aan restaurants en bars buiten de hotels. Aan de Camino del Mar openen steeds meer kleine restaurants, bars en terrasjes met ’s avonds vaak livemuziek. Ze maken allemaal deel uit van grotere ketens, die de kunst hebben afgekeken van de particuliere restaurants zoals het beruchte Mi Casita, tussen Calle 11 en 12. La Cabañita, Camino del Mar, hoek Calle 9, heeft lekkere vlees- en visgerechten, de kreeft is altijd vers en onovertroffen. Verder is Las Brasas, op de hoek van Calle 12, er voor gegrilde vleesgerechten. La Taberna, tussen Calle 13 en 14 heeft zich gespecialiseerd in pasta en visgerechten. Ranchón Tortuga Playa, een strandtentje waar je behalve sandwiches verse gebakken en gegrilde visschotels eet; anders altijd wel goed voor een biertje in de schaduw van de palmen. Castel Nuovo, Avenida 1ra, hoek Calle 11 heeft een gevarieerd menu van kip-, vlees- en pastagerechten. El Criollo, Avenida 1ra, hoek Calle 18, heerlijke creoolse gerechten, met terras, ’s avonds ontmoetingsplek. Op de andere hoek Lai Lai, Avenida 1ra en Calle 18, Chinese keuken, balkon met uitzicht op zee. El Bodegón Criollo, Avenida Playa, hoek Calle 40, is wat meer aangekleed, Cubaanse keuken. El Mesón de Quijote, Avenida las Américas (tegenover Hotel Internacional), serveert uitstekende Spaanse gerechten, met levende muziek, reserveren aan te raden. Dat laatste moet je zeker doen voor Las Américas, Avenida las Américas, in de voormalige villa Du Pont, het meest besproken restaurant van Varadero, stijlvoller is in deze contreien ondenkbaar.
Bars. El Beny, de bar in Villa Barlovento, Calle 12 op de hoek met de Avenida 1ra, is beroemd om z’n overheerlijke cocktails. De Snack Bar aan de Avenida 1ra, op de hoek met Calle 13, is een beruchte ontmoetingsplek, open tot in de kleine uurtjes en vaak livemuziek en folkloristische optredens. Tropical, in Hotel Internacional, is een stijlvolle tearoom c.q. café. Guarapera, Avenida 1ra, tussen Calle 37 en 38, fruit- en cocktailbar. IJssalon Coppelia, Avenida 1ra, tussen Calle 44 en 46.
Shows en disco. Met de hotels heeft ook het avond- en nachtvertier zich uitgebreid aan Cuba’s Rivièra, alhoewel iedere vergelijking met het ‘pretpark’ voor de rijken aan de Middellandse Zee natuurlijk mank gaat. Er zijn de laatste jaren flink wat disco’s bijgekomen en de grote hotels verzorgen shows. Als je wilt flaneren langs rijen terrassen en boemelen langs de cafés en muziekbars moet je echter in andere landen zijn.
Cabaret Continental, in Hotel Internacional, de vonken springen er af bij deze muziek en dansshow – absoluut de beste die je kunt bezoeken in Varadero – met diner 45 CUC, met alleen een drankje 25 CUC, di.–zo., reserveren noodzakelijk. Anfiteatro Varadero, net over de brug rechts aan de weg naar Havana, superdisco met soms liveoptredens, wo.–zo. Cabaret Cueva del Pirata, Carretera de las Américas, bijzondere omgeving (in een grot), de show is minder spectaculair en de plek is afgelegen, ma.–za. De grote hotels hebben eigen disco’s: La Bamba in Tuxpán en La Salsa in Complejo Puntarena zijn vermaard. De top 3 discotheken waar je behalve toeristen ook nog Cubanen treft: La Patana, op een boot achter het Anfiteatro Varadero, in het verbindingskanaal met de Bahía de Cárdenas, wat meer Cubanen dan elders; entree 5 CUC. El Kastillito, Avenida de la Playa, disco aan het strand. El Galeón, originele setting op een piratenschip, goede sfeer, met restaurant. Vooral tijdens het carnaval (juli–augustus) treden er in Varadero vaak goede livebands op. Informatie daarover in een speciaal toeristenmagazine.
Actief
Duiken. Varadero biedt ruim 50 locaties om te duiken, op de riffen voor de kust, rond de koraaleilandjes in het noordwesten en in de grotten langs de kust. Barracuda Diving Center (Calle 59 y Playa), onderdeel van Cubanacán, aan het strand is het best uitgeruste duikcentrum. Meestal worden er twee duiken na elkaar gemaakt, ’s morgens om 10 uur en rond 12.30 uur, tel. 667072.
In de meeste hotels zijn duikarrangementen en -cursussen te bespreken. Sommige hebben een eigen school of duikshop. Centro de Buseo Marina Acua, Avenida Kawama, tussen Calle 3 en 4; en Dársena de Varadero, Calle 59 is eveneens een goed adres voor huur van duikapparatuur, excursies en cursussen, tel. 668063.
Bij de hotels kun je informatie krijgen over andere sporten, zoals tennis, golf, fietsen en paardrijden. Zo liggen er 18 holes golfterreinen bij de oude Villa Dupont en bij Sol Melía.
Informatie
Er is een toeristenbalie in het Palacio de la Artesanía, Avenida Céspedes tussen Calle 14 en 15, dagelijks 9–18, za. en zo. 10–14 u. Hier kom je ook de dollarwisselaars vanzelf tegen: let op de koers, en op je geld!
Vervoer
Trein. Uit de bloeitijd in de 19de eeuw stamt de treinverbinding met Colón, Los Arabos en Jovellanos. Door slecht onderhoud en kapotte treinstellen rijdt de trein onregelmatig.
Bus. Cárdenas is het makkelijkst te bereiken per bus (ieder uur) vanuit Varadero; busstation, Avenida Céspedes, hoek Calle 21. Ook dagelijks bussen naar Havana, Matanzas, Colón, Jagüey Grande en Santa Clara. Koetsjes. In Cárdenas is de paardenkoets, en alle varianten daarvan (achter de fiets bijvoorbeeld), het meest gebruikte vervoermiddel. Laat je rondrijden door de binnenstad en ervaar het straatleven op deze toepasselijke manier. Per ritje betaal je niet meer dan een dollar.
Eten en drinken
Restaurant Las Palmas, hoek Avenida Céspedes en Calle 16, in een oud landhuis in Spaanse stijl. Met shows en disco in het weekend, dan erg druk (10 CUC entree). Café Cárdenas, aan de Avenida Céspedes, op de hoek met Calle, Cubaanse gerechten, ook optredens in het weekeinde.
Accommodatie
Hotel Dominica, Plaza Colón, hoek Avenida Céspedes, historisch gebouw, met cabaret in het weekend, de prijs varieert van 25–40 CUC. Hotel Europa, Avenida Céspedes 365, koloniaal herenhuis (20 CUC), alleen voor Cubanen, maar in geval van nood willen een paar dollars helpen…
Informatie
Bij La Boca, makkelijk te vinden, halverwege de weg tussen Jagüey Grande en Playa Larga, kun je informatie krijgen over ecologische excursies, jagen en vissen in de Ciénaga de Zapata en bij Guamá.
Vervoer
Bus. Tussen Jagüey Grande en Playa Larga/Playa Girón rijdt minstens twee keer per dag een bus, die stopt bij La Boca. Deze passeert de kruising met de Autopista Nacional. Daar kun je opstappen. Dit is ook een goede liftplaats.
Boot. De grotere boten naar Villa Guamá vertrekken op vaste tijden vanaf La Boca; twee ’s ochtends, twee ’s middags (retour 8 CUC). Er zijn kleinere boten die de tocht maken zodra er genoeg reizigers zijn.
Eten en drinken
Restaurant La Boca, vlak bij de pier met boten naar Guamá, Cubaanse gerechten. Restaurant Abey aan de Laguna del Tesoro, Cubaanse keuken, schitterende locatie.
Aan de Carretera Central Australia, naar La Boca, zitten enkele restaurants voor een smakelijke lunch. El Pirata is gespecialiseerd in exotische vleesgerechten, net als Los Cocodrilos; Los Cocos heeft Cubaanse en internationale gerechten.
Accommodatie
De sfeervolste plaats voor een overnachting is Villa Guamá, huisjes en appartementen bij het indianendorp, van alle comfort voorzien (25–45 CUC), tegenwoordig gerund door Horizontes, met restaurant. Vergeet in geen geval een muskietennet of Autan mee te nemen.
Informatie
Villa Playa Larga of Villa Girón voor excursiemogelijkheden, duiken, snorkelen, vissen, fietshuur en paardrijden.
Vervoer
Bus. Vanuit Jagüey Grande gaan er dagelijks 2 tot 3 bussen naar deze plaatsen aan de Varkensbaai. In het zomerseizoen rijdt er dagelijks een Víazul-bus van Varadero via Playa Girón naar Cienfuegos, vertrek vanuit Havana 8.30, terugreis vanuit Cienfuegos 14 u.
Eten en drinken
Arenas del Sur en El Ranchon, allebei in Playa Larga, Cubaans eten. Wil je rust en eten op een idyllisch plekje, ga dan naar Caleta Buena, ongeveer 8 km van Playa Girón. ’s Morgens om 10 u. en ’s middags om 13 u. rijdt er een busje naar deze plek vanaf het plein voor hotel Villa Playa Girón. Je kunt dit ook makkelijk fietsen.
Accommodatie
Villa Playa Larga en Villa Playa Girón liggen beide direct aan het strand. Je verblijft in een eigen villa, bestaande uit een kamer met keukentje, een aparte slaapkamer en een badkamer/toilet. Ze zijn niet overdadig ingericht, maar wat je nodig hebt, is er. Je betaalt zo’n 40–65 CUC, tel. 4-597294, fax 4-597167. Villa Playa Larga is een goede uitvalsbasis voor een excursie in de Ciénaga de Zapata en voor paardrijden; restaurant en bar zijn altijd een plek waar je Cubanen ontmoet. Villa Playa Girón is meer op toeristen gericht met het bijbehorende activiteitenprogramma; in het zwembad kun je de duikcursus beginnen, CUC 45, tel. 4-594110, fax 4-594117.
Actief
Duiken. Playa Larga en Playa Girón zijn beide uitvalsbases voor duiken in de baai en de cenotes (ondergrondse grotten) langs de kust. Je kunt een tiental duiklocaties aandoen. In beide hotels zijn duikcentra. In Playa Larga is Ricardo Marcote Finalé de instructeur. Hij duikt al 16 jaar (onder meer instructeur geweest in Varadero, Coco en Ancón). In Playa Girón moet je zijn bij Ángel Roca Gálvez.
Paardrijden. Tochten langs de baai en in het wildpark Las Salinas.
