De laatste twee maanden van de Stettinische Oorlog betekenden voor Homir Munn geen werkeloos toezien. In zijn ongebruikelijke functie als Buitengewoon Bemiddelaar was hij het brandpunt van interstellaire problemen een rol die hem geenszins mishaagde.

Grote veldslagen werden er niet meer geleverd en het verdrag dat tenslotte werd gesloten eiste weinig of geen concessies van de kant van de Foundation. Stettin behield zijn functie, maar dat was dan ook alles. Zijn vloot werd ontbonden en aan de gebieden buiten zijn eigen systeem werd zelf bestuur verleend.

Op een asteroide in het sterrenstelsel van Terminus werd formeel een eind aan de oorlog gemaakt. Lev Meirus ondertekende het verdrag namens Kalgan. Homir was daarbij aanwezig als geinteresseerd toeschouwer.

Gedurende deze periode zag hij niets van dr. Darell, noch van de anderen.

Maar dat deed er weinig toe. Hij zou het nieuws dat hij had bewaren en..

zoals steeds moest hij glimlachen als hij eraan dacht.

Enige weken na v K-dag, keerde dr. Darell terug naar Terminus en op de avond van zijn komst diende zijn huis als vergaderplaats voor de vijf mannen die - tien maanden daarvoor - tezamen plannen hadden beraamd.

Zij deden lang over het diner en over de wijn en het leek alsof zij aarzelden het oude onderwerp opnieuw aan te snijden.

'Wel Homir,' zei Jole Turbor tenslotte, terwijl hij met een oog in de rode diepten van zijn glas wijn staarde, 'wel Homir jij bent blijkbaar een belang- rijk man geworden. Je hebt de zaken goed aangepakt.'

'Ik?' Munn begon luid en opgewekt te lachen. Door een of andere oorzaak had hij in geen maanden meer gestotterd. 'Ik had er weinig mee te maken.

We hebben het allemaal aan Arcadia te danken. Tussen twee haakjes, Darell, hoe gaat het met haar? Ze komt terug, heb ik gehoord.'

'Inderdaad,' zei Darell kalm. 'Haar schip wordt binnen een week verwacht.'

Hij wierp een versluierde blik op de anderen, maar er volgden alleen maar wat verwarde uitroepen waaruit vreugde moest blijken. Meer niet.

'Nou, in ieder geval schijnt het allemaal achter de rug te zijn. Wie had dit tien maanden geleden kunnen voorspellen? Munn, die op Kalgan is geweest en weer terug is. Arcadia die op Kalgan en op Trantor is geweest en op weg naar huis is, en bovendien nog een oorlog die we hebben gewonnen, Grote Ruimte nog aan toe! Men zegt dat de geschiedenis in grote trekken voorspelbaar is, maar ik kan mij niet voorstellen dat alles wat wij hebben meegemaakt - gezien de verwarring waarin de overlevenden hebben verkeerd - te voorspellen geweest zou zijn.'

'Onzin,' sprak Anthor ijzig. 'Trouwens, waarom doe je zo triomfantelijk? Je doet alsof wij een oorlog gewonnen hebben, terwijl wij alleen maar hebben gewonnen bij een vechtpartijtje dat ons in feite slechts heeft afgeleid van de ware vijand.'

Er viel een onrustige stilte over het gezelschap. Alleen de glimlach van Homir Munn viel uit de toon.

Anthor sloeg met zijn vuist op de leuning van zijn stoel. 'Ja, ik bedoel de Tweede Foundation. Niemand heeft het erover en iedereen schijnt zijn best te doen er niet aan te denken. Komt dat soms door de bedrieglijke overwinningsroes waar jullie idioten je in uitleven? Gaan jullie je gang maar! Spring een gat in de lucht! Smijt confetti uit het raam! Maar als jullie eindelijk uitgeraasd zijn, laten we dan het probleem bespreken dat nu nog even actueel is als tien maanden geleden. Geloven jullie nu werkelijk dat de Mentale Heersers van de Tweede Foundation nu minder te vrezen zijn dan voor deze overwinning?'

Hij zweeg en zijn gezicht was vuurrood.

'Wil je nu eindelijk naar mij luisteren, Anthor? Of wil je liever doorgaan met je rol van schuimbekkende samenzweerder?'

'Zeg wat je te zeggen hebt, Homir' zei Darell, 'maar laten we ons onthouden van het gebruik van schilderachtige bijvoeglijke naamwoorden!'

Homir Munn liet zich in zijn leunstoel zakken en schonk voorzichtig zijn glas vol uit de karaf die naast zijn elleboog stond.

'Ik werd naar Kalgan gestuurd om zoveel mogelijk gegevens te verzamelen uit de archieven van Het Muildier. Ik heb daar maanden aan besteed, maar ik verlang niet naar de erkenning van mijn werk. Zoals ik al zei was het door Arcadia's tussenkomst dat ik toestemming kreeg het paleis te betreden.

Niettemin heb ik de vruchten van veel arbeid aan mijn oorspronkelijke ik mag wel zeggen uitgebreide - kennis omtrent het leven en de tijd van Het Muildier kunnen toevoegen en daarom is niemand meer gerechtigd dan ik om te oordelen over het gevaar dat ons dreigt van de kant van de Tweede Foundation!'

'O ja?' zei Anthor. 'En hoe groot is dat gevaar dan wel?'

'Dat gevaar is nihil.'

Er volgde een korte pauze die tenslotte werd onderbroken door een verbaasd ongelovige Elvett Semic. 'U bedoelt dat er helemaal geen gevaar dreigt?'

'Uiteraard. Beste vrienden, de Tweede Foundation bestaat niet!'

Anthor sloot langzaam de ogen en bleef met een bleek en uitdrukkingloos gezicht op zijn stoel zitten.

Munn genoot ervan dat hij het middelpunt van de belangstelling was.

'Sterker nog, er is nooit een Tweede Foundation geweest.'

'En waarop baseert u deze verbazingwekkende conclusie?' vroeg Darell.

'Ik ben het niet met u eens dat hij verbazingwekkend is,' vervolgde Munn.

'U kent allemaal het verhaal van de onderzoekingstochten van Het Muildier naar de Tweede Foundation. Maar weet u iets van de intensiteit waarmee hij te werk ging. Hij had enorme hulpbronnen tot zijn beschikking en hij buitte ze allemaal uit. Toch faalde hij. De Tweede Foundation werd nooit gevonden.'

'Dat was ook nauwelijks te verwachten' merkte Turbor ongeduldig op. 'Ik neem aan dat de Tweede Foundation over de middelen beschikte om zich tegen nieuwsgierige mensen te beschermen.'

'Zelfs tegen een geest als die van Het Muildier? Nee, dat geloof ik niet. Maar kom, u zult wel niet van mij verwachten dat ik u in vijf minuten tijd de essentie van een vijftigdelig rapport uiteenzet. Dit rapport zal overigens zoals is overeengekomen in de vredesonderhandelingen deel uitmaken van het Seldon Historisch Museum en u bent vrij het op uw gemak te bestuderen. Mijn opvattingen zijn er duidelijk in uiteengezet. Er heeft nooit een Tweede Foundation bestaan.'

'Waardoor werd Het Muildier dan tegengehouden?' viel Semic hem in de rede.

'Grote Ruimte nog aan toe! Wat dacht je? De Dood natuurlijk. Iets wat ons trouwens allemaal zal overkomen. Het grootste bijgeloof van deze eeuw is de algemeen verbreide opvatting dat Het Muildier een halt werd toegeroepen door een of andere geheimzinnige macht die sterker was dan hij.

Iedereen dient te weten dat Het Muildier een speling der natuur was - zowel lichamelijk als geestelijk. Hij stierf als dertiger omdat zijn zwakke lichaam de krakende machine niet langer in stand kon houden. Tot aan zijn dood was hij jarenlang invalide. Maar goed. Hij veroverde het Galactisch Stelsel en volgde de normale gang van zaken door tenslotte te sterven. Het is nog een raadsel dat hij het zo lang heeft volgehouden. Beste vrienden, het is allemaal zo duidelijk als wat. Jullie behoeven alleen maar wat geduld te hebben. Het enige wat nodig is, is dat jullie de zaak vanuit een nieuwe gezichtshoek bekijken.'

