VIJF ALLES HEEFT ZIJN TEGENDEEL

Grote, ijzige regendruppels kletterden tegen mijn gewoonlijk zonnige vensterruit en veranderde hem in een donkergrijs vlak. Buiten raasde het onweer; binnen liet de draagbare radio op mijn bureau mij een Beatlesnummer horen: You say yes, I say no. You say stop and I say go, go, go, Oh no, You say goodbye and I say hello … Mijn vingers trommelden ritmisch mee terwijl ze zich over het toetsenbord verplaatsten.

Een bliksemflits verscheurde de hemel en verlichtte kort mijn kantoor, voordat een daverende klap het vertrek in totale duisternis en stilte onderdompelde. In de luminescente gloed van mijn computerscherm wachtte ik op het moment dat het licht weer zou aangaan. Goddank werk ik op de accu, anders was ik nu alles kwijt geweest, bedacht ik, terwijl de minuten verstreken zonder iets dat erop wees dat de stroomstoring snel voorbij zou zijn.

Sinds de aha-erlebnis tijdens mijn lezing over goede vibraties was het tot mij doorgedrongen dat mijn missie, het ontdekken van het metageheim, nog maar half was voltooid. Als ik de wereld werkelijk deelgenoot wilde maken van mijn kennis en ervaring zou ik er een boek over moeten schrijven. Ik neuriede letterlijk van vreugdevolle verwachting … Het enige probleem was dat het universum tegen mij leek samen te zweren. Of niet? Ik had het zelf nog net gezegd: er was geen enkele reden waarom ik niet door zou kunnen werken.

Ik stak een kaars aan en begon weer te tikken. ‘De wet van polariteit’ en moest toen grinniken om het ironische van de situatie. Ik stond op het punt de vierde universele wet uiteen te zetten en juist nu demonstreerde deze wet zich overal om mij heen: regen en zonneschijn, licht en donker, geluid en stilte, energie en stilstand.

Uiteraard waren dat niet de enige voorbeelden van deze wet. De wet van polariteit wordt soms ook het ‘praktische principe’ genoemd. Dit beginsel zegt dat alle dingen dualistisch zijn en een tegendeel hebben. Dit betekent dat tegenstellingen een identieke natuur hebben en dat ze alleen gradueel van elkaar verschillen. Het eenvoudigste voorbeeld hiervan is de oude kwikthermometer. Laten we hem even niet als een thermometer beschouwen, maar als een temperatuurschaal. Aan het ene eind van de boog hebben we ijzige temperaturen; aan het andere eind hebben we gloeiend hete temperaturen. Daartussenin zien we verschillende gradaties tussen koud en heet. Als we bij nul beginnen, weten we dat de temperaturen daar ijskoud zullen zijn, maar naarmate we langs de gradenschaal omhooggaan, worden de temperaturen steeds warmer, totdat ze gloeiend heet zijn. Hieruit blijkt dat heet en koud dezelfde natuur hebben, want beide behoren tot de temperatuurschaal en verschillen alleen gradueel van elkaar. Dit principe geldt voor alle dingen: rijk en arm, liefde en haat, nabij en veraf. Sta er even bij stil: als je naar links begon te lopen en over het bovenmenselijke vermogen beschikte om dwars door alle obstakels heen te lopen en ook nog over water kon lopen, zou je terugkeren op dezelfde plaats vanwaar je was vertrokken.

De wet van polariteit wordt door het yin/yang-symbool tot expressie gebracht: wit en zwart – yin negatief, yang positief. Dit symbool is vooral zo interessant omdat het zo veel universele wetten insluit. Yin en yang bevatten elkaars essentie (het stipje met de tegengestelde ‘kleur’ in de twee golvend aaneensluitende helften. Dit maakt, zoals we net hebben geleerd, zichtbaar dat we volgens de wet van het mentale aspect allemaal deel hebben aan elkaar. Bovendien brengt het symbool de wet van vibratie tot expressie, omdat de twee symbolen voor yin en yang in harmonie samenwerken voor het creëren van een derde, nieuw symbool, namelijk het symbool voor ‘scheppen’. Dit raakt ons eerdere thema van de Drievuldigheid (‘Drie in één’): het fysische, het mentale en het spirituele aspect van ons wezen of, in een meer goddelijke versie, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Of de drie-eenheid van Aarde, Hemel en Hel enzovoort. Het yin/ yang-symbool raakt bovendien een wet die we in een later hoofdstuk zullen verkennen, de wet van het geslacht. Yin is de vrouwelijke energie; yang de mannelijke. Yang wordt ook beschouwd als het creatieve denken; yin als het ‘lege vat’ voor de positieve energie die het aantrekt. Beide moeten harmonisch samenwerken en elkaar in evenwicht houden om te kunnen resoneren en werkelijkheid te worden.