Boottochten. De Ciénaga de Zapata is een uitgestrekt natuurgebied met veel vogels en vissen, verder duikt de zeekoe hier regelmatig op en laten krokodillen zich zien. Voor wie de tijd heeft, is een dagtocht met de boot een onvergetelijke ervaring. Informeer bij de balie van beide hotels.
Fietsen. Om de dag te breken is een fietstocht een uitdaging. Doe dat nooit rond het middaguur. Fiets bijvoorbeeld ’s morgens naar Caleta Buena en blijf daar om te zwemmen en te lunchen.
Elguea Hotel en Spa, een welbekend Cubaans kuuroord, gemoderniseerd en met uitgebreide faciliteiten, om te overnachten op doorreis langs de noordelijke kust (35–70 CUC), tel. 686298, fax 686442.
|
Netnummer: 422 |
Adressen en telefoonnummers
Politie: tel. 116, het bureau is gevestigd: Calle Colón, vlakbij Parque Vidal, tussen Serafin García en Morales.
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Hospital Arnaldo Milián Castro, Circunvalacíon en Avenida Escambray, tel 272016/271234, afgestemd op buitenlanders.
Apotheek: Calle Luís Estévez 8 en in Hotel Santa Clara Libre (24 uur open).
Postkantoor: Calle Colón 10, internationale verbindingen (fax, telex, e-mail met kaart).
Internet: Etecsa, Calle Cuba en Machado, op de hoek, voor telefoneren en e-mail met kaart.
Bank: Banco Financiero Internacional, Calle Cuba 6, om de hoek bij Parque Vidal, (ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard). Cadeca, aan Parque Vidal, is een speciaal wisselkantoor voor buitenlandse valuta en voorschotten op creditcards.
Informatie
Havanatur, Calle Máximo Gómez 13, tel. 20400, voor excursies en verblijf bij Lago Hanabanilla, Remedios en Trinidad. Ze kunnen je hier tevens doorverwijzen naar een plaatselijk hotel. Rumbos Cuba, Hotel Los Caneyes.
Vervoer
Trein. Estación de Ferrocarriles, aan het eind van Calle Luis Estévez, is niet ver van het centrale plein. Kaartjes koop je bij het speciale kantoortje voor buitenlanders; in dollars betalen! De treinverbindingen met de grote Cubaanse steden zijn goed; zo gaat er vier keer een trein naar Havana (15 CUC), heb je de keuze uit twee treinen dagelijks naar Cienfuegos en één naar Santiago (35 CUC).
Bus. Het busstation ligt nogal ver van het stadscentrum, aan de weg naar Matanzas. Er zijn meerdere dagelijkse verbindingen met Cienfuegos en Santi Spíritus, en één bus per dag naar Trinidad. Víazul heeft twee bussen per dag op het traject naar Havana, om 03.30 en om 07.15 uur.
’s Avonds om 19.25 en om 23.40 u. kun je vertrekken voor Santiago de Cuba. Om 10.45 u. gaat er een betrouwbare rit naar Trinidad.
Voor bussen naar Remedios moet je zijn bij het busstation aan Calle Marta Abreu, 15 min. lopen vanaf Parque Vidal in westelijke richting. Koetsjes en bicitaxi’s. Rond het Parque Vidal en in de Calle Marta Abreu kom je altijd wel een paardenkoetsje of een fietstaxi tegen om je comfortabel te vervoeren in de stad; betaal nooit meer dan één dollar.
Eten en drinken
Colonial 1878, Calle Máximo Gómez (tussen Independencia en Parque Vidal), is het bekendst bij toeristen, Cubaanse gerechten. La Casona, Carretera Central 6, is heel sfeervol, in een stijlvolle omgeving, maar je moet er wel ‘staand’ eten. Voor een eenvoudige hamburger kun je terecht bij El Recreo, op de hoek van de Calle Lorda, als buitenlander word je sneller geholpen, maar alleen omdat je met dollars betaalt. IJs eten doen de Cubanen bij Coppelia, tegenover het postkantoor aan Calle Colón.
Santa Clara Libre en Los Caneyes, in de gelijknamige hotels, hebben standaard internationale gerechten.
Los Vitrales is één van de beste restaurants in Santa Clara en verre omgeving. Het maakt deel uit van Cabaret Cubanacán, waar shows worden gegeven, en ligt wel een eindje buiten de stad, Carretera Central, kilómetro 298.
Bar Club Boulevard, Independencia 225, beste disco en nachtclub in de stad.
Accommodatie
Los Caneyes, Circunvalación y Calle Eucalyptos, buiten het stadscentrum en rustig, in de vorm van een indiaanse nederzetting, kamers met eigen badkamer en tv, zwembad (45 CUC), tel. 218140, fax 218140. Villa La Granjita, Carretera de Maleza, 2,5 km buiten de stad (55-70 CUC), in het noordoosten, tel. 218190-91, fax 218149. Hotel Santa Clara Libre, Parque Vidal, centraal gelegen, een beetje shabby, maar niet duur (30 CUC), tel. 207548, fax 205171.
Casas particulares
• Miriam Consuelo Ramos Rodríguez, Independencia nr. 265 apto.1, tussen Unión en San Isidro, tel. 202064, enorme kamer, bijna persoonlijke verzorging door Miriam, de beste optie in de stad.
• Casa Mercy, San Crístobal 4, tussen Cuba en Colón, tel. 216941, een goede tweede, lawaai van de straat, maar prima sfeer.
• María y Jorge García Rodríguez, Cuba 209 apto 1, tussen Serafín García (Nazareno) en E.P. Morales (Síndico), tel. 202329.
• Pilar en Cristo García, Alemán nr. 203 (noord), tussen Martí en Independencia, tel. 205359.
• María Matilde Morales, Calle Juan B. Zayas nr. 111, tussen San Cristóbal en Tristá.
Eten en drinken
El Louvre, een gerestaureerd pand, klassieke bar en snackrestaurant, aan het centrale pleintje, Parque Martí, met uitzicht op de twee kerkjes.
Accommodatie
Hotel Mascotte, Parque Martí, stijlvol overnachten in fraai 19deeeuws pand, voor nog geen 15 CUC, tel. 395144/ 395477/395145.
Casas particulares
• Gladys Aponte Rojas, Brigadier González 32, tussen Independencia en Pi Morgal, tel. 395398, primitief, maar schone kamers, goede verzorging.
• Jorge Rivero Méndez, Brigadier González 29, tussen Independencia en José A Peña, tel. 395331, geweldig pand, royale kamer.
Cayo Santa María en Cayo Las Brujas
• Sol Cayo Santa María, een nieuwe all-inclusive op het grootste eiland Cayo Santa María, met uitgebreide voorzieningen (160 CUC en meer), tel. 351500, fax 351505.
• Villa las Brujas, Cayo las Brujas, Punta Periquillo, complex met cabañas, aan een geweldig strand (55–90 CUC), tel. 204199, fax 207599.
|
Netnummer: 432 |
Adressen en telefoonnummers
Politie: tel. 116.
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Clínica Internacional, Punta Gorda, aan het eind van Calle 37, tel. 451622, fax 451623.
Apotheek: op de hoek van Calle Prado en Avenida 60.
Postkantoor: Calle 29, op de hoek met Avenida 50.
Internet: Etecsa, Calle 31, tussen Avenida 54 en 56, voor telefoneren, faxen en e-mailen met kaart.
Bank: Banco Financiero Internacional, Avenida 54, op de hoek met Calle 29 (ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard).
Informatie
Havanatur, Avenda 40 nr. 4101, tel. 451639, voor excursies naar de Cayos, Lago Hanabanilla, Trinidad en overige. Rumbos Cuba, Avenida 20 nr. 3905, tel. 451121; en in Hotel Jagua. Cubanacán, Avenida 54 nr. 2903, tel. 451680.
Vervoer
Trein. De Terminal de Ferrocarriles staat aan de Avenida 58 en Calle 49. Dagelijkse verbinding met Santa Clara, Havana (twee keer per dag, in de ochtend en in de middag). Buitenlandse reizigers betalen met dollars en gaan voor.
Bus. Het busstation staat schuin tegenover het treinstation, in Calle 49, tussen Avenida 56 en 58. Dagelijkse verbindingen naar Havana en Santiago, Santa Clara, en Trinidad. Ga hier op tijd naartoe om een kaartje te kopen, want de bussen van Víazul zijn snel vol.
Aan de Paseo del Prado passeren voldoende bicitaxis en ander particulier vervoer om je naar bijvoorbeeld Punta Gorda en het Palacio de Valle te brengen.
Boot. Een aardig tochtje maak je met de boot naar Castillo de Jagua, bij de ingang van de baai. De boot vertrekt vanaf de Muelle Real, Avenida 46 en Calle 25 (vertrek vroeg in de ochtend en de middag, retour rond 15 u.).
Eten en drinken
Palacio de Valle, in het paleis dus, is het meest chique restaurant in de stad, vis- en Italiaanse gerechten in een onvergetelijke omgeving, dagelijks van 11–23 u. Fortaleza del Castillo de Jagua (open: dagelijks 10–15 u.), Spaanse (goede paella!) en visgerechten. Restaurant ‘1819’, Paseo del Prado nr. 5609, bij de Avenida 58, is het beste adres in deze stad voor authentiek Cubaans eten, de setting is stijlvol klassiek. Covadonga, Calle 37 op de hoek van Avenida 1ra (bij Hotel Jagua) is de specialist in Spaanse gerechten; uitstekende paellaschotel. Polinesio, Calle 29 nr. 5410 (vlak bij het Parque Martí) voor Chinees. El Pollito, Paseo del Prado, op de hoek met Avenida 56, heeft als specialiteit kipgerechten. La Verja, Avenida 54 nr. 3306, een gewone Cubaanse maaltijd voor weinig geld. In het centrum zijn enkele snackrestaurants zoals Cafetaria Juragüe, Avenida 56 en Calle 33. Aan de Pradoboulevard zijn meerdere paladares gekomen.
Theaters en clubs
Het culturele hart van Cienfuegos klopt aan het Parque Martí. Een cultureel hoogtepunt tijdens een bezoek aan deze stad is natuurlijk een voorstelling in Teatro Tomás Terry. Vraag in het hotel naar de programmering. Het Casa de Cultura, eveneens aan het Parque José Martí, heeft wekelijks klassieke muziekuitvoeringen.
In het Casa de la Trova, Avenida 16 en Calle 35, spelen vaak plaatselijke – en als je geluk hebt – bekende Cubaanse musici. El Palatino, Avenida 54, zit aan de zuidkant van Parque Martí. ’s Avonds is de ‘Paseo’ del Prado de flaneerboulevard en ontmoetingsplaats bij uitstek. Tropizul, Paseo del Prado, hoek Avenida 48, is een populaire disco bij de jongeren. Hotel Jagua heeft een eigen nachtclub.