'Goed. Laten we dat dan proberen, Munn,' zei Darell bedachtzaam. 'Het lijkt mij een interessante poging en het zal in ieder geval onze gedachten weer op gang helpen. Hoe staat het dan met die "geconditioneerde", deze "beinvloede" individuen waarover Anthor ons een jaar geleden verslag uitbracht?'

'O, dat is heel simpel. Om te beginnen - hoe oud is de wetenschap der Encefalografische Analyse eigenlijk. Of anders gesteld: hoe ver heeft de wetenschap en de kennis der neuronenbanen zich ontwikkeld?'

'Ik moet toegeven dat deze wetenschap zich nog in haar kinderschoenen bevindt' antwoordde Darell.

'Juist. Hoe zeker kunnen we dan zijn wat betreft het vaststellen van wat Anthor het "Beinvloedingsplateau" noemt? Jullie hanteren theorieen maar wat is daarvan het waarheidsgehalte? Vormen zij voldoende bewijs voor het bestaan van een geheimzinnige Macht waartegen geen enkele andere oorzaak is opgewassen? Is het niet al te simpel het Onbekende te willen bewijzen door het postuleren van een bovenmenselijke macht? Dit laatste is trouwens een algemeen menselijk verschijnsel. Er hebben in de geschiedenis van het Galactische Stelsel planetaire systemen bestaan die terugvielen tot een primitieve staat en wat hebben wij daaruit kunnen leren? Wij hebben eruit kunnen leren dat de zogenaamde primitieve mens alle voor hem onbegrijpelijke krachten zoals stormen, rampen, epidemieen, droogten enz. toeschreef aan wezens die machtiger waren dan hij.

Wij noemen dat Antropomorfisme en ik ben van mening, dat wij ons ten aanzien van het probleem waartegenover wij ons gesteld zien even primitief denken als de zogenaamde "wilden". Omdat we nog maar weinig vorderingen hebben gemaakt in de "Mentale Wetenschappen", schrijven we alles wat wij niet weten toe aan deze "Supermensen" van de Tweede Foundation - zij het dan dat we hierbij geholpen werden door een hint van Seldon.'

'Zo zo' viel Anthor hem in de rede. 'Dus Seldon herinner je je nog wel! Je zou denken dat je hem vergeten was. Inderdaad. Seldon heeft gezegd dat er een Tweede Foundation bestond!'

'Ken jij dan alle beweegredenen van Seldon? De Tweede Foundation kan heel goed een noodzakelijke boeman geweest zijn. Weet je waarom wij Kalgan verslagen hebben? Wat schreef je ook alweer in die laatste serie artikelen van je, Turbor?'

Turbor ging rechtop in zijn stoel zitten. 'Ik begin te begrijpen waar je heen wilt. Ik was tegen het eind van de oorlog op Kalgan en het was duidelijk dat het moreel op de planeet bijzonder slecht was. Ik nam hun nieuwsberichten door en ... nou, het was duidelijk dat men verwachtte een nederlaag te zullen lijden. In feite werden ze volkomen ontmand door de gedachte dat de Tweede Foundation zich met de zaak zou gaan bemoeien - aan de kant van de Eerste Foundation uiteraard.'

'Juist' zei Munn. 'Ik was er gedurende de hele oorlog en ik zei tegen Stettin dat de Tweede Foundation niet bestond. Hij geloofde mij. Hij voelde zich veilig, maar het bleek onmogelijk de mensen een geloof te ontnemen dat zij hun hele leven hadden gekoesterd. De mythe van de Tweede Foundation speelde dus een belangrijke rol in het kosmische schaakspelletje van Seldon.'

Anthor's ogen gingen plotseling wijd open en richtten zich spottend op Munn. 'En ik zeg dat je liegt!' zei hij.

Homir werd bleek. 'Ik geloof niet dat ik een dergelijke beschuldiging behoef te nemen en ik wens er niet op in te gaan.'

'Ik bedoel het niet persoonlijk. Je kunt het niet helpen dat je liegt; je beseft het zelfs niet. Maar ik blijf erbij dat het een leugen is!' zei Anthor.

'Kalm aan, jongeman!' Semic legde zijn verschrompelde oude hand op de arm van Anthor.

Anthor trok tamelijk heftig zijn arm terug. 'Ik begin mijn geduld met jullie te verliezen. Ik heb deze man niet meer dan vijf of zes keer in mijn leven ontmoet, maar het is onvoorstelbaar zoals hij veranderd is. Jullie die hem jaren lang kennen, zien dat gewoon over het hoofd. Het is gewoon om gek van te worden. Vinden jullie de man waar jullie naar geluisterd hebben, Homir Munn? Hij is in ieder geval niet de Homir Munn die ik gekend heb!'

Er viel een gespannen stilte. 'Wil je soms beweren dat ik een indringer ben?'

riep Munn tenslotte uit.

'Misschien niet in de gewone zin van het woord,' schreeuwde Anthor. 'Stilte! Ik wens gehoord te worden!'

Hij fronste zo dreigend zijn voorhoofd dat zij hem gehoorzaamden.

'Is dit de Homir Munn die ik en jullie vroeger gekend hebben? - De introverte bibliothecaris; de man met de gespannen nerveuze manier van praten; de man die onzeker stotterend zijn zinnen formuleerde? Lijkt deze man ook maar enigszins op die Homir Munim? Is deze man niet een en al zelf vertrouwen, stottert hij - Grote Ruimte nog aan toe? Is dit wel dezelfde persoon?'

Zelfs Munn keek verbouwereerd. Pelleas Anthor vervolgde zijn betoog.

'Welnu, we zullen hem testen.'

'Hoe?' vroeg Darell.

'En dat vraag jij? Dat ligt toch voor de hand. Je bent toch in het bezit van het encefalogram dat we tien maanden geleden hebben genomen? Laten we een nieuwe opname maken en ze met elkaar vergelijken.'

Hij richtte een beschuldigende vinger op de bezorgde bibliothecaris.

'Ik daag je uit dit te weigeren!' zei hij dreigend.

'Ik vind het best,' zei Munn uitdagend. 'Ik ben nog steeds de man die ik altijd geweest ben.'

'Hoe kun je dat weten?' zei Anthor op verachtelijke toon. 'Ik durf zelfs nog verder te gaan. Ik vertrouw hier niemand meer. Ik wil dat iedereen zich laat analyseren. We hebben een oorlog achter de rug. Munn is op Kalgan geweest; Turbor heeft die tijd aan boord van onze schepen in de oorlogszones doorgebracht. Darell en Semic zijn allebei weg geweest - waar weet ik niet.

Ik ben de enige die de tijd in afzondering en veiligheid heeft doorgebracht en daarom vertrouw ik jullie niet meer. Gaan jullie met mijn voorstel akkoord of moet ik weggaan en mijn eigen weg volgen?'

Turbor haalde zijn schouders op. 'Ik heb er geen enkel bezwaar tegen.'

'En ik heb al gezegd dat ik het er mee eens ben' zei Munn.

Semic maakte een bevestigend gebaar met zijn hand. Anthor wachtte op Darell. Ook Darell knikte tenslotte bevestigend.

'Beginnen jullie maar met mij,' zei Anthor.

De naalden bewogen zich beverig over het gearceerde papier. De jonge neuroloog zat roerloos en met half geloken ogen in de stoel. Darell nam het oude encefalogram uit een mapje en toonde het aan Anthor.

'Is dit je handtekening?' vroeg hij.

'Ja ja. Die is van mij. Vergelijk ze nu maar!' ..

De twee encefalogrammen werden op het scherm geprojecteerd.

'Nou, kijken jullie eens. Ze zijn niet gelijk!' riep Munn uit.

'Dat zijn alleen maar de golven van de frontale lobben' zei Homir. 'Dat betekent niets. Ze vertegenwoordigen alleen opwinding en kwaadheid.'