Een Afrikaanse fabel laat zien wat er gebeurt als je niet leert in het reine te komen met de wet van polariteit. Er was eens een uitgehongerde hyena. Het was al vele dagen geleden dat hij voor het laatst had gegeten, zodat hij nauwelijks zijn geluk kon geloven toen hij een wegsplitsing bereikte en een geit verstrikt zag in het struikgewas aan het eind van beide paden. Net als iedere hyena was onze hyena een opportunist, maar nu werd hij een opportunist in extremis. ‘Waarom zou ik alleen het ene pad volgen’, dacht hij, ‘als ik ze allebei kan volgen?’ Dus zette hij zijn twee rechterpoten op het rechterpad en de twee linkerpoten op het linkerpad en begon te lopen. De paden weken echter steeds verder uiteen, maar hij bleef proberen ze allebei te volgen, totdat hij uiteindelijk zichzelf in tweeën scheurde!

Hoewel deze fabel een les bevat over hebzucht, leert ze ons ook dat we met de wet van polariteit moeten samenwerken in plaats van ertegenin te gaan om te krijgen wat we nodig hebben of willen. Aangezien alle dingen uit tegenstellingen bestaan, doet het er niet toe hoe groot het probleem is waarop we stuiten; we kunnen altijd de oplossing vinden door langs de gradatieschaal tussen de twee tegenpolen naar het andere uiteinde te gaan.

De wet van polariteit bevat troost, namelijk dat het er niet toe doet hoe zwart de duisternis is; altijd is er het potentieel van licht. Hoewel iets een verloren zaak lijkt te zijn, is er toch altijd een oplossing mogelijk. Dat zal misschien niet altijd jouw eerste keuze zijn, of niet datgene wat je verwachtte, maar er ís altijd iets anders.

De Drie Adepten verbonden de volgende wijsheid met de wet van polariteit.

De positieve pool is van een hogere orde dan de negatieve en domineert deze. De natuur neigt in de richting van de dominante activiteit van de positieve pool. Zie in dat je je mentale toestand kunt veranderen door omhoog te gaan naar de positieve pool, dan zal de natuur je helpen vorderen.

De wet van polariteit wordt ook als paradoxaal gezien, want als alle dingen een tegendeel hebben, zou je kunnen zeggen dat alles maar een halve waarheid is. Aan de andere kant: als alles maar een halve waarheid is, is er altijd de mogelijkheid van een verzoening met de andere halve waarheid.

Met andere woorden, in wat voor situatie jij je momenteel ook bevindt, je hebt altijd de macht die situatie te veranderen door jouw polariteit te verheffen in de richting van het positieve eind (de positieve pool) van het probleem, dus die pool die het beste strookt met wat je nodig hebt. De sleutel van deze wet is dat je zelf verantwoordelijkheid neemt om je te verplaatsen naar die pool van het probleem waar je graag wilt zijn. Het enige wat bepaalt in welke richting je vordert, zijn de keuzen die je maakt. Hoewel je misschien over alle vaardigheden en bekwaamheden beschikt die nodig zijn om promotie te maken, dien je je af te vragen of jij wel de soort keuzen maakt die jou kunnen helpen die begeerde positie te bereiken, bijvoorbeeld door vriendelijk om te gaan met collega’s. Gedraag je je misschien neerbuigend als je maar even de kans krijgt om te laten zien dat jij slimmer bent dan alle anderen op kantoor?

Wanneer het gaat om persoonlijke verantwoordelijkheid, is de noodzaak tot acceptatie een van de polen die het meest over het hoofd worden gezien. Acceptatie is het tegendeel van weerstand bieden. Het betekent niet dat je het maar moet verdragen als je slecht wordt behandeld, genoegen moet nemen met posities beneden je niveau of je neer moet leggen bij de status quo, in plaats van naar vervulling van je potentieel te streven. Echter, accepteren wat je ervaart, is de tegenpool van weerstand bieden. Door de situatie te accepteren verplaats je jezelf een paar graden naar de positieve pool van de situatie. De wet van aantrekking zal dan in werking treden om datgene wat jij in je leven nodig hebt aan te trekken. Als je de situatie hebt geaccepteerd, begin je manieren te ontdekken waarop je je positief kunt focussen op het doel dat je wilt bereiken, in plaats van je blind te staren op het ontbreken van datgene wat je nodig hebt of graag wilt. Dit hebben we in het vorig hoofdstuk gedaan met het voorbeeld van het gemis van iemand die je dierbaar is.