Accommodatie
Het viersterrenhotel van de stad is Hotel Jagua, aan het eind van de Malecón, tegenover het Palacio de Valle, een redelijke luxe hotel, met sportaccommodaties, zwembad, eigen cabaret-restaurant (80 CUC), tel. 551003/551329, fax 551245. La Unión, Calle 31, op de hoek met Avenida 54, een sfeervol viersterrenhotel (90–100 CUC), tel. 551020/551685, fax 551020.
Goedkope hotels in het centrum zijn Hotel Perla del Sur, Avenida 62 ter hoogte van Calle 37 (vlak bij de Paseo del Prado), en Hotel San Carlos, Avenida 56 tussen Calle 33 en 35. Volgens de laatste berichten wordt dit momenteel verbouwd.
Speciaal voor toeristen zijn de hotels aan de kust op het schiereiland dat de baai van Cienfuegos afsluit: Faro Luna, Rancho Luna en Pasacaballo.
Hotel Pasacaballo ligt tegenover het fort bij de ingang van de baai, ook met zwembad en mooi gelegen met uitzicht op het fort (25–50 CUC), tel. (432) 960130.
Casas particulares
• Casa de Amistad, Avenida 56 nr. 2927, tussen 29 en 31, tel. 6134, Armando en Leanor Martínez ontvangen hun gasten met veel aandacht en liefde.
• Casa Pilar, Avenida 60 nr. 4720 tussen 47 en 49, tel. 432-3260 en 432-3721.
• Aida Morejón, Calle 37 nr. 5820 tussen 58 en 60, tel. 432-7807.
Actief
Duiken. Voor de kust bij Faro de Luna ligt een aantrekkelijk duikgebied, makkelijk te bereiken vanaf het strand. Karakteristiek: hoge koraalformaties, die aflopen tot op de zandbodem, met nauwe doorgangen en een uitbundig vis- en koraalleven. Duikers verblijven in Hotel Faro Luna en Hotel Rancho Luna, 16 km van Cienfuegos, duikfaciliteiten en instructeurs, met zwembad en strand. Faro Luna, voormalig vakantiehotel van de Cubaanse communistische partij, is iets luxer (60–80 CUC), tel. (43) 548030/548034, fax (43) 548062. Rancho Luna (50–70 CUC), tel. (43) 551012, fax (43) 48131.
|
Hanabanilla |
Netnummer: 42 |
Accommodatie
Hotel Hanabanilla, een nieuw hotel aan de oever van het meer (25–45 CUC), tel. 202399/208550/202999, fax 491890. Excursies op het meer en in de Sierra del Escambray kun je bespreken in het hotel.
Eten en drinken
Restaurant Rio Negro, aan het meer, 4 km van Manicaragua.
|
Netnummer: 42 |
Vervoer
Naar Topes de Collantes gaat geen vaste buslijndienst. De reisorganisaties, zoals Cubatour en Rumbis, organiseren excursies naar het berggebied vanuit Trinidad en Cienfuegos. Dat kan, behalve met een bus, ook in een jeep en per paard. Vraag in je hotel naar meer informatie.
Eten en drinken
Met het groeiend (kuur)toerisme nemen de faciliteiten navenant toe. Langs de kronkelweg verschijnen steeds meer eetgelegenheden. Las Mariposas en Casa de Gallega bijvoorbeeld serveren Cubaanse gerechten.
Accommodatie
Hotel Los Helechos is de plek voor liefhebbers van natuur en fitness. Van hieruit zijn er wandelexcursies in de bossen, meestal met een maaltijd inbegrepen. Het hotel beschikt over een verwarmd zwembad, sauna en stoombaden, en fitnessfaciliteiten (30–50 CUC), tel. 540330-35, fax 540117.
Het grote Kurhotel Escambray is een bezienswaardigheid, niet zozeer vanwege de architectuur als wel door de reputatie als sanatorium. Patiënten uit heel Zuid- en Midden-Amerika krijgen hier een behandeling voor aandoeningen aan de luchtwegen, hypertensie, hartklachten en andere ziekten. Op afspraak zijn excursies door het gebouw mogelijk, overnachten kan ook (40–65 CUC), tel. 540304, fax 540288.
|
Netnummer: 419 |
Adressen en telefoonnummers
Politie: tel. 3901, Calle 1, in de wijk Armando Mestre.
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Clínica Internacional, Lino Pérez 103, op de hoek met Anastásio Cárdenas, tel. 3391, inclusief tandarts en apotheek, 24 uur open voor spoedgevallen.
Postkantoor: Calle Antonio Maceo 418, tussen Calle Zerquera en Colón, internationale verbindingen (fax, telex, e-mail met kaart). Internet: Etecsa, Calle Lino Pérez, Parque Céspedes, e-mail met kaart. Las Begonias, Calle Maceo, tussen Zerquera en Simón Bolívar.
Bank: in de grotere hotels natuurlijk, vooral voor het wisselen van travellercheques. Bandec, Calle Martí 264, tussen Cale Xerquera en Colón, ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard. Cadeca, Martí 164, is een speciaal wisselkantoor voor buitenlandse valuta en voorschotten op creditcards.
Informatie
Op de hoek van Antonio Maceo en Francisco Javier Zerquera zit een kantoor van Cubatur, gespecialiseerd in excursies in het stadje en in de omgeving. Voor een officiële gids betaal je 15–20 CUC. Particuliere gidsen leiden je rond in het historische plaatsje voor maximaal de helft. Cubanacán zit aan Calle Martí, tussen Rosario en Colón, ook voor speciale excursies, zoals paardrijtochten, duiken en zeilen (Playa Ancón), fietshuur. Rumbos, Simón Bolívar 430, idem.
Vervoer
Bus. De interlokale bussen stoppen en vertrekken op de hoek van Calle Piro Guinart en Calle Gustavo Izquierdo; vlak achter het historische centrum. Víazul heeft de beste diensten: dagelijkse bussen van en naar Havana (via Cienfuegos), vertrek in Trinidad 7.45 en 15 u. (aankomst in Havana resp. 13.20 en 20.35 u. (25 CUC), naar Santa Clara en Varadero, vertrek 14.40 u. (aankomst 20.25 u.), naar Sancti Spíritus en Santiago, vertrek vanuit Trinidad 08.15 u., aankomst in Santiago 20.15 u.
Fiets. Als je hier meerdere dagen verblijft is fietsen een uitkomst om de bergen en de kust te bezoeken. Cabanacán verhuurt ze, maar er zijn in Trinidad tal van particuliere fietsverhuurbedrijfjes.
Eten en drinken
El Jigüe, Calle Ruben Martínez Villena Real 70, op de hoek met Calle Pino Guilart (een blok ten noorden van het centrale plein), was één van de eerste op toeristen gerichte restaurants, de vis- en kipgerechten zijn aan te bevelen, aangename sfeer, veel liveoptredens. Mesón del Regidor, Calle Simón Bolívar 424, vleesgerechten van de grill, sfeer doet Spaans aan. Trinidad Colonial, hoek Calle Antonio Maceo en Calle Colón, een fraai 18de-eeuws pand, internationale keuken, iets duurder dan eerder genoemde restaurants. Pizzeria Tosca, Parque Central, eenvoudig, erg druk. Pizzeria Don Antonio, Calle Izquierdo, tussen Piro Guinart en Simón Bolívar, eten in een koloniale omgeving, Cubaanse gerechten.
Voor een borrel is La Canchánchara, ondanks de busladingen toeristen, toch wel een must. Vergelijk het met de Hemingway-cafés in Havana. Grill del Caribe is vanwege de locatie, aan het strand bij Hotel Ancón, een ‘must’. De visschotels zijn aan te raden.
Op weg naar Sancti Spíritus is restaurant Manacas Iznaga een leuke stopplaats, bij de gelijknamige toren, Cubaanse gerechten.
Casa de la Trova, in het straatje achter de Santisima Trinidad, ’s avonds laat, met vaak geweldige liveoptredens.
Paladares. Een uitstekend particulier restaurantje is te vinden in Casilda, een vissersplaatsje aan de kust bij Trinidad. Volg de weg langs de spoorlijn. In de Calle Bequer (vlak bij de spoorwegovergang in het plaatsje) heeft ‘Manolo’ zijn paladar, met iedere dag verse kreeft en andere vis; overheerlijk en een goede sfeer.
Accommodatie
Las Cuevas, op een heuvel aan de noordoostkant van het stadje, met magnifiek uitzicht, er is een modern en een oud deel; neem een kamer aan de voorkant (Trinidad), kamers schoon en standaard ingericht, zwembad, tennisbaan (60–90 CUC), tel. 6133-35, fax 6161. Finca Ma’Dolores, aan de weg van Trinidad naar Cienfuegos, ongeveer 3 km, cabañas in een landelijke omgeving, eigen restaurant en ’s avonds entertainment (30–50 CUC), tel. 4206/6304/6198.
Trinidad del Mar, een nieuw resort van Cubanacán, aan het strand, all-inclusive (120 CUC), met twee zwembaden, sportfaciliteiten, zoals een uitgebreide duikshop, meerdere restaurants en voortreffelijke kamers, tel. 6500-07, fax 6565.
Hotel Ancón, bij Playa de Ancón, all-inclusive (85 CUC), kamers, appartementen en bungalows aan het water, deels verbouwd, met eigen strand, restaurant, watersportfaciliteiten, waaronder een duikshop, tel. 6120-29, fax 6122/6121. Costa Sur, bij het begin van het schiereiland (40–75 CUC), voor de locatie een schappelijke prijs, maar wel een wat uitgewoond complex, de hutjes aan het strand zijn nog wel het aardigst, tel. 6174, fax 6173.
Casas particulares
• Maritza Hernández, Francisco Cadahía (Gracia) nr. 223, tussen Lino Pérez en Colón, tel. 3160, eenvoudige kamer, maar gezellig plekje vlak bij centrum, behulpzame mensen.
• María Esther Pérez, Francisco Cadahía (Gracia) nr. 224, tussen Lino Pérez en Colón, tel. 3258, meerdere kamers, gastheer regelt van alles, van excursies tot fietsen.
• Casa Muñoz, José Martí 401, tussen Fidel Claro en Santiago Escobar, tel. 3673, e-mail: [email protected]. Een heel leuk adres, inmiddels wel bekend, in een fraai koloniaal huis, twee kamers, met dakterras, prima verzorging.
• Balbina Cadahía Benavente, Maceo 355, tussen Lino Pérez en Colón, tel. 2585, ook leuk adres, in statig koloniaal huis, behulpzame gastheer en gastvrouw.
• Elia Aladro, Calle Mercedes nr. 208, tussen Carmen en Borrell, tel. 4429.
• Carlos González Cabrera, Calle Piro Guinart nr. 36 (altos), tel. 419-3170.
Duiken
Het schiereiland, Península de Ancón, enkele kilometers van Trinidad aan de kust is in trek bij watersporters, vooral duikers. Er ligt een twintigtal duiklocaties. De drop off gaat hier zo’n 400 meter naar beneden en levert de eerste dertig meter een spectaculair onderwaterlandschap op. Marina Cayo Blanco aan het Playa Ancón, is het watersportcentrum (bij Hotel Ancón). Alle faciliteiten voor sportduikers aanwezig. Speciaal is een meerdaagse excursie naar het onderwaterparadijs van de Jardines de de la Reina.
Sportvissen
Marina Cayo Blanco is tevens de uitvalsbasis voor sportvissers. Er zijn excursies van een dag voor de kust, maar er varen ook boten voor een verblijf van meerdere dagen bij de Jardines de de la Reina, een archipel voor de kust van de provincies Ciego de Avila en Camagüey.
|
Netnummer: 41 |
Informatie
Voor excursies naar Trinidad, in de Escambray-bergen, kun je het best informeren aan de balie in Hotel Perla del Sur en Hotal Las Villas.
Vervoer
Trein. Een directe treinverbinding met Havana en Santiago de Cuba. ’s Avonds rond 22 uur komt de especial in beide richtingen aan; het treinstation staat 15 km van het centrum in noordelijke richting, bij het plaatsje Guayos.
Bus. Meerdere keren per dag gaan er bussen naar Ciego de Ávila, Santa Clara en Trinidad; voor deze bestemmingen (Intermunicipal), busstation Avenida de los Martires. Sancti Spíritus is een tussenstop op de Víazul-verbinding Havana–Santiago de Cuba. Maar het is moeilijk om plaatsen te bemachtigen. Om meteen door te reizen naar één van beide steden kun je dus beter de Víazul-bus nemen in Trinidad.
Eten en drinken
Sancti Spíritus wordt aantrekkelijker om wat langer te verblijven door de betere hotels en restaurants die er komen. Restaurante 1514, Céspedes Norte 52, heeft beperkte openingstijden tijdens lunch en diner, voornamelijk doosnee Cubaanse gerechten. El Conquistador, Agramonte 52 Oriente, vlak bij de kerk, het beste restaurant in de stad, Cubaans. Saratoga Café, smaakvol ingericht eetcafé met uitzicht over de rivier vanaf het terras. El Sótano, Eduardo R. Rivas, aan de overkant van de rivier, vlak bij de Yayabobrug, geweldige gerechten. Het Casa de Cultura en Casa de la Trova, allebei aan de Máximo Gómez Sur, aan de zuidkant van het plein, voor een onvergetelijke avond met plaatselijke muzikanten.
Accommodatie
Del Rijo Inn, Calle Honorato del Castillo nr. 12 op de hoek met Máximo Gómez, stijlvol in een koloniaal pand waar vroeger een dokter woonde, smaakvol gerestaureerd voor Cubanacán, een geweldige aanwinst als accommodatie in deze stad (60–80 CUC), tel. 28588, fax 28577.
Perla de Cuba, een oud koloniaal gebouw aan het Parque Central, wordt verbouwd. Aan de overkant op hetzelfde plein staat Hotel Plaza, tegenwoordig ook voor toeristen en met dollars te betalen (25– 35 CUC), tel. 27102.
Hotel Villa Rancho Hatuey, Carretera Central, is de plek waar de meeste doorgaande reizigers terechtkomen, een rechttoe rechtaan hotel een paar km buiten de stad, praktisch aan de Carretera Central, kamers en cabañas; zwembad en restaurant (55–70 CUC), tel. 28315/ 28350/28-351, fax 28350.
Los Laureles, Carretera Central, 5 km richting Ciego de Avila, is meer een hotel voor Cubanen, maar je wordt er niet geweigerd, fraaie tuin, met veel entertainment, in het weekend erg rumoerig (25–50 CUC), tel. 27016, fax 23913.
Hotel Zaza, Finca San José, km 5, Lago Zaza, onderdeel van de Islazulketen, aan het gelijknamige stuwmeer, is eveneens een doorgangshotel. Of je moet sportvisser zijn en op het meer willen vissen. Het hotel is verbouwd en heeft nu behoorlijke accommodatie en goede faciliteiten, waaronder een fors zwembad (30–50 CUC), tel. 27915/25490/ 28512, fax 28359.
Casas particulares
• Gustavo Borges Munio (Bebo), Juan G. Gómez nr. 102, Plazoleta de Hanoi, tel. 23352 en 26179.
• Casa de Juan Riscgo, Independencia 56, tusen Agramonte en Onorato, prima centrale locatie, kamers met bad, behulpzame mensen.
Sportvissen
De Embalse Zaza, het grootste stuwmeer in Cuba, leent zich uitstekend voor een dagje vissen. Hier schijnt de grootste zoetwaterbaars op het eiland voor te komen. Informatie over verhuur boten en hengels, en over begeleide excursies in het hotel. Het meer en het hotel zijn te bereiken via de Carretera Central (een kilometer of zes in de richting van Ciego de Ávila en dan rechts afslaan en nog zo’n 5 km rijden).
|
Netnummer: 335 |
Informatie
Viajes Fantásticos, een reisbureautje in de Calle Cristóbal Colón nr. 49, verzorgt excursies in de omgeving, onder meer naar Camagüey, Cayo Coco en de Laguna de la Leche (sportvissers, vogelaars). Ook in Hotel Morón kun je informatie krijgen over specifieke excursies.
Vervoer
Bus. Bussen op de weg van Ciego de Ávila naar de noordkust doen Móron aan. Tegenwoordig verzorgt Víazul een betrouwbare en regelmatige verbinding met de eilanden. Trein. Er is een treinverbinding met Ciego de Ávila, met Santa Clara en met Nuevitas. De dienstregeling is ernstig ontregeld en onbetrouwbaar.
Eten en drinken
La Tarraya, aan de Laguna de La Leche, vis en paella.
Voor vertier ’s avonds kun je het Casa de la Trova proberen, Calle Libertad, tussen Calle José Martí en Narciso Lópex. Om te dansen moet je zijn in de disco’s van hierondergenoemde eerste twee hotels.
Accommodatie
La Casona de Morón, Calle Cristóbal Colón 41, speciaal voor vissers op de twee meren, in koloniaal gebouw, intiem, met restaurant en zwembad (30–40 CUC), tel. 2236, fax 2128.
Hotel Morón, Avenida de Tarafa, Cubanacánhotel met zwembad en zelfs een disco (40–55 CUC), tel. 3901-04, fax 1347/3901.
Een centraal gelegen hotel, officieel in de pesocategorie, maar daar valt over te praten, is Perla del Norte, Avenida de Tarafa, vlak bij het treinstation (10–15 CUC).
Casas particulares
• Juan Clemente Pérez, Castillo 189, tussen Serafín Sánchez en San José, goede kamers en verzorging, in het centrum.
|
Netnummer: 33 |
Informatie
Intur heeft een vestiging aan de Calle Joaquín Agüero 85. Verder de balie in Hotel Ciego de Ávila.
Vervoer
Vliegtuig. Enkele vluchten per week vanaf Aeropuerto Máximo Gómez naar Havana en Santiago, en enkele charters per week vanuit Europa (o.a. Madrid) voor hotelgasten op de eilanden. Het vliegveld ligt 25 km ten noorden van de stad, aan de Carretera de Ceballos.
Trein. Dagelijkse verbinding met Havana en Santiago.
Bus. Dagelijks meerdere verbindingen met alle grote steden in de buurt, busstation aan de Carretera Central aan de oostkant van de stad (1 km van het centrum).
Eten en drinken
Solaris, Honrato del Castillo tussen Independencia en Libertad, goed Cubaans eten. La Romagnola, Carretera Calle Chicho Valdés, vlak bij Marcial Gómez en Honorato del Castillo, Italiaanse gerechten. El Colonial is tegenwoordig sterk op toeristen gericht, Independencia 110, Cubaanse gerechten.
Accommodatie
Hotel Ciego de Ávila, 5 km ten noorden van de stad aan de Carretera Ceballo (naar Ciro Redondo), modern hotel voor reizigers op doorreis (25–50 CUC), tel. 28013/28104. In het centrum is Hotel Santiago-Habana de beste optie voor goedkoop overnachten, Calle Chicho Valdés, hoek met Honorato del Castillo (25–35 CUC), wel een beetje verlopen, tel. 25703.
Informatie
Balies van reisorganisaties in alle hotels, met uitgebreide informatie over sportfaciliteiten (duiken, snorkelen, vissen, wandelen, paardrijden) en natuurexcursies, dagexcursies naar de tabaks- en suikerplantages op het vasteland en Trinidad, meerdaagse excursies onder meer naar Havana en Santiago de Cuba.
Vervoer
Vliegtuig. Cayo Coco heeft een klein vliegveld met verbindingen naar Varadero, Havana en Holguín.
Auto. Cayo Coco is het best te bereiken via de weg. Dagelijks is er een luxe bus vanaf het vliegveld van Ciego de Ávila (85 km, 1,15 u rijden), alleen voor toeristen en personeel van de hotels. Via Cayo Coco kun je doorrijden naar Cayo Guillermo en Cayo Romano. Houd er rekening mee dat er op de Cayos geen Cupet-benzinepompen zijn. Bij Hotel Morón in het gelijknamige plaatsje staat de dichtstbijzijnde pomp.
Eten en drinken
De toeristische infrastructuur op de eilanden is in ontwikkeling. Er zijn vooral resorts. In Guitart Cayo Coco is er een keus uit zes gespecialiseerde restaurant-buffets (waaronder creools-caribisch, Italiaans, vis, vlees van de grill).
Voor avond- en nachtvertier ben je op de hotels aangewezen. Iedere avond is er in de hotels wel een muziekoptreden, show of disco.
Accommodatie
Vrijwel alle hotels op de eilanden van de Jardines del Rey zijn all-inclusive. Verblijf in deze resorts maakt doorgaans deel uit van een verzorgde reis. Om zo maar even langs te gaan, zijn ze erg duur.
Cayo Coco
Meliá Cayo Coco, het mooiste resort, van Gran Caribe en de Sol Meliágroep, eigen stranden, zwembaden, sportfaciliteiten, en geweldige kamers/suites (150 CUC), tel. 301180, fax 301195. Sol Club Cayo Coco is van dezelfde combinatie, maar iets betaalbaarder (110 CUC), tel. 301280, fax 301285.
Tryp Cayo Coco, duur maar uiterst comfortabel Cubanacánresort op een prachtige locatie (120 CUC), tel. 301300, fax 301375. Ranchón Playa Colorada, bij het strand van dezelfde naam, ook mooi gelegen en iets goedkoper (55–100 CUC).
Villa Cayo Coco, Palma Real, middenklasse resort (80–100 CUC), tel. 302187.
Cayo Guillermo
Meliá Cayo Guillermo, topresort, speciaal ingericht voor gezinnen met kinderen (150 CUC), tel. 301680, fax 301684. Sol Club Cayo Guillermo, voor rustzoekers, veel sportfaciliteiten, goede restaurants, tel. 301760, fax 301748. Villa Cojimar, Cayo Guillermo, Hemingway-sfeer met bungalows tussen de kokospalmen (90 CUC), tel. 301712, fax 301727. Daiquirí Hotel, fraai resort aan schitterend strand, tweepersoonskamers en bungalows, tel. 301650-54, fax 301645. Villa Oceano, Cayo Guillermo, bungalows op het strand (60 CUC).
Sportduiken en sportvissen
Marina Cayo Coco en Marina Cayo Coco-Guillermo, het haventje bij Villa Cojímar op Cayo Guillermo, hebben botenverhuur, sportvisexcursies en duikcentra.
|
Camagüey |
Netnummer: 32 |
Adressen en telefoonnummers
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Policlínica Finlay, Avenida Carlos J. Finlay.
Apotheek: hoek Avellaneda en Primelles, 24 uur open voor spoedgevallen.
Postkantoor en internet: Plaza de los Trabajadores, hoek met Calle Cisneros. Etecsa, Avellaneda 271, voor internationale verbindingen (fax, telex, e-mail met kaart).
Bank: Bandec, Plaza de los Trabajadores. Banco Financiero Internacional, Plaza Maceo, ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard. Cadeca, República 353, is een speciaal wisselkantoor voor buitenlandse valuta.
Cubatur, 5ta Paralela 417, tel. 261668, gespecialiseerd in excursies in het stadje, naar de kust en de eilanden. Rumbos, López Recio 108, tel. 294807. Altamira is een reisbureautje in Hotel Plaza, erg handig, want je kunt er van alles boeken, van autohuur en excursies, tot busreizen. Voor een officiële gids betaal je 10–15 CUC. Particuliere gidsen leiden je rond in het historische plaatsje voor maximaal de helft. Probeer in te schatten of de gids écht iets weet van het plaatsje en of deze je niet alleen een paar dollars afhandig wil maken.
Vervoer
Vliegtuig. Dagelijkse verbindingen vanaf het vliegveld Ignacio Agramonte met Havana en Santiago. Ook internationale verbindingen met Londen en Toronto. Het vliegveld ligt aan de noordoostkant van de stad aan de weg naar Nuevitas; ongeveer 6 km van het centrum. Trein. Dagelijks verbindingen met Bayamo, Manzanillo, Santiago, Santa Clara en Havana; station aan de Avenida Finlay. Voor buitenlanders is er een speciaal Ladis-loket op de eerste verdieping in het stationsgebouw; met dollars betalen vanzelfsprekend. De especial op het traject Havana–Santiago en vice versa komt ’s nachts langs richting Santiago (00.45 u.). Er is dagelijks in ieder geval één trein naar Havana: om 22.20 u. en op ma. wo. en vr. nog één om 19.30 u. Een kaartje Havana kost ongeveer 20 CUC, Santiago 12 CUC.
Bus. Provinciale bestemmingen (Nuevitas en Santa Lucía), busstation Intermunicipal, vlak bij treinstation. Het busstation Interprovincial, Carretera Central, aan de zuidkant van de stad, is de opstapplaats voor Víazulbussen richting Havana en Santiago.
Het vervoer in de stad gaat bij voorkeur per bicytaxi. Ze staan volop voor het Gran Hotel en aan het centrale Parque Agramonte.
Eten en drinken
Caribe, restaurant van het Gran Hotel, Cubaanse en internationale gerechten, fraai uitzicht over de stad. In het centrum rijzen de restaurants en snackbars als paddenstoelen uit de grond. Aan het historische Plaza San Juan de Dios zitten naast elkaar Paladar de los Tres Reyes en La Campana de Toledo, allebei met patio, veel planten en een rustieke sfeer. Ook aanbevolen voor een borrel met hapje. El Ovejito, Plaza del Carmen, bij de gelijknamige parochie, Calle Martí uitlopen, een lekker restaurant voor typisch Cubaanse gerechten.
El Rápido is, zoals de naam aangeeft, een snackbar, Calle Maceo en Avenida General Gómez. Pizzería Ragazza, ook aan Calle Maceo heeft uitstekende stukken pizza, maar kan erg druk zijn. Maraguán, in Villa Maraguán, heeft goede internationale keuken, maar ligt buiten het centrum.
Muziek en dans
Voor een avondje uit is het Casa de la Trova, aan het Parque Agramonte, altijd een bezoekje waard (maandag gesloten). In het Gran Hotel zijn diverse bars en een club met een goed muziekprogramma, soms met maaltijd (informeer even bij de balie). Cabaret Galería Colonial, Avenida Ignacio Agramonte, hoek met República, voor shows en disco (woensdag gesloten). Het gerenommeerde Ballet de Camagüey heeft z’n thuisbasis in het monumentale Teatro Principal, Padre Valencia 64.
Accommodatie
Gran Hotel, Calle Maceo 67, is eigenlijk de beste keus, een sfeervol oud gebouw, hartje stad, fraai gerestaureerd met restaurant, zwembad en voortreffelijke kamers (30–60 CUC), tel. 292093-94, fax 293933. Hotel Puerto Príncipe, Avenida de los Mártires 60, ademt eveneens de oude Cubaanse sfeer, vlak bij het treinstation (20–30 CUC), tel. 82403. Hotel Plaza, Calle Van Horne 1, tussen República y Avellaneda, gebouw uit begin 20ste eeuw, onlangs gerenoveerd, vlak bij het treinstation, is iets goedkoper (25–40 CUC), tel. 282413/282435. Hotel Colón, Calle República 472, in het centrum, een bijzonder mooi opgeknapt koloniaal gebouw, met restaurant en bar (30–40 CUC), tel. 283368.
Voor mensen op doorreis: Villa Maraguán, Camino Guanabaquilla (Circunvalación Este), aan de uitvalsweg Carretera Central in de richting van Las Tunas, landelijke stijl, mooi uitzicht, met zwembad (40–60 CUC), tel. 272017, fax 365247.
Dan is er nog Hotel Camagüey, een afschuwelijk gebouw in Sovjetstijl, eveneens aan de Carretera Central op 4,5 km van de stad, richting las Tunas, goedkoper dan het voorgaande (40–80 CUC), maar absoluut sfeerloos, tel. 287267, fax 287181.
Casas particulares
• Sra. Leydiana Navarro Cardoso, Calle Astillero nr. 22, tussen San Ramón en Lugareno, tel. 296969.
• Puchy, San Antonio nr. 70, tussen Martí en Hermanos Agueros, tel. 293317.
• Casa Rosello, Carlos Manuel de Céspedes 260, tussen Hermanos Agueros en San Ramón, tel. 292143.
• Ileana en Leticia Martinez, Santa Rita 16a, tussen República en Santa Rosa, tel. 296754.
• Elisa Báez Hernández, Calle Astillero nr. 24, tussen San Ramón en Lugareno, tel. 296969.
|
Netnummer: 32 |
Informatie
Balies in alle hotels, informatie over sportfaciliteiten (duiken, snorkelen, diepzeevissen, fietsen en paardrijden) en natuurexcursies, dagexcursies naar onder meer Camagüey, Cayo Sabinal en het platteland van Camagüey, met bezoek aan een tabaksplantage, meerdaagse excursies naar Havana, Santiago, Trinidad, Cayo Largo.
Vervoer
Vliegtuig. Verbindingen met Varadero, Havana, Santiago.
Bus. Santa Lucía ligt op 105 km van Camagüey en is per bus vanuit die stad te bereiken (ochtendbus, 1,5–2 uur rijden), rechtstreeks vanaf het vliegveld.
Eten en drinken
De hotels in Santa Lucía hebben goede restaurants, internationale standaard met Cubaanse of Europese gerechten. Rancho King (Cubaans), Bonzai (Chinees), La Granjita de Adelaida (Cubaans) en Las Brisas (Cubaans) zijn aan te raden buiten de hotels.
Het avondprogramma in Club Caracol is het origineelst en sfeervolst.
Direct aan het strand liggen de Cubanacánresorts Brisas, Mayanabo, Club Caracol, Villa Cuatro Vientos, Club Santa Lucía; allemaal met uitgebreide faciliteiten (restaurants, sportactiviteiten, zwembad, avondprogramma). Brisas Santa Lucía, een groots all-inclusive, in Zuid-Spaanse stijl gebouwd en ingericht (120 CUC), tel. 365120, fax 365142. Mayanabo is een al wat ouder all-inclusive van Cubanacán, (85 CUC p.p. p.d.), tel. 365168-70, fax 365176. Club Caracol, aan het strand, met bungalows, goed restaurant (75 CUC), tel. 365158-60, fax 365167. Villa Cuatro Vientos is eveneens luxe (120 CUC), tel. 336360, fax 334533. Club Santa Lucía, eveneens van Cubanacán, is een exclusief hotelresort op all-inclusive basis, tel. 365145-46, fax 365147. Villa Tararaco is het enige middenklassehotel (30–45 CUC), tel. 365184.
Duiken
Santa Lucía is een van de betere duikgebieden aan de noordkust van Cuba. Het onderwaterlandschap is grillig; diepe inkepingen bij de drop off, kleurrijk koraal, grote vissen. Shark’s Friends, aan het strand bij Club Caracol, en Marlin Dive Center, tegenover Villa Tararaco, verzorgen een uitgebreid duikprogramma voor de kust van Santa Lucía. Je kunt er PADI-cursussen doen en met duikexcursies meegaan. Voor meer watersport is er Cubanacán Náutico; informeer in de hotels.
|
Netnummer: 31 |
Informatie
Er zit een reisbureautje aan de Ángel Guardia, bij de kruising met de Francisco Varona. Verder is er in Hotel Las Tunas een reisbalie.
Vervoer
Vliegtuig. Wekelijks 3 vluchten naar Havana. Het vliegveld ligt 4 km ten noorden van het centrum.
Trein. Dagelijks verbinding met Havana en Santiago; en met Holguín: het station staat aan de noordkant van Ángel Garcia.
Bus. Verbindingen met Camagüey, Bayamo, Holguín en Santiago. Ook naar Puerto Padre gaat een bus, maar die stopt overal onderweg. Het busstation staat aan Avenida Francisco Varona, even ten zuiden van het stadscentrum. Voor de doorgaande bussen van Víazul zijn moeilijk plaatsen te krijgen in Las Tunas.
Eten en drinken
Rey Mar, Calle Francisco Varona (tussen Colón en Carretera Central), visgerechten. El Protocolo en Majibacoa, allebei in Hotel Las Tunas, Cubaans en internationaal.
Accommodatie
Hotel Las Tunas, Avenida 2 de Diciembre (hoek Finley), een makkelijk te vinden hotel op de doorreis (35 CUC), tel. 45014. In het centrum is Santiago, een voormalig casino, een optie; Ángel Guardia 112, bij het centrale plein (15–25 CUC).
|
Netnummer: 31 |
Vervoer
Bus. Dagelijks verbinding met Las Tunas.
Eten en drinken
Sierra Cristal, aan de Malecón, is gespecialiseerd in visgerechten. Covarrubias, bij het gelijknamige strand (Atlántico Norte), heeft Cubaanse gerechten.
Accommodatie
Villa Covarrubias, aan het maagdelijke strand Covarrubias aan de noordelijke kust van Las Tunas, een splinternieuw all-inclusiveresort, met sportfaciliteiten, restaurants, excursies (110 CUC), tel. 55530, fax 55532.
|
Netnummer: 24 |
Adressen en telefoonnummers
Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Hotel Pernik en El Bosque hebben een dokter op afroep beschikbaar voor noodgevallen. Het probleem in Holguín is dat er nog geen internationaal georiënteerde kliniek is. Het stadsziekenhuis staat aan Avenida Lenin.
Postkantoor en internet: Calle Antonio Maceo, bij Parque Céspedes, internationale verbindingen (fax, telex, e-mail met kaart).
Bank: Bandec, Calle Arias 159, inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard. Cadeca, Libertad, net achter het Edifício Pico de Cristal, is een speciaal wisselkantoor voor buitenlandse valuta en voorschotten op creditcards. Banco Financiero Internacional, Libertad, wisselen en voorschotten op creditcards.
Informatie
Havanatur, op de hoek van Calle Frexes en Morales Lemus, gespecialiseerd in excursies in het stadje, in de omgeving en naar de kust. Rumbos, Libertad, tussen Arias en Aguilera.
Vervoer
Vliegtuig. Aeropuerto Frank País; dagelijkse verbindingen met Havana en Santiago de Cuba; wekelijks met Europa, onder meer Schiphol (Martinair) en Düsseldorf (LTU). Cubana: kantoor in Edifício Pico de Cristal, Libertad, hoek José Martí, tel. 425707.
Bus. Terminal Interprovincial, Carretera Central, hoek Independencia; voor Bayamo, Santiago de Cuba, Las Tunas. Víazul stopt hier op doorreis op het traject Havana–Santiago. Voor bussen naar Gibara, Guardalavaca, Banes, de Bahía de Nipe en Moa moet je zijn bij Terminal Intermunicipal, Avenida Lenin, 3 km van het Parque Central.
Trein. Holguín heeft treinverbindingen met Santiago, Havana en Las Tunas; het station staat ten zuiden van het stadscentrum; Maceo helemaal uitlopen in zuidelijke richting.
Eten en drinken
Mirador de Holguín, op de Loma de la Cruz, Cubaans eten, met mooi uitzicht. Pernik, in het hotel, goede internationale gerechten. Pizzería Roma, Calle Antonio Maceo, op de hoek van Parque Céspedes, goed Italiaans eten. 1720, Calle Frexes, op de hoek met Miró, gerenoveerd restaurant, op toeristen ingesteld, met shows. El Cauto, Calle José Martí, op de hoek met Morales Lemus, Cubaanse gerechten, lekkere ontspannen sfeer. Taberna de Pancho, op de Loma de Mayabe, Cubaanse gerechten en hamburgers. Trópico, Calle Manduley 153, heeft redelijk goed eten, goedkoop. Ernaast zit een gezellige bar Coctelería. Cafétaria El Tocororo, Manduley 189 bij het Parque Calixto García, is een ander adres voor een eenvoudige maaltijd.
Muziek en dans
Het Casa de la Trova zit op Maceo 174, aan het centrale plein dus. Ernaast zit het Casa de la Cultura.
Van donderdag tot zondag is er een show in Cabaret El Nocturno, 2 km buiten de stad aan de weg naar Las Tunas.
Accommodatie
Hotel Pernik, Avenida Jorge Dimitrov en Plaza de la Revolución, het voornaamste hotel in deze stad, modern, saai (35–60 CUC), buiten het centrum, met shows/disco, tel. 481011, fax 481667. Villa El Bosque, Avenida Jorge Dimitrov, op de hoek met de Avenida 9, fraai hotel in lommerrijke omgeving, niet ver van het centrum, tel. 481012, fax 481140. Motel Mirador de Mayabe, Valle de Mayabeque, 10 km van het Parque Central (30–60 CUC), comfortabel, met zwembad, schitterende locatie met panorama en mooie omgeving, tel. 422160/423485/ 425347. Turquino, Martí 40, op loopafstand van het centrale plein, is een van de goedkopere hotels, waar ook buitenlanders terecht kunnen (20 CUC).
Casas particulares
• Eddy Proenza Osorio, Aguilera 210 tussen Rastro en Cardet, tel. 462800, mooie centrale ligging, simpele kamer.
• Rosalía Diaz, Frexes 176, tussen Miro en Morales Lemus, tel. 423395.
• Antonio Ochoa, Morales Lemus 199, tussen Martí en Frexes, tel. 423659, sfeervolle omgeving, meerdere kamers, uitstekende verzorging.
• Sra. Elena M. Santiesteban Danta, Narciso López 156, tussen Frexes en Martí, tel. 422839.
Informatie
Toeristenbalies in alle hotels, met informatie over excursies (o.a. Banes, Gibara, Holguín, Havana), huur fiets en scooter, sportmogelijkheden. Cubanacán, regionaal hoofdkantoor in Hotel Guardalavaca.
Vervoer
Er zijn dagelijkse verbindingen met Holguín. Bussen vertrekken vanaf het busstation tegenover Villas Turey. De plaatsen in de omgeving (Playa Blanca, Bahía de Bariay, Gibara, Banes) kun je het best bezoeken met een scooter.
Accommodatie
Hotel Guardalavaca, Playa Guardalavaca, all-inclusive, appartementen en kamers (110 CUC), zwembad, restaurants, 5 min. lopen van strand, tel. 30218, fax 30418. Hotel Atlántico, kamers en bungalows, met zwembad, aan het Playa Guardalavaca (90 CUC), tel. 30180/30195, fax 30200. Villa Turey, is een vriendelijk hotelcomplex, achter Hotel Atlántico, niet direct aan het strand, maar met zwembad (50–80 CUC), tel. 30195.
Paradisus Río de Oro, aan Playa Esmeralda, luxer dan luxe voor deze streek, onderdeel van Gaviota en Sol Meliá (180 CUC), tel. 30090-94, fax 30095. Sol Club Rio de Luna, Playa Esmeralda (160 CUC), all-inclusive, heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot een watersportcentrum, mooie ligging, tel. 30030-34, fax 30035. Rio de Mares is een zelfde type hotel, ook direct aan het strand, eveneens met veel voorzieningen voor sport, tel. 30062. Marina Bahía de Naranjo (70 CUC), cabañas aan de gelijknamige baai, vlak bij Playa Estero Ciego, mooie omgeving, tel. 30132, fax 30433.
Breezes Costa Verde, Playa Pesquero, aan het strand, geweldig vakantieparadijs met zwembaden, sportfaciliteiten, restaurants, entertainment, tel. 30520-24, fax 30525.
Eten en drinken
El Ancla, op een rotspunt aan de Playa Guardalavaca, vis en kreeft. El Cayuelo, aan de kust bij Las Brisas, Playa Guardalavaca, vis, vooral kreeft. La Niña, Playa Estero Ciego, ook goede visgerechten. Don Lino, in Villa Don Lino, vis, kreeft, Cubaanse keuken.
De lokale disco in Guardalavaca heet La Roca, half in de openlucht.
Eagle Ray Diving Center, naast Hotel Atlántico aan het strand, voor duikcursussen en -excursies. Aan Playa Esmeralda zit Sea Lovers Diving Centre.
|
Netnummer: 23 |
Adressen en telefoonnummers
Apotheek: Farmacia Principal Municipal, General García 53, 24 uur open voor spoedgevallen.
Postkantoor en internet: Parque Céspedes.
Bank: Bandec, General García 101. Banco Nacional de Cuba, Saco, op de hoek van General García, ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard.
Informatie
Islazul: Avenida General García 207; onder meer informatie over excursies in de Sierra Maestre en verblijf in Guardalavaca.
Vervoer
Trein. Het station bevindt zich aan de Avenida Camilo Cienfuegos, dagelijkse treinverbinding met Havana en Santiago.
Bus. Carretera Central, aan de zuidkant van de stad. Dagelijks bussen naar Santiago.
Eten en drinken
La Casona, achter de kerk van San Salvador, sfeervol restaurant, Cubaanse keuken. El Manegua, Calle Figuereda 61, tussen General García en Céspedes, Cubaanse gerechten. ‘1513’, General García 176, hoek Calle Lora, Cubaanse gerechten. La Presa, Amado Estévez, hoek Carretera Central, vis.
Muziek en dans
Cabaret Bayamo, bij Hotel Sierra Meastra. Het Casa de la Trova heeft regelmatig optredens van ensembles, aan het centrale plein.
Hotel Sierra Maestra, Carretera Central naar Santiago, net buiten de stad (40–70 CUC), tel. 427970/427974, fax 427973. Motel El Yarey, 35 km van Bayamo, voorbij Jiguaní (35–45 CUC), cabañas in landelijke omgeving, tel. 427256, fax 427258. Hotel Villa Bayamo, Carretera naar Manzanillo, 5,5 km, vroeger vierden militairen hier vakantie, nu staan de deuren open voor toeristen met dollars (30–45 CUC), kamers en cabañas, met zwembad, tel. 423102, fax 424485. Hotel Royalton, Calle Maceo 53, tussen General García en José J. Palma, sfeervol hotel in het centrum, eenvoudig, maar met goede service, tel. 422290/422224, fax 424792 (25–35 CUC).
Casas particulares
Sr. José A. Fernández, Calle Parada nr. 16, tussen Martí en Marmol, tel. 423859.
|
Netnummer: 23 |
Vervoer
Manzanillo is vanuit Bayamo te bereiken per bus en trein. Het busstation is te vinden aan de oostkant, aan de weg naar Bayamo. Dagelijks meerdere bussen naar Bayamo, met doorgaande verbindingen naar Santiago.
Benzinestation Servi-Cupet bij de kruising van de Circunvalación Camilo Cienfuegos en de Avenida de Céspedes; aan de zuidkant van Manzanillo, richting Niquero.
Eten en drinken
Aan de haven staan enkele restaurants waar een voortreffelijke visschotel wordt geserveerd, zoals Cayo Confite. De specialiteit: garnalen en kreeft.
Accommodatie
Hotel Cuacanayabo, Avenida Camilio Cienfuegos, iets ten zuiden van het stadscentrum (25–40 CUC), tel. 53590, fax 54139.
Accommodatie
Hotel Niquero, Calle Martí, op de hoek met Cespedes, eenvoudig, maar verzorgd, in gerestaureerd pand in centrum (25–35 CUC), tel. 592498.
Villa Playa Las Coloradas, vlak bij landingsplaats Granma in 1956 (20–30 CUC).
Informatie
Trektochten en excursies in het nationaal park beginnen vanuit Bartolomé Masó, via Alto del Naranjo, en vanuit Marea del Portillo. Informatie in de plaatselijke hotels, er is onder andere een kaart beschikbaar met wandelroutes.
Vervoer
Met huurauto of speciale bus vanuit de hotels. Er is geen openbaar vervoer in dit gebied.
Accommodatie
De voornaamste uitvalsbasis in dit gebied is Villa Santo Domingo, aan de oever van de Rio Yara, ongeveer 24 km van het plaatsje Bartolomé Masó, cabañas (20–30 CUC). Villa Balcón de la Sierra is ook een mogelijk overnachtingsadres. Je slaapt in cabañas of gewoon in het hotel, met zwembad (20–30 CUC).
|
Netnummer: 225 |
Accommodatie
Sierra Mar en Los Galeones, Carretera Chivirico km 60, twee all-inclusivehotels van Cubanacán, op een terras van de Sierra Maestra, zwembad, duikcentra, excursies in de bergen (wandelen, fietsen en paardrijden), voortreffelijk eten (100 CUC), tel. 29110/29160, fax 29116.
Hoog in de bergen, bij Cruce de los Baños, heeft Cubanacán El Saltón geopend, aan de Carretera naar Filé (afslag vanaf de kustweg naar Cruce de los Baños), een oud kuuroord, gemoderniseerd, een geweldige locatie voor natuurliefhebbers (60–70 CUC), tel. 225 6326-6492, fax 225 6492.
|
Netnummer: 23 |
Informatie
In de onderstaande hotels krijg je uitgebreide informatie over sportfaciliteiten, zoals duiken, mountainbiken en trekking. Er zijn volop excursiemogelijkheden, onder andere te paard, in Parque Nacional Sierra Maestra.
Accommodatie
Twee hotels, allebei onderdeel van Cubanacán. Hotel Farallón del Caribe, Carretera Marea del Portillo, mooie ligging op een heuvel met uitzicht op de Sierra Maestra, kamers zijn luxe ingericht, veel sportfaciliteiten, all-inclusivearrangementen (100 CUC). Hotel Marea del Portillo, Carretera Marea del Portillo (60–85 CUC), mooie ligging aan de voet van de Sierra Maestra, uitzicht op de Caribische Zee, recent gerenoveerd, kamers zijn comfortabel, meerdere restaurants, zwembad, sportfaciliteiten, tel. 597081-83, fax 597080.
Duiken
Beide genoemde hotels doen zaken met de plaatselijke duikschool Dive Adventures. Een van de aardigste duiken is hier het wrak van El Cristóbal Colón, een Spaanse oorlogsbodem die in de Spaans-Amerikaanse oorlog in 1898 door de Amerikanen tot zinken werd gebracht. Het wrak is nog nagenoeg intact en uitbundig begroeid met koraal en sponzen.
|
Netnummer: 226 |
Adressen en telefoonnummers
Politie: hoofdbureau Unidad 2, op de hoek van Corona en San Gerónimo, tel. 116.
Er is een kantoor van Asistur in Hotel Casa Granda, Parque Céspedes. Ambulance en ziekenhuis met eerste hulp: Clínica Internacional, Avenida Raúl Pujol, hoek met Calle 10, tandartshulp, apotheek, speciaal voor buitenlanders, met dollars betalen!
Apotheek: Clínica Internacional (zie boven) en Calle Heredia, vlak bij het Parque Céspedes.
Postkantoor en internet: Calle Aguilera, op de hoek met Clarín; Sol Meliá Santiago en Casa Granda hebben voor de gasten internet. Als er niemand wacht, mag je hier voor zo’n 5 dollar per uur je gang gaan. Etecsa, Aguilera, vlak bij Plaza Dolores, voor internationale verbindingen (fax, telex, e-mail met kaart).
Bank: in de meeste hotels kun je travellercheques aan de balie wisselen. Banco Financiero Internacional, Santo Tomás 565, aan het Parque Céspedes, ook inwisselen travellercheques en voorschotten op creditcards – Visa en Mastercard. Cadeca, Aguilera, vlak bij Plaza Dolores. Banco Popular de Ahorro, Plaza Dolores en op Victoriano Garzón, op de hoek met Calle 3, ook voor inwisselen travellercheques.
Informatie
Toeristenbalies in de grote hotels. Rumbos, op de hoek van General Lacret en Heredia, bij Hotel Casa Granda; informatie over excursies, muziek- en dansoptredens (onder meer Tropicana). Havanatur: Avenida Raúl Pujol en in Hotel Casa Granda. Cubatur, Victoriano Garzón en Calle 4.
Vervoer
Vliegtuig. Aeropuerto Internacional Antonio Maceo, 6/7 km buiten de stad in het zuiden; dagelijkse verbinding met Havana; bus 212 of 213 vanaf Avenida de los Libertadores naar het vliegveld. Er is een Cubana-kantoortje vlak bij de kathedraal, Félix Peña 673, tel. 624156.
Trein. Het station, Avenida Jesús Menéndez, bij de haven, dagelijks een sneltrein, especial, naar Havana, duur 18 uur (60 CUC). Verder treinen naar Bayamo, Manzanillo en Guantánamo. Buitenlanders kopen een kaartje (van tevoren!) bij het kantoortje van Ladis in het souterrain van de nieuwe stationshal.
Bus. Het busstation voor nationale verbindingen (ómnibuses nacionales) staat aan de Avenida de los Libertadores no. 45, vlak bij Avenida de las Américas; o.a. Havana, Bayamo, Holguín, Guantánamo.
Víazul heeft heeft twee bussen per dag naar Havana en de grote steden onderweg: vertrek om 15 en 20 u. (50 US$). Verder dagelijkse verbindingen naar Trinidad en Baracoa (met minibus). Koop ook hier je kaartje van tevoren!
Terminal Intermunicipal, kruising met Calle Finley; voor bussen naar El Cobre en de kust.
Eten en drinken
Santiago is de tweede stad van het land en dat is te merken aan de hoeveelheid officiële en particuliere restaurants die er de laatste jaren bij zijn gekomen.
Voor wie ’s morgens lekker rustig op gang wil komen, bij een kopje koffie en een krantje, is er geen betere plek dan het grand café van Casa Granda aan het Parque Céspedes. Je kijkt uit over het plein en bent getuige van de wonderlijke ontmoetingsplek die het plein is. Vanaf 10 uur is het café ook open voor niet-gasten.
Het Plaza de Dolores en directe omgeving is ’s avonds een écht uitgaanscentrum met restaurants, bars en terrasjes. Jonge Cubanen flaneren langs de terrasjes, oudere landgenoten zitten te praten onder de bomen op het plein, terwijl muzikanten het plein opluisteren met hun smartlappen en aanstekelijke ritmes. Het plein heeft al de bijnaam ‘El Boulevard’. Maar laat je niet misleiden; er is geen enkel particulier restaurant bij, ze zijn allemaal onderdeel van de Rumbosketen. La Perla del Dragón blinkt uit in zowel criollo (Cubaanse) als Chinese gerechten. Don Antonio heeft een internationale keuken; aanbevolen zijn de speciale aanbiedingen, de ‘ofertas’. Teresina specialiseert zich in Italiaanse pasta’s en spaghetti. In hetzelfde pand zit Bar del Marqués, om even uit te blazen na een wandeling in de hitte of de drukte.
La Taberna de Dolores (El Bodegón), Aguilera 468, op de hoek met Reloj, heeft Spaanse schotels en visgerechten, smaakvol ingericht, wat duurder dan de andere restaurants. Café La Isabélica en het Casa de Té zijn er voor respectievelijk koffie en thee.
In het stadscentrum is Santiago 1900, Bartolomé Masó 354, een van de bekendste staatsrestaurants, sfeervol, met Cubaanse gerechten en muziek; de prijzen zijn op toeristen afgestemd. Las Columnas (internationaal buffet) en La Cubana (Cubaans), in Hotel Santiago de Cuba zijn zonder meer goed. De Pico Real Bar, hoog boven in Hotel Santiago de Cuba, een aperitief of afzakkertje, mooiste panorama van de stad. Tocororo, Avenida Manduley 159, wijk Reparto Vista Alegre (oosten), Cubaans en internationaal. La Cecilia, Carretera de Punta Gorda (westen).
Een bijzondere locatie heeft El Mesón del Morro, inderdaad, bij het fort op de rotsen. Je kunt een bezoek aan de vesting combineren met een etentje hier.
Paladar El Holandés in de Calle Heredia, no. 251, is inderdaad door een Nederlander opgezet, een arts, en blinkt uit in voortreffelijke Cubaanse gerechten. Terrazas 550, tussen Calle M en Terraza, goed eten, op de eerste verdieping.
Muziek en dans
Santiago heeft zijn eigen Tropicana, het Cabaret Tropicana Santiago, Autopista Nacional, op 1,5 km (noordoost); niet zo gepolijst als in Havana, maar daarom wel zo aardig. Kaartjes (45 CUC, drankje inbegrepen) zijn te krijgen in de grotere hotels en bij Rumbos aan het Parque Céspedes.
Minder spectaculair, maar daardoor authentieker zijn de shows in San Pedro del Mar (Hotel Balcón de Caribe).
Natuurlijk kom je vooral naar deze stad om de authentieke son, danzón en trova te horen. Dat kan in het Casa de la Trova, Calle Heredia 208. Dagelijks zijn er optredens, maar in het weekend puilt het muziekcafé echt uit. Aan de wand foto’s van inmiddels wereldvermaarde musici, waarvan hier de ‘wieg’ stond.
Vijftig meter verder in de Calle Heredia zit El Patio de Artex, een expositieruimte, waar regelmatig op de binnenplaats bekende groepen optreden, zoals La Vieja Trova Santiaguera. Patio Los Dos Abuelos, aan het Plaza de Marte, heeft praktisch iedere avond een liveoptreden van een Cubaanse band. Ook het Coro Madrigalista, Calle Pio, in de hoek achter het Museo Emílio Bacardi, heeft vaak optredens. La Qlaqueta (genoemd naar de ‘klap’ bij filmopnames), op de binnenplaats naast bioscoop Rialto, Calle Felix Peña, is een terras en er treden muziekgroepen op. Bij liveoptredens betaal je 10 CUC entree.
Er zijn in Santiago twee gerenommeerde folkloristisch/klassieke dansgezelschappen: het Ballet Folklórico de Oriente en het Ballet Folklórico Cutumba. Je kunt de lessen en oefensessies bijwonen. Voor het eerstgenoemde gezelschap moet je zijn op Hartmann 407; voor ‘Cutumba’ op Saco 170.
De beste disco van de stad is Disco Santiago, bij Hotel Meliá Santiago de Cuba. Het tegenover gelegen Las Américas is vooral in het weekend een drukke disco. Teatro Heredia, Avenida de las Américas, toneel, muziekvoorstellingen. Sala de Conciertos Dolores, aan het plein van dezelfde naam, heeft muziekoptredens.
Accommodatie
Casa Granda, aan het Parque Céspedes, is de mooiste en de meest centrale plek om te verblijven. Het statige gebouw is volledig gerenoveerd, het interieur is een bezienswaardigheid (ook voor diegenen die hier niet overnachten), met luxe kamers, een dakterras en een grand café met fraai uitzicht, onderdeel van Gran Caribe samen met Sofitel (80–100 CUC), tel. 86600/653021, fax 86035. De middenklasse- en betere hotels staan buiten het centrum; ideaal voor wie een auto heeft gehuurd. Meliá Santiago de Cuba, Avenida de las Américas, wat verder weg van het centrum, maar goed bereikbaar, een futuristisch bouwwerk, zeer luxe met tal van voorzieningen (restaurants, bars, winkels, zwembad), onderdeel van Cubanacán (80–120 CUC), tel. 87070/87040, fax 87170. Hotel Las Américas, tegenover Hotel Santiago de Cuba, verbouwd door Horizontes en met veel faciliteiten (zwembad), middenklasse (50–85 CUC), tel. 42011/42695, fax 87075. San Juan, op de gelijknamige heuvel in groene omgeving, was vroeger Motel Leningrad, met enorm zwembad (50–80 CUC), tel. 87156, fax 87137. Versalles, Carretera del Morro, Cubanacánhotel aan de weg naar het vliegveld en het fort (65–80 CUC), 1 km van het stadscentrum, middenklasse, ruime kamers, met zwembad, tel. 91016/86603, fax 86245.
Balcón del Caribe, Carretera del Morro, bij het vliegveld, 7 km (30–45 CUC), uitzicht op de Caribische Zee, tel. 91544/91011, fax 92398.
• Eumelia Marisy, Clarín 3, tussen Aguilera en Heredia, tel. 620509.
• Magaly Bermúdes Cabrera, Corona 353, op de hoek met Trinidad.
• Delia Blanco Ferreiro, Heredia 610, tussen Paraíso en Marte, tel. 624182.
• Antonia H. Alonso Baldonado, Rastro 360 (Bajos), tussen Trinidad en Lauro Fuentes, tel. 622221.
• Rafael Silva González, Reloj 201, tussen Trinidad en San Germán, tel. 624440.
• Rogelio Pascual Pila, Sta. Lucía 611, tussen Barnada en San Agustín, tel. 651811.
• Alina Parra Alonso, Santa Rosa 503, tussen Carnicería en Calvario, tel. 626384.
• Tania María García Terrero, Santa Lucía 101, tussen Padre Pico en Callejón Santiago, tel. 624490.
• Vilma Cobo Díaz, San Félix (Hartman) 754, tussen San Basilio en Santa Lucía, tel. 625619.
• Margarita Roca, Calle 10 no. 407, tussen 15 en 17, Reparto Vista Alegre, tel. 642142.
• Teresa Puig Macias, Corona 863 a, tussen San Carlos en Santa Rosa, tel. 620869 en 622333.
• Angel Pastor Alvarez, Rey Pelayo 82, tussen Reloj en Calvario, tel. 652993.
• Leonardo en Rosa, Clarín 9, tussen Aguilera en Heredia, tel. 623574.
• José M. Izquierdo C., San Agustín 419, tussen San Francisco en San Gerónimo, tel. 629160 en 686260.
• Tania Bell Mosqueda en Juan Rey Prada, Bartolomé Masó 502 (San Basilio), tussen Reloj en Clarín, tel. 625953.
• Xiomara Martinez Torres, Diego Velázquez 64, tussen Aguilera en José A. Saco Reparto Portuondo, tel. 623997 en 654047.
|
Netnummer: 22 |
Vervoer
De weg langs de attracties in Parque Baconao is goed. Bussen rijden onregelmatig. De beste manier om het park te bezoeken is met eigen vervoer. Liften kan ook, maar is tijdrovend; de beste liftplaats in Santiago is aan de weg naar Siboney, voorbij de dierentuin en bij de kruising met de autopista naar Guantánamo.
Eten en drinken
Bij de meeste stranden langs de kust zijn cafetarias of restaurants. Los Robalos en La Jaiba Azul, bij Baconao, visgerechten. Balneario del Sol, in het hotel, direct boven de rotsen aan het water. La Casa de Rolando, aan de Laguna Baconao, Cubaanse en visgerechten. De resorts hebben stuk voor stuk uitstekende restaurants, waar je voor de lunch of het diner aan kunt schuiven. Je betaalt dan een vaste prijs voor het buffet.
Accommodatie
Hotel Bucanero, aan het eind van de afslag bij Oasis, een all-inclusive van Gran Caribe, comfortabele kamers, zwembad, sportaccommodatie en een eigen strandje tussen de rotsen (80 CUC), tel. 686363-64, fax 686070. Villa Daiquiri, aan het gelijknamige mooie strand (40–55 CUC), tel. 54016. Carisol Hotel en Los Corales, allebei van Cubanacán, luilekkerland aan de zuidkust (90 CUC), tel. 356113-15, fax 356116. Stukken goedkoper (30–50 CUC) zijn: Costa Morena, op 38,5 km van Horizontes, simpel, aan de kust, mooi uitzicht, tel. 6126, fax 6155. Villa Siboney, huisjes aan het strand in Siboney; Villa Juraguá, ook aan het strand bij Juraguá; Villa Los Mamoncillos, met strand bij Verraco. Liefhebbers van rust en natuur kunnen overnachten in Hotel La Gran Piedra, een eenvoudig hotel net onder de top van de grote rots, fenomenaal uitzicht, tel. 686147.
|
Netnummer: 21 |
Informatie
Wil je een poging wagen om de Amerikaanse basis van dichtbij te observeren, ga naar het immigratiekantoortje in Calle José Martí 1171. In dezelfde straat op nr. 181 zit het plaatselijke kantoor van Cubana.
Vliegtuig. Vanaf het vliegveld Mariana Grajales, aan de zuidoostkant is er een dagelijkse verbinding met Havana.
Bus. De Terminal Interprovincial, aan de oude weg naar Santiago, 5 km van het stadscentrum: bussen naar de grote steden. Víazul stopt in Guantánamo op weg van en naar Baracoa.
Trein. Het station staat aan de Avenida General Pérez, zes blokken ten noorden van het centrale plein; treinverbinding met Caimanera (bij de Amerikaanse basis), Santiago, Holguín, Havana; allemaal dagelijks.
Accommodatie
Hotel Guantánamo, Calle 13 tussen Norte en Ahogados (25–35 CUC), standaardhotel, met behoorlijk restaurant, tel. 381015, fax 382406. Casa de los Ensueños, Calle 15 Norte, kamers niet al te ruim, wel schoon (20–35 CUC), tel. 326304. Hotel Caimanera, op de Loma Norte in Caimanera, met uitzicht op de kust en de basis (30 CUC), tel. 91414-16, fax 99520.
|
Netnummer: 22 |
Informatie
Islazul heeft een kantoortje aan het centrale plein, naast de kathedraal; voor informatie over excursies, wandelmogelijkheden in de omgeving en de stranden. Verder zit Gaviota in de hotels El Castillo en Porto Santo.
Vervoer
Vliegtuig. Baracoa heeft een vliegveldje, waar als het goed is wekelijks drie vluchten van en naar Havana via Holguín vertrekken; verder is er een verbinding met Santiago. Het vliegveld Gustavo Rizo bevindt zich aan de weg naar Moa, vlak bij Hotel Porto Santo. Het kantoor van Cubana zit op Calle Martí 181, tel. 42171.
Bus. Terminal Intermunicipal, Coroneles Galona en Rupert López; dagelijks vervoer naar Guantánamo, Moa en Playitas de Cajobabo. Vanuit de Terminal Nacional, aan de Avenida Los Mártires en Calle José Martí, vertrekken de bussen naar Havana, Santiago en Holguín. Víazul rijdt met een minibus tussen Santiago en Baracoa op en neer.
De hele dag door kun je een hapje eten in het Casa del Chocolate, Calle Galixto García; ze hebben overheerlijk ijs. Restaurante Guamá in het fort La Punta, staat bekend om z’n uitstekende Cubaanse gerechten. El Baturro, aan de Malecón 58, een oud staatsrestaurant, is behoorlijk.
Muziek en dans
Baracoa is de tweede muziekstad van de Oriente. In het Casa de la Trova, Martí 149, ben je terug in de tijd, of in een film; een band met musici van gemiddeld 70 jaar, die muziek spelen als in hun beste dagen. Legendarische namen als Benni Moré (de koning van de Cubaanse salsa), Oscar Montero González (bijgenaamd ‘Cayamba’) en Sindo Garay, beiden meesters van de trova, zijn met deze plek verbonden. Hun foto’s prijken aan de muur, de bezoekers praten er graag over. Vooral van donderdag tot zondag swingt het hier en puilt de zaak uit, maar doe je onvergetelijke indrukken op. Enkele andere adressen waar vrijwel iedere avond wel livemuziek is: Casa de Cultura, Maceo 122; La Terraza Cabaret, Martí tegenover de Casa del Chocolate. En als je dan nog niet naar bed wilt, zijn er disco’s in Calle Maceo, waar je tot in de vroege morgen door kunt gaan.
Accommodatie
El Castillo, Paraíso, heeft de mooiste locatie, op een heuvel met uitzicht op de stad, de Río Miel en El Yunque, de kamers zijn goed, met zwembad en restaurant (45–55 CUC), tel. 45164/45165, fax 45223. Hotel Porto Santo, Carretera del Aeropuerto, een vleugje van de oude koloniale stijl, kamers en cabañas (45–70 CUC), tel. 43511, fax 355518. Hotel La Rusa, Calle Máximo Gómez 161 (25–35 CUC), in het legendarische pand waar de Russin woonde, schoon en centraal gelegen, tel. 43011.
Op weg naar Moa, aan de kust, op 22,5 km staat Villa Maguana, een oase van rust, maar wel ver van de bewoonde wereld, om te wandelen, fietsen, paardrijden en voor watersport (45–70 CUC), tel. 42125-42147, fax 355519.
• García Rodríguez, Cuba 209 apto 1, tussen Serafín García (Nazareno) en E.P. Morales (Síndico), tel. 42329.
• Pilar en Cristo García, Alemán nr. 203 (noord), tussen Martí en Independencia, tel. 45359.
• Casa Cuba, Cuba no. 5, tussen Tristá en San Cristóbal.
• Sra. María Matilde Morales, Calle Juan B. Zayas nr. 111, tussen San Cristóbal en Tristá, tel. 45470.
• Consuelo Ramos Rodríguez, Independencia nr. 265 apto.1, tussen Unión en San Isidro, tel. 42944 (buurvrouw).