Hij draaide aan een regelaar en de twee beelden smolten ineen.

'Tevreden?' vroeg Anthor.

Darell knikte kort en nam zijn plaats in. Hij werd gevolgd door Semic en vervolgens kwam Tubor aan de beurt. Het opnemen en het vergelijken voltrok zich in alle stilte.

Munn was de laatste die in de stoel plaatsnam. Even aarzelde hij. 'Luister' zei hij met een tikkeltje wanhoop in zijn stem. 'Ik ben de laatste en ik ben erg gespannen. Ik hoop dat jullie daar rekening mee zullen houden.'

Darell stelde hem gerust. 'Dat zullen we doen' zei hij, 'maar je emoties raken de diepere lagen waar het om gaat niet. Maak je dus maar niet ongerust.'

De diepe stilte die volgde zou uren geduurd kunnen hebben.

Het was Anthor die met een schorre stem de duistere stilte doorbrak.

'Nou. Wat zei hij ook al weer? Antropomorfische onzin! En wat is dit dan? Een toevallige ontwikkeling. Maar kijken jullie dan toch!' 'Wat is er aan de hand?' gilde Munn.

Darell's hand leunde zwaar op de schouder van de bibliothecaris. 'Rustig, Munn. Ze hebben aan je geknoeid. Ze hebben je geconditioneerd!'

Toen het licht aanging, keek Munn met gebroken ogen om zich heen en hij deed een afschuwelijke poging om te lachen.

'Kom kom. Dat meen je toch niet? Jullie houden me voor de gek.'

Darell schudde ontkennend het hoofd. 'Nee nee, Homir. Het is waar.'

De ogen van de bibliothecaris schoten plotseling vol tranen. 'Ik kan het niet geloven. Ik voel mij helemaal niet anders.' En toen fel: 'Jullie zijn allemaal tegen mij. Dit is een samenzwering!'

Darell trachtte een sussend gebaar te maken, maar zijn hand werd opzij geslagen. 'Jullie zijn van plan mij te doden. Grote Ruimte nog aan toe, jullie willen mij vermoorden!'

Anthor's arm schoot uit en Munn sloeg als een blok tegen de grond. De angst lag als verstard op zijn gezicht.

Anthor kwam beverig overeind. 'We kunnen hem beter vastbinden en een prop in zijn mond doen. Later kunnen we dan besluiten wat we met hem zullen doen.' Hij veegde zijn lange haren naar achteren.

Hoe kwam je er achter dat er iets met hem aan de hand was?' vroeg Turbor.

Anthor keek hem spottend aan. 'Dat was niet moeilijk. Ik weet namelijk waar de Tweede foundation zich bevindt.'

Te snel op elkaar volgende schokken verzwakken het effect ervan ...

'Ben je daar zeker van?' vroeg Semic. Het klonk bijna vriendelijk. 'Ik bedoel, we hebben net die kwestie met Munn achter de rug en .. .'

'Dit is iets anders' antwoordde Anthor. 'Luister Darell, de dag dat de oorlog uitbrak, probeerde ik ernstig met je te praten. Ik trachtte je over te halen om Terminus te verlaten. Als ik je toen had kunnen vertrouwen had ik je verteld wat ik je nu ga vertellen.'

'Bedoel je dat je het al een half jaar weet?' vroeg Darell glimlachend.

'Ik wist het vanaf het moment dat Arcadia naar Trantor vertrok.'

Darell sprong plotseling opgewonden overeind. 'Wat heeft Arcadia ermee te maken? Wat tracht je te insinueren?'

'Niet meer dan de feiten die wij allen zo goed kennen, hebben geopenbaard.

Arcadia gaat naar Kalgan en vlucht dan liever naar het middelpunt van de Galaxis dan naar huis terug te keren. Luitenant Dirige, onze beste geheime agent op Kalgan, blijkt onder invloed van de Tweede Foundation te staan.

Het Muildier verovert het Galactisch Stelsel, maar maakt vreemd genoeg van Kalgan zijn hoofdkwartier en ik vraag mij af of hij niet eer een werktuig dan een veroveraar was. Waar wij ons ook wenden of keren, altijd stuiten wij op Kalgan, Kalgan . .. steeds maar weer op Kalgan - een wereld die op een of andere manier onaangeroerd al de oorlogen tussen de Opperste Krijgsheren overleefde.'

'En wat is je conclusie?'

'De conclusie ligt voor de hand.' Anthor's blik was gespannen. T>.e Tweede Foundation bevindt zich op Kalgan!'

Turbor viel hem in de rede. 'Ik was op Kalgan, Anthor. Ik was er verleden week nog. Als de Tweede Foundation daar is, ben ik gek. Persoonlijk ben ik er overigens van overtuigd dat jij gek bent.'

De jongeman wendde zich woedend tot de journalist. 'Dan ben je een nog grotere idioot dan ik dacht. Wat dacht je dan dat de Tweede Foundation was? Een kleuterschool? Luister, Turbor, waar ze ook mogen zijn - ze vormen een hechte oligarchie en zij verbergen zich even goed op de planeet waarop zij zich bevinden als de planeet zelf verborgen is in de Galaxis.'

Turbor beet zijn kaken op elkaar. 'Ik kan niet zeggen dat ik je houding sympathiek vind, Anthor,' zei hij.

'Nou daar ben ik dan kapot van,' klonk het sarcastische antwoord. 'Kijk maar eens om je heen hier op Terminus. Wij bevinden ons in het centrum in het hart, bij de oorsprong van de Eerste Foundation met al zijn kennis op natuurkundig gebied. Hoeveel mensen zijn hier in feite natuurkundigen? Weet jij hoe je een Energie Zendstation moet bedienen? Wat weet jij omtrent de werking van een hyper-kernmotor? Nee, het aantal echte wetenschapsmensen bedraagt niet meer dan een procent van de bevolking.

En wat dacht je dan van de Tweede Foundation die geheim moet worden gehouden? Het aantal "wetenden" zal daar nog veel kleiner zijn en die zullen ze ongetwijfeld voor hun eigen wereld verborgen houden.'

'Ja maar' zei Semic aarzelend, 'we hebben Kalgan net verslagen ...'

'Inderdaad, dat hebben we,' vervolgde Anthor op sarcastische toon. 'Ja ja.

En wij vieren nog steeds de overwinning. De straten zijn verlicht en er wordt nog steeds vuurwerk afgestoken. Maar wat is de laatste plaats waar wij naar de Tweede Foundation zullen zoeken? Kalgan, natuurlijk! In feite hebben we ze niets aangedaan. We hebben een paar schepen vernietigd, een paar duizend mensen gedood en iets van hun economische macht overgenomen - maar dat betekent allemaal niets. Integendeel: zij weten zich bevrijd van nieuwsgierige blikken. Maar dat geldt niet voor mij. Wat zeg jij ervan, Darell?'

Darell haalde zijn schouders op. 'Interessant, maar ik tracht het aan te passen aan de boodschap die ik enkele maanden geleden van Arcadia heb ontvangen.'

'Een boodschap?' vroeg Anthor. 'En hoe luidde die?'

'Ik weet het nog niet zeker. Hij bestond uit vijf korte woorden. Maar het was wel interessant.'

'Luister,' zei Semic, 'er is iets wat ik niet begrijp.'

'Wat dan niet?'

Semic zocht voorzichtig naar de juiste woorden. 'Nou ja, Homir Munn zei zoeven dat Seldon de boel voor de gek heeft gehouden toen hij beweerde een Tweede Foundation te hebben gesticht. En nu zeg jij dat dat niet waar is; dat Seldon ons niet voor de gek gehouden heeft. ..'

'Inderdaad. Hij heeft ons niet voor de gek gehouden. Hij heeft het gezegd en hij heeft het gedaan.'

'Goed. Maar hij zei ook nog iets anders. Hij zei dat beide Foundations aan de uiteinden van het Galactisch Stelsel waren gelegen. Was dat dan ook bedrog? Tenslotte ligt Kalgan niet aan het andere eind van de Galaxis.'