Houd voor ogen dat wanneer je je blindstaart op het negatieve, jouw positie op de glijdende schaal tussen de twee polen een paar graden naar de negatieve pool verplaatst, iedere keer als je dit doet. Voor je het weet kun je jouw situatie tien keer erger maken door het hebben van negatieve gedachten. Probeer jezelf erop te betrappen, iedere keer als je het ergste begint te denken, en vervang die gedachte door een gedachte die net even beter is. Het gaat er niet om jezelf op te vijzelen naar een niveau waaraan je nog niet toe bent: een of twee graden boven je emotionele toestand van dat moment volstaat.

Een prima oefening die mensen kan helpen de gewoonte om positiever te denken te ontwikkelen, is het spelen van een spel terwijl je in een file of rij staat, of wanneer je wat tijd over hebt. Observeer je omgeving en begin zoveel mogelijk dingen te benoemen die jou bevallen of je voorkeur genieten. Rek gerust je verbeeldingskracht wat op: in iedere situatie is iets positiefs te vinden, al is het maar de kleur van de muur die jou doet denken aan die deken uit je jeugd, of aan de kleur van het haar van je grootmoeder.

De wet van polariteit is al even aanstekelijk als de wet van aantrekking. Door jouw eigen polariteit te veranderen, begin je ook de polariteit van anderen te veranderen. Hoe vaak is het je niet overkomen dat een compliment je humeur opvijzelde, of dat een botte opmerking je deprimeerde? Kies ervoor om het goede in anderen te zien en gebruik het ter wille van je eigen welzijn. Wees wat vriendelijker. Geef complimentjes. Lach! Je zult er versteld van staan hoe wederkerig zulke gedragingen worden. Enkele jaren geleden kwam er een film uit waarin dit idee centraal stond. De film heette Pay It Forward (ongeveer ‘Betaal vooruit!’). De twaalfjarige Trevor McKinney wordt geïntrigeerd door een klassentaak: de leraar, mr. Simonet, vraagt zijn leerlingen iets te bedenken dat de wereld kan verbeteren en het dan in praktijk te gaan brengen. Trevor besluit over te gaan tot ‘vooruitbetaling’ door drie goede daden te verrichten, niet als een wederdienst of betaling voor een genoten gunst, maar alleen om de toekomst te verbeteren. Hij is ervan overtuigd dat de ontvangers op hun beurt goede daden voor anderen om hen heen zullen gaan doen. Aanvankelijk bekruipt hem de gedachte dat zijn plan mislukt, maar het blijkt juist een groot succes te worden als een journalist die baat had bij een goede daad op onderzoek uitgaat en ontdekt waar het Pay It Forward-project is begonnen.

Toegegeven, ik weet dat de wereld nooit zo zonnig is als Hollywood ons voorspiegelt. Het leven is zelden een pakje in een fraai cadeaupapier met een leuke strik eromheen. Dat neemt niet weg dat het een geschenk is. Ik weet dat er slechte dingen gebeuren en dat mensen zich soms onaangenaam gedragen, maar door die waarheid te accepteren en vervolgens te kiezen voor het goede beginnen we onze realiteit te veranderen en trekken we weer positieve dingen en dito ervaringen in ons leven aan.

De aanstekelijkheid van de wet van polariteit werkt ook op het gebied van de gezondheid. Het Amerikaanse National Institute of Health heeft erkenning verleend aan een behandeling die bekend is als Polarity Therapy.

Deze therapie helpt patiënten met uiteenlopende gezondheidsproblemen door hen te helpen de stroming van verschillende energiesystemen uit te balanceren. De therapie is in de jaren veertig van de vorige eeuw ontwikkeld door dr. Randolph Stone, die geloofde dat een reeks massageachtige methoden het lichaam kon helpen zich te bevrijden van onevenwichtige of stagnerende energieën en energieblokkades ten gevolge van stress, een factor die deels verantwoordelijk is voor pijn en ziekte. Dr. Stone baseerde zijn therapie deels op de ayurvedische geneeskunst, die zich concentreert op de chakra’s. Om de patiënt te helpen zich te ontspannen oefent de therapeut druk uit op tegengestelde polen in het lichaam. De therapie werkt in op de elektromagnetische verticale, horizontale en spiralende energiestromen in het lichaam. Ze is genoemd naar de expanderende en krimpende beweging van levensenergie die wegstroomt van het hart en daar terugkeert.