Anthor scheen een beetje geirriteerd. 'Dat is een onbelangrijk detail. Waarschijnlijk werd het bedacht om de mensen te misleiden. Maar afgezien daarvan - wat zou het voor zin hebben om deze Mentale Heersers aan het andere uiteinde van het Galactisch Stelsel te vestigen? Wat zou hun functie daar kunnen zijn? Het "Plan" beschermen? Wie houden de troeven van het Plan in handen? Wij, de Eerste Foundation. Waar zouden ze het best toezicht op ons kunnen houden? Aan het andere uiteinde van het Galactisch Stelsel? Onzin! Nee, zij bevinden zich binnen een afstand van vijftig parsecs!'

'Ik voel wel iets voor dat argument,' zei Darell. 'Het klinkt tenminste redelijk. Luister, Munn is al een tijdje weer bij bewustzijn. Ik stel voor dat we hem losmaken. Hij zal ons heus geen kwaad doen.'

Anthor deed opstandig, maar Homir knikte heftig. Vijf minuten later zat hij over zijn polsen te wrijven.

'Hoe voel je je?' vroeg Darell.

'Rottig,' antwoordde Homir, 'maar dat doet er nu niet toe. Ik zou graag dat briljante jongmens een paar vragen willen stellen. Ik heb gehoord wat hij te zeggen had en ik zou graag willen weten wat onze plannen zijn.'

Er viel een vreemde, ongerijmde stilte.

Munn glimlachte bitter. 'Nou, stel dat Kalgan de Tweede Foundation is.

Wie vormen daar dan de Tweede Foundation? Hoe zullen we ze kunnen vinden? En als we ze gevonden hebben, hoe pakken we hen dan aan?'

'Aha,' zei Darell. 'Vreemd genoeg weet ik daar het antwoord op. Zal ik je vertellen wat ik en Semic het laatste half jaar gedaan hebben? Misschien zul je dan begrijpen, Anthor, waarom ik op Terminus wilde blijven.'

'Om te beginnen' vervolgde hij, 'heb ik doelbewuster aan die encefalografische analyses gewerkt dan jullie waarschijnlijk vermoeden. Het opsporen van Tweede Foundationers of van mensen die door hen zijn geconditioneerd is heel wat moeilijker en subtieler dan het ontdekken van zogenaamde Beinvloedingsplateaus, maar het is mij aardig gelukt.

Weet een van jullie hoe die emotionele controle werkt? Het is sinds de periode van Het Muildier een populair onderwerp voor science-fiction geweest en er is ontstellend veel onzin over geschreven en gesproken. Over het algemeen werd het beschouwd als iets geheimzinnigs en occults. Dat is het uiteraard helemaal niet. Dat het brein een bron is van myriaden kleine elektromagnetische velden weet iedereen. Iedere voorbijgaande emotie beinvloedt deze velden op een meer of minder ingewikkelde manier. Ook dat zal iedereen wel weten.

Nu is het mogelijk zich een geest voor te stellen die deze veranderende elektromagnetische velden kan aanvoelen en die ermee kan meetrillen. Met andere woorden, het is mogelijk dat er in het brein een speciaal orgaan bestaat dat zich kan instellen op ieder willekeurig trillingspatroon waarvan het de aanwezigheid aanvoelt. Hoe dit precies gebeurt, weet ik niet, maar dat doet er nu niet toe. Zelfs al zou ik bijvoorbeeld blind zijn dan zou ik toch de betekenis van fotonen en energiekwanta kunnen begrijpen en dan zou het mij redelijk voorkomen dat de absorptie van een dergelijke energiefoton scheikundige veranderingen teweeg zou kunnen brengen in een of ander orgaan waardoor de aanwezigheid ervan in dat orgaan geopenbaard zou worden. Wat "kleur" is, zou ik daardoor natuurlijk niet kunnen begrijpen.

Kunnen jullie mij volgen?'

Anthor knikte. De anderen volgden aarzelend zijn voorbeeld.

'Zulk een hypothetische "Trillingsreceptor" zou, als het zich kon instellen op de "Velden" die door andere breinen worden voortgebracht, iets kunnen presteren wat doorgaans "Gedachtelezen" of "Telepathie" wordt genoemd, hoewel dit in wezen iets veel subtielers is. Het is niet meer dan een soort ezelsbruggetje naar een voorstelbaar soortgelijk orgaan dat een bepaald trillingspatroon aan een ander brein zou kunnen opdringen. Het zou bijvoorbeeld met zijn sterkere "Veld" een zwakker veld kunnen beinvloeden zoals een sterke magneet de atomaire polen van een staaf ijzer zodanig kan richten dat die staaf eveneens een magneet wordt.

Ik loste de problemen van de mathematica van de Tweede Foundation op in die zin dat ik er een functie uit wist af te leiden waarmee de noodzakelijke neuronische banen konden worden voorspeld die het vormen van een dergelijk orgaan mogelijk moeten maken. Helaas is deze functie te gecompliceerd om te worden omschreven met de mathematische middelen die wij thans tot onze beschikking hebben. Dat is bijzonder jammer want het betekent dat ik nooit een "Mentale Beinvloeder" kan ontdekken door uitsluitend een encefalografisch patroon te registreren.

Maar ik kan nog iets anders doen. Ik zou, met Semic's hulp, een apparaat kunnen construeren dat ik zou kunnen omschrijven als een Mentale Statische Elektriciteitszender. Onze wetenschap is in staat een energiebron te construeren die het encefalografische patroon van een bepaald elektromagnetisch veld zal kunnen reproduceren. Het zal bovendien een soort "ruis" kunnen voortbrengen die als barriere zal functioneren voor andere elektromagnetische breinvelden waarmee het in aanraking komt.

Kunnen jullie mij nog steeds volgen?'

Semic grinnikte. Anthor zei: 'Ik geloof van wel.'

'Dit apparaat is tamelijk gemakkelijk te construeren en ik had in verband met de oorlogstoestand alle mogelijke middelen tot mijn beschikking. Als gevolg hiervan zijn thans alle regeringsbureaus en alle wetgevende vergaderingen omgeven door een Mentaal Statisch Veld. Wij zijn dus in staat iedere plaats en ieder individu te beveiligen tegen de invloed van de Tweede Foundation of een eventueel Muildier van de toekomst. Zo, dat was het dan.'

Hij beeindigde zijn betoog met een gebaar van zijn hand.

'Dus het is allemaal voorbij? Grote Seldon! Is het allemaal voorbij?' riep Turbor die totaal verbluft scheen.

'Nee. Dat zou ik niet willen beweren' zei Darell.

'Hoe bedoel je? Is er dan nog iets?'

'Inderdaad. We hebben nog niet kunnen vaststellen waar de Tweede Foundation zich bevindt.'

'Wat?' brulde Anthor. 'Wil je soms beweren dat...'

'Ja. De Tweede Foundation is niet op Kalgan.'

'Hoe weet je dat?'

'Dat is heel eenvoudig,' bromde Darell. 'Ik weet namelijk waar hij wel is.'

21 Het Antwoord Dat Bevredigde

Turbor begon plotseling luid te lachen - een stormachtig, homerisch gelach dat door de wanden werd weerkaatst om tenslotte in hijgen te verstikken. Hij schudde zwakjes met zijn hoofd. 'Grote Ruimte nog aan toe! Gaan we zo de hele nacht door? Misschien zijn alle planeten de Tweede Foundation wel. Misschien hebben ze geen planeet. Misschien zijn het alleen maar sleutelmannen die over alle planeten verspreid zijn. Maar wat doet het er toe, nu Darell ons duidelijk gemaakt heeft dat we over een volmaakt verdedigingssysteem beschikken?'

Darell glimlachte humorloos. 'Een volmaakte verdediging is niet voldoende, Turbor. Zelfs met dat apparaat komen we niet veel verder. We kunnen niet altijd met gebalde vuisten wanhopig in alle richtingen naar de vijand blijven turen. We moeten niet alleen weten hoe wij de overwinning kunnen behalen, maar ook op wie. Bovendien bestaat er inderdaad een bepaalde planeet waarop de vijand zich bevindt.'

'Ter zake,' zei Anthor geirriteerd. 'Wat heb je ons te vertellen?'

'Arcadia zond mij een boodschap,' vervolgde Darell. 'Als ik die boodschap niet had ontvangen zou ik het voor de hand liggende waarschijnlijk nooit gezien hebben. Het was een eenvoudige boodschap: "Een cirkel heeft geen begin en geen einde." Begrijpen jullie het?'

'Nee,' zei Anthor koppig en het was duidelijk dat hij uit naam van alle anderen sprak.

'Een cirkel heeft geen begin en geen einde' herhaalde Munn met gefronste wenkbrauwen.

'Welnu, voor mij is het wel duidelijk' vervolgde Darell ongeduldig. 'Wat is het enige positieve wat wij van de Tweede Foundation weten? Wij weten dat hij volgens Hari Seldon aan het tegenovergestelde eind van de Galaxis is gelegen. Homir Munn beweerde dat Seldon loog toen hij over het bestaan van de Tweede Foundation sprak. Pelleas Anthor beweerde dat Seldon wat dat betreft de waarheid had gesproken, maar had gelogen wat betreft de plaats waar hij zich zou bevinden. Ik beweer dat Hari Seldon de waarheid heeft gesproken.

Maar waar is het andere eind? De Galaxis is plat en lensvormig. De doorsnede van deze lens is een cirkel en een cirkel heeft geen begin en geen eind.

Wij, hier op Terminus, bevinden ons op de rand van deze cirkel. Wij bevinden ons per definitie aan het eind van het Galactisch Stelsel. Volg nu die rand en tracht het andere eind te vinden. Als we die rand volgen, zullen we het andere eind nooit vinden. We komen alleen maar terug op het uitgangspunt ...

En daar zal de Tweede Foundation gevonden worden!'

'Daar?' herhaalde Anthor. 'Je bedoelt "hier"?'

'Ja, hier!' riep Darell uit. 'Waar zou het anders kunnen zijn? Jij hebt zelf gezegd dat indien de Tweede Foundationers de Hoeders van het Plan waren, het bijzonder onwaarschijnlijk zou zijn dat zij zich aan het zogenaamde "andere" einde van de Galaxis zouden bevinden waar zij volkomen geisoleerd zouden zijn. Volgens jou zou een afstand van vijftig parsecs meer waarschijnlijker zijn. Ik zeg jullie dat zelfs dat te ver weg is. En waar zouden zij het veiligst zijn? Wie zou ooit hier naar hen zoeken? O, het is weer het oude verhaal dat het meest voor de hand ligt en het minst verdacht is.

Waarom was Ebling Mis zo verbaasd toen hij ontdekte waar de Tweede Foundation zich bevond? Waarom faalde Het Muildier? Tenslotte had hij beide Foundations in een klap veroverd. Omdat niemand eraan denkt de vijand te gaan zoeken onder vijanden die al verslagen zijn! O, het is allemaal heel simpel! Wij met al onze plannen, met al onze geheime maatregelen ... hebben ons steeds in het hol van de leeuw bevonden.

Het is gewoon lachwekkend.'

Anthor keek nog steeds sceptisch. 'Wil je nu werkelijk beweren dat je dat allemaal gelooft, Darell?' vroeg hij.

'Inderdaad.'

'Dat zou dus betekenen dat onze buurman, iedere man die ons op straat passeert een Tweede-Foundation-Supermens kan zijn die onze gedachten leest en beinvloedt?'

'Precies.'

'En die ons al die tijd onze gang hebben laten gaan zonder ons iets te doen?'

'Zonder ons iets te doen? Wie zegt jou dat ze ons niets gedaan hebben? Jijzelf hebt aangetoond dat ze aan Munn geknoeid hadden. Wie zegt jou dat we hem uit vrije wil naar Kalgan hebben gestuurd? Dat Arcadia uit vrije wil onze gesprekken afluisterde en hem volgde? Waarschijnlijk zijn wij onafgebroken door hen beinvloed. Waarschijnlijk hebben zij er meer baat bij om ons te misleiden dan om ons een halt toe te roepen.'

Anthor verzonk in gedachten en dook er weer uit op met een ontevreden uitdrukking op zijn gezicht. 'Die Mentale Statische Zender van jou is geen cent waard! We kunnen niet eeuwig in huis blijven. Tenzij je voor alle bewoners van het Galactisch Stelsel zo'n apparaatje kunt bouwen, zijn we verloren.'

'Misschien, maar helemaal hulpeloos zijn we niet, Anthor. Die mensen van de Tweede Foundation bezitten een speciaal vermogen dat wij missen. Dat is hun kracht maar ook hun zwakte. Bestaat er bijvoorbeeld een aanvalswapen dat tegen een mens met een normaal gezichtsvermogen gebruikt kan worden, maar dat ten aanzien van een blinde zonder uitwerking blijft?'

'Natuurlijk' zei Munn prompt. 'Een lichtstraal.'

'Juist' vervolgde Darell. 'Sterk verblindend licht.'

'Nou en?' vroeg Turbor.

'De analogie ligt voor de hand. Ik ben in het bezit van een Mentale Statische Zender die op iemand van de Tweede Foundation dezelfde uitwerking heeft als een felle lichtstraal op ons zou hebben. Als we de kracht ervan voldoende opvoeren wordt hij ondergaan als pijn - ondraaglijke pijn voor hen die er gevoelig voor zijn.'

'Werkelijk?' zei Anthor die tekenen van enthousiasme begon te vertonen.

'Heb je dat apparaat al geprobeerd?'

'Op wie? Natuurlijk heb ik het nog niet geprobeerd, maar ik ben er zeker van dat het werkt.'

'Waar is dat ding dan waarmee je dit huis afschermt? Ik zou het graag eens willen zien.'

'Hier.' Darell tastte in zijn zak. Het was een kleine zwarte cilinder, bezet met een aantal knopjes.

Anthor bestudeerde het apparaat aandachtig en haalde toen zijn schouders op. 'Hier word ik niet veel wijzer van, Darell. Zeg mij wat ik niet mag aanraken. Ik wil niet per ongeluk het verdedigingsscherm rondom dit huis uitschakelen.'

'Dat kan niet' antwoordde Darell. 'De schakelaar zit op slot.' Hij duwde tegen een knopje dat onwrikbaar op zijn plaats bleef.

'En wat betekent deze knop?'

'Daarmee wordt de snelheid van de patroonwisseling geregeld. En deze hier ... regelt de intensiteit. Je weet wel - wat ik zoeven heb uitgelegd.'

'Mag ik even ...?' vroeg Anthor die de intensiteitregelaar aanraakte. De anderen verdrongen zich om hem heen.

'Waarom niet?' zei Darell. 'Wij zullen er niet door beinvloed worden.'

Langzaam, bijna angstig, draaide Anthor de knop eerst de ene en vervolgens de andere kant uit. Turbor keek knarsetandend toe. Munn knipperde met zijn ogen.

Tenslotte haalde Anthor zijn schouders op en wierp het apparaat in Darell's schoot. 'Nou, we zullen je op je woord moeten geloven, maar ik kan mij niet voorstellen dat er iets bij ons veranderde toen ik die knop omdraaide.'

'Allicht, Pelleas Anthor,' zei Darell. 'Dat ding was een dummy. Kijk, hier heb ik een andere.' Hij smeet zijn jasje opzij en greep een duplicaat van het controleapparaat dat Anthor onderzocht had. Het hing aan zijn gordel.

'Kijk' zei Darell en draaide met een handbeweging de intensiteitknop om tot hij op maximum stond.

Pelleas Anthor uitte een onmenselijke kreet en sloeg tegen de grond waar hij aan zijn haren trok en heen en weer bleef rollen.

Munn tilde snel zijn benen op om ieder contact met het stuiptrekkende lichaam te vermijden. Zijn ogen waren zwarte gaten van ontzetting. Semic en Turbor zaten er roerloos en bleek als gipsafgietsels bij.

Darell draaide somber de knop terug. Anthor's lichaam vertoonde nog een paar stuiptrekkingen en bleef toen roerloos liggen. Hij leefde nog, maar hij ademde zwaar.

'Leg hem op de bank,' zei Darell die het hoofd van de jonge man omvatte.

'Kom, help mij even.'

Turbor greep de voeten vast. Het was alsof ze een zak meel optilden. Enige tijd later ademde Anthor rustiger. Hij knipperde met zijn oogleden en kwam half overeind. Zijn gezicht was groen en hij baadde in het zweet. Toen hij begon te praten was zijn stem bijna onherkenbaar.'

'Doe dat nooit... nooit meer! Je weet niet... je weet niet____Ooo!' Zijn woorden eindigden in een afschuwelijk gekreun.

'We zullen het niet meer doen,' zei Darell. 'Als je ons de waarheid vertelt, tenminste. Ben je lid van de Tweede Foundation?'

'Geef mij iets te drinken,' smeekte Anthor.

'Haal water, Turbor,' zei Darell. 'En breng de whiskyfles mee.'

Hij goot een scheut whisky en twee glazen water in Anthor's keel. De jongeman scheen iets te ontspannen ...

'Ja,' zei hij vermoeid. 'Ik ben lid van de Tweede Foundation.' ..

'En de Tweede Foundation bevindt zich hier ... op Terminus?'

'Ja ja. U hebt in alle opzichten gelijk, dr. Darell.'

'Goed. Vertel ons dan eens wat er het laatste half jaar allemaal gebeurd is.

Kom, spreek!'

'Ik wil slapen.'

'Later. Eerst spreken.'

Anthor zuchtte beverig en begon zachtjes en gehaast te spreken. De anderen bogen zich over hem heen om alles goed op te vangen ...

'De situatie werd gevaarlijk. We wisten dat Terminus en zijn natuurkundigen zich waren begonnen te interesseren voor hersengolven en dat de tijd rijp was voor het uitvinden van zoiets als de Mentale Statische Elektriciteitszender. De vijandigheid jegens de Tweede Foundation nam toe en wij moesten er een eind aan maken zonder het Seldon Plan in de war te schoppen.

Wij ... deden ons best de ontwikkeling in de hand te houden. We besloten ons in de strijd te mengen zodat men ons niet zou verdenken. We zorgden ervoor dat Kalgan de oorlog verklaarde. Dat was ook de reden waarom ik Munn naar Kalgan stuurde. Het waren afleidingsmanoeuvres. De maitresse van Stettin was een van de onzen. Zij zorgde ervoor dat Munn de juiste maatregelen nam . ..'

'Dus Callia was ...' riep Munn, maar Darell gebaarde dat hij stil moest zijn.

Anthor sloeg geen acht op de interruptie en vervolgde zijn verhaal.

'Arcadia volgde hem. Dat hadden we niet voorzien - je kunt niet overal rekening mee houden - en daarom manoeuvreerde Callia haar naar Trantor om te voorkomen dat zij zich ermee zou bemoeien. Dat is alles - behalve dan dat we een nederlaag leden.'

'Je trachtte mij ook naar Trantor te krijgen, is het niet?' vroeg Darell.

Anthor knikte. 'Ik moest u uit de weg zien te krijgen. Het werd hoe langer hoe duidelijker dat u de problemen van de Mentale Statische Elektriciteitszender zou oplossen.'

'Waarom trachtten jullie mij niet in jullie macht te krijgen?'

'Dat kon niet.. . kon niet. Ik had mijn orders. Wij werkten volgens een plan. Als ik geimproviseerd zou hebben, had ik alles in de war gegooid kunnen hebben. Het Plan hield alleen rekening met "mogelijkheden"___Dat moet u begrijpen. Het was zoiets als het Seldon Plan.' Anthor begon onsamenhangend te praten en zijn hoofd schudde koortsachtig heen en weer. 'Wij werkten met individuen .., niet met groepen. Lage waarschijnlijkheidsfactoren ... Als we u hadden uitgeschakeld zou iemand anders ... Had geen zin. Het plan van de Eerste Spreker zelf... ik weet er niet alles van ... behalve .. het pakte anders uit en ... en -' Hij kreeg een breakdown en scheen in slaap te vallen.

Darell schudde hem ruw door elkaar. 'Je kunt nog niet gaan slapen. Met z'n hoevelen zijn jullie hier?'

'He? Wasseggu ... o - niet veel... het zal u verbazen ... vijftig ... meer zijn er niet nodig.'

'En zijn die hier allemaal op Terminus?'

'Vijf of zes van ons zijn daarbuiten in de ruimte. Zoals Callia ... ik moet slapen ...'

Hij richtte zich plotseling en schijnbaar met enorme inspanning op en zijn blik werd even helder. Het was een laatste poging om zichzelf te rechtvaardigen en zijn nederlaag te bagatelliseren.

'Kreeg u tegen het eind bijna te pakken ... zouden dan wel eens gezien hebben wie hier heer en meester is. Maar u gaf mij een namaakmodel - u wantrouwde mij vanaf het begin ...'

Eindelijk was Anthor in een diepe slaap verzonken.

'Hoe lang verdacht je hem al, Darell?' vroeg Turbor met ontzag.

'Vanaf het ogenblik dat hij voor het eerst bij mij kwam' klonk het kalme antwoord. 'Hij zei dat hij door Kleise was gestuurd, maar ik kende Kleise en de wijze waarop wij afscheid hadden genomen. Kleise was een fanaticus wat betreft de Tweede Foundation en hij vond dat ik hem in de steek had gelaten. Ik achtte het indertijd beter mijn eigen koers te volgen, maar dat kon ik hem niet uitleggen. Hij zou trouwens toch niet naar mij geluisterd hebben. In zijn ogen was ik een lafaard en een verrader - misschien zelfs een agent van de Tweede Foundation. Kleise was een onverbiddelijk man en bijna tot aan zijn dood wenste hij niets meer met mij te maken te hebben.

Toen, plotseling, gedurende de laatste weken van zijn leven, schreef hij mij een brief waarin hij mij begroette als zijn beste leerling en zijn beste vriend en hij verzocht mij het onderzoek opnieuw voort te zetten. Er klopte niets van. Hoe was het mogelijk dat hij een dergelijke houding aannam zonder van buiten af beinvloed te zijn en ik vroeg mij af of het enige doel van die brief niet een poging was om een echte agent van de Tweede Foundation bij mij te introduceren.

Welnu, dat bleek inderdaad het geval te zijn -' Hij zuchtte en sloot even zijn ogen.

'Wat... gaan we met ze doen - met die lui van de Tweede Foundation?'

vroeg Semic aarzelend.

'Dat weet ik niet,' sprak Darell somber. 'We zouden ze bijvoorbeeld kunnen verbannen. Naar Zoranel bijvoorbeeld. Wij zouden die planeet met een Statisch Veld kunnen omgeven en ze daar gevangen kunnen houden. De beide geslachten zouden gescheiden kunnen worden - of beter nog, we zouden ze kunnen steriliseren. Over vijftig jaar zou de Tweede Foundation dan tot het verleden behoren. Aan de andere kant zou een kalme dood misschien de meest menselijke oplossing zijn.'

'Geloof je dat wij dat zesde zintuig van hen zouden kunnen aankweken of zijn ze ermee geboren - zoals Het Muildier indertijd.'

'Ik weet het niet. Ik krijg de indruk dat het verworven werd door een langdurige training. De encefalografie schijnt aan te tonen dat het brein de latente mogelijkheid ertoe bezit. Maar waarom zouden we het willen? Zij hebben er zich niet mee weten te redden.'

Hij fronste zijn wenkbrauwen en zweeg, maar zijn gedachten waren luidruchtig genoeg.

Het was allemaal veel te gemakkelijk gegaan - te gemakkelijk. Zij waren gevallen als kegels. Grote Ruimte nog aan toe! Hoe kon iemand weten of hij een harlekijn was of niet? Arcadia was op weg naar huis. Huiverend keerde hij zich in gedachten af van de dingen die hij binnenkort onder ogen zou moeten zien.

Arcadia was al twee weken thuis, maar hij kon zijn bedenkingen niet laten varen. Tijdens haar afwezigheid was ze een jonge vrouw geworden - zijn enige schakel met het verleden; met een huwelijk dat nauwelijks langer dan de wittebroodsweken had geduurd.

Op een dag - laat op de avond dat ze samen naar de schouwburg waren geweest - riep hij haar bij zich.

'Wat deed je er eigenlijk toe besluiten dat de beide Foundations zich op een en dezelfde planeet bevonden, Arcadia?' vroeg hij zo achteloos mogelijk.

Ze wierp hem een snelle blik toe. 'Ach dat weet ik niet, Pappa. Het kwam zo maar bij mij op.'

De ijslaag om dr. Darell's hart verdikte zich.

'Denk eens goed na' zei hij. 'Het is belangrijk. Waarom dacht je dat de beide Foundations zich op Terminus bevonden?'

Arcadia fronste lichtelijk haar wenkbrauwen. 'Nou, door Lady Callia onder anderen. Ik wist dat zij tot de Tweede Foundation behoorde. Anthor zei dat trouwens ook.'

'Maar ze bevond zich op Kalgan,' drong Darell aan. 'Waarom dacht je aan Terminus?'

Arcadia zweeg wel enkele minuten voordat ze daar antwoord op gaf. Ja, hoe was ze daar eigenlijk toe gekomen? Ze had het vreselijke gevoel dat er iets was dat haar net ontging; dat ze net niet kon vatten.

'Ach, Lady Callia wist een heleboel dingen en die informatie kon ze alleen van Terminus gekregen hebben. Hoezo, Pappa. Klopt er iets niet?'

Dr. Darell schudde alleen maar zijn hoofd en er was een verloren blik in zijn ogen. 'Ergens klopt het niet, Arcadia. Ergens klopt het niet. Intuities die verband houden met de Tweede Foundation zijn verdacht. Dat begrijp je toch, hoop ik! Het kan zijn dat het intuitie was, maar het kan ook zijn dat ze je geest hebben beinvloed.'

'Beinvloed? Bedoelt u dat ze mij veranderd hebben? O nee! Nee, dat kan niet.

Dat is onmogelijk!' Arcadia deinsde achteruit. 'Maar heeft Anthor dan niet aangetoond dat ik niets mankeer? Hij heeft toch alles toegegeven. Alles verteld. En u hebt ze toch allemaal hier op Terminus gevonden, is het niet?'

Haar boezem ging hijgend op en neer.

'Dat weet ik, Arcadia, maar je moet mij een encefalogram van je hersens laten maken.'

Arcadia schudde heftig haar hoofd. 'O nee!' riep ze uit. 'Ik ben veel te bang.'

'Je hoeft nergens bang voor te zijn, Arcadia, maar het moet. Ik moet het weten. Dat zul je toch wel begrijpen.'

Voordat de laatste schakelaar werd overgehaald, greep zij hem bij de arm.

'Wat gebeurt er als ik anders ben, Pappa? Wat ga je dan met mij doen?'

'Niets, Arcadia. Als dat zo is gaan we weg . . . gaan we terug naar Trantor en dan kan niets in de Galaxis ons meer schelen.'

Nog nooit had Darell zo lang over een analyse gedaan; nog nooit had er voor hem zoveel van afgehangen en toen het allemaal voorbij was bleef Arcadia ineengedoken zitten en dorst niet te kijken. Maar toen ze hem hoorde lachen, wist ze genoeg. Ze sprong overeind en vloog in zijn armen.

'Het Statische Veld om het huis staat op maximum, Arcadia en je hersengolven zijn normaal,' brabbelde hij. 'We hebben ze in de val laten lopen, schat. Niets staat ons nu meer in de weg!'

^Krijgen we nu medailles van ze, Pappa?' hijgde ze.

'Hoe wist je dat ik had gevraagd om mij er buiten te laten?' Hij hield haar even van zich af en begon opnieuw te lachen. 'Laat maar Je schijnt alles te weten. Goed. Je krijgt je medaille; met toespraken op een platform.

'Pappa...?'

'Ja?'

'Wil je mij van nu af aan Arkady noemen?'

'Maar ... nou ja, goed Arkady.'

De omvang van zijn overwinning drong nu langzaam tot hem door. De Foundation - de Eerste Foundation - was nu de absolute heerser van de Galaxis. Tussen hen en het Tweede Imperium stond nu geen enkele hindernis meer. Seldon's Plan naderde zijn voltooiing.

Het lag voor het grijpen ...

Dank zij...

22 Het Antwoord Dat Juist Was

Een niet nader aangeduide kamer op een niet nader aangeduide planeet! En een man wiens plan was geslaagd.

De Eerste Spreker keek op naar de Leerling. 'Vijftig mannen en vrouwen' zei hij. 'Vijftig martelaren! Ze wisten dat het hun dood of levenslange gevangenschap zou betekenen. Ze hebben niet versaagd. Zij brachten het plan ten uitvoer omdat zij verknocht waren aan het Grote Plan.'

'Hadden het er niet minder kunnen zijn?' vroeg de Leerling aarzelend.

De Eerste Spreker schudde langzaam het hoofd. 'Het was een minimum. Een kleiner aantal zou hen niet overtuigd hebben. Zuiver objectief gezien hadden het er minstens vijfenzeventig moeten zijn. Maar ja, dat doet er niet toe. Heb je de gedragslijn bestudeerd die vijftien jaar geleden door De Raad werd uitgestippeld?'

'Jawel Eerste Spreker.'

'En hem vergeleken met de huidige ontwikkeling?'

'Jawel Spreker.' De Leerling zweeg even. 'Ik was bijzonder verbaasd.'

'Dat weet ik. Men is altijd verbaasd. Als je wist hoeveel mensen maanden, ja, jaren aan de perfectie ervan hebben gewerkt, zou je minder verbaasd zijn.

Vertel mij nu maar eens in woorden wat er gebeurd is!'

'Jawel Eerste Spreker.' De jongeman trachtte zijn gedachten te rangschikken.

'Het was van essentieel belang dat de mensen van de Eerste Foundation er volkomen van overtuigd zouden zijn dat zij de Tweede Foundation hadden gevonden en vernietigd en dat Terminus opnieuw niet meer op de hoogte van ons bestaan zou zijn en geen rekening meer met ons zou houden. Wij zijn opnieuw verborgen . . . ten koste van vijftig mensen.'

'En wat was het doel van de oorlog met Kalgan?'

'Om de Foundation te tonen dat zij een vijand konden verslaan en om de schade die Het Muildier hun zelfrespect had aangedaan, uit te wissen.'

'Op dit punt is je analyse onvolledig. Vergeet niet dat de bewoners van Terminus onze veronderstelde superioriteit haatte, maar niettemin rekende op onze protectie. Als men ons voor de oorlog met Kalgan zou hebben "vernietigd" zou de Foundation in paniek geraakt zijn. Ze zouden dan nooit de moed hebben gehad zich tegen Stettin te verweren als hij hen had aangevallen en dat zou hij dan zeker gedaan hebben. Nee, de "vernietiging" moest plaatsvinden op het hoogtepunt van de overwinning.'

De Leerling knikte. 'Dat begrijp ik. De geschiedenis zal dus zonder verdere afwijkingen de koers volgen die door het Plan is aangegeven.'

'Tenzij,' voegde de Eerste Spreker hier aan toe, 'tenzij zich onvoorziene gebeurtenissen voordoen.'

'Hoe het ook zij,' vervolgde de Leerling, 'wij bestaan nog. Toch is er iets waar ik mij zorgen over maak, Spreker. De Eerste Foundation is in het bezit van de Statische Zender en dat is een krachtig wapen. Wat dat betreft is er wel iets veranderd.'

'Zeer juist opgemerkt, maar ze hebben niemand meer waar ze dit apparaat tegen kunnen gebruiken. Het is een steriele uitvinding geworden. Dat geldt trouwens ook voor de encefalografische analyse. Daarom zal de eerste generatie van Mentale Wetenschapsmensen van de Eerste Foundation ook de laatste zijn en binnen een eeuw zal de Statische Zender een vergeten uitvinding zijn.'

'Nou ja. U zult wel gelijk hebben' sprak de Leerling.

'Maar wat je je vooral moet realiseren met het oog op je toekomstige taak in De Raad, jongeman, is het feit van de kleine verwikkelingen die in ons plan zijn geslopen als gevolg van onze manipulaties met individuen. Ik bedoel onder meer de wijze waarop Anthor de verdenking op zich moest laden, maar dat was een betrekkelijk eenvoudige affaire. Verder was er de wijze waarop wij ervoor moesten zorgen dat niemand op Terminus ontijdig op het idee zou komen dat het Terminus zelf was waar zij ons zouden moeten zoeken. Hiertoe moest het jonge meisje Arcadia worden ingeschakeld.

Wij moesten haar naar Trantor sturen om te voorkomen dat ze ontijdig contact met haar vader zou opnemen. Zij en haar vader waren als de twee polen van een hyperkernmotor die, zonder dat ze met elkaar in contact komen - inactief blijven. Dat contact moest op het juiste moment worden gemaakt en daar heb ik dan ook voor gezorgd.

Ook de beslissende slag moest op de juiste wijze worden geregeld. De vloot van de Eerste Foundation moest een en al zelfvertrouwen zijn terwijl de vloot van Stettin op het punt moest staan de zaak op te geven en op de vlucht te slaan. Ook daar heb ik voor gezorgd.'

'Het... komt mij voor, Eerste Spreker, dat u ... ik bedoel dat wij allen, zonder het te vermoeden dat Arcadia ons werktuig zou zijn, op dr. Darell rekenden. Volgens mijn becijferingen bestond er dertig procent kans dat Darell daar achter zou komen. Wat zou er in dat geval gebeurd zijn?' vroeg de Leerling.

'Daar hadden we al rekening mee gehouden. Wat heeft men jou geleerd omtrent het zogenaamde "Beinvloedingsplateau'? Wat vertegenwoordigen ze? Toch zeker geen bewijs van emotionele beinvloeding. Dat kan geschieden zonder enig gevaar voor ontdekking - zelfs niet door de meest verfijnde vorm van encefalografische analyse. Een van de consequenties van de stelling van Leffert, zoals je weet. Nee, het is het verwijderen van voorafgaande emotionele factoren, waar het om gaat. Die kunnen namelijk wel worden aangetoond. Moeten kunnen worden aangetoond. Uiteraard zorgde Anthor ervoor dat Darell alles wist van "Beinvloedingsplateaus".

De vraag is hoe een individu onder controle gebracht kan worden zonder dat dit ontdekt kan worden. Dat kan alleen als er geen voorafgaande emotionele instelling verwijderd moet worden. Met andere woorden als het betrokken individu een pasgeboren kind is met een geest als een schone lei. Arcadia Darell kwam daar vijftien jaar geleden op Trantor voor in aanmerking.

Zij zal nooit weten dat zij onder controle werd geplaatst en zij zal er alleen voordeel uit trekken, daar deze controle inhield dat zij een bijzonder voorlijk en intelligent individu zou worden.'

De Eerste Spreker begon even te lachen. 'In zekere zin is het de ironie van de hele geschiedenis die ons het meest dient te verbazen. Vierhonderd jaar lang hebben talrijke mensen zich blindgestaard op de woorden "aan het andere eind van het Galactisch Stelsel". Zij hebben hun speciale natuurwetenschappelijke methodes in de strijd geworpen om dit probleem op te lossen om tenslotte te eindigen op het punt waar zij waren begonnen.

Toch dreigde het grootste gevaar in het feit dat er een mogelijke oplossing bestond die kon worden bereikt door middel van zuiver natuurkundig denken. De Galaxis is niet, zoals je weet, een eenvoudige afgeplatte eivorm. De periferie ervan is evenmin een gesloten cirkel. In feite gaat het om een dubbele spiraal. Tachtig procent van de bewoonde planeten bevinden zich op de hoofdarm. Terminus bevindt zich aan het eind van de ene spiraalarm.

Wij bevinden ons aan het eind van de andere arm. En wat is tenslotte het andere eind van een spiraal? Het middelpunt natuurlijk.

Maar dat is van weinig belang. Nee, de oplossing zou onmiddellijk gevonden zijn als men had begrepen dat Hari Seldon eer een socioloog dan een natuurkundige was. Wat betekent het begrip "andere eind" voor een socioloog? Het tegenovergestelde punt op een kaart? Natuurlijk niet. Dat zou een louter mechanische interpretatie zijn.

De Eerste Foundation bevindt zich aan de periferie - waar het oorspronkelijke Imperium het zwakst was - althans wat zijn civiliserende invloed betreft en waar welvaart en cultuur zo goed als niet aanwezig waren. En waar bevindt zich "sociaal" gezien het andere eind van de Galaxis? Uiteraard op de plaats waar het Eerste Imperium het sterkst was; waar welvaart en cultuur zich het duidelijkst manifesteerden.

Hier! Hier in het centrum! Op Trantor, de hoofdstad van het Imperium uit de tijd van Seldon! Teneinde zijn werk te verbeteren, te handhaven en uit te breiden liet Hari Seldon de Tweede Foundation voorlopig links liggen. Dat weet of vermoedt men al een jaar of vijftig. Maar waar zou dit het best kunnen geschieden? Op Trantor natuurlijk, waar de data van tientallen jaren zich hadden opgestapeld. Het doel van de Tweede Foundation was het verdedigen van het Plan tegen zijn vijanden. Ook dat wist of vermoedde men. En waar bevond zich de grootste bron van gevaar voor Terminus en voor het Plan? Hier op Trantor natuurlijk! Op Trantor waar het Imperium - ondanks het feit dat het stervende was - driehonderd jaar lang had kunnen vernietigen als het dat had gewild.

Een kleine eeuw geleden werd Trantor vernietigd en gebrandschat, maar we zagen kans ons hoofdkwartier te redden en ook de Bibliotheek, terwijl ook de terreinen er omheen onaangeroerd bleven. Het verbazingwekkende ervan is dat men de betekenis hiervan over het hoofd heeft gezien.

Het was ook hier op Trantor dat Ebling Mis ons ontdekte en het was hier dat wij ervoor zorgden dat hij zijn ontdekking niet overleefde. Om dit te bereiken was het noodzakelijk een normaal Foundation-meisje Het Muildier te laten verslaan.

Het was hier op Trantor dat wij begonnen met het bestuderen van Het Muildier en de plannen maakten voor zijn uiteindelijke nederlaag. Het was hier op Trantor dat Arcadia werd geboren en waar de gebeurtenissen een aanvang namen die zouden leiden tot het herstel van het Seldon Plan.

En al deze bressen en gaten in de geheimhouding die ons tegen ontdekking moest beschermen, bleven onopgemerkt omdat Seldon over "het andere eind van het Galactisch Stelsel" had gesproken.'

De Eerste Spreker sprak allang niet meer tegen de Leerling. Het was een soort redevoering die hij tegen zichzelf hield. Hij stond voor het raam en keek naar het stralende firmament; de geweldige Galaxis die nu voor eeuwig beveiligd leek.

'Hari Seldon noemde Trantor "Star's End",' fluisterde hij voor zich heen.

'En waarom zou hij zich niet een beetje poetisch uitgedrukt hebben? Het hele universum werd geregeerd vanuit deze rots; alle leidsels van de sterren kwamen hier tezamen. "Alle wegen leiden naar Trantor" zegt een oud spreekwoord en Trantor is de plaats waar alle sterren eindigen.'

Tien maanden eerder had de Eerste Spreker deze zelfde samengeschoolde sterren - die nergens zo samengeschoold waren als in deze enorme opeenhoping van materie die door de mens 'De Galaxis' werd genoemd - met angstige voorgevoelens geobserveerd, maar nu ... nu verscheen er op het ronde verweerde gezicht van Preem Palver een uitdrukking van diepe, zij het sombere voldoening.