Ook een tweede aspect van de wet van polariteit houdt verband met het hart. Hoewel we misschien zouden denken dat de wereld zonder tegengestelde polen een aangenamer oord zou zijn, moeten we ons afvragen of we werkelijk de lieve woordjes van een geliefde zouden waarderen als we nooit harde woorden hadden gehoord? Hoewel we dan misschien wat dankbaarheid zouden voelen, zouden we vermoedelijk geen idee hebben van de kostbaarheid van het geschenk dat een vriendelijke behandeling is. Zouden we, als er geen armoede bestond, rijkdom als iets vanzelfsprekends ervaren of het op waarde kunnen schatten? Zouden we, als we onsterfelijk waren, echt kunnen beseffen hoe wonderbaarlijk het is om te leven?

Er bestaat een anekdote die Albert Einstein als student zou hebben bedacht. Het is een legende en de grote fysicus heeft zijn professoren nooit op die manier de les gelezen, maar het verhaal is een prima voorbeeld van de werking van de wet van polariteit.

‘Heeft God alles geschapen?’ vroeg een hoogleraar aan zijn studenten.

‘Ja, natuurlijk heeft Hij alles geschapen’, antwoordde een atletisch gebouwde jongeman zelfverzekerd.

‘Is het werkelijk?’ vroeg de professor met schuin gehouden hoofd. ‘Goed dan’, zei hij schouderophalend, terwijl hij voor zijn lessenaar heen en weer wandelde. ‘Als dit waar is, als dit het principe is waarop de dingen werken, moet God, als hij alles heeft geschapen, ook het kwaad hebben geschapen. Dat zou op zijn beurt betekenen dat God zelf een kwaad is indien alles wat bestaat deel uitmaakt van God.’

Veel studenten schoven onrustig op hun stoel, terwijl hun professor op een toon waarin doorklonk dat hij alles meende te weten vervolgde: ‘Jullie zien, geloof is niet meer dan een mythe, iets waarin onontwikkelde mensen geloven omdat zij zich er behaaglijker bij voelen. Mensen met educatie accepteren de waarheid dat God niet bestaat, want anders zou er immers geen kwaad bestaan.’

‘Ja?’ vroeg de hooggeleerde heer, een tikje geërgerd toen een knappe blondine op de eerste rij op haar lip beet en haar hand opstak.

‘Mag ik u een vraag stellen?’

De professor hield ervan om studenten die hij als minder intelligent beschouwde een figuur te laten slaan.

‘Bestaat koude?’

Er ging een giechelgolf door de collegezaal. ‘Ja, natuurlijk bestaat koude’, zei de professor met een air van superioriteit.

De jonge vrouw schudde het hoofd. ‘Koude bestaat eigenlijk niet. Koude is slechts de afwezigheid van warmte, volgens de natuurkundige wetten. Alle materie heeft het vermogen energie over te dragen, en dat is te danken aan warmte. Bij het absolute nulpunt (-273°C) wordt alle materie inert. Koude is alleen het woord dat we hebben bedacht om de totale afwezigheid van warmte te omschrijven.’

‘Dat is zo’, erkende de professor, die geen idee had waar zij heen wilde.

‘Kwaad is hetzelfde als koude’, vervolgde zij. ‘Kwaad heeft geen eigen bestaan. Het is iets wat mensen zelf hebben bedacht, een term die we gebruiken wanneer we de afwezigheid van God ervaren.’

De wet van polariteit is universeel en er is geen ontkomen aan. Deze wet is er eenvoudigweg en hij zal zonder voorkeuren werken. Als we inzicht hebben in de beide polen van de dingen beginnen we oprechte waardering en respect voor deze wet te ontwikkelen. Het fascinerende hieraan is dat we zelf kunnen kiezen met welke gradatie we ons leven naar een van de beide polen willen richten door ernaar te streven.

Als om mijn woorden te onderstrepen begon het zonlicht mijn toetsenbord te verwarmen. Ik keek op en zag dat de hemel een nieuwe, lichtblauwe mantel had aangetrokken. ‘Ja, zo is het’, glimlachte ik zacht. ‘Polariteit in actie